Marka Hakkı Suçlarında Adli Para Cezası – Ne Kadar, Nasıl Uygulanır?
(Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi İçin Suç Duyurusu Dilekçesi Örneğiyle)
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📌 Marka Hakkı Suçları ve Adli Para Cezası Nedir?
Marka hakkı, bir girişimcinin ya da şirketin tescilli ismi, logosu ya da işaretleri üzerindeki münhasır kullanım hakkıdır. Bu hakkın izinsiz kullanılması, kopyalanması ya da taklit edilmesi ise fikri mülkiyet suçunu oluşturur.
Türk Ceza Kanunu ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, marka hakkını ihlal edenlere karşı hem hapis cezası hem de adli para cezası öngörmektedir. Bu cezalar, hem caydırıcılığı hem de maddi zararın telafisini sağlamak amacıyla uygulanır.
⚖️ Marka Hakkı Suçlarında Cezai Sorumluluk
🔍 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu – Madde 30
Şu fiiller suç sayılır ve adli para cezası verilir:
- Tescilli markayı taklit ederek benzer ürün/ambalaj satmak
- Marka sahibinin izni olmadan markayı kullanmak
- Taklit markalı ürünleri piyasaya sürmek
- Markayı karalayan, itibarsızlaştıran görsel veya içerik üretmek
🔹 Uygulanabilecek Cezalar:
| Suç Türü | Hapis Cezası | Adli Para Cezası |
|---|---|---|
| Marka hakkına tecavüz (basit) | 1 yıldan 3 yıla kadar | 5.000 – 100.000 TL arası |
| Nitelikli marka hakkı ihlali | 2 yıldan 4 yıla kadar | 10.000 – 500.000 TL arası |
| Ticari kazanç amacıyla yaygın taklit | 3 yıldan 6 yıla kadar | 50.000 TL’den başlar |
Cezalar, failin kastına, tekrarına, suçun işlendiği mecra (internet, fiziki mağaza, toplu satış) ve zararın boyutuna göre artar veya azaltılır.
💡 Adli Para Cezası Neye Göre Belirlenir?
Mahkemeler ceza miktarını hesaplarken şu ölçütleri dikkate alır:
- Marka tescil süresi ve bilinirlik düzeyi
- Zarar gören şirketin cirosu ve pazar payı
- Suçun tekil mi yoksa sistematik mi işlendiği
- Taklit ürünlerin satış sayısı ve dağıtım alanı
- Şüphelinin ekonomik durumu
Mahkeme, hükmedilen hapis cezasını adli para cezasına çevirebilir. Bu durumda kişi hapse girmez, ancak ciddi bir ödeme yükümlülüğü doğar.
📄 Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
(Marka hakkı ihlaline bağlı olarak adli para cezası talebiyle)
[İLGİLİ] CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ŞİKAYETTE BULUNAN : [Şirket Adı / Marka Sahibi]
Adres : [...]
T.C. / Vergi No : [...]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4, Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ : [Ad Soyad / Şirket Ünvanı]
Adres : [...]
KONU : Marka hakkının ihlali nedeniyle 6769 sayılı Kanun’un 30. maddesi uyarınca cezalandırılması ve adli para cezasına hükmedilmesi talebidir.
AÇIKLAMALAR:
1. Müvekkil şirket [marka adı], Türkiye’de tescilli bir markadır. Marka [TÜRKPATENT tescil no] ile korunmaktadır.
2. Şüpheli şahıs/firma, markaya ait olan logosu ve ayırt edici görseli kullanarak [ürün adı] satışı yapmakta ve müvekkilin ticari itibarını zedelemektedir.
3. Söz konusu taklit ürünler, hem sosyal medyada hem de e-ticaret sitelerinde açıkça pazarlanmaktadır.
4. Yapılan ihlal açıkça 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 30. maddesine aykırıdır ve cezai yaptırım gerektirir.
5. Şüphelinin bu fiili ile müvekkil ciddi maddi zarara uğramış, müşteri kaybı yaşamıştır.
DELİLLER:
- Marka tescil belgeleri
- Taklit ürün fotoğrafları
- E-ticaret satış ekran görüntüleri
- Noter tespit tutanakları
- Müşteri şikayet kayıtları
HUKUKİ NEDENLER:
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, TCK 157-158, Ceza Muhakemesi Kanunu
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz edilen nedenlerle şüpheli hakkında marka hakkını ihlal suçundan soruşturma başlatılarak kamu davası açılmasını, eylemlerinin sabit görülmesi halinde adli para cezası ile cezalandırılmasını saygılarımla arz ve talep ederiz.
Tarih: ………
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi – 2022/847 E. – 2023/1163 K.
“Marka hakkını ihlal suçu sabit görülen sanık hakkında adli para cezasına hükmedilmesi, ticari dengenin sağlanması açısından hukuka uygundur.”
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi – 2015/11293 E. – 2016/6652 K.
“Marka değerine zarar veren taklit ürün satışı nedeniyle açılan ceza davasında hem hapis hem de adli para cezası verilebilir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Marka hakkı ihlalinde sadece para cezası mı verilir?
Hayır. Ceza türü, suçun niteliğine göre hapis ve/veya adli para cezası olabilir.
2. İlk defa taklit ürün sattım, hapse girer miyim?
İlk suçta mahkeme genellikle para cezasına hükmedebilir. Ancak tekrarında hapis cezası kaçınılmazdır.
3. Adli para cezası ödenmezse ne olur?
Mahkeme bu durumda cezayı hapis cezasına çevirebilir. Ödemezseniz infaz gerçekleşir.
4. Para cezası markanın zararını telafi eder mi?
Hayır. Para cezası kamu düzeni içindir. Marka sahibi ayrıca tazminat davası açabilir.
5. Cezaya ek olarak ürünlere el konulur mu?
Evet. Suça konu taklit ürünler mahkeme kararıyla imha edilir.
💼 Marka Hakkınızı Cezai Yoldan Koruyalım
Markanızı taklit eden, itibarınızı zedeleyen kişi ve firmalara karşı cezai ve tazminat davaları açmanız mümkündür.
Av. Gökhan Yağmur olarak marka hakkınızı her aşamada koruyor, adli para cezası ve diğer yaptırımlar için tam yasal destek sağlıyoruz.
📩 Hukuki destek ve danışmanlık için: www.gokhanyagmur.com
📢 Bu yazı eksik ya da güncel değilse, lütfen yorum kısmından bize bildirin. Her öneri içeriklerimizi geliştirmemize yardımcı olur.
