Eser Sahibine Hakaret ve Marka Zararının Cezası Nedir?
(Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi – Suç Duyurusu Dilekçesi Örneğiyle)
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
🎯 Konunun Önemi: Telif, Şeref ve Ticari İtibar Birlikte Korunur
Fikri haklar sadece bir eserin maddi kullanım hakkını değil, aynı zamanda eser sahibinin kişilik haklarını da kapsar. Bir eser sahibine yönelik hakaret içeren ifadeler, aşağılayıcı yorumlar ya da kasıtlı marka zararına sebep olan tutumlar, sadece bir ifade özgürlüğü meselesi değil, ceza hukuku ihlali anlamına gelir.
Hele ki bu durum kamuya açık platformlarda (web sitesi, sosyal medya, forumlar vb.) gerçekleşmişse, eser sahibinin şerefi, itibarı ve ekonomik değeri doğrudan etkilenmiş olur. Bu durumda hem hakaret suçu hem de fikri ve sınai haklara tecavüz söz konusu olabilir.
📚 Hangi Kanunlara Göre Suç Teşkil Eder?
Bu tür saldırılar hem Türk Ceza Kanunu (TCK) hem de 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) hükümlerine göre değerlendirilir:
- TCK m. 125-131: Hakaret suçu
- FSEK m. 81: Eser sahibinin şeref ve itibarına saldırı yasağı
- TCK m. 151-152: Mala zarar verme
- TCK m. 157: Dolandırıcılık veya ticari itibarın zedelenmesi yönü
💡 Ne Tür Eylemler Cezai Sorumluluk Doğurur?
- Eser sahibine yönelik aşağılayıcı sosyal medya yorumları
- Marka sahibini hedef alan montajlı görseller, iftiralar
- Bir sanatçının eserini “çalınmış, kalitesiz” diye karalamak
- Marka ile özdeşleşmiş bir ismi küçük düşürmek
- Sahte içeriklerle kamuoyunu yanıltmak ve müşteri kaybına sebep olmak
Bu eylemler yalnızca kişisel hakları değil, markanın itibar değerini de doğrudan etkiler.
👨⚖️ Mahkemeye Nasıl Başvurulur?
Zarar gören eser sahibi ya da marka sahibi, savcılığa suç duyurusunda bulunabilir. Eğer ortada ticari zarar varsa ayrıca maddi tazminat davası da açılabilir.
Başvurular, genellikle şu başlıklarla yapılır:
- Eser sahibine yönelik hakaret suçu
- Marka değerine zarar verme
- Karalama kampanyasıyla ticari zarar oluşturma
- Erişim engeli talepli başvuru
- Tazminat ve itibarın iadesi davası
📄 Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
(Eser sahibine hakaret ve marka zararına neden olma suçu)
[İLGİLİ] CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ŞİKAYETTE BULUNAN : [Ad Soyad – Marka/Eser Sahibi]
Adres : [...]
T.C. Kimlik No : [...]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4 Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ : [Ad Soyad / Kurum]
Adres : [Varsa sosyal medya hesabı, web sitesi bilgisi]
KONU : Eser sahibine yönelik hakaret ve markaya zarar verilmesi nedeniyle TCK 125 ve FSEK 81 uyarınca suç duyurusudur.
AÇIKLAMALAR:
1. Müvekkilim [isim], tanınmış bir yazar/sanatçı/tasarımcı olup kendisine ait olan [eser/ürün/marka] uzun süredir hem dijital hem fiziksel ortamlarda kamuoyuyla paylaşılmaktadır.
2. Şüpheli şahıs, [Twitter, Instagram, blog, web sitesi] üzerinden müvekkilimi küçük düşürücü, aşağılayıcı, onur kırıcı yorum ve yayınlar yapmış, bu içerikler yüz binlerce kişiye ulaşmıştır.
3. Ayrıca, müvekkilin markasına ilişkin alaycı içerikler üretilmiş, [ürün adı] hakkında “çalıntı, kalitesiz, rezil ürün” gibi tabirler kullanılmıştır.
4. Bu durum hem müvekkilin manevi bütünlüğünü zedelemiş, hem de ticari faaliyetlerine ciddi zarar vermiştir.
5. Eylemler, hem FSEK 81. maddeye hem de TCK 125 ve devamı maddelerine açıkça aykırıdır.
DELİLLER:
- Sosyal medya ekran görüntüleri
- Paylaşımların linkleri ve tarihleri
- Marka değer kaybını gösterir ticari belgeler
- Görgü tanığı beyanları
- Noter veya bilirkişi tespit raporları (varsa)
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz ve izah ettiğimiz nedenlerle şüpheli hakkında soruşturma başlatılarak kamu davası açılmasını ve müvekkilimin hem kişilik hakları hem de ticari markasının korunması adına gerekli işlemlerin yapılmasını arz ve talep ederiz.
Tarih: ………
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 4. Ceza Dairesi – 2018/3892 E. – 2019/5016 K.
“Sosyal medya üzerinden eser sahibine yapılan hakaret, doğrudan kamuya açık alanda işlendiği için cezayı ağırlaştırıcı niteliktedir.”
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi – 2016/4256 E. – 2016/11799 K.
“Markaya yöneltilen küçük düşürücü ifadeler, ticari itibarın zedelenmesine neden olur ve tazminat hakkı doğurur.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Bir sanatçıya hakaret etsem bu suç olur mu?
Evet. Sanatçılar da eserlerinden dolayı kişilik haklarıyla korunur. Kamuya açık hakaret suça girer.
2. Hakaret içerikleri kaldırıldığında dava düşer mi?
Hayır. İçerik kaldırılmış olsa bile hakaret suçu oluşmuşsa savcılık soruşturmayı sürdürebilir.
3. Marka değeri zarar gördüyse ceza dışında ne yapılabilir?
Tazminat davası açılabilir. Ayrıca erişim engeli talebiyle marka itibarının korunması sağlanabilir.
4. Hakaret söz konusu değil ama alaycı şekilde eserle dalga geçildi, bu suç olur mu?
Eğer kişi şeref ve haysiyetini zedeleyen nitelikteyse, bu da hakaret suçu oluşturabilir.
5. Sosyal medyada anonim bir hesaptan hakaret geldi, ne yapabilirim?
IP tespiti için savcılık başvurusu yapılabilir. Sosyal medya firmalarına yazılar yazılır, kimlik bilgileri talep edilir.
💼 Marka İtibarınızı ve Şerefinizi Hukuken Koruyalım
Kamuya açık hakaretler ve marka karalamaları karşısında sessiz kalmak, itibarın zedelenmesine yol açar.
Avukat Gökhan Yağmur olarak hem ceza davaları hem de marka değerinin korunmasına yönelik hukuk süreçlerinde müvekkillerimize aktif destek sunmaktayız.
🔗 Danışmanlık ve dava desteği için: www.gokhanyagmur.com
📢 Bu sayfada eksik gördüğünüz bir bilgi varsa veya yeni bir konu eklenmesini istiyorsanız, yorumlarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.
