Nafaka Ödememe Nedeniyle Hapis Cezası | İcra Ceza Mahkemesi Süreci ve Uygulamada Bilinmesi Gerekenler
Boşanma ya da ayrılık sonrası mahkeme kararıyla belirlenen nafaka borcunun düzenli ödenmesi hem hukuki bir yükümlülük, hem de sosyal bir sorumluluktur. Ancak nafaka yükümlüsü tarafından bu borç ödenmediğinde, sadece icra takibi değil aynı zamanda hapis cezası süreci de gündeme gelir. Bu yazımızda, nafaka ödememenin cezası, ne zaman ve nasıl uygulanacağı, infaz süreci ve Yargıtay içtihatlarıyla birlikte tüm ayrıntıları bulacaksınız.
📌 Nafaka Borcu Nedir, Kimlere Aittir?
Nafaka borcu, genellikle aşağıdaki durumlarda ortaya çıkar:
- İştirak Nafakası: Boşanmış eşin çocukları için ödediği katkı payı.
- Yoksulluk Nafakası: Geçim sıkıntısı çeken eşe ödenen yardım.
- Tedbir Nafakası: Dava süresince geçici ödenen nafaka.
Bu nafakaların tamamı mahkeme kararıyla belirlenir ve borçlu tarafından aylık olarak düzenli ödenmesi gerekir.
⚖️ Nafaka Ödememenin Cezai Boyutu
İcra ve İflas Kanunu m. 344 açıkça belirtmiştir:
“Nafaka borcunu ödemeyen kişi, şikâyet üzerine İcra Ceza Mahkemesi tarafından 3 aya kadar tazyik hapsi cezasına çarptırılır.”
Bu madde uyarınca:
- Nafaka borcu ödenmediğinde, önce icra takibi yapılır.
- Borçluya ödeme emri gönderilir.
- Eğer bu emre rağmen ödeme yapılmazsa, alacaklı şikayet dilekçesiyle mahkemeye başvurur.
- Mahkeme, borçlunun kusurlu olduğunu değerlendirirse, tazyik hapsi kararı verir.
🔍 Hapis Cezası Ne Kadar ve Ne Zaman Uygulanır?
- Ceza süresi: En fazla 3 aydır.
- Borçlu bu süre boyunca cezaevinde kalabilir.
- Ancak ödeme yapılırsa ceza hemen kaldırılır.
- Nafaka borcu düzenli olarak her ay yenilendiği için, borçlu her ay yeni bir nafaka için tekrar cezai yaptırımla karşı karşıya kalabilir.
⚠️ Nafaka Ödememe Cezası Kimlere Uygulanmaz?
- Nafaka mahkeme kararıyla belirlenmemişse, sadece taraflar arasında yazılı bir anlaşma varsa,
- Borçlu ödeme gücüne kesin olarak sahip değilse (belgelenmeli),
- Ödeme zaten yapılmışsa ve icra takibi hatalıysa.
🔒 Hapis Cezası Uygulaması: Adım Adım
- Nafaka kararı verilir.
- Borç ödenmediğinde icra takibi başlatılır.
- Ödeme emri tebliğ edilir.
- Tebligata rağmen ödeme yapılmazsa şikayet dilekçesi hazırlanır.
- Mahkeme duruşma açar, borçlunun savunması alınır.
- Mahkeme tazyik hapsi kararı verirse, karar infaza gönderilir.
- Borçlu cezaevine alınır. Ödeme yaparsa tahliye edilir.
✍️ Şikayet Dilekçesi Örneği – Nafaka Ödememe Nedeniyle Hapis Cezası Talebi
Küçükçekmece İcra Ceza Mahkemesi’ne Hitaben
KÜÇÜKÇEKMECE İCRA CEZA MAHKEMESİ’NE
ŞİKAYET EDEN : [Ad Soyad – Nafaka Alacaklısı]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
ŞİKAYET EDİLEN : [Borçlu Ad Soyad]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
DOSYA NO : Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü 202X/XXXX Esas
KONU : Nafaka borcunun ödenmemesi nedeniyle İİK m. 344 uyarınca tazyik hapsi talebimizdir.
AÇIKLAMALAR :
1. Aile Mahkemesi’nin …/…/2024 tarihli kararı ile müvekkil lehine 5.000 TL iştirak nafakası hükmedilmiştir.
2. Borçlu, Nisan 2025 ve Mayıs 2025 ayına ilişkin nafakaları ödememiştir.
3. Bu alacağa ilişkin Küçükçekmece İcra Müdürlüğü 202X/XXXX sayılı dosyasından icra takibi başlatılmış, ödeme emri borçluya 15.05.2025 tarihinde tebliğ edilmiştir.
4. Borçlu ödeme yapmamış olup, İİK m. 344 uyarınca cezalandırılmasını talep ediyoruz.
DELİLLER : Aile mahkemesi kararı, icra dosyası, ödeme emri, ödeme yapılmadığına dair belge
HUKUKİ NEDENLER : İcra ve İflas Kanunu m. 344 ve ilgili diğer hükümler
SONUÇ VE TALEP : Yukarıda açıklanan nedenlerle, borçlunun nafaka borcunu ödememesi nedeniyle 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilmesini arz ve talep ederiz.
Saygılarımızla.
Tarih: …/…/2025
Şikayet Eden Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararlarıyla Açıklama
🔹 Yargıtay 12. HD, 2020/1119 E., 2021/2254 K.
“Nafaka borcunun mahkeme kararı ile belirlendiği ve borçlunun ödeme emrine rağmen ödeme yapmadığı sabit olduğundan verilen tazyik hapsi hukuka uygundur.”
🔹 Yargıtay 19. CD, 2019/842 E., 2020/2713 K.
“Borçlu tarafından ödeme yapılmadığı ve ödeme gücüne ilişkin itirazda bulunulmadığı tespit edildiğinden, İİK m. 344 kapsamında ceza verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Nafaka ödenmediğinde hemen hapis mi verilir?
Hayır. Önce icra takibi yapılmalı, sonra ödeme emri gönderilmeli ve ardından şikayet üzerine mahkeme kararı gereklidir.
2. Nafaka borcunu ödeyince ceza düşer mi?
Evet. Ceza infaz edilmeden önce ya da infaz sırasında ödeme yapılırsa ceza düşer.
3. Nafaka borcu sürekli olduğu için tekrar tekrar hapis cezası verilir mi?
Evet. Her yeni dönem borcu için yeniden hapis cezası verilebilir.
4. Borçlu nafakayı ödememek için mal kaçırırsa ne olur?
Bu durum ayrıca mal beyanı ihlali ve icra suçu olabilir. Ek dava ve cezalar gündeme gelir.
5. Nafaka borcu için sadece maddi cezalar mı var?
Hayır. Nafaka borcunun ödenmemesi hem tazyik hapsi hem de faiz ve icra masrafı doğurur.
📣 Nafaka Süreçlerinde Avukat Desteği Alın
Nafaka alacaklarının tahsilinde en çok karşılaşılan sorun, borçlunun sistematik olarak ödememesi ve ceza sürecini hafife almasıdır. Bu süreçte profesyonel bir hukuki destekle hem alacaklarınızı koruyabilir hem de hatasız ilerleyebilirsiniz.
Avukat Gökhan Yağmur olarak, nafaka tahsili ve icra ceza süreçlerinde yanınızdayım.
👉 Web sitemizden bilgi alın: www.gokhanyagmur.com
🗨️ Yorumlarınızı Bekliyoruz
Bu yazıda eksik ya da güncellenmesi gereken bir bilgi olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize ulaşın. En doğru ve güncel bilgileri sizlere sunmak için sürekli güncellemeler yapıyoruz.
