Ruhsat İptali Davası Nasıl Açılır? | Ruhsatın Hukuki Dayanağı, İptal Gerekçeleri ve Örnek Dilekçe
Belediye veya ilgili idare tarafından verilen inşaat ruhsatı, yapı yapma hakkı veren yasal bir belgedir. Ancak bu ruhsatların kimi zaman hukuka aykırı şekilde düzenlenmesi, planlama ilkelerine, imar mevzuatına veya komşu mülkiyet haklarına aykırılık teşkil etmesi durumunda iptali mümkündür.
Bu yazımızda; ruhsat iptali davası nasıl açılır, kimler bu davayı açabilir, hangi durumlarda ruhsat iptal edilir ve örnek dava dilekçesi nasıl hazırlanır konularını detaylıca ele alıyoruz.
🏗️ İnşaat Ruhsatı Nedir?
İnşaat ruhsatı, bir yapının belirli bir arsa üzerinde, belirli bir projeye uygun olarak yapılabilmesi için belediye veya ilgili idare tarafından verilen resmî izindir. 3194 sayılı İmar Kanunu‘na göre ruhsatsız yapılar kaçak yapı olarak kabul edilir.
⚠️ Hangi Durumlarda Ruhsat İptali Davası Açılır?
Aşağıdaki durumlarda ruhsat iptali davası açılması mümkündür:
- İmar planına aykırı şekilde ruhsat verilmişse
- Komşu parselin hava, ışık, manzara gibi hakları ihlal edilmişse
- Ruhsat alım sürecinde usul eksiklikleri varsa (örneğin: komşuya bildirim yapılmaması)
- Yapılaşma koşulları aşılmışsa (emsal, yükseklik, çekme mesafesi)
- Yetkisiz imza veya yetkisiz personel tarafından düzenlenmişse
- Koruma kurulu kararı veya kültürel mirasa aykırıysa
- Parselasyon hatası varsa
👥 Kimler Ruhsat İptali Davası Açabilir?
- Komşu parsel malik(ler)i
- O bölgede oturan hak sahipleri
- İlgili meslek odaları
- Ruhsatın doğrudan ya da dolaylı mağduru olan kişiler
📝 Dava açan kişinin ruhsattan zarar görme ihtimali (menfaati) olması gerekir.
⏳ Dava Açma Süresi
Ruhsatın öğrenilmesinden veya resmi tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine dava açılmalıdır. Resmi tebliğ yapılmamışsa, yapı fiilen görülüp inşaata başlandığı anda “fiili öğrenme” gerçekleşir.
📌 Dava hakkı, inşaatın başlamasından itibaren en fazla 5 yıl içinde kullanılabilir. Ancak ruhsatın açıkça yok hükmünde olduğu durumlarda süre aranmayabilir.
📍 Ruhsat İptal Davası Açarken Nelere Dikkat Edilmeli?
- Yapının inşa edilmekte olduğunu gösteren fotoğraf, video ve kroki sunulmalı
- Emsal yapı şartlarıyla karşılaştırmalı analiz yapılmalı
- Komşu taşınmazla aradaki mesafeler ve çekme mesafeleri belirtilmeli
- İmar planları incelenmeli ve aykırılıklar dilekçeye işlenmeli
- Yürütmenin durdurulması talebi mutlaka belirtilmeli
📄 Ruhsat İptali Davası Örnek Dilekçesi
KÜÇÜKÇEKMECE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA
DAVACI:
[Adınız Soyadınız – T.C. Kimlik No]Adres: [Açık adresiniz](Mümkünse komşu taşınmaz tapusu da eklenmeli)
DAVALI:
[Küçükçekmece Belediye Başkanlığı / İstanbul Büyükşehir Belediyesi vb.]
KONU:
… tarihli ve … sayılı yapı ruhsatının iptali ve yürütmenin durdurulması talebimizdir.
AÇIKLAMALAR:
- Davalı idare tarafından, … adresinde yer alan … ada, … parsel numaralı taşınmaza ilişkin olarak … adına inşaat ruhsatı düzenlenmiş ve yapı çalışmaları başlatılmıştır.
- Ancak söz konusu ruhsat, imar planına aykırı olarak verilmiş; komşu parselde yer alan yapımızın güneş ışığı, hava sirkülasyonu ve manzara hakkı ihlal edilmiştir.
- İnşaat, plan notlarına, çekme mesafelerine, yükseklik sınırlamalarına açıkça aykırı şekilde devam etmektedir.
- Ruhsat düzenlenmeden önce komşu parsel maliklerine bildirim yapılmamış, yapı denetim hizmeti eksik yürütülmüştür. Bu işlem hukuka, planlama ilkelerine ve kamu yararına açıkça aykırıdır.
- İşlemin uygulanması hâlinde telafisi güç zararlar doğacağından yürütmenin durdurulması ve işlemin iptali talep edilmektedir.
HUKUKİ DAYANAK:
Anayasa, 2577 sayılı İYUK, 3194 sayılı İmar Kanunu ve Danıştay içtihatları.
DELİLLER:
- Ruhsat örneği
- Parsel krokisi
- İmar durumu belgesi
- İnşaata dair fotoğraf ve videolar
- Komşu taşınmaza dair tapu örneği
- Tanık beyanları (gerekiyorsa)
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz edilen nedenlerle;
- … tarihli ve … sayılı yapı ruhsatının iptaline,
- Davalı idareye ait işlemin yürütmesinin durdurulmasına,
- Yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı idareye yükletilmesine karar verilmesini vekâleten arz ve talep ederim.
Tarih:
Davacı
İmza
Vekili:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Danıştay Kararları – Emsal Nitelikte
Danıştay 6. Daire, 2020/2313 E., 2021/5642 K.
“Plan notlarına aykırı olarak verilen yapı ruhsatı, dava konusu edilmesi hâlinde iptale tabidir.”
Danıştay 14. Daire, 2018/3741 E., 2020/1127 K.
“Ruhsat sürecinde komşu parsel maliklerinin görüşü alınmaksızın işlem yapılması, planlama ilkelerine aykırıdır.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Ruhsat iptali davasını kimler açabilir?
Ruhsattan doğrudan ya da dolaylı etkilenen komşular, ilgili sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları dava açabilir.
2. Ruhsat iptal edilirse inşaat ne olur?
Mahkeme kararıyla inşaat derhal durur. Ruhsat hükümsüz hale gelir ve yapı kaçak duruma düşer.
3. Ruhsat iptal edilene kadar inşaat tamamlanırsa ne olur?
Mahkeme yürütmenin durdurulmasına karar verirse, bu karar sonrası yapılan kısımlar kaçak sayılır ve yıkım kararı verilebilir.
4. Yapı ruhsatı iptal edilirse tazminat alabilir miyim?
Zararınız doğmuşsa idare aleyhine ayrıca tazminat davası açabilirsiniz.
5. Dava sürecinde inşaatı durdurmak için ne yapılmalı?
Yürütmenin durdurulması talebiyle başvuru yapılmalı, ayrıca idareye yazılı başvuru yapılabilir.
📢 Ruhsatsız ve Hukuka Aykırı Yapılara Karşı Hakkınızı Kullanın
İmar hukukuna ve şehircilik ilkelerine aykırı ruhsatlar yalnızca sizin değil, bulunduğunuz çevrenin estetiği ve yaşam kalitesi açısından da zararlıdır. Hukuka aykırı şekilde düzenlenmiş yapı ruhsatlarına karşı idare mahkemelerinde etkili dava açmak en doğru çözümdür.
Av. Gökhan Yağmur olarak, imar hukuku kapsamında yapı ruhsatlarının iptali, yürütmenin durdurulması ve imar planı itirazları konusunda müvekkillerimize uzman hukuki destek sağlamaktayım.
📌 Bilgi ve dava desteği için:
🌐 www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
📍 Sefaköy – Küçükçekmece / İstanbul
🗨️ Görüşlerinizi Bizimle Paylaşın
İçeriğin eksik olduğunu veya güncellenmesi gerektiğini düşünüyorsanız, yorum kısmından bize ulaşın. Geri bildirimlerinizle en doğru bilgiyi birlikte güncelliyoruz.
