Kadastrodan Doğan Şerhler Nasıl Kaldırılır? | Şerh Kaldırma Davası, Süreç ve Dilekçe Örneği

Kadastro çalışmaları, taşınmazların sınırlarının belirlenmesi, kimin mülkiyetinde olduğunun tespit edilmesi ve tapuya kaydedilmesi amacıyla yapılan teknik ve hukuki işlemler bütünüdür. Ancak bu süreçlerde taşınmazların tapu kayıtlarına bazı şerhler (belirli haklar veya kısıtlamalar) konulabilir. Bu şerhler tapunun ayni veya şahsi haklarla yüklenmiş olduğunu gösterir ve tapuya kayıtlı taşınmazın devrini, kullanımını veya tasarrufunu sınırlandırabilir.
Tapuya konulan bu şerhler eğer kadastro işlemleri sonucu oluşmuşsa ve artık geçerliliğini yitirmişse veya hatalı olarak konmuşsa mahkemeye başvurarak bu şerhlerin kaldırılması mümkündür. Özellikle mülkiyetin devri, kredi kullanımı veya satış işlemleri öncesinde şerh kaldırma işlemleri büyük önem taşır.
📌 Kadastrodan Kaynaklı Şerhler Nelerdir?
Kadastro çalışmaları sırasında tapuya işlenebilecek başlıca şerh türleri:
- Dava Şerhi: Taşınmaz hakkında açılmış bir davanın devam ettiğini gösterir.
- İrtifak Hakkı Şerhi: Elektrik hattı, su hattı, yol geçişi gibi üçüncü kişilere sağlanan kullanım hakkıdır.
- Orman Şerhi: Taşınmazın orman kadastrosu içinde kaldığını gösterir.
- Muvakkat (Geçici) Şerhler: Kadastro geçici tutanakları veya askı sürecinde konulan sınırlamalardır.
- Tapu Tahsis Belgesi Şerhi: 2981 sayılı yasa kapsamında konulmuş geçici mülkiyet şerhidir.
- İnceleme veya Tespit Şerhleri: Kadastro tespit komisyonunun taşınmaz üzerindeki incelemelerine dair şerhlerdir.
⚖️ Kadastrodan Doğan Şerh Ne Zaman Kaldırılır?
Tapu kayıtlarındaki şerhlerin kaldırılabilmesi için aşağıdaki koşullar aranır:
- Şerhin dayandığı dava, işlem veya sebep ortadan kalkmış olmalı
- Şerh hatalı veya hukuka aykırı konulmuş olmalı
- Taraflarca işlem yapılmış ama tapuda güncellenmemiş olmalı
- Kadastro tespit işlemi tamamlanmış ve şerhin amacı kalmamış olmalı
Bu gibi durumlarda mahkemeye başvurarak şerhin kaldırılmasına karar verilmesini talep edebilirsiniz.
⚙️ Şerh Kaldırma İçin İzlenecek Hukuki Yol
- Tapu Müdürlüğüne Başvuru
Basit şerhlerin kaldırılmasında ilk adres Tapu Sicil Müdürlüğüdür. Eğer şerh, ilgili tarafların rızasıyla kaldırılabilecek nitelikteyse bu aşamada sorun çözülür. - Kadastro Mahkemesine Dava Açma
Şerh kadastrodan kaynaklı, yargı kararına bağlı veya geçerli bir neden olmaksızın devam ediyorsa, Kadastro Mahkemesi’ne şerhin kaldırılması talebiyle dava açılmalıdır. - Bilirkişi İncelemesi ve Delillerin Toplanması
Mahkeme, şerhin haklı dayanağını araştırmak için kadastro kayıtlarını, tespit tutanaklarını, bilirkişi raporlarını ve tapu kayıtlarını inceler. - Karar ve Tapu Müdürlüğü’ne Tebliğ
Mahkemenin şerhin kaldırılması yönündeki kararı kesinleşince Tapu Müdürlüğü’ne gönderilir ve şerh sicilden silinir.
🧾 Kadastrodan Doğan Şerh Kaldırma Dilekçesi Örneği
T.C. KÜÇÜKÇEKMECE 1. KADASTRO MAHKEMESİ’NE
DAVACI: Mehmet Yıldız
VEKİLİ: Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
DAVALI: Küçükçekmece Tapu Müdürlüğü
KONU: Tapu kaydında yer alan kadastrodan kaynaklı şerhin kaldırılması talebimizdir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkilim adına kayıtlı İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … mahallesinde bulunan … ada, … parsel numaralı taşınmazın tapu kaydında, kadastro işlemleri sırasında konulan “dava şerhi” bulunmaktadır.
- Ancak bu şerhe konu olan kadastro tespit işlemleri tamamlanmış, kesinleşmiş ve bu taşınmaz yönünden herhangi bir dava kalmamıştır.
- Müvekkilim, taşınmaz üzerinde tam malik olup, söz konusu şerhin artık geçerliliği bulunmamaktadır. Tapu kaydındaki bu şerh, müvekkilin taşınmazını satmasını, krediyle değerlendirmesini ve tasarruf etmesini engellemektedir.
- Bu nedenle kadastrodan doğan şerhin tapu kaydından terkin edilmesine karar verilmesini talep ediyoruz.
DELİLLER: Tapu kaydı, kadastro tespit tutanakları, ilgili mahkeme kararları, bilirkişi raporu (varsa)
HUKUKİ SEBEPLER: TMK, Kadastro Kanunu, Tapu Sicil Tüzüğü ve ilgili mevzuat
SONUÇ VE TALEP: Yukarıda açıklanan nedenlerle, kadastro işleminden doğan tapu şerhinin iptali ile tapu kaydından terkinine karar verilmesini arz ve talep ederiz.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🧭 Uygulamada Şerh Kaldırmanın Önemi
- Satış işlemlerinde bankalar şerhli taşınmazı teminat olarak kabul etmez.
- Taşınmaz üzerinde üçüncü kişilere devri sınırlı hale gelir.
- İlgisiz, geçerliliği kalmamış veya teknik hata ile konulan şerhler uzun vadeli mağduriyete neden olabilir.
Bu nedenle zaman kaybetmeden dava açarak şerhin kaldırılması sağlanmalıdır.
📚 Yargıtay Kararları
🔹 Yargıtay 8. HD, 2020/3241 E., 2021/4759 K.
“Kadastro sırasında taşınmaz hakkında konulan dava şerhi, dava sona erdiği ve kesinleştiği halde tapudan kaldırılmadıysa, şerhin terkinine karar verilmesi gerekir.”
🔹 Yargıtay 1. HD, 2019/1732 E., 2020/2853 K.
“Kadastro işlemine dayalı tapu şerhleri, hukuki dayanaktan yoksun hale geldiklerinde sicilden silinmelidir.”
❓ Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Kadastrodan konulan şerhler ne anlama gelir?
Kadastro sürecinde tapuya konulan geçici veya sürekli uyarı kayıtlarıdır. Dava, kullanım hakkı, sınır ihtilafı gibi hususları bildirir.
2. Tapu şerhi kaldırmak için illa dava açmak gerekir mi?
Hayır. Eğer şerh tarafların rızasıyla kaldırılabilecek nitelikteyse Tapu Müdürlüğü’ne başvuru yeterlidir. Aksi halde dava açmak gerekir.
3. Tapuda yer alan şerh satışı engeller mi?
Şerhin niteliğine bağlıdır. Dava şerhleri veya irtifaklar satışa engel olabilir ya da satışa konu olurken alıcıyı uyarabilir.
4. Mahkeme kararıyla şerh kaldırılırsa işlem ne kadar sürede tamamlanır?
Kararın kesinleşmesini takiben Tapu Müdürlüğü genelde 1-2 hafta içinde şerhi siler.
5. Şerhin yanlış konulduğunu nasıl ispat ederim?
Kadastro tutanakları, eski tapu kayıtları, bilirkişi raporları ve ilgili mahkeme kararlarıyla ispat edilebilir.
👨⚖️ Şerh Kaldırma Davalarında Avukatın Rolü
Kadastrodan doğan şerhler teknik, hukuki ve tapu prosedürleri bakımından karmaşıktır. Mahkemeye sunulacak delillerin doğru seçimi, bilirkişi raporlarına etkin itiraz ve sürecin hızlı takibi, profesyonel avukat desteği gerektirir.
Avukat Gökhan Yağmur olarak, şerh kaldırma davalarında müvekkillerimize:
- Tapu kayıtlarının incelenmesi
- Kadastro belgelerinin temini ve analizi
- Şerhin hukuka aykırılığının ispatı
- Tapu müdürlükleriyle koordinasyon
konularında hizmet sunuyoruz.
📌 Adres: Sefaköy Metropark, Küçükçekmece / İstanbul
🌐 Web: www.gokhanyagmur.com
📧 E-posta: info@gokhanyagmur.com
📞 Telefon: 0542 157 0634
💬 Yazıda eksik, eski ya da güncellenmesi gereken bir bilgi olduğunu düşünüyorsanız lütfen yorum kısmından bizimle paylaşın. Böylece herkes için en güncel bilgiyi sağlamış oluruz.