Pasaport İptaline Karşı Dava | İdare Mahkemesi Başvuru Rehberi ve Dilekçe Örneği
Pasaport, temel bir seyahat ve vatandaşlık hakkıdır. Ancak bazı durumlarda pasaport iptali, pasaport verilmemesi veya pasaport süresinin uzatılmaması gibi idari işlemlerle bireylerin yurtdışına çıkma hakkı kısıtlanabilmektedir. Bu işlemlere karşı bireylerin başvurabileceği yasal yol, idare mahkemesine iptal davası açmaktır.
Bu yazıda pasaport iptaline karşı dava açma süreci, dava dilekçesi örneği, Danıştay kararları ve sıkça sorulan sorulara yer verdik. Eğer pasaport işlemleriniz keyfî veya hukuka aykırı şekilde engelleniyorsa bu yazı sizin için kapsamlı bir rehber olacaktır.
📌 Pasaport İptali Nedir? Hangi Durumlarda Karşımıza Çıkar?
Pasaport iptali, kişinin halihazırda sahibi olduğu pasaportun geçersiz kılınmasıdır. Bu durum genellikle;
- Terör bağlantısı iddiası
- KHK ile kamu görevinden ihraç
- Adli bir soruşturma veya kovuşturma
- Hakkında yurtdışı yasağı bulunması
- Borç nedeniyle yurtdışına çıkış engeli (vergi borcu, nafaka borcu vb.)
gibi gerekçelerle gerçekleştirilir.
Ancak bu tür iptallerin birçoğu hukuka aykırı olarak, somut bir gerekçe gösterilmeden ya da kişiye savunma hakkı tanınmadan yapılabilmektedir. Bu gibi durumlarda iptal davası açmak hak arama yollarından biridir.
⚖️ Pasaport İptaline Karşı İptal Davası Nedir?
Pasaportunuz;
- Hiç verilmediyse,
- Verilmesine rağmen iptal edildiyse,
- Verilen pasaport sınır kapısında geçersiz kabul edildiyse
ve bu işlemler herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın idari bir işlemle yapıldıysa, idare mahkemesinde iptal davası açabilirsiniz.
⏱️ Pasaport İptaline Karşı Dava Açma Süresi
Pasaport iptali veya verilmemesine ilişkin işlemin size tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine dava açmanız gerekmektedir.
Eğer açık bir tebligat yapılmamış ancak işlemin yapıldığını öğrendiyseniz, öğrenme tarihinden itibaren 60 gün dikkate alınır.
🚫 KHK ile İhraç Edilenler ve Pasaport Yasağı
OHAL döneminde çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden ihraç edilen birçok kişinin pasaportları iptal edilmişti. Ancak 7075 sayılı Kanun sonrasında bu kişilerin durumu yeniden değerlendirilmektedir.
Danıştay ve idare mahkemesi kararlarına göre:
- KHK ile ihraç olmak tek başına pasaport yasağı için yeterli değildir.
- Somut bir güvenlik gerekçesi ve mahkeme kararı yoksa, pasaport verilmemesi veya iptali hukuka aykırıdır.
📄 Pasaport İptaline Karşı Dava Dilekçesi Örneği
KÜÇÜKÇEKMECE İDARE MAHKEMESİNE
DAVACI:
[Ad Soyad] – T.C. Kimlik No: …
Adres: …
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
DAVALI:
İçişleri Bakanlığı / Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü
KONU:
… tarihli pasaport iptal işleminin / pasaport verilmemesi işleminin iptali istemidir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil, … tarihinde pasaport başvurusunda bulunmuş / pasaport kullanmak istemiş ancak işlemi reddedilmiş / mevcut pasaportu iptal edilmiştir.
- Kendisine herhangi bir gerekçe sunulmamış, sadece “idari değerlendirme” ifadesiyle işlem yapılmıştır.
- Bu durum Anayasa’nın seyahat özgürlüğünü düzenleyen 23. maddesine, ayrıca AIHS m.2 (seyahat özgürlüğü) maddesine açıkça aykırıdır.
- Müvekkil hakkında herhangi bir adli soruşturma, yargılama ya da yurtdışı çıkış yasağı kararı bulunmamaktadır.
- Pasaport verilmemesi, keyfi ve ölçüsüz bir idari işlemdir ve bireyin temel hak ve özgürlüklerini ihlal etmektedir.
- Kişinin yurtdışı çıkışının engellenmesi ancak mahkeme kararı ile mümkün olabilir.
HUKUKİ SEBEPLER:
Anayasa, 5682 sayılı Pasaport Kanunu, AIHS, İYUK, Danıştay kararları ve sair mevzuat.
DELİLLER:
- Pasaport başvuru belgeleri
- İptal yazısı veya sistem çıktısı
- Nüfus kayıt örneği
- İlgili idari yazışmalar
- GBT kayıtları (varsa)
- Tanık beyanları ve diğer belgeler
SONUÇ ve TALEP:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
- … tarihli pasaport iptal / verilmemesi işleminin iptaline,
- Yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ederim.
Tarih
Davacı Vekili:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Danıştay Kararları
Danıştay 10. Daire 2020/1543 E., 2021/2356 K.
“KHK ile ihraç edilen kişiye, herhangi bir adli soruşturma olmadan pasaport verilmemesi işlemi hukuka aykırıdır.”
Danıştay 12. Daire 2019/847 E., 2020/1178 K.
“Pasaport hakkı temel bir insan hakkı olup, yalnızca mahkeme kararıyla sınırlandırılabilir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Pasaportum iptal edildi ama gerekçe sunulmadı, dava açabilir miyim?
Evet. Gerekçesiz iptal işlemi idari yönden denetlenebilir ve iptal ettirilebilir.
2. Pasaportum gbt nedeniyle iptal edildi, nasıl öğrenebilirim?
İl nüfus müdürlüğüne dilekçe ile başvurarak bilgi talep edebilirsiniz.
3. Pasaport iptali nedeniyle yurtdışına çıkamadım, maddi zararlarımı talep edebilir miyim?
İdari işlemin iptalinden sonra tam yargı davası açarak maddi/manevi tazminat talep edebilirsiniz.
4. KHK ile ihraç edilenlerin pasaport yasağı hala geçerli mi?
Somut güvenlik gerekçesi yoksa ve mahkeme kararı bulunmuyorsa, yasağın devamı hukuka aykırıdır.
5. Ne kadar sürede sonuçlanır?
İdare mahkemesi davaları genellikle 6-12 ay içinde sonuçlanmaktadır.
📢 Avukat Gökhan Yağmur ile Pasaport İptali Davalarında Hukuki Destek
Eğer pasaportunuz haksız yere iptal edilmiş ya da başvurunuza rağmen verilmemişse, bu işlemlere karşı idare mahkemesinde açılacak dava ile haklarınızı arayabilirsiniz. Alanında uzman bir idare hukuku avukatı olarak size tüm süreç boyunca rehberlik etmeye hazırız.
📍 Küçükçekmece’de faaliyet gösteren hukuk ofisimizde,
📄 Dilekçe hazırlığı,
📄 Dava süreci takibi,
📄 Mahkeme iletişimleri ve belgelerin yönetimi
gibi tüm hukuki işlemler tarafımızca yürütülmektedir.
🌐 Daha fazla bilgi ve danışmanlık için:
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
🗨️ Görüş ve Katkılarınızı Bekliyoruz
Bu içeriğin eksik veya güncel olmayan yönleri olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize bildirin. Geri bildirimlerinizle yazımızı geliştirmekten memnuniyet duyarız.
