Marka veya Patent Hakkına Karşı Suçta Görevli Mahkeme Hangisidir?
📌 Ceza Davalarında Yetki ve Görev Rehberi – 2025 Güncel
✍️ Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📌 Giriş: Marka ve Patent Hakkının Ceza Yönünden Korunması
Marka ve patent hakları, Türk Ceza Hukuku kapsamında yalnızca özel hukuk değil, aynı zamanda kamu hukuku ile de korunmaktadır. Özellikle 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 29, 30 ve 31. maddeleri marka, patent ve tasarımlara karşı işlenen suçları cezai yaptırımlarla güvence altına alır.
Bu tür suçların yargılamasında görevli mahkeme, ceza muhakemesi sisteminde özel bir yere sahip olan Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemeleridir.
⚖️ Hangi Mahkeme Görevlidir?
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi, adından da anlaşılacağı üzere yalnızca fikri mülkiyet haklarına ilişkin ceza davalarına bakmakla görevlidir.
🔹 Dayanak Mevzuat:
- 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun
- 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu
Görevli Mahkeme:
🔹 Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi (kurulu değilse Asliye Ceza Mahkemesi)
Yetkili yer: Suçun işlendiği yer mahkemesi veya şüphelinin ikametgahı
🏛️ Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Kurulu Olmayan Yerlerde Ne Olur?
Her ilde bu özel mahkeme bulunmayabilir. Bu durumda görev, Asliye Ceza Mahkemelerine devrolur. Bu mahkemeler, ceza davasını genel yetki kuralları çerçevesinde yürütür.
Örnek:
- İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük illerde özel mahkeme kurulu olabilir.
- Ancak Adıyaman veya Uşak gibi bazı illerde Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi bulunmadığından, Asliye Ceza Mahkemesi görev yapar.
📝 Görevli Mahkemeye Şikâyet Nasıl Yapılır?
Şikayet, yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılır. Savcılık soruşturmayı tamamladıktan sonra doğrudan iddianame düzenler veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verebilir. Dava açıldığında, yukarıda belirtilen mahkemede görülür.
📄 Örnek Dilekçe: Görevli Mahkemeye Başvuru
İSTANBUL CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNAN
Adı Soyadı : [Mağdur Marka/Paten Sahibi]
Adres : ……………………………
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22, Küçükçekmece/İstanbul
ŞÜPHELİ : [Şüpheli Adı / Firma Unvanı]
Adres : ……………………………
SUÇ : 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında marka/patent hakkının ihlali
AÇIKLAMALAR:
Müvekkilime ait tescilli ……… markası/patenti, şüpheli tarafından izinsiz ve ticari amaçla kullanılarak marka hakkı ihlal edilmiştir. Olay yerinde yapılan denetim ve noter tespitiyle bu husus sabittir.
Söz konusu eylemler, Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca suç teşkil etmektedir. Şüphelinin cezalandırılması ve marka hakkının korunması adına kamu davası açılmasını talep ederiz.
DELİLLER:
- Tescil belgeleri
- Noter tespit tutanakları
- Satış ilanları / e-ticaret ekran görüntüleri
SONUÇ VE TALEP:
Şüpheli hakkında cezai işlem yapılmasını, soruşturma sonucunda iddianame düzenlenerek davanın görevli Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nde açılmasını talep ederiz.
Tarih: …/…/2025
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2019/5123 E. – 2020/3245 K.
“Fikri ve sınai haklara ilişkin suçlar yönünden görevli mahkeme, suçun işlendiği yerde bulunan Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’dir.”
📌 Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2021/1872 E. – 2022/3128 K.
“Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi bulunmayan yerlerde, görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Her ilde Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi var mı?
Hayır, sadece büyük illerde kuruludur. Diğer illerde Asliye Ceza Mahkemesi görev yapar.
2. Suç duyurusu nereye yapılır?
Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılır. Savcılık, görevli mahkemeye sevk eder.
3. Görevli mahkemenin yanlış gösterilmesi dava reddine sebep olur mu?
Evet, görevli mahkeme yanlış belirtilirse dava reddedilebilir. Bu nedenle baştan doğru mahkemeye yönlendirme önemlidir.
4. Marka ve patent davaları ayrı mahkemelere mi gider?
Hayır. Ceza yönünden her ikisi de Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nde görülür.
5. Yetkisizlik kararı verilirse ne olur?
Dosya, yetkili mahkemeye gönderilir. Ancak bu zaman kaybına neden olabilir.
📌 Sonuç: Uzman Avukat Desteği ile Hızlı ve Etkili Sonuç
Fikri mülkiyet haklarına yönelik ceza davalarında mahkeme görev ve yetkisi son derece teknik bir konudur. Bu nedenle deneyimli bir avukatla çalışmak, dosyanızın sağlıklı ilerlemesi açısından kritiktir.
👉 Daha fazla bilgi için www.gokhanyagmur.com adresimizi ziyaret edebilir, tüm marka ve patent ceza davalarında bize danışabilirsiniz.
✍️ Bu yazı bilgi verme amacıyla hazırlanmıştır. İçeriğin güncellenmesi gereken yerleri varsa lütfen yorum bölümünden bize iletiniz.
