Süresiz Nafaka Kaldırılıyor mu? 2025 Yılı Yeni Düzenleme Neleri Getiriyor?
🔎 Süresiz Nafaka Tartışmaları ve Yasal Reform Arayışı
Boşanma sonrası yoksulluk nafakası, Türk Medeni Kanunu’na göre eşlerden biri boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecekse ve diğer eş daha az kusurluysa, nafaka talep edebilir. Ancak bu nafaka türü süresiz olarak bağlanabildiğinden, yıllardır kamuoyunda tartışma konusu olmaya devam etmektedir. 2025 yılı itibarıyla Adalet Bakanlığı ve AK Parti tarafından yapılan açıklamalara göre, süresiz nafaka uygulamasının kaldırılması ve yerine daha adil ve sınırlı süreli bir model getirilmesi yönünde yasal hazırlıklar yapılmaktadır.
Bu yazımızda, süresiz nafaka uygulamasının hukuki dayanağı, mevcut uygulamanın doğurduğu sorunlar, planlanan yeni sistem ve uygulamaya ilişkin detaylar incelenecek; aynı zamanda sıkça sorulan sorulara yanıt verilecektir.
📚 Süresiz Nafaka Nedir?
Süresiz nafaka, boşanma sonrasında ekonomik olarak zorluk yaşayacak olan eşe, diğer eş tarafından belirli bir gelir düzeyine ulaşana kadar ömür boyu yapılan ödeme anlamına gelir. Hukuken bu tür nafaka “yoksulluk nafakası” olarak adlandırılır ve Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesinde düzenlenmiştir:
“Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla, diğer taraftan süresiz olarak nafaka isteyebilir.”
Yani nafaka talep eden eşin daha az kusurlu olması ve boşanma nedeniyle yoksulluğa düşmesi şartıyla süresiz ödeme alınabilir. Bu düzenleme, çoğu zaman kadınların korunması amacıyla getirilmişse de, yıllar içinde adaletsiz sonuçlara neden olduğu gerekçesiyle eleştirilmeye başlanmıştır.
❗ Süresiz Nafakanın Sorunları Nelerdir?
- Yıllarca devam eden ödemeler: 1 yıl süren bir evlilikten sonra bile süresiz nafaka kararı çıkabilmektedir. Bu durum özellikle kısa süreli evlilikler için eleştirilmektedir.
- Kadın veya erkek fark etmeksizin mağduriyet doğurabiliyor: Nafaka ödeyen kişinin ekonomik durumunun bozulması, yeniden evlenmesi ya da hastalanması gibi durumlar dikkate alınmadan devam eden ödemeler hukuki krizler doğuruyor.
- Çalışabilir durumda olan kişilerin çalışmaması: Bazı nafaka alıcılarının çalışabilecek durumda olmalarına rağmen, yalnızca nafaka geliriyle geçinmeyi tercih ettiği, bu nedenle “sistemin suistimal edildiği” yönünde eleştiriler var.
- Erkek intiharları ve psikolojik çöküntü: Bazı nafaka yükümlülerinin psikolojik olarak çöküntü yaşadığı ve bunun intiharlara kadar vardığı olaylar medyada sıkça yer bulmuştur.
🧾 Planlanan Yeni Düzenleme Ne Getiriyor?
2025 yılı başında gündeme gelen yeni yargı reform paketleri kapsamında süresiz nafakanın kaldırılması ve şu şekilde yeni bir sistemin getirilmesi planlanıyor:
- Evlilik süresine göre nafaka süresi belirlenecek.
- 1-3 yıl evlilik için maksimum 2 yıl nafaka
- 3-5 yıl evlilik için maksimum 4 yıl
- 5 yıl üzeri evlilikler için mahkeme kararıyla 5-10 yıl arası nafaka kararı verilebilecek.
- Yoksulluğa düşme kriteri yeniden tanımlanacak.
- Nafaka süresi dolduğunda sosyal destek mekanizmaları devreye girecek.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine destek sağlanacak.
Bu sistemle birlikte hem nafaka alan hem de ödeyen tarafların menfaatlerinin dengelenmesi hedeflenmektedir.
⚖️ Mevcut Yasal Durum ve Yargıtay Kararları
Yargıtay’ın içtihatlarına göre, nafaka ödeme yükümlülüğü bazı koşullarda sona erebilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Nafaka alıcısının yeniden evlenmesi
- Fiilen evli gibi yaşaması
- Haysiyetsiz yaşam sürmesi
- Gelir elde etmeye başlaması (örneğin çalışmaya başlaması)
Ancak bu durumlar genellikle ispat yükümlülüğü gerektirir ve mahkeme kararıyla gerçekleşebilir. Bu da uygulamada uzun süren davalar ve mağduriyetler doğurabilir.
📈 Bu Düzenleme Neden Gündemde?
- Toplumda adalet duygusunun zedelenmesi
- Kadın haklarının korunması ile mağduriyetlerin ayrıştırılması gereği
- Aile yapısında ve evliliklerde değişen sosyal dinamikler
- Medyada artan nafaka kaynaklı adli vakalar ve kamuoyu baskısı
🔍 Eleştiriler ve Destekler
Eleştirenler, yeni düzenlemenin kadınların ekonomik güvencesini zayıflatacağını ve kadının boşanma sonrasında daha savunmasız kalabileceğini ileri sürmektedir. Kadın örgütleri özellikle bu noktada ciddi endişeler taşımaktadır.
Destekleyenler ise süresiz nafakanın modern çağda sürdürülebilir olmadığını, kişileri tembelliğe ittiğini ve eşitlik ilkesini zedelediğini savunmaktadır.
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Süresiz nafaka kalktı mı?
Hayır, şu an için süresiz nafaka uygulaması devam etmektedir. Ancak 2025 yılında kaldırılması yönünde yasa hazırlığı vardır.
Soru 2: Yeni düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?
Henüz kesinleşmiş bir tarih yok. Meclis gündemine geldiğinde ve yasalaştığında Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecektir.
Soru 3: Mevcut nafaka kararları yeni yasadan etkilenecek mi?
Büyük ihtimalle yeni düzenleme yürürlüğe girdikten sonra verilen kararlarda uygulanacaktır. Mevcut nafakaların etkilenip etkilenmeyeceği yasa metnine bağlı olacaktır.
Soru 4: Nafaka ödemem için ne kadar evli kalmış olmam gerekiyor?
Yeni sistemde evlilik süresine göre belirli süreli nafaka öngörülmektedir. Evlilik süresi uzadıkça nafaka süresi de artabilir.
Soru 5: Nafaka ödemezsem ne olur?
Mahkeme kararıyla belirlenmiş nafaka ödememek, icra takibi ve hapis cezası gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.
📌 Sonuç: Adil ve Dengeli Bir Nafaka Sistemi Mümkün mü?
Türkiye’de süresiz nafaka sisteminin yıllardır tartışılması, yeni bir hukuki yaklaşım ihtiyacını açıkça göstermektedir. Hem nafaka alıcısının hem de nafaka yükümlüsünün insan onuruna yakışır ve dengeli bir şekilde korunabilmesi, toplumsal adalet açısından önemlidir.
Yeni düzenleme yürürlüğe girdiğinde, hem hukukçular hem de vatandaşlar açısından kapsamlı değişiklikler yaşanacaktır. Bu sürecin yakından takip edilmesi, bireysel hakların korunması açısından hayati önem taşımaktadır.
📌 Avukat Gökhan Yağmur
📎 www.gokhanyagmur.com
Yasal gelişmeleri yakından takip ediyor, bireysel haklarınız için size özel danışmanlık sağlıyoruz. Boşanma ve nafaka sürecine ilişkin tüm hukuki destek talepleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
