Yabancı Devlet Adına Asker Toplama veya Yazılma Suçu Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 320. maddesi kapsamında düzenlenen “Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma suçu”, milli savunma sistemine yönelen ciddi bir tehdide karşı ceza yaptırımı öngörmektedir. Bu düzenleme, “Milli Savunmaya Karşı Suçlar” bölümünde yer almakta ve devletin askeri organizasyon üzerindeki egemenlik yetkisini koruma amacını taşımaktadır.
TCK 320. Madde Hükmü ve Cezai Yaptırımlar
TCK 320 uyarınca;
- İzin alınmaksızın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bireyleri yabancı bir devlet ya da yabancı bir organizasyon adına asker olarak yazanlar veya bu kişileri silahlandıranlar için 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
- Eğer bu şekilde yazılan ya da silahlandırılan kişiler asker ya da askerlik çağına gelmiş bireyler ise ceza üçte bir oranında artırılır.
- Ayrıca, hükümet izni olmadan bu hizmeti bizzat kabul eden kişiler hakkında da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır.
Suçun Temel Unsurları
Bu suç türü, seçimlik hareketli suçlar arasında yer alır. Yani farklı hareketler aynı sonucu doğurabilir:
- Asker yazmak: Vatandaşlara imzalatılan taahhütnameler, teşvik amaçlı verilen para, menfaat veya çeşitli vaadler bu fiilin içine girer.
- Silahlandırmak: Kişilere doğrudan silah verilmesi ya da askeri eğitim verilerek yabancı bir devlete hizmet ettirilmeleri bu kapsamda değerlendirilir.
Burada dikkat çeken nokta, silahlandırılan kişinin asker olması ya da askerlik çağında bulunması hâlinde cezanın artmasıdır. Ayrıca, hizmet teklifini kabul eden kişinin fiili de ayrı bir suç tipi olarak değerlendirildiğinden, asker yazan kişiyle suç ortaklığı kurmuş sayılmaz.
Yabancı Devlet Adına Asker Yazmanın Hukuki Gerekçesi
TCK 320’nin gerekçesine göre; bir devletin vatandaşlarını asker olarak kullanma, eğitme ya da organize etme yetkisi yalnızca o devlete aittir. Devletin askeri teşkilat üzerindeki tekelini korumak adına, başka bir devlet veya organizasyon lehine vatandaşlardan asker devşirmek ancak hükümet izni ile yapılabilir. Bu izinsiz fiillerin cezalandırılması, devletin egemenlik yetkisini ve ulusal güvenliği korumaya yöneliktir.
Suçun Soruşturulması, Zamanaşımı ve Uzlaşma Durumu
Bu suç tipi şikâyete bağlı olmayıp savcılık makamı tarafından re’sen soruşturulur. Bu nedenle herhangi bir bireyin şikâyeti aranmadan soruşturma başlatılabilir. Ayrıca mağdurun şikâyetten vazgeçmesi yargılamayı durdurmaz.
- Zamanaşımı süresi, birinci ve ikinci fıkra açısından 15 yıl, üçüncü fıkra yönünden ise 8 yıl olarak belirlenmiştir.
- Suçun uzlaşmaya tabi olması mümkün değildir. Bu nedenle uzlaştırma kurumları aracılığıyla çözüm sağlanması hukuken olanaklı değildir.
Görevli Mahkeme ve Yargılama Süreci
TCK 320 kapsamında açılacak ceza davalarında görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir. Suçun ağırlığı ve kamu güvenliğini ilgilendirmesi nedeniyle bu dosyalar basit usulde değil, daha yüksek yargı yetkisine sahip mahkemelerde görülür.
Sonuç: Devletin Egemenlik Yetkisini Koruyan Bir Suç Tipi
Yabancı devlet lehine vatandaşların asker olarak organize edilmesi, sadece Türkiye’nin iç güvenliğini değil, aynı zamanda uluslararası dengeleri de etkileyebilecek sonuçlar doğurur. Bu bağlamda TCK 320, devletin kendi savunma mekanizması üzerinde mutlak yetkisini korumak ve potansiyel tehditleri bertaraf etmek için oluşturulmuş önemli bir güvenlik normudur.
Avukat Gökhan Yağmur
📞 0542 157 06 34
🌐 www.gokhanyagmur.com.tr
🛑 Telif Hakkı ve Kullanım Uyarısı
Bu internet sitesinde yer alan tüm yazılar, makaleler ve içerikler Av. Gökhan Yağmur tarafından oluşturulmuş olup, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında koruma altındadır. Tüm içerikler zaman damgası ile kayıt altına alınmıştır. İzinsiz olarak içeriklerin kopyalanması, çoğaltılması, özetlenmesi veya başka sitelerde yayımlanması halinde hukuki ve cezai sorumluluk doğacaktır.
Meslektaş hukukçular, içeriklerimizi kaynak göstermek ve atıf yapmak suretiyle hukuki çalışmalarında kullanabilirler.
✍️ Hukuki Yazı Paylaşmak İsteyenler İçin
Akademik ya da mesleki çalışmaları bulunan hukukçular, uygulamaya dönük özgün makalelerini kısa özgeçmişleriyle birlikte [e-posta adresiniz] adresine göndererek yayımlanmak üzere bize iletebilirler. Konu sınırlaması bulunmamaktadır; ancak güncel hukuk uygulamalarıyla bağlantılı yazılar tercih sebebidir.
