Şirket veya Kooperatifler Hakkında Yanlış Bilgi Verme Suçu Nedir? (TCK 164)
Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi verme suçu; şirket ya da kooperatif organlarında görev alan kişilerin, kurucuların, yöneticilerin veya temsilcilerin kamuya ya da genel kurula kasten gerçeğe aykırı bilgiler sunarak ilgili kişilerin zararına neden olmalarıyla oluşur. Bu suç, özgü nitelikli bir suçtur ve yalnızca kanunda belirtilen kişiler tarafından işlenebilir.
TCK 164’ün Düzenleme Alanı
TCK m.164, “Malvarlığına Karşı Suçlar” başlığı altında yer almakta olup, bu düzenleme ile şirket veya kooperatifler hakkında gerçeğe aykırı bilgi verilmesi sonucu üçüncü kişilerin malvarlıklarının zarara uğraması önlenmek istenmiştir. Kanun koyucu, ekonomik düzenin güvenilirliğini korumak amacıyla bu fiili cezalandırmıştır.
Fail ve Beyanların Niteliği
Kamuya veya genel kurula yapılan beyanların, şirketin ya da kooperatifin kurucuları, yöneticileri, temsilcileri veya yetkilileri tarafından yapılmış olması gerekir. Örneğin, kooperatif çalışanının basına yanlış bilgi vermesi halinde suç oluşmaz; zira çalışanlar TCK m.164 kapsamında fail olarak kabul edilmemektedir.
Kamuya Yapılan Beyan Kavramı
“Kamuya yapılan beyanlar” ifadesi; basın, yayın veya posta yoluyla prospektüs gönderilmesi gibi, belirli olmayan kişi gruplarına hitap eden açıklamaları kapsar. Bu kapsamda:
- Gerçeğe aykırı bilançoların düzenlenmesi,
- Gerçek olmayan kârlardan söz edilmesi,
- Genel kurula sunulan raporlarda yanlış bilgilere yer verilmesi,
bu suçun oluşumuna yol açabilir. Ancak bu bilgilerin bilinçli olarak yanlış şekilde sunulması gerekmektedir. Suçun oluşması için failin bir menfaat elde etmesi veya zarar doğması şart değildir. Kanun koyucu burada, şirket ve kooperatiflerin yönetiminde dürüstlük, güven ve iyi niyet ilkelerini koruma amacını taşımaktadır.
TCK m.164’ün kapsamına, sermayesi hisse senedine bölünmüş kamu iktisadi teşebbüsleri ve benzeri kurumlar da girmektedir.
Şirket veya Kooperatifler Hakkında Yanlış Bilgi Verme Suçunun Cezası (TCK 164)
Bu suçun cezası, failin sıfatına ve beyanın niteliğine göre belirlenmiştir.
Bir şirket veya kooperatifin kurucu, ortak, idareci, müdür, temsilci, yönetim veya denetim kurulu üyesi ya da tasfiye memuru, kamuya yaptığı açıklamalarda veya genel kurula sunduğu rapor ve önerilerde, ilgililerin zararına yol açabilecek şekilde gerçeğe aykırı önemli bilgiler verirse veya verilmesini sağlarsa, altı aydan üç yıla kadar hapis veya bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır (TCK m.164).
Adlî Para Cezası, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adlî Para Cezasına Çevirme
Hapis cezası yerine adlî para cezası uygulanabilir. Bu yaptırım, suçun niteliği, failin geçmişi ve olayın özelliklerine göre mahkeme tarafından değerlendirilmektedir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
HAGB, sanık hakkında verilen hükmün belirli bir denetim süresince sonuç doğurmamasını ve koşullar yerine getirildiğinde davanın düşmesini sağlayan bir ceza muhakemesi kurumudur. Bu suç yönünden hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
Ceza Ertelemesi
Ceza ertelenmesi, mahkeme tarafından verilen hapis cezasının infaz edilmemesi, failin belli şartlara bağlı olarak serbest bırakılması anlamına gelir. TCK 164 kapsamında verilen hapis cezaları da ertelenebilir.
Şirket veya Kooperatifler Hakkında Yanlış Bilgi Verme Suçunda Şikayet, Zamanaşımı ve Uzlaşma
Uzlaşma
Bu suç, yalnızca TCK m.167’de belirtilen kişiler aleyhine işlendiğinde uzlaşmaya tabidir. Diğer durumlarda uzlaşma hükümleri uygulanmaz.
Şikayet
TCK m.167 kapsamındaki kişiler aleyhine işlendiğinde suç şikayete tabidir. Diğer hallerde ise savcılık tarafından resen soruşturma yürütülür. Şikayet hakkı, dava zamanaşımı süresi içinde kullanılmalıdır. Şikayetten vazgeçme, ceza davasının düşmesine neden olur.
Dava Zamanaşımı
Bu suç için öngörülen olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre, suçun işlendiği tarihten itibaren başlar. Süre dolduğunda ceza davası düşer.
Görevli Mahkeme
Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi verme suçu davalarında Asliye Ceza Mahkemesi görevlidir. Bu mahkeme, suçun unsurlarını değerlendirerek hüküm kurar.
Şirket veya Kooperatifler Hakkında Yanlış Bilgi Verme Suçu Yargıtay Kararı
Bir Kimsenin Ünvanını Kullanarak Şirket Hakkında Yanlış Bilgi Verilmesi
Somut olayda; sanıkların, Çukurdere Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin anonim şirkete dönüştürülmesi sürecinde, katılanın bilgisi ve rızası dışında onun ismini denetçi olarak sözleşmeye yazdıkları tespit edilmiştir. Şirketin yönetim kurulu kararının 03/08/2009 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesi’nde tescil ve ilan edildiği, ardından 09/10/2009 tarihli yeni kararla denetçi değişikliği yapıldığı ve bu kararın 16/10/2009 tarihinde ilan edildiği belirlenmiştir.
Katılanın Anayasa Mahkemesi üyesi olduğu ve başka bir görev alamayacağı açık olmasına rağmen, sanıkların katılanı denetçi olarak göstermeleri TCK m.164 kapsamında suçun unsurlarını oluşturmuştur.
Sanıkların, işlemlerin şirket avukatı tarafından yapıldığını ileri sürmeleri inandırıcı bulunmamış; tanık ifadeleri, ana sözleşmenin sanıklara gösterilerek onaylarının alındığını ortaya koymuştur. Yargıtay 15. Ceza Dairesi, sanıkların katılanın adını izinsiz kullanarak şirket hakkında yanlış bilgi verme suçunu işlediklerine hükmetmiştir (Yargıtay 15. Ceza Dairesi, 2015/30330 K.).
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
