Telifli İçeriğin Sosyal Medyada Paylaşılması Suç mu? (Örnek Dilekçeli)
Telifli İçeriğin Sosyal Medyada Paylaşılması Suç Sayılır mı?
Günümüzde sosyal medya kullanımının artmasıyla birlikte birçok kullanıcı, telifli içerikleri (video, fotoğraf, müzik, yazı, karikatür vb.) kendi hesaplarında paylaşmakta ve bu içerikleri kullanırken telif hakkına ilişkin sınırları ihlal edebilmektedir. Peki, telif hakkı olan bir görseli ya da videoyu izinsiz olarak paylaşmak suç mudur? Ceza davası açılır mı? İşte bu yazımızda bu sorulara net ve detaylı cevaplar sunacağız.
1. Telifli İçerik Nedir?
Telif hakkı, bir eserin sahibi olan kişinin, eser üzerindeki haklarını koruma altına alan fikri mülkiyet hakkıdır. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK), bu konuda temel hukuki düzenlemeyi içerir. Bu kapsamda:
- Müzikler,
- Videolar,
- Filmler,
- Tablolar,
- Karikatürler,
- Fotoğraflar,
- Yazılar,
- Kitaplar vb.
gibi eserler, bir kişinin veya kuruluşun telif hakkına sahip olduğu içeriklerdir.
2. Sosyal Medyada Paylaşmak Hangi Durumlarda Suç Teşkil Eder?
Sosyal medyada telifli bir içeriği izinsiz paylaşmak aşağıdaki durumlarda suç sayılır:
- İçeriğin sahibi veya yetkili kişi tarafından açık izin verilmemişse,
- Paylaşım maddi çıkar (reklam, takipçi kazanma, gelir elde etme vb.) amacı taşıyorsa,
- Eserin bütünlüğü bozuluyorsa (örneğin karikatüre alaycı metin eklenmesi),
- Kaynak belirtilse bile, izin alınmamışsa.
Bu gibi durumlar hem FSEK madde 71 kapsamında cezai yaptırıma, hem de tazminat davasına konu olabilir.
Telif Hakkı İhlalinin Cezası Nedir?
5846 sayılı Kanun’un 71. maddesi açıkça belirtmektedir:
“Bir başkasına ait eseri, sahibinin izni olmaksızın umuma ileten, çoğaltan, dağıtan kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.”
Bu durumda, Instagram, Twitter (X), TikTok, Facebook gibi sosyal medya platformlarında yapılan izinsiz paylaşımlar, suçun işlendiği yer olarak kabul edilir ve kişi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir.
Şikayet Üzerine Başlatılan Ceza Soruşturması
Telif hakkı ihlali suçları çoğu zaman şikâyete bağlı suçlar arasında yer alır. Bu durumda, eser sahibi savcılığa şikâyet dilekçesi ile başvurur. Savcılık, ilgili paylaşımı inceler ve ihlalin tespit edilmesi hâlinde soruşturma başlatır.
Bazı ağır durumlarda (örneğin kurumsal hesaplar üzerinden yaygın ihlal), resen soruşturma yapılabilir.
Örnek Suç Duyurusu Dilekçesi
📄 Aşağıda yer alan örnek dilekçe, telifli içeriğin sosyal medyada izinsiz paylaşılması hâlinde savcılığa sunulabilir:
T.C. … CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNAN:
Ad Soyad: [Adınızı yazınız]Adres: [Açık adresiniz]T.C. Kimlik No: [TCKN]
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Küçükçekmece/İstanbul
ŞÜPHELİ:
Adı-Soyadı: [Varsa hesap adı]Adres: [Biliniyorsa yazılır]
SUÇ:
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na muhalefet (m.71) – Telif hakkı ihlali
AÇIKLAMALAR:
Müvekkilim ……… tarafından oluşturulan … (eserin adı) adlı video/çizim/yazı, izinsiz şekilde şüpheli tarafından sosyal medya platformu olan [Instagram/Twitter vb.] üzerinden paylaşılmıştır.
Bu içerik, herhangi bir izin, lisans veya kaynak gösterilmeksizin çoğaltılmış ve umuma iletilmiştir.
Bu durum, açık şekilde telif hakkının ihlali olup, FSEK madde 71 kapsamında suç teşkil etmektedir.
HUKUKİ NEDENLER:
5846 sayılı FSEK m.71 ve ilgili diğer hükümler, TCK, CMK
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda açıklanan nedenlerle şüpheli hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak cezalandırılması amacıyla kamu davası açılmasını arz ve talep ederim.
Saygılarımla.
Tarih: …/…/20…
İmza
EKLER:
- Telifli esere ait deliller
- Sosyal medyada yapılan paylaşıma ilişkin ekran görüntüleri
- Vekaletname
Yargıtay Kararları
🔹 Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2019/2345 E., 2020/5678 K.
“Sanığın sosyal medya üzerinden müvekkilin karikatürünü izinsiz paylaşarak yayması, telif hakkı ihlalidir. 5846 sayılı Kanun kapsamında cezalandırılmasına karar verilmesi usul ve yasaya uygundur.”
🔹 Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2021/789 E., 2021/1322 K.
“Instagram’da ticari amaçlı telifli müzik kullanımı, izinsiz kullanım kapsamına girer ve ceza davasına konu olabilir.”
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Telifli içeriği sosyal medyada paylaşırken kaynak gösterirsem suç olmaz mı?
Hayır. Kaynak göstermek yeterli değildir. İçeriğin sahibi açık izin vermemişse, suç teşkil eder.
2. Kendi yorumumu eklersem veya düzenlersem yine de suç olur mu?
Evet. Eserin bütünlüğünü bozmak da ayrı bir ihlaldir.
3. Savcılık ne kadar sürede dava açar?
Şikayet sonrası genelde 3–6 ay içinde soruşturma tamamlanır.
4. Sadece bir kez paylaştım, yine de ceza alır mıyım?
Evet. Suç bir kez işlense bile ceza sorumluluğu doğar.
5. Bu suçtan dolayı hapis cezası verilir mi?
Evet, 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası mümkündür. Ancak genellikle adli para cezasına çevrilir.
Avukat Gökhan Yağmur ile Telif Hakları Konusunda Profesyonel Hukuki Destek Alın
Eserlerinizin korunması, telif hakkı ihlallerine karşı dava açılması ve sosyal medya paylaşımlarınızın hukuka uygunluğunun denetlenmesi için Av. Gökhan Yağmur ile iletişime geçin. Telif hukuku alanında tecrübeli kadromuzla haklarınızı koruyor, etkili savunma ve şikayet süreçlerini yönetiyoruz.
📍 Detaylı bilgi ve hukuki danışmanlık için: www.gokhanyagmur.com.tr
📌 Bu yazı size yardımcı olduysa yorum yaparak görüşlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz. Güncellenmesi gereken bir bilgi varsa lütfen belirtin.
