Şirket Adına Yapılan Marka İhlalinde Sorumluluk – Kim Ceza Alır?
Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi Açısından Değerlendirme
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
🔍 Marka Hakkı İhlali Şirket Tarafından İşlenirse Kim Sorumlu Olur?
Fikri mülkiyet hakkına yapılan tecavüzlerde en çok karşılaşılan durumlardan biri, ihlalin bir şirket aracılığıyla gerçekleştirilmesidir. Özellikle marka hakkının izinsiz kullanımı, taklit ürün satışı, sahte bandrollü ürünlerin piyasaya sürülmesi gibi vakalarda eylemin bir tüzel kişilik çatısı altında işlendiği görülmektedir.
Bu durumda şu soru öne çıkar:
Şirket mi yoksa şirket yetkilileri mi cezai sorumluluk taşır?
Türk Ceza Kanunu ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında bu sorunun cevabı önemlidir. Çünkü ceza hukukunda tüzel kişilere doğrudan hapis cezası verilemez. Ancak bazı istisnai sonuçlar doğabilir.
⚖️ Tüzel Kişinin Suç Sorumluluğu – Temel Hukuki Çerçeve
1. Türk Ceza Kanunu m.20
- Tüzel kişilere ceza verilemez. Ancak, suç tüzel kişi yararına işlenmişse, sorumlu gerçek kişiler cezalandırılır.
2. 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu m.30
- Marka hakkına tecavüz eden kişi hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezası verilebilir.
3. TCK m.60 – Tüzel Kişilere Güvenlik Tedbiri
- Tüzel kişi yararına işlenen suçlarda faaliyetten men, ruhsat iptali, mülkiyetin kamuya geçirilmesi gibi tedbirler alınabilir.
📌 Uygulamada Karşılaşılan Durumlar
| Durum | Sorumlu Kim? | Cezai Sonuç |
|---|---|---|
| Taklit ürün şirket tarafından piyasaya sürüldü | Şirket yetkilisi/fiili yönetici | Hapis cezası |
| Şirket çalışanı, habersiz olarak taklit ürün sattı | İspat şartı aranır – şirket yetkilisi sorumlu olmaz | Takipsizlik mümkün |
| Şirket, bilinçli olarak markayı izinsiz kullandı | Şirket yöneticisi ve karara katılan yönetim kurulu üyeleri | TCK ve SMK kapsamında ceza |
| Tek kişilik şirketlerde ihlal varsa | Hem şirket sahibi hem de şirket cezalandırılır (güvenlik tedbiri dahil) | Hapis ve şirket faaliyetine yönelik tedbir |
🧾 Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
(Şirket Adına Marka Hakkı İhlali Yapılması Durumunda)
İSTANBUL CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNAN
(ŞİKAYETÇİ) : [Marka Sahibi Şirket / Kişi]
Adres : …………………………………
Vekili : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Adres: Metropark Sefaköy Rezidans, Süvari Cad. A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ : [Şirket Adı – Ticaret Ünvanı]
Adres : …………………………………
Yetkililer : [Yönetici isimleri]
KONU : Marka hakkına tecavüz suçunun bir şirket üzerinden işlenmesi nedeniyle ceza soruşturması talebidir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkil şirketin sahibi olduğu tescilli "XYZ" markası, [Marka Tescil No: ……] ile koruma altındadır. Ancak, şüpheli şirkete ait mağazada ve e-ticaret sitelerinde markamızın taklit edilmiş haliyle ürün satıldığı tespit edilmiştir.
Bu fiil açıkça:
- 6769 sayılı SMK’nın 29 ve 30. maddelerine aykırıdır.
- Şirket yararına işlenmiş olup, ilgili şirket yöneticileri cezai sorumluluk taşımaktadır.
DELİLLER:
- Marka tescil belgeleri
- Taklit ürünlere dair fotoğraflar/faturalar
- E-ticaret platformlarındaki ilanlar
- Tanık beyanları
HUKUKİ NEDENLER:
TCK m.20-60, SMK m.29-30 ve sair ilgili mevzuat
SONUÇ VE TALEP:
Şirket yetkilileri hakkında gerekli ceza soruşturmasının yapılarak kamu davası açılmasını, şirket hakkında da faaliyet durdurma vb. güvenlik tedbirlerinin değerlendirilmesini saygıyla arz ve talep ederiz.
Tarih: …/…/2025
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 19. Ceza Dairesi 2019/2742 E. – 2020/3447 K.
“Tüzel kişi üzerinden gerçekleştirilen marka hakkına tecavüz eyleminde, ticari faaliyeti yürüten sorumlu müdür ve yönetim kurulu üyeleri doğrudan sorumludur.”
📌 Yargıtay 11. Ceza Dairesi 2021/4503 E. – 2022/2217 K.
“Şirket çalışanının bireysel eylemi, şirket politikası veya bilgisi dışında ise, cezai sorumluluk şahsidir. Ancak bu durum şirketin lehine bir ekonomik sonuç doğuruyorsa yöneticiler de sorumlu tutulur.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Şirket çalışanı marka hakkını ihlal etti, şirket cezalandırılır mı?
Eğer eylem şirketin bilgisi dahilinde veya lehine işlendiyse, şirket yöneticileri de sorumlu olur.
2. Tüzel kişiye hapis cezası verilir mi?
Hayır. Ancak şirket faaliyetleri sınırlandırılabilir veya para cezası uygulanabilir.
3. Marka hakkı ihlali nedeniyle şirketin ruhsatı iptal edilir mi?
Ağırlaştırılmış durumlarda TCK m.60 kapsamında bu tür güvenlik tedbirleri uygulanabilir.
4. Marka ihlali tespit edilirse nasıl bir süreç işler?
Savcılık soruşturma açar, bilirkişi incelemesi yapılır ve şüpheli yöneticiler hakkında iddianame düzenlenebilir.
5. Ceza davası dışında maddi tazminat davası da açabilir miyim?
Evet, zarar doğduysa hukuk mahkemesinde tazminat talebinde de bulunabilirsiniz.
📢 Av. Gökhan Yağmur ile Markanızı Güvence Altına Alın
Şirketler aracılığıyla yapılan marka hakkı ihlalleri ciddi hukuki ve cezai sonuçlar doğurur. Böyle bir durumda markanızı koruma altına almak ve ilgili tüm yöneticiler hakkında işlem başlatmak için profesyonel destek almanız şarttır.
👉 Av. Gökhan Yağmur olarak, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi süreçlerinde deneyimimizle yanınızdayız.
Ayrıntılı bilgi ve başvuru için: www.gokhanyagmur.com
✉️ Yazıda eksik veya güncelliğini yitirmiş bilgi olduğunu düşünüyorsanız, yorum kısmından bize bildirebilirsiniz.
