Telif Hakkı İhlalinde Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır? (2025 Rehberi)
📄 Detaylı Açıklama + Örnek Dava Dilekçesi + Yargıtay Kararları + SSS
👨⚖️ Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📌 Telif Hakkı Nedir?
Telif hakkı, bir kişinin ortaya koyduğu özgün fikrî ürün üzerinde sahip olduğu maddi ve manevi hakların bütünüdür. Bu hak, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında korunmaktadır. Eserin;
- Yazarı (yazar, şair)
- Bestecisi
- Ressamı
- Fotoğrafçısı
- Film yapımcısı
- Yazılım geliştiricisi
eser üzerinde telif hakkı sahibidir. Telif hakkı sahibinin izni olmadan bu eserin kullanılması, yayılması, çoğaltılması veya değiştirilmesi telif hakkı ihlali anlamına gelir ve tazminat davası açılabilir.
⚖️ Telif Hakkı İhlali Tespiti
Telif hakkı ihlali, çoğunlukla şu eylemlerle ortaya çıkar:
- Yazılı metnin izinsiz çoğaltılması veya yayınlanması
- Müzik veya videoların sosyal medya, YouTube gibi platformlarda izin alınmaksızın paylaşılması
- Bir fotoğrafın, reklamda veya afişte telif sahibinin rızası olmadan kullanılması
- Yazılımın veya mobil uygulamanın izinsiz çoğaltılarak paylaşılması
- Özgün grafik, afiş veya logo çalışmalarının çalınarak başka biri tarafından kullanılması
Bu ihlallerin kanıtlanması durumunda, eser sahibi maddi ve manevi tazminat talep edebilir.
📑 Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Telif hakkı ihlaline uğrayan kişi, iki tür tazminat talebinde bulunabilir:
🔹 Maddi Tazminat
Telif hakkı ihlali nedeniyle eser sahibinin kaybettiği gelir ya da ihlal eden kişinin elde ettiği kazanç esas alınarak hesaplanır.
🔹 Manevi Tazminat
Eser sahibinin yaşadığı itibar kaybı, duygusal zarar, manevi huzursuzluk gibi faktörlere dayanır. Özellikle tanınmış eser sahipleri için önemlidir.
🧾 Telif Hakkı Tazminat Davası Örnek Dilekçesi
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
(… Nöbetçi Mahkeme)
DAVACI: [Ad Soyad / Şirket Adı]
Adres: […]
T.C. / VKN: […]
VEKİLİ: Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Adres: Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4, Küçükçekmece / İstanbul
DAVALI: [İhlali yapan kişi / kurum]
Adres: […]
DAVA KONUSU: Telif hakkı ihlali nedeniyle, 5846 sayılı Kanun m.70 gereğince maddi ve manevi tazminat talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
1. Müvekkilime ait olan [eser adı], … tarihinde … tarafından oluşturulmuş ve … platformlarında yayımlanmıştır.
2. Davalı, eser sahibinden herhangi bir izin almaksızın bu eseri [şurada] kullanmış, paylaşmış ve maddi kazanç elde etmiştir.
3. Bu durum Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu madde 71 uyarınca hem cezai hem hukuki sorumluluk doğurmakta olup, müvekkilin manevi huzuru da ciddi biçimde zedelenmiştir.
4. Yapılan ihlalin tespiti için noter ihtarnamesi düzenlenmiş ve sosyal medya / web sitesi içerikleri delil altına alınmıştır.
HUKUKİ NEDENLER:
5846 sayılı FSEK, TBK, HMK ve ilgili mevzuat hükümleri.
DELİLLER:
- Eser tescil / oluşturma belgesi
- Noter ihtarnamesi
- Ekran görüntüleri
- Sosyal medya paylaşım linkleri
- Tanık beyanları
- Uzman bilirkişi raporu (gerekirse)
SONUÇ ve TALEP:
Yukarıda izah olunan nedenlerle;
- Telif hakkı ihlalinin tespiti,
- … TL maddi tazminat ve … TL manevi tazminatın davalıdan tahsili,
- Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi – 2023/3551 E., 2024/2221 K.
“Eser sahibinin izni olmadan sosyal medya hesabında yapılan paylaşım, açık telif hakkı ihlali teşkil eder. Manevi tazminatın kabulü doğrudur.”
📌 Yargıtay 4. Hukuk Dairesi – 2022/11092 E., 2023/4411 K.
“Telif hakkına sahip olduğu ispatlanan davacının, ihlali gerçekleştiren kişiden hem maddi kazancın iadesini hem de manevi tazminatı talep etmesi mümkündür.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Telif hakkı ihlalinde dava açma süresi nedir?
Hakkın ve ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl, her halde 10 yıl içinde dava açılmalıdır.
2. Telif hakkı tescili şart mı?
Hayır. Eserin oluşturulduğu anda telif hakkı doğar. Ancak tescil ispat kolaylığı sağlar.
3. Tazminat tutarı nasıl belirlenir?
Maddi tazminat genelde ihlal sonucu elde edilen gelir esas alınarak, manevi tazminat ise mahkemenin takdirine göre belirlenir.
4. Sosyal medya ihlallerinde dava açılabilir mi?
Evet. Özellikle Instagram, YouTube ve TikTok paylaşımlarında izinsiz kullanım varsa delil altına alınıp dava açılabilir.
5. Ceza davası ile tazminat davası birlikte mi açılır?
Hayır. Ceza davası savcılık eliyle yürütülürken, tazminat davası hukuk mahkemesinde açılır. Ancak eş zamanlı ilerleyebilir.
👨⚖️ Telif Hakkınız İhlal Edildiğinde Ne Yapmalısınız?
Telif hakkınız ihlal edildiyse, öncelikle ihlali belgeleyin. Ardından noter ihtarı, içerik kaldırma talepleri ve delil tespiti yapılmalıdır. Bu süreçlerde hukuki hata yapmamak için uzman avukat desteği şarttır.
Telif haklarınızı profesyonelce korumak için bizimle iletişime geçin:
📌 Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
📍 Küçükçekmece Fikri ve Sınai Haklar Hukuku alanında uzman avukatlık hizmeti veriyoruz.
📢 Bu yazının eksik ya da güncel olmadığını düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize bildirin. Yorumlarınız bizim için değerlidir!
