Genel Güvenliğin Taksirle Tehlikeye Sokulması Suçu Nedir? (TCK 171)
Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması suçu; başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehlikeli nitelikteki bazı fiillerin taksirle işlenmesiyle oluşan bir suç tipidir. Taksir, gerekli dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak, istenmeyen bir sonucun ortaya çıkmasına neden olmaktır. Örneğin, tarlada sigarasını söndürmeden atan kişinin bu hareketi sonucu çevrede yangın çıkarsa, fail bu suçu işlemiş olur.
Bu suç, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Topluma Karşı Suçlar” kısmında, “Genel Tehlike Yaratan Suçlar” başlığı altında TCK m.171 hükmünde düzenlenmiştir. Fiil kasten işlendiğinde ise bu durumda genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması suçu oluşur.
Genel Güvenliği Taksirle Tehlikeye Sokma Suçunun Unsurları
Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması suçu, seçimlik hareketli bir tehlike suçu olup, fiilin gerçekleşmesi için somut bir zararın doğması şart değildir. Örneğin, çevredeki kuru otları yakarken yangının diğer bahçelere sıçraması halinde suç oluşur.
Maddi Unsurlar:
- Failin taksirli hareketi yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ, sel veya taşkına sebep olmalıdır.
(TCK m.171’de bu hareketler sınırlı olarak belirtilmiştir. Örneğin TCK m.170’teki gibi taksirle silahla ateş etme bu kapsamda değildir.) - Fiil, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehlikeli olmalıdır.
Kanun koyucu, bu unsuru “objektif cezalandırılma şartı” olarak düzenlemiştir. Bu nedenle yalnızca taksirli davranış yeterli değildir; ayrıca fiilin tehlike doğurması gerekir.
Genel Güvenliği Taksirle Tehlikeye Sokma Suçu ile Diğer Suçların İçtima İlişkisi
TCK m.171’de belirtilen eylemler başka bir suçu da oluşturuyorsa, fail en ağır cezayı gerektiren suçtan cezalandırılır. Bu durum fikri içtima (TCK m.44) olarak adlandırılır.
Örneğin:
- Taksirle yangın çıkarma sonucu yaralanma meydana gelirse, fail taksirle yaralama suçundan cezalandırılır.
- Aynı olayda ölüm meydana gelmişse, bu durumda fail taksirle öldürme suçundan sorumlu tutulur.
Genel Güvenliğin Taksirle Tehlikeye Sokulması Suçunun Cezası (TCK 171)
TCK m.171 uyarınca cezalar şu şekildedir:
Taksirle;
- Yangına,
- Bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına
neden olan kişi, eylemi başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehlikeli hale getirmişse, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ayrıca:
- Failin taksirli hareketi sonucu kendisinin veya ailesinin mağduriyeti, artık ceza verilmesini gereksiz kılacak düzeyde ise ceza verilmez.
- Bilinçli taksir halinde ceza, yarıdan altıda bire kadar indirilebilir (TCK m.22/6).
- Ancak, aynı olayda başkaları da mağdur olmuşsa bu indirim uygulanmaz.
Orman Kanunu’na Muhalefet – Ormanda Taksirle Yangın Çıkarma Suçu
6831 sayılı Orman Kanunu’nun 76. maddesine göre aşağıdaki fiiller yasaktır:
- Ormanlarda izin verilen alanlar dışında ateş yakmak veya ateşi söndürmeden ayrılmak,
- Ormanlara sönmemiş sigara veya yangına neden olabilecek madde atmak,
- Ormanlara 4 km mesafede veya 31 ve 32. madde kapsamındaki köy sınırlarında anız veya benzeri bitki örtüsü yakmak.
Bu fiilleri işleyenler hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezası uygulanır (m.110/2).
Özel kanun niteliğindeki Orman Kanunu, bu durumlarda TCK hükümlerinin değil kendi hükümlerinin uygulanacağını açıkça belirtir (m.110/3).
Bu nedenle, olay yerinin orman vasfında olup olmadığı ve eylemin m.76’daki yasaklar kapsamında bulunup bulunmadığı tespit edilmelidir.
Suçun Şikayet Süresi, Önödeme, Zamanaşımı ve Uzlaşma
Önödeme (TCK m.75):
Bu suç, önödemeye tabi suçlardandır. Şüpheliye savcılık tarafından önödeme teklifi yapılırsa ve ödeme yapılırsa kovuşturmaya gerek kalmaz.
Uzlaşma:
Genel güvenliği taksirle tehlikeye sokma suçu uzlaşmaya tabi değildir.
Şikayet:
Bu suç şikayete bağlı değildir. Savcılık tarafından resen soruşturulur ve şikayetten vazgeçme davayı düşürmez.
Zamanaşımı:
Dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre içinde ihbar veya şikayet üzerine her zaman soruşturma başlatılabilir.
Adli Para Cezası, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
- Adli para cezası:
TCK 171 kapsamındaki hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir. - HAGB:
Şartları oluştuğunda sanık hakkında HAGB kararı verilebilir. - Cezanın ertelenmesi:
Verilen hapis cezası, belirli koşullar altında ertelenebilir.
Genel Güvenliği Taksirle Tehlikeye Sokma Suçunda Görevli Mahkeme
Bu suçla ilgili yargılamalar Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.
Genel Güvenliği Taksirle Tehlikeye Düşürme Suçu Yargıtay Kararları
Genel güvenliği taksirle tehlikeye düşürme suçu, 5237 sayılı TCK’nın 171. maddesinde düzenlenmiş olup; yangın, bina çökmesi, toprak kayması, çığ düşmesi, sel veya taşkın gibi olayların dikkatsizlik, tedbirsizlik veya özen yükümlülüğüne aykırılık sonucu meydana gelmesi durumunda oluşur.
Aşağıda bu suç tipine ilişkin Yargıtay kararları, olayın niteliklerine göre farklı örneklerle özetlenmiştir.
Evde Taksirle Yangına Sebep Olma
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Esas: 2022/3341, Karar: 2023/5408 sayılı kararında;
Sanığın sobayı yakıp evden ayrıldığı, sobanın devrilmesi sonucu çıkan yangının çevreye zarar verdiği olayda, gerekli önlemleri almadan evden ayrılmasının tedbirsizlik ve dikkatsizlik oluşturduğu belirtilmiştir.
Bu nedenle, sanığın genel güvenliği taksirle tehlikeye düşürme suçundan mahkûmiyetine karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığına hükmedilmiştir.
Taksirle Yangına Sebebiyet Verme
Yargıtay 19. Ceza Dairesi, Karar: 2015/1978 sayılı içtihadında;
Sanığın evinin bahçesinde ot ve pislikleri yakması sonucu yangının mera arazisine sıçradığı olayda, yangının orman sınırları dışında meydana geldiği tespit edilmiştir.
Mahkeme, sanığın fiilinin 6831 sayılı Orman Kanunu’na değil, TCK 171’e göre değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak, beraat kararının bu yönüyle hatalı olduğunu belirtmiştir.
İnsan Yaralanması Mevcutsa
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Karar: 2013/18943 sayılı kararında;
Sanığın tedbirsiz şekilde LPG taşıması sonucu çıkan yangında bir kişinin yaralandığı olayda, taksirle yangına neden olma değil, taksirle yaralama suçunun oluştuğuna hükmedilmiştir.
Yargıtay, genel güvenliği taksirle tehlikeye sokma suçunun bir tehlike suçu olduğunu, somut olayda ise zarar suçunun gerçekleştiğini belirtmiştir.
Önödeme Kapsamında
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Karar: 2018/292 sayılı ilamında;
TCK m.75 uyarınca, genel güvenliği taksirle tehlikeye düşürme suçunun önödeme kapsamında bulunduğunu kabul etmiştir.
Bu nedenle, sanığa önödeme teklifi yapılmadan hüküm kurulmasının bozma nedeni olduğuna karar verilmiştir.
Taksirle Bina Çökmesine Neden Olma
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Karar: 2007/7111 sayılı kararında;
İnşaat kalıbının çökmesi sonucu bir kişinin basit şekilde yaralandığı olayda, çöken yerin bina niteliğinde olmaması nedeniyle eylemin TCK m.171 kapsamında değerlendirilemeyeceği belirtilmiştir.
Bu durumda verilen mahkûmiyet kararı hatalı bulunmuş ve bozma kararı verilmiştir.
Taksirle Yaralama ile Genel Güvenliği Tehlikeye Düşürme Arasındaki Fark
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Karar: 2015/19348 sayılı hükmünde;
LPG sızıntısı sonucu meydana gelen patlamada mağdurların yaralanması durumunda, zarar suçu olan taksirle yaralama suçunun oluştuğunu, tehlike suçu olan TCK 171’in uygulanamayacağını vurgulamıştır.
Bu nedenle, sanığın genel güvenliği taksirle tehlikeye düşürme suçundan mahkûmiyetine karar verilmesini bozma nedeni saymıştır.
Ormana Yakın Yerde Çalı ve Diken Yakma
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Karar: 2012/36617 sayılı kararında;
Yanan alanın orman sayılmayan bir yer olduğu ve yangının anız yangını niteliğinde bulunmadığı tespit edilmiştir.
Buna rağmen eylemin TCK m.171 kapsamında değerlendirilmemesi, suç vasfında yanılgı olarak görülmüş ve karar bozulmuştur.
Tarlasındaki Çalı-Çırpıyı Yakarken Ateşin Kontrolden Çıkması
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Karar: 2012/29289 sayılı kararında;
Sanığın tarlasında çalı-çırpı yakarken ateşin kontrol dışına çıkarak komşu tarlaya sıçraması halinde, eylemin TCK 171/1-a’da düzenlenen taksirle yangına neden olma suçu oluşturduğuna hükmedilmiştir.
Sigara İzmaritini Söndürmeden Yere Atma
Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Karar: 2012/20326 sayılı kararında;
Sanığın sigara izmaritini söndürmeden yere atması sonucu yangın çıkması olayında, kasıt unsuru bulunmasa da, eylemin TCK 171 kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceğinin tartışılmaması bozma nedeni sayılmıştır.
Taksirle Yangın Çıkması ve Başkalarının da Zarar Görmesi
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Karar: 2010/10514 sayılı içtihadında;
Sanığın çıkardığı yangında kendisi dışında üç kişinin mallarında zarar meydana gelmesi durumunda, failin kendi mağduriyeti nedeniyle cezadan muaf tutulamayacağı belirtilmiştir.
TCK m.22/6’daki “failin mağduriyeti nedeniyle cezasızlık” koşullarının oluşmadığı vurgulanarak, ceza verilmemesine dair karar bozulmuştur.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
