Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Nedir, Hangi Davalara Bakar?
📘 Ceza Yargılamasında Telif, Marka ve Patent Suçları – 2025 Güncel Rehber + Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
👨⚖️ Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
🔍 Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Ne Demektir?
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi, fikir ve sanat eserleri, markalar, patentler, tasarımlar, coğrafi işaretler gibi fikri ve sınai mülkiyet konularında işlenen cezaî suçlara bakan özel yetkili ceza mahkemesidir. Bu mahkemeler, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) kapsamında işlenen suçlara dair davaları görür.
Bu mahkemeler çoğunlukla Asliye Ceza Mahkemesi seviyesinde kurulur ancak “ihtisas” mahkemesi niteliği taşır. Yani yalnızca bu alana özgü uzmanlık gerektiren davalara bakarlar.
📚 Hangi Suçlar Bu Mahkemede Görülür?
1. Telif Hakkı İhlali Suçları (FSEK m.71 ve devamı)
- Eser sahibinden izinsiz çoğaltma, dağıtma, yayımlama
- Eseri kendi eseri gibi gösterme
- İzinsiz ses, görüntü ya da yazılı eser kullanımı
- Korsan kitap, CD, film üretimi ve satışı
2. Marka Hakkı İhlali Suçları (SMK m.30)
- Tescilli marka izni olmaksızın taklit ürün üretme/satma
- Markaya benzer ibarelerle haksız kazanç sağlama
- Sahte marka kullanımıyla tüketiciyi aldatma
3. Patent ve Tasarım Hakkı İhlalleri (SMK m.53-54)
- Başkasına ait patentli ürünleri izinsiz üretme
- Korunan tasarımı izinsiz çoğaltma
4. Coğrafi İşaret İhlalleri
- Tescilli coğrafi işaretlerin usulsüz kullanımı
- Yöresel ürünleri taklit ederek piyasaya sürme
5. Korsan Yayın Suçları
- Kitap, film, müzik gibi materyalleri lisanssız olarak yayımlama
- Torrent, warez gibi platformlarda paylaşım yapma
⚖️ Bu Mahkemelere Kimler Başvurabilir?
- Telif hakkı sahipleri (yazar, müzisyen, yönetmen, vs.)
- Marka ve patent sahipleri (bireysel veya şirket)
- Meslek birlikleri (MESAM, MÜYAP, BİROY gibi)
- Hak ihlaline uğrayan kamu veya özel kuruluşlar
- Savcılık yoluyla yapılan başvurular
Unutmayın: Bu davalar çoğu zaman şikayete bağlıdır. Bu nedenle süresi içinde başvuru yapılmazsa dava hakkı düşer.
⏳ Dava Açma ve Zamanaşımı Süreleri
- Telif hakkı ihlali suçlarında şikayet süresi: 6 ay
- Zamanaşımı süresi: Genellikle 8 yıl
- Tazminat davası açma süresi: 2 yıl (hak sahibinin ihlali öğrendiği tarihten itibaren)
📝 Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
(Marka Hakkının İhlali Nedeniyle)
… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ŞİKAYET EDEN: [Ad – Soyad / Şirket Ünvanı]
T.C. No / Vergi No: ……………
Adres: …………………
E-posta: ………………
VEKİLİ: Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
Metropark Sefaköy Rezidans, A Blok D:22, Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No: 4
Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ: [Şüpheli Adı]
Adres: [Varsa Firma Adı ve Adres]
KONU: Müvekkile ait tescilli markanın izinsiz biçimde kullanılmasına ilişkin şikayetimizdir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkil şirkete ait olan ve Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 2019/124578 sayılı dosya ile tescilli [MARKA ADI] markası, şüpheli tarafından izinsiz şekilde [e-ticaret sitesi / mağaza / sosyal medya platformu] aracılığıyla kullanılmış ve piyasaya sahte ürün arz edilmiştir.
6769 sayılı SMK madde 30 ve 31 kapsamında bu fiiller açık şekilde suç teşkil etmektedir. Müvekkilin markası hem tescil hem kullanım yönüyle hukuki koruma altındadır.
HUKUKİ NEDENLER:
6769 sayılı SMK, 5271 sayılı CMK ve ilgili mevzuat
DELİLLER:
- Marka tescil belgesi
- Şüpheliye ait ürün görselleri ve satış linkleri
- Tanık, ekran görüntüsü, fatura vb.
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda izah edilen nedenlerle şüpheli hakkında gerekli soruşturmanın yürütülerek cezalandırılmasını, markanın itibarının korunması için gerekli önlemlerin alınmasını arz ve talep ederiz.
Saygılarımızla.
[İsim – İmza]
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🧠 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Ceza Dairesi – 2022/1157 E. – 2022/2211 K.
“Marka hakkını ihlal eden kişilerin, ticari faaliyet kapsamında bu suçu işlemesi durumunda cezai sorumlulukları doğar.”
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi – 2021/3578 E. – 2021/4596 K.
“Telif hakkı sahibinin izni olmadan çoğaltılan ve dağıtılan eserler, suç eşyası niteliği taşır. Bu durumda hem eserin el konulmasına hem sanığın cezalandırılmasına karar verilmelidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi her ilde var mı?
Hayır. Bu mahkemeler büyükşehirlerde ve merkez adliyelerde kuruludur. Diğer yerlerde yetkili Asliye Ceza Mahkemesi bakar.
2. Bu mahkemelere başvuru ücrete tabi midir?
Savcılık şikayeti için harç gerekmez. Ancak avukatlık hizmeti almak isterseniz vekalet ücreti doğar.
3. Telif veya marka hakkı ihlali durumunda doğrudan mahkemeye mi gidilir?
Hayır. Önce savcılığa suç duyurusunda bulunulur. Savcılık iddianame düzenlerse mahkemeye yönlendirilir.
4. Mahkemede tazminat da talep edilebilir mi?
Hayır. Ceza mahkemeleri tazminata karar vermez. Tazminat için ayrıca hukuk mahkemelerinde dava açılır.
5. Süreç ne kadar sürer?
Suçun niteliğine göre 6 ay ile 2 yıl arasında değişebilir. Karmaşık delil incelemeleri süreci uzatabilir.
⚖️ Fikri Haklarınızı Korumak İçin Profesyonel Destek Alın
Markanız mı taklit edildi? Eseriniz mi izinsiz yayımlandı? Patentiniz başkası tarafından mı kullanılıyor?
Avukat Gökhan Yağmur olarak, telif ve marka ihlali konusunda hem savcılık sürecinde hem de hukuki koruma davalarında müvekkillerimize uzmanlıkla destek veriyoruz.
👉 Detaylı bilgi ve avukatlık hizmeti için: www.gokhanyagmur.com
💬 Bu yazıda güncellenmesi gereken bir bilgi varsa veya yeni bir sorunuz oluştuysa, yorum bölümünden bize mutlaka yazın. İçeriğimizi sizden gelen katkılarla güncelliyoruz.
