Ceza Davası ile Birlikte Maddi Tazminat Davası Açılır mı?
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Davalarında Tazminat Talebi ve Hukuki Yollar
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
🎯 Konunun Önemi
Bir marka, eser, yazılım ya da patent hakkı ihlal edilen kişi veya şirketler yalnızca ceza davası ile yetinmek zorunda değildir. Türk hukuk sisteminde, bu tür ihlaller nedeniyle maddi zarara uğrayanlar ayrıca tazminat davası açma hakkına da sahiptir. Bu durum hem ceza yargılamasında hem de hukuk yargılamasında gündeme gelebilir.
Bu makalede şu soruların yanıtını bulacaksınız:
- Ceza davası ile birlikte tazminat davası açılabilir mi?
- Ceza davası sonuçlanmadan tazminat davası açmak doğru mu?
- Hangi mahkeme yetkilidir?
- Maddi ve manevi zararlar birlikte talep edilebilir mi?
- Yargıtay bu konuda ne diyor?
⚖️ Ceza Davası Açıldığında Tazminat Davası Ne Olur?
Ceza davası, kamu düzenini ilgilendirir. Ancak hak sahibi kişi aynı zamanda özel hukuk kapsamında da zarar görmüşse, maddi tazminat talep edebilir. Ceza yargılamasıyla birlikte:
- Ayrı bir hukuk davası olarak açılabilir.
- Ya da ceza davası içinde katılan sıfatıyla müdahale edilip tazminat talebinde bulunulabilir.
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nin görevi sadece ceza yönünden karar vermek olduğundan tazminat talepleri genellikle Asliye Hukuk Mahkemelerinde değerlendirilir.
🧾 Maddi Tazminat Davasında Ne Talep Edilir?
Zarar gören kişi ya da şirket, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu veya Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında:
- Uğradığı doğrudan maddi zararları (gelir kaybı)
- İtibar zedelenmesinden doğan manevi zararları
- Haksız kullanım nedeniyle kaybedilen müşteri potansiyelini
- Markanın değer kaybını
talep edebilir.
📍 Örnek: Marka Hakkı İhlali Nedeniyle Tazminat
Bir kişi ya da işletme sizin markanıza benzer bir işareti kullanarak ürün veya hizmet satışı yapıyorsa:
- Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nde suç duyurusu yapılabilir.
- Ancak ceza davası açılmış olması, sizin ayrıca tazminat davası açmanıza engel değildir.
- Hatta ceza mahkemesinden alınan mahkûmiyet kararı, hukuk mahkemesindeki davada delil olarak da kullanılabilir.
📄 Örnek Tazminat Davası Dilekçesi
(Fikri hakların ihlali nedeniyle açılacak maddi tazminat davası için)
İSTANBUL … ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
DAVACI : [Ad Soyad / Firma Unvanı]
Adres : …………………
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Adres: Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
DAVALI : [İhlali Yapan Kişi/Firma]
Adres : …………………
KONU : Fikri mülkiyet hakkı ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebidir.
AÇIKLAMALAR:
1. Davalı taraf, müvekkilime ait olan ve Türk Patent Kurumu nezdinde tescilli “XYZ” markasını izinsiz kullanarak, benzer ürünler üretip satmaktadır.
2. Bu fiil nedeniyle İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi 2024/… E. sayılı dosyasında ceza yargılaması devam etmektedir.
3. Müvekkil, ihlal edilen markası nedeniyle hem ticari zarar görmüş hem de marka değeri zedelenmiştir. Bu zararlar açıkça somut belgelerle ortaya konmuştur.
4. Ceza yargılaması sonucu beklenmeksizin, bu tazminat davasının açılması gereği doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER:
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 6100 sayılı HMK, Yargıtay içtihatları
DELİLLER:
- Tescil belgeleri
- Ceza dosyası evrakları
- Fatura ve satış verileri
- Tanık beyanları
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle; fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla … TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
Tarih: …/…/2025
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🧠 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/5225 E. – 2022/8473 K.
“Ceza yargılamasında verilen mahkûmiyet kararı, tazminat davasında kesin delil niteliği taşıyabilir.”
📌 Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2020/1147 E. – 2021/2894 K.
“Telif hakkı ihlali nedeniyle açılan ceza davası ile eş zamanlı olarak maddi tazminat davası açılmasında yasal engel yoktur.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Ceza davası bitmeden tazminat davası açabilir miyim?
Evet. Ceza davasının sonucunu beklemeden hukuk davası açabilirsiniz.
2. Tazminat miktarı neye göre belirlenir?
Zararın belgelenebilir niteliğine, markanın değeri ve uğranılan zarara göre belirlenir.
3. Hem maddi hem manevi tazminat talep edebilir miyim?
Evet. Uygulamada çoğunlukla her iki kalem birlikte istenir.
4. Ceza mahkemesi maddi zararımı tazmin eder mi?
Hayır. Ceza mahkemesi ceza verir, ancak tazminat için hukuk mahkemesine başvurmalısınız.
5. Davayı ne kadar sürede açmalıyım?
Genel zamanaşımı süresi 10 yıldır. Ancak fiilin öğrenilmesinden sonra 2 yıl içinde açılması tavsiye edilir.
📢 Fikri Haklarınız İçin Tazminat Talep Etmekte Gecikmeyin
Markanız, eseriniz ya da patent hakkınız ihlal edildiyse yalnızca ceza davası açmakla yetinmeyin. Maddi ve manevi zararlarınızın tazmini için profesyonel destek alın.
Av. Gökhan Yağmur olarak, fikri ve sınai haklar alanında uzman desteği sağlıyorum.
Detaylı bilgi ve destek için: 👉 www.gokhanyagmur.com
✍️ Bu içerikte eksik veya güncel olmayan bir bilgi olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize bildirin.
