İcra Ceza Mahkemesinde Avukat Şart mı?

Müdafii Zorunluluğu, Temsil Hakkı ve Savunma Stratejileri
İcra Ceza Mahkemesi, borç ilişkileriyle bağlantılı olarak ceza sorumluluğunu gündeme getiren özel bir yargılama alanıdır. Bu mahkemelerde sanık sıfatıyla yargılanan borçlular, çoğu zaman “Avukat tutmak zorunlu mu?”, “Mahkeme bana avukat atar mı?”, “Kendi savunmamı yapabilir miyim?” gibi sorular sormaktadır.
Bu yazıda tüm bu sorulara detaylı ve güncel yanıtlar veriyoruz.
⚖️ İcra Ceza Mahkemesi Nedir?
İcra Ceza Mahkemesi; İcra ve İflas Kanunu’nda düzenlenen bazı yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde uygulanan ceza yaptırımlarını inceleyen özel ceza mahkemesidir.
En yaygın görülen davalar:
- Taahhüdü ihlal (ödeme taahhüdünün yerine getirilmemesi)
- Mal beyanında bulunmamak
- Sahte belge sunmak
- Alacaklıya hakaret veya tehdit
Bu mahkemelerde sanık, çoğu zaman icra dosyasındaki borçlu kişidir.
👨⚖️ İcra Ceza Mahkemesinde Avukat Zorunlu mu?
❌ Genel kural: Avukat zorunlu değildir.
İcra ceza mahkemesi yargılamaları “şikâyet üzerine başlayan ceza yargılamaları” olduğu için sanığın kendini savunması mümkündür. Yani:
“İcra ceza mahkemesinde sanığın mutlaka avukatla temsil edilmesi şart değildir.”
Ancak bazı durumlarda avukatın varlığı zorunlu hale gelir.
📌 Hangi Durumlarda Avukat Zorunludur?
1. Sanığın ceza alma ihtimali varsa ve re’sen müdafi atanması gerekiyorsa:
Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) madde 150 uyarınca;
- Sanık, mahkemede kendini savunamayacak ölçüde zihinsel veya fiziksel engelliyse,
- Veya 6 aydan fazla hapis cezası ihtimali varsa ve sanığın avukatı yoksa,
mahkeme baro üzerinden zorunlu müdafi (avukat) atar.
2. Sanık reşit değilse (18 yaşından küçük)
Bu durumda da avukatla temsil zorunludur.
🧠 Avukatsız Yargılanmanın Riskleri
Her ne kadar avukat zorunlu olmasa da icra ceza mahkemelerinde savunma yapmak sanıldığından çok daha kritiktir.
Neden mi?
- Süreç teknik ve hukukidir.
- Tazyik hapsi ve disiplin hapsi gibi cezalar çıkabilir.
- Savunma hakkının eksik kullanılması hapis cezasına neden olabilir.
- Uygulamada çoğu kişi yanlış savunma sebebiyle yakalama emriyle karşılaşmakta.
👨⚖️ Avukat Olmadan Ne Olur?
Avukat olmadan savunma yapmak isteyen borçlu;
- Mahkemeye bizzat katılabilir.
- Mal beyanı ya da taahhüdünü açıklayabilir.
- Mazeretini sunabilir.
Ancak bu süreçte yapılacak en küçük hata, hapis cezası ya da sabıka gibi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle uzman bir icra ceza avukatıyla çalışmak önemlidir.
📎 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2020/732 E. – 2020/1228 K.
“Sanığın savunma yapma hakkı olup, avukatla temsil zorunlu değildir. Ancak ağır sonuç doğuran işlemlerde müdafi yardımının önemi büyüktür.”
📌 Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2018/3942 E. – 2018/5457 K.
“Zorunlu müdafilik şartları oluşmamışsa dahi sanığın baro aracılığıyla hukuki yardım alması sağlanmalıdır.”
🧾 Savunma Dilekçesi Sunulabilir mi?
Evet. Sanık bizzat mahkemeye gitmeden, avukatı aracılığıyla ya da şahsen yazılı savunma dilekçesi sunabilir.
Bu dilekçede;
- Olayın özeti
- Mal beyanı yapılıp yapılmadığı
- Mazeretler
- Ceza istenmemesi yönündeki talep
yer almalıdır.
💼 Örnek Başvuru Dilekçesi
KÜÇÜKÇEKMECE İCRA CEZA MAHKEMESİNE
Dosya No: 2025/…
SANIK : [Borçlu Ad Soyad – T.C. No]VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
KONU : Savunmalarımızın sunulması ve beraat talebimizdir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkil hakkında, ilgili icra dosyasında mal beyanında bulunulmadığı gerekçesiyle şikayet üzerine yargılama başlatılmıştır.
Müvekkil, süresi içinde beyan vermeye hazır olduğu halde tebligatın geç ulaşması nedeniyle mağdur edilmiştir.
Bu nedenle hakkındaki şikayetin reddi gerekmektedir.
SONUÇ VE TALEP
Yukarıda arz edilen nedenlerle müvekkil hakkında beraate karar verilmesini arz ederim.
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. İcra ceza mahkemesinde avukat tutmak zorunlu mu?
Hayır, zorunlu değil. Ancak bazı durumlarda mahkeme re’sen avukat atar.
2. Avukat olmadan savunma yapılabilir mi?
Evet, sanık bizzat mahkemeye gelip savunma yapabilir.
3. Hangi durumlarda mahkeme avukat atar?
Engelli sanık, küçük yaştaki sanık ya da 6 aydan fazla ceza ihtimali olan dosyalarda zorunlu müdafi atanır.
4. Avukat tutmadan dilekçe verebilir miyim?
Evet, savunma dilekçesi yazılı olarak mahkemeye sunulabilir.
5. Avukatla temsil edilmenin avantajı nedir?
Ceza almamak için en doğru savunma stratejisinin uygulanmasını sağlar.
📢 Avukat Gökhan Yağmur’dan Bilgilendirme
İcra ceza yargılamaları küçük bir borç meselesiyle başlar ancak telafisi imkânsız sonuçlar doğurabilir.
Hapis cezası, sabıka, yakalama kararı gibi ağır sonuçlarla karşılaşmamak için mutlaka bir avukattan profesyonel destek alın.
İstanbul Küçükçekmece’de icra ceza mahkemesi süreçleri konusunda tecrübeli bir avukat arıyorsanız,
📍 www.gokhanyagmur.com adresi üzerinden Av. Gökhan Yağmur ile iletişime geçebilirsiniz.
💬 Bu yazının eksik veya güncelliğini yitirdiğini düşünüyorsanız, yorum kısmından bize bildirin. En kısa sürede güncelleyelim.