Franchise Ön Bilgilendirme Formu Nedir? Ne Zaman Verilir?
Giriş: Franchise Kararı Bilinçli Atılmalı
Franchise sistemine dahil olmak isteyen girişimciler için en kritik belgelerden biri “Ön Bilgilendirme Formu”dur. Bu form, sadece basit bir tanıtım evrakı değil; aynı zamanda girişimci ile franchise veren arasında şeffaf, adil ve bilinçli bir ilişki kurulmasını sağlayan hukuki bir zorunluluktur. Girişimcinin haklarını ve yatırım kararını koruyan bu form, aynı zamanda franchise verenin de sorumluluklarını ortaya koyar.
Bu makalede, franchise ön bilgilendirme formunun ne olduğunu, içeriğinde hangi bilgilerin bulunması gerektiğini, yasal olarak ne zaman verilmesi gerektiğini ve formun eksik veya geç sunulması hâlinde ortaya çıkabilecek hukuki sonuçları tüm detaylarıyla ele alacağız.
1. Ön Bilgilendirme Formu Nedir?
1.1. Tanımı
Franchise ön bilgilendirme formu, franchise verenin yatırımcıya yani franchise adayına sistem hakkında ayrıntılı bilgi verdiği, karar sürecini kolaylaştıran ve yasal dayanağa sahip yazılı bir belgedir.
1.2. Amaçları
- Girişimcinin ticari riskleri anlamasını sağlamak
- Sistemin yapısını şeffaf şekilde ortaya koymak
- İleride doğabilecek uyuşmazlıkların önüne geçmek
1.3. Yasal Dayanak
- Türk hukukunda özel bir düzenleme bulunmasa da Rekabet Kurumu’nun rehber kararları ve Borçlar Kanunu’nun dürüstlük ilkesi bu belgeyi hukuki zemine oturtur
2. Ön Bilgilendirme Formu Ne Zaman Verilir?
2.1. Zamanlaması
- Franchise sözleşmesinin imzalanmasından en az 15 gün önce girişimciye verilmelidir
- Bu süre içerisinde girişimcinin belgeyi incelemesi, gerekiyorsa danışmanlık alması amaçlanır
2.2. Teslim Şekli
- Yazılı olarak teslim edilmelidir (e-posta ya da imzalı çıktı)
- Teslim tutanağı düzenlenmesi önerilir (ispat açısından)
2.3. Gecikmeli ya da Verilmeyen Durumlar
- Mahkemeler bu durumda franchise sözleşmesini haksız şart içerdiği gerekçesiyle iptal edebilir
- Girişimciye tazminat hakkı doğabilir
3. Ön Bilgilendirme Formu İçeriğinde Neler Bulunmalıdır?
3.1. Taraf Bilgileri
- Franchise verenin ticaret unvanı, merkez adresi, yetkili kişi bilgileri
3.2. Marka Bilgileri
- Tescilli marka adları ve tescil tarihleri (TÜRKPATENT kaydıyla)
3.3. Franchise Sisteminin Tanımı
- İşin türü
- Hizmet veya ürün yapısı
- Kullanılacak donanım, sistem, yazılım bilgisi
3.4. Mevcut Franchise Şube Sayısı
- Faaliyette olan franchise şubelerinin sayısı
- Yeni açılacak şube sayısı hedefi
3.5. Finansal Bilgiler
- Franchise giriş bedeli
- Royalty oranı ve ödeme sıklığı
- Reklam katkı payı ve varsa diğer aidatlar
- Ortalama yatırım maliyeti (dekorasyon, personel, açılış giderleri dahil)
3.6. Eğitim ve Destek
- Franchise alan girişimciye hangi eğitimler verilecek?
- Merkez destek birimlerinin kapsamı (IT, pazarlama, personel eğitimi vs.)
3.7. Sözleşme Süresi ve Fesih Koşulları
- Franchise sözleşmesi ne kadar süreli olacak?
- Hangi şartlarda tek taraflı fesih hakkı doğar?
- Fesih hâlinde ceza şartı var mı?
3.8. Yasal Uyuşmazlıklar ve Yetkili Mahkeme
- Sözleşme kapsamında doğacak ihtilaflarda hangi mahkeme yetkilidir?
- Tahkim varsa şartları nedir?
4. Franchisee Adayı Açısından Önemi
4.1. Karar Sürecini Kolaylaştırır
- Sistem hakkında objektif bilgiye ulaşmak karar kalitesini artırır
4.2. Finansal Riskleri Önceden Görme İmkânı Sunar
- Yatırım tutarı, geri dönüş süresi, masraf kalemleri önceden hesaplanabilir
4.3. Danışmanlık Almayı Sağlar
- Form, franchise avukatı veya danışmanla birlikte incelenerek sözleşmeye giden süreç doğru yönetilebilir
5. Franchise Veren Açısından Önemi
5.1. Şeffaflık ve Güven Sağlar
- Yatırımcı ile güven ilişkisi kurulmasını sağlar
- Haksız rekabet iddialarının önüne geçer
5.2. Hukuki Koruma Sağlar
- Bilgi verdiğini ispat edebilen franchise veren, ilerideki uyuşmazlıklarda daha güçlü konumda olur
6. Ön Bilgilendirme Formu Sunulmadan Yapılan Sözleşmelerde Ne Olur?
6.1. Sözleşme İptali
- Şeffaf bilgi sunulmadığı için sözleşmenin iptali mümkün olabilir
6.2. Tazminat Sorumluluğu
- Girişimcinin uğradığı zararı tazmin etme yükümlülüğü doğabilir
6.3. Haksız Şartların İptali
- Mahkemece bazı maddelerin geçersiz sayılması mümkündür
Sonuç: Formu Göz Ardı Etmek, Yatırımı Riske Atmaktır
Franchise sistemine girişte ön bilgilendirme formu yalnızca bir prosedür değil; girişimcinin ekonomik ve hukuki geleceğini etkileyen kritik bir belgedir. Bu belge olmadan yapılan bir yatırım, ileride telafisi zor zararlar doğurabilir. Bu nedenle her girişimcinin formu alması, detaylı incelemesi ve mümkünse profesyonel danışmanlık desteği alması önerilir.
Av. Gökhan Yağmur ile Franchise Sözleşmelerinizi Güvence Altına Alın
Franchise ön bilgilendirme formunu analiz etmek, riskleri görmek ve sözleşmeye geçmeden önce sağlam hukuki zemine oturmak için Av. Gökhan Yağmur olarak yanınızdayız. Yatırımınızı sadece iş modeliyle değil, hukukla da koruyun.
Bize Ulaşın: www.gokhanyagmur.com.tr
Telefon: 0542 157 06 34
Girişiminize imzayla değil, bilgiyle başlayın!
