Marka veya Patent Hakkına Karşı Suçta Görevli Mahkeme Neresidir?
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Görev Alanı ve Yetkili Mahkemeye Dair Açıklamalar + Örnek Dilekçe
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📌 Giriş: Marka ve Patent Hakkına Karşı Suçlar Artıyor!
Günümüzde dijitalleşmenin ve e-ticaretin yaygınlaşması ile birlikte marka ve patent hakkı ihlalleri ciddi ölçüde artmıştır. Özellikle sosyal medya, pazar yerleri (Trendyol, Hepsiburada, Amazon), sahte web siteleri ve mobil uygulamalar, taklit ürünlerin ve lisanssız içeriklerin kolayca dolaşıma girmesine neden olmaktadır.
Bu durumda marka ve patent hakkı sahipleri, haklarını korumak için sadece tazminat davası değil, cezai yollarla da mücadele etmektedir. Ancak, cezai süreçlerde ilk bilinmesi gereken konu şudur:
👉 Bu suçlara hangi mahkeme bakar?
⚖️ Hangi Mahkeme Görevlidir?
🔍 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu – Madde 30
Marka ve patent hakkını ihlal eden kişilere karşı yapılacak cezai işlemler, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.
Ancak dikkat! Her ilde bu ad altında özel bir ceza mahkemesi yoktur. Bu nedenle görevli mahkeme, çoğu zaman asliye ceza mahkemesi olabilir ama Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi sıfatıyla işlem yapar.
📍 Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Hangi Davalara Bakar?
Ceza konusu olabilecek eylemler:
- Tescilli markayı taklit etmek
- Patentli bir buluşu izinsiz üretmek veya satmak
- Bandrolsüz kitap, film, müzik satışı
- Korsan yazılım kullanımı
- Sahte ürün ithalatı
- YouTube/Instagram’da izinsiz içerik kullanımı
- Lisanssız dijital ürün dağıtımı
Bu suçlar Türk Ceza Kanunu, 6769 Sayılı Kanun, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında cezai yaptırıma bağlanmıştır.
📌 Yetkili Mahkeme Nasıl Belirlenir?
Görev:
- Ceza davası olduğundan Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi veya yoksa asliye ceza mahkemesi görevlidir.
Yetki:
- Suçun işlendiği yer mahkemesi
- Şikayetçinin ikametgâhı (bazen kabul edilir)
- Taklit ürünün ele geçirildiği yer
🔴 ÖNEMLİ: Ticaret Bakanlığı veya kolluk tarafından yapılan operasyon sonucu delil ele geçirildiyse, olay yeri mahkemesi doğrudan yetkilidir.
📄 Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
(Görevli Mahkemeye başvuru için)
İSTANBUL FİKRİ VE SINAİ HAKLAR CEZA MAHKEMESİNE
(Sıfatı bulunmuyorsa: İstanbul Nöbetçi Asliye Ceza Mahkemesi'ne)
ŞİKAYET EDEN : [Şirket Adı / Marka Sahibi]
Adres : [...]
VKN / T.C. No : [...]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Süvari Cad. No:4, Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ : [Ad Soyad veya Firma]
Adres : [...]
KONU : Tescilli markanın taklidi nedeniyle şüpheli hakkında 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 30. maddesi gereği cezalandırılması talebimizdir.
AÇIKLAMALAR:
1. Müvekkilin sahibi olduğu [Marka Adı] 6769 sayılı Kanun kapsamında [Tescil No] ile Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından korunmaktadır.
2. Şüpheli şahıs/firma, izinsiz olarak bu markayı taklit etmekte ve [ürün/hizmet] üzerinde kullanmaktadır.
3. Söz konusu fiil, doğrudan marka hakkına tecavüz anlamına gelmektedir ve cezai yaptırım gerektirir.
4. Elimizde, şüphelinin ürün sattığına dair ekran görüntüleri, fatura fotokopileri ve müşteri şikayetleri mevcuttur.
DELİLLER:
- Marka tescil belgesi
- Taklit ürün görüntüleri
- Fatura veya irsaliye örnekleri
- Noter tespiti
- Sosyal medya linkleri
HUKUKİ NEDENLER:
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu madde 30, TCK ilgili hükümleri, CMK
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz edilen nedenlerle şüpheli hakkında soruşturma başlatılmasını ve Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi nezdinde kamu davası açılarak cezalandırılmasını arz ve talep ederiz.
Tarih: ………
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🧾 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Ceza Dairesi – 2022/2585 E. – 2023/1307 K.
“Marka taklidi suçlarında Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi görevli olup, mahkeme bulunmayan illerde asliye ceza mahkemeleri bu sıfatla karar verir.”
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi – 2019/1832 E. – 2020/2751 K.
“Marka hakkına tecavüz suçu doğrudan zarar doğurduğundan, suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Her ilde Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi var mı?
Hayır. Bazı büyük illerde bulunur. Diğer illerde asliye ceza mahkemeleri görev yapar.
2. Şirket olarak suç duyurusunda bulunabilir miyiz?
Evet. Tüzel kişiler adına yetkili temsilci veya avukat başvuru yapabilir.
3. Marka hakkı ihlalinde savcılık mı, doğrudan mahkeme mi?
İlk adım savcılıktır. Suç duyurusu sonrası iddianame düzenlenirse dava açılır.
4. Suçun işlendiği yerin tespiti nasıl yapılır?
Taklit ürünün satış noktası, IP adresi, e-ticaret sayfası gibi unsurlar belirleyici olur.
5. Hem tazminat hem ceza davası açabilir miyim?
Evet. Hukuki süreçler paralel olarak yürütülebilir.
🛡 Marka ve Patent Haklarınızı Güçlü Şekilde Koruyun
Marka ya da patent hakkınız ihlal edildiğinde hangi mahkemeye başvuracağınızı bilmek, süreci hızlandırır ve mağduriyetinizi azaltır.
Av. Gökhan Yağmur olarak sizlere, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi süreçlerinde etkili ve uzman desteği sunuyoruz.
👉 Detaylı bilgi için: www.gokhanyagmur.com
📢 Bu içerik size eksik veya yetersiz geldiyse, lütfen yorum bırakın. Her önerinizle daha iyi içerikler üretmeye devam ediyoruz.
