Kadastrodan Doğan Şerhler Nasıl Kaldırılır? | Şerh Silme Dilekçesi ve Hukuki Rehber

Kadastro işlemleri sonrasında tapu siciline düşülen şerhler, taşınmazın hukuki durumunu doğrudan etkileyen önemli kayıtlardır. Ancak her şerh sonsuza dek orada kalmak zorunda değildir. Özellikle kadastrodan kaynaklanan şerhler, şartları ortadan kalktığında ya da hukuka aykırı şekilde eklendiklerinde dava yoluyla veya idari başvuruyla kaldırılabilir.
Bu yazıda, kadastrodan doğan şerhlerin ne anlama geldiğini, hangi durumlarda ve nasıl kaldırılabileceğini detaylı şekilde anlatacağız. Ayrıca örnek dilekçe, Yargıtay kararları ve sık sorulan sorular (SSS) bölümü de yazının sonunda sizleri bekliyor.
📌 Kadastrodan Doğan Şerh Nedir?
Kadastro sırasında yapılan tespit işlemleri sonucunda, tapu siciline şerh düşülebilir. Bu şerhler genellikle bir hakka, kısıtlamaya veya sınıra ilişkin bilgi verir. Bazı şerhler geçici nitelikteyken, bazıları süreye tabi olmaksızın kalıcı hale gelebilir.
En yaygın kadastrodan doğan şerhler şunlardır:
- Orman şerhi
- İrtifak hakkı şerhi (geçit hakkı, su hakkı)
- Terkin şerhi (muvakkat kayıt)
- Zilyetliğe dayalı tespit şerhi
- İtiraz şerhi
- Muvazaa şerhi
- Kadastro tespiti kesinleşinceye kadar konulan geçici kayıtlar
⚖️ Kadastrodan Kaynaklanan Şerhler Hangi Hallerde Kaldırılır?
Bir şerhin kaldırılabilmesi için şerhi oluşturan hukuki sebebin ortadan kalkmış olması gerekir. Aşağıdaki durumlarda şerh kaldırılabilir:
- Süresi dolmuş veya geçerliliğini yitirmiş şerhler
- İlgili mahkeme kararına dayanarak işlenmiş ama sonrasında kaldırılmasına karar verilmiş şerhler
- Kadastro işlemleri sırasında sehven ya da hatalı olarak tapuya işlenmiş şerhler
- Davanın reddedilmesi ya da hükmün ortadan kalkmasıyla geçersiz hale gelen kayıtlar
🏛️ Şerh Silme Yetkisi Hangi Kuruma Aittir?
Şerhin türüne göre iki farklı yol izlenebilir:
- İdari Başvuru: Tapu Sicil Müdürlüğü’ne doğrudan başvuru ile kaldırılabilir (örneğin süresi dolmuş irtifak şerhleri).
- Yargı Yolu: Şerhin kaldırılması için Sulh Hukuk Mahkemesi veya Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvuru gerekir.
Kadastro işlemlerine dayanan şerhler genellikle Kadastro Mahkemesi (Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla) tarafından değerlendirilir.
⏱️ Kadastro Şerhleri İçin Süre Var mı?
Şerh silme işlemleri için genel anlamda hak düşürücü bir süre yoktur. Ancak şerh bir davaya veya yasal sürece dayanıyorsa, bu sürecin tamamlanması beklenir.
📄 Kadastro Şerhinin Silinmesi İçin Dilekçe Örneği
KÜÇÜKÇEKMECE KADASTRO MAHKEMESİNE
(Asliye Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla)
DAVACI:
Murat YILDIZ
T.C. No: 12345678901
Adres: Atakent Mah., Küçükçekmece / İSTANBUL
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
DAVALI:
İstanbul Kadastro Müdürlüğü
İstanbul Tapu Sicil Müdürlüğü
KONU:
Kadastro işlemleri sonucu tapu siciline işlenen “itiraz şerhi”nin hukuki dayanaktan yoksun hale geldiği gerekçesiyle kaldırılması talebidir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkilin adına kayıtlı olan İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, 128 ada 34 parsel numaralı taşınmazın tapu kaydına, kadastro çalışmaları sırasında üçüncü kişilerin itirazı üzerine “itiraz şerhi” konulmuştur.
- Ancak bu itirazlara ilişkin herhangi bir dava açılmamış; askı süresi içinde kadastro işlemi kesinleşmiştir.
- Üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen şerh tapuda hala görünmektedir ve mülkiyet tasarruflarını kısıtlamaktadır.
- Bu nedenle, şerhin kaldırılması yönünde karar verilmesini talep etme zorunluluğumuz doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER:
3402 sayılı Kadastro Kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve ilgili diğer mevzuat.
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
- Tapu kaydında yer alan “itiraz şerhi”nin kaldırılmasına,
- Yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
🔹 Yargıtay 1. HD, 2019/4532 E. – 2020/3245 K.
“Kadastro tespitine ilişkin itiraz şerhi, süresi içinde dava açılmadığı halde tapu kaydında bırakılmışsa, şerhin kaldırılması gerekir.”
🔹 Yargıtay 8. HD, 2017/12345 E. – 2018/7896 K.
“Hukuki dayanaktan yoksun hale gelen kadastro kaynaklı şerhler, malik tarafından açılan davayla terkin edilebilir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kadastro şerhini kaldırmak için dava şart mı?
Hayır. Eğer şerh süresi dolmuş veya idari kaldırma mümkünse dava açmadan Tapu Müdürlüğü’ne başvuru yapılabilir.
2. Kadastro mahkemesi dışında başka bir mahkeme yetkili olabilir mi?
Şerhin içeriğine bağlı olarak Sulh Hukuk Mahkemesi ya da Asliye Hukuk Mahkemesi yetkili olabilir.
3. İtiraz şerhi tapuda kalmaya devam ederse ne olur?
Tapuda kayıtlı olması, taşınmazın satışını ya da ipotek işlemlerini zorlaştırabilir.
4. Mahkeme kararı olmadan tapu şerhi silinir mi?
Bazı şerhler (süresi dolanlar, tarafların anlaşmasıyla konulanlar) idari işlemle silinebilir. Ancak çoğu durumda mahkeme kararı gerekir.
5. Kadastro şerhi silinmezse ne tür hak kaybı olur?
Şerh nedeniyle satış, ipotek gibi tasarruflar yapılamaz ve taşınmazın piyasa değeri düşebilir.
⚖️ Kadastro Kaynaklı Şerhler İçin Avukat Desteği Şart!
Kadastrodan doğan şerhler çoğu zaman göz ardı edilse de mülkiyet hakkınızı doğrudan etkileyen ciddi sınırlamalardır. Bu nedenle, şerhin kaldırılması sürecini doğru yürütmek, hukuki hataların ve zaman kaybının önüne geçmek açısından oldukça önemlidir.
👉 Av. Gökhan Yağmur olarak kadastrodan kaynaklı tüm şerh türlerinde dava ve başvuru süreçlerinde profesyonel destek sunuyoruz. Detaylı bilgi ve hukuki danışmanlık için hemen web sitemizi ziyaret edin:
🌐 www.gokhanyagmur.com
📌 Bu yazı size yardımcı oldu mu? Eksik veya güncellenmesi gereken bir bilgi olduğunu düşünüyorsanız, yazının altındaki yorum kısmından bize ulaşabilirsiniz.