İcra Ceza Mahkemesi’nde Zamanaşımı Süresi | Şikâyet Süreleri, Hak Düşürücü Süreler ve Uygulama Rehberi
İcra Ceza Mahkemesi’nde açılacak davalarda en çok hata yapılan konulardan biri de zamanaşımı ve şikâyet süresinin kaçırılmasıdır. Taahhüdü ihlal, nafaka ödememe, mal beyanında bulunmama gibi suçlar için başvuru süreleri oldukça katı ve geri alınamaz niteliktedir. Bu nedenle, süresi içinde yapılmayan şikâyet başvuruları reddedilir ve hak kaybına yol açar.
Bu yazıda, İcra Ceza Mahkemesi’ne başvuru için geçerli olan zamanaşımı sürelerini, hangi durumlarda hak düşürücü sürenin dolacağını, Yargıtay kararlarını ve örnek dilekçeyi detaylıca açıklıyoruz.
📌 Zamanaşımı Nedir?
Zamanaşımı, suç işlendikten sonra belirli bir süre içinde dava açılmazsa devletin cezalandırma hakkının sona ermesi demektir.
İcra Ceza Mahkemesi özelinde iki tür süre söz konusudur:
- Hak düşürücü süre (şikâyet süresi)
- Dava zamanaşımı süresi
⚖️ 1. Şikâyet Süresi (Hak Düşürücü Süre)
İcra ve İflas Kanunu’nda yer alan birçok icra suçunda şikâyet hakkı, özel bir süre ile sınırlandırılmıştır. Buna “hak düşürücü süre” denir. Bu süre geçtikten sonra mahkeme, başvurunuzu incelemeden reddeder.
🔸 Süre Ne Kadardır?
📌 Genel kural:
Suçun ve failin öğrenilmesinden itibaren 1 yıl içinde şikâyet başvurusu yapılmalıdır.
(Bkz. İİK m. 347)
🔸 Hangi Suçlar İçin Geçerlidir?
| Suç Türü | Şikâyet Süresi |
|---|---|
| Taahhüdü ihlal suçu (m. 340) | 1 yıl |
| Mal beyanında bulunmama (m. 338) | 1 yıl |
| Nafaka ödememe (m. 344) | 3 ay* |
📌 *Nafaka ödememe suçunda şikâyet süresi 3 ay olarak uygulanır. Ödeme yapılması gereken tarih esas alınır.
⚖️ 2. Dava Zamanaşımı Süresi
Şikâyet süresi geçmeden başvuru yapılmışsa ve dava açılmışsa, artık dava zamanaşımı süresi işletilir.
📌 Genel kural:
Ceza Kanunu hükümleri gereğince, icra suçlarında dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Bu süre, şikâyet üzerine dava açıldıktan sonra işlemeye başlar. Ancak bu sürede dava sonuçlandırılmazsa düşer.
❗ Sürelerin Kaçırılması Halinde Ne Olur?
- Şikâyet süresi kaçırılmışsa → Dilekçe doğrudan reddedilir.
- Zamanaşımı süresi dolmuşsa → Mahkeme ceza veremez.
- Süreleri kesen veya durduran herhangi bir neden yoktur.
- Mahkeme bu süreleri re’sen (kendiliğinden) gözetir.
🧠 Örnek Hesaplama
📌 Taahhüt tarihi: 01.02.2025
📌 İlk taksit tarihi: 01.03.2025
📌 Ödeme yapılmadı → İhlal tarihi: 01.03.2025
📌 Şikayet süresi: 01.03.2025 – 01.03.2026 arası
📌 Bu süre içinde şikayet edilmezse, şikâyet hakkı düşer.
✍️ Zamanaşımı Süresi İçin Örnek Dilekçe (Şikâyet Süresi İçinde Başvuru)
Küçükçekmece İcra Ceza Mahkemesi’ne
KÜÇÜKÇEKMECE İCRA CEZA MAHKEMESİ’NE
ŞİKAYET EDEN : [Ad Soyad]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
ŞİKAYET EDİLEN : [Borçlu Ad Soyad]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
DOSYA NO : Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü 202X/XXXX Esas
KONU : Taahhüdü ihlal nedeniyle şikâyetimizdir (İİK m. 340)
AÇIKLAMALAR :
1. Yukarıda belirtilen dosyada borçlu, 15.03.2025 tarihinde borcunu ödeme taahhüdünde bulunmuştur.
2. İlk taksit 15.04.2025 tarihinde ödenmemiştir. Bu tarihten itibaren 1 yıllık şikayet süresi işlemeye başlamıştır.
3. Şikayet süresi henüz dolmamıştır ve başvurumuz yasal süresi içinde yapılmıştır.
4. Bu nedenle borçlunun cezalandırılmasını talep ederiz.
DELİLLER : İcra dosyası, taahhüt tutanağı, ödeme dekontları
HUKUKİ NEDENLER : İİK m. 340, 347 ve ilgili sair hükümler
SONUÇ VE TALEP : Borçlunun taahhüdü ihlal suçu nedeniyle cezalandırılmasını arz ve talep ederiz.
Saygılarımızla.
Tarih: …/…/2025
Şikayet Eden Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
🔹 Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2017/4852 E., 2018/2455 K.
“İcra ve İflas Kanunu’ndaki suçlarda şikâyet süresi 1 yıl olup, bu süre geçtikten sonra yapılan başvuruların reddine karar verilmesi gerekir.”
🔹 Yargıtay 12. HD, 2020/2024 E., 2020/5582 K.
“Borçlu taahhüdünü ihlal etmişse ve şikayet süresi içinde başvuru yapılmışsa, zamanaşımı süresi 8 yıldır.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Taahhüt bozulduktan sonra ne kadar sürem var?
1 yıl. Taahhüdün ihlal edildiği tarihten itibaren başlar.
2. Nafaka borcu için şikayet süresi kaç aydır?
3 aydır. Ödenmeyen her ay için yeni bir şikayet hakkı doğar.
3. Zamanaşımı süresi dolarsa ne olur?
Ceza davası düşer. Mahkeme artık ceza veremez.
4. Süreleri mahkeme kendiliğinden dikkate alır mı?
Evet. Sürelerin dolup dolmadığı mahkemece re’sen incelenir.
5. Hangi durumlar şikayet süresini durdurur?
Hiçbir durum şikayet süresini durdurmaz. Süre mutlak ve kesindir.
📣 Şikayet Süresini Kaçırmadan Profesyonel Destek Alın
İcra Ceza Mahkemesi’ne şikayet başvuruları usule sıkı sıkıya bağlıdır. Süre kaçırılırsa, dava açma hakkı tamamen ortadan kalkar. Bu nedenle, işlemlerinizi zamanında ve hatasız yürütmek için Avukat Gökhan Yağmur olarak yanınızdayım.
👉 Tüm süreçler için: www.gokhanyagmur.com
🗨️ Görüşlerinizi Bizimle Paylaşın
Yazının eksik veya güncel olmadığını düşünüyorsanız, yorum kısmından bize bildirin. Sizlerden gelen bildirimlerle içeriklerimizi geliştirmeye devam ediyoruz.
