Alkol ve Sigara Kaçakçılığı Suçu (5607) – Cezası, Unsurları, Etkin Pişmanlık
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedir? 5607 sayılı Kanun’a göre suçun unsurları, cezaları, örgütlü hâl, bandrol taklidi, müsadere ve etkin pişmanlık hükümleri.
Alkol ve Sigara Kaçakçılığı Suçu: Tanım ve Kapsam
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu, sigara, alkol veya tütünün gümrük işlemlerine tabi tutulmadan ve mali yükümlülüklere aykırı biçimde ülkeye sokulması ya da yurtdışına çıkarılmasıyla gerçekleşir. Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda düzenlenmiştir ve özellikle tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler bu kapsamda değerlendirilir. Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bakımından, yargılama 5607 sayılı Kanun’un 3/10. maddesi uyarınca yürütülür.
Kişisel Kullanım Savunması
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu soruşturmalarında sanığın “kullanım amacı” savunması hâlinde, somut olayın özelliklerine göre kişisel kullanım miktarı belirlenmelidir. Kıstas, kaçak eşyanın cinsi, niteliği ve miktarıdır; örneğin 200 adet kaçak sigara kişisel kullanım içinde sayılabilirken, 20 kartonu aşan sigara genellikle ticari amaç göstergesi kabul edilir. Bu ölçütler, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu kapsamında değerlendirilir.
Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Unsurları
Bu başlıkta alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bakımından suçun konusunu oluşturan eşyalar ve seçimlik hareketler ele alınır. 5607 sayılı Kanun’un 3/10. maddesi; tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri kapsar ve birden fazla seçimlik hareket birlikte işlense dahi tek suç kabul edilir.
Seçimlik Hareket ve Tek Suç İlkesi
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu, kanunda seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlenmiştir. Buna göre, kişi aynı anda 100 karton sigara, 1000 adet viski ve 100 kg tütünü gümrükten geçirmeden ülkeye soksa dahi, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu tek bir suç olarak değerlendirilir ve tek ceza uygulanır.
Alkol veya Sigara Kaçakçılığı Suçunun Cezası
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu için temel ceza çerçevesi bu bölümde özetlenir. Gümrük işlemleri yapılmaksızın ülkeye sokulması hâlinde hapis ve adli para cezası öngörülür; bazı hâllerde artırım hükümleri uygulanır.
Temel Cezalar ve Artırım Hâlleri
- Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu kapsamında, tütün mamulleri, alkol veya tütünün gümrüksüz ülkeye sokulması 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 20.000 güne kadar adlî para cezasını gerektirir. Eşyanın gümrük kapıları dışından sokulması hâlinde ceza 1/3’ten 1/2’ye kadar artırılır. Alt sınırdan hapis verilirken adlî para cezasının hapis gün sayısını aşacak biçimde belirlenmesi durumunda, mahkeme bu ayrımı gerekçelendirmelidir.
- Aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergilerinin kısmen veya tamamen ödenmemesi suretiyle eşyanın ülkeye sokulması, 4 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 20.000 güne kadar adlî para cezasıyla yaptırımlandırılır.
- Suç konusu eşyanın değerinin “fahiş” olması hâlinde cezalar yarısından bir katına kadar artırılır.
- Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bakımından teşebbüs hükümleri uygulanmaz; icraya başlanmış fakat tamamlanmamış eylem dahi tamamlanmış gibi cezalandırılır.
Kaçak Sigara veya Alkol: Üretme, Satma, Taşıma ya da Satın Alma
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu ile bağlantılı olarak, piyasaya sürme ve hareket ettirme fiilleri ayrıca cezalandırılır. Bu bölüm, üretim ve dolaşım aşamalarına ilişkin yaptırımı açıklar.
Piyasaya Arz, Nakil ve Satın Alma
Sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin piyasada satılması, satışa arz edilmesi, taşınması veya satın alınması hâlinde; alkol ve sigara kaçakçılığı suçu çerçevesinde 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 10.000 güne kadar adlî para cezası uygulanır.
Bandrolsüz veya Taklit Bandrollü Ürünler
Aşağıdaki fiiller de alkol ve sigara kaçakçılığı suçu kapsamında 3–6 yıl hapis ve 20.000 güne kadar adlî para cezasına tabidir:
- Ticari amaçla üretme, bulundurma veya nakletme,
- Satışa arz etme veya satma,
- Bu niteliğini bilerek ve ticari amaçla satın alma;
şu ürünler açısından: bandrol/etiket/hologram/pul/damga vb. işaret taşımayan, yahut taklit/yanıltıcı işaret taşıyan sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler.
Bandrol, Etiket, Hologram vb. İşaretleri Taklit Etme veya Kullanma
Bu bölüm, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu ile bağlantılı olarak kamu kurumlarınca uygulanan işaretlerin korunmasına ilişkin hükümleri aktarır. Piyasadaki ürünlerin izlenebilirliği ve kamu sağlığı için bandrol ve benzeri işaretler kritik önemdedir.
Taklit İmal, Ülkeye Sokma, Bulundurma ve Kullanma
Kamu kurumlarının uyguladığı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden, ülkeye sokan, bilerek bulunduran, nakleden, satan veya kullananlar; alkol ve sigara kaçakçılığı suçu kapsamında 3–6 yıl hapis ve 20.000 güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Usulsüz Temin ve Amacı Dışında Kullanım
Söz konusu işaretleri mevzuata uygun temin etmiş olsa dahi belirlenen ürünlerde kullanmaksızın yayanlar; alma/kullanma hakkı yokken sahte evrakla temin edenler; taklit veya tahrif edenler; üründen kaldıran, değiştiren veya herhangi bir şekilde amacı dışında kullananlar da 3–6 yıl hapis ve 20.000 güne kadar adlî para cezasına tabidir. Bu fiiller, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bağlantısıyla değerlendirilir.
Örgütlü Kaçakçılıkta Artırım
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu, örgütlü bir yapı içinde işlendiğinde ağırlaştırıcı hükümler devreye girer. En az 3 kişiyle kurulan ve sıkı ilişki içinde hareket eden yapı, uygulamada “teşekkül” olarak da anılır.
Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde ve Birlikte İşleme
- Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenirse, ceza iki kata kadar artırılır.
- Örgüt olmaksızın, ancak 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde ceza 1/2 oranında artırılır.
Kaçak Eşya Taşınan Araçların Müsaderesi
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu ile bağlantılı olarak, kaçak eşyanın taşınmasında kullanılan araçların müsaderesi belirli koşullara bağlıdır. Müsadere, suçla ilgili bazı eşya ve kazançların mülkiyetinin devlete geçirilmesidir.
Müsadere Şartları
Aşağıdaki koşullar birlikte değerlendirildiğinde, taşıma aracının müsaderesi gündeme gelebilir:
- Kaçak eşyanın, fiilin ortaya çıkmasını engelleyecek veya suçu kolaylaştıracak özel gizli tertibatla saklanması ve taşınması,
- Eşyanın, aracın yüküne göre tamamını/ağırlıklı bölümünü oluşturması veya naklinin bu aracın kullanılmasını zorunlu kılması,
- Eşyanın yurda girmesi/çıkması yasak ya da toplum/çevre sağlığına zararlı maddelerden olması koşullarından en az birinin varlığı,
- Aracın iyi niyetli üçüncü kişilere ait olmaması (TCK m. 54),
- Müsaderenin, işlenen suça göre orantısız ve hakkaniyete aykırı sonuç doğurmaması.
Alkol ve Sigara Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, failin pişmanlık gösterip zararı gidermesi veya yetkililere bilgi vererek suçun aydınlatılmasına katkı sunması hâlinde cezada indirime imkân tanıyan bir kurumdur. Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu yönünden kapsam aşağıda özetlenmiştir.
Haber Verme ve Sonuçları
Resmî makamlarca suç öğrenilmeden önce fiili, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri merciine bildiren kişi; verilen bilginin faillerin yakalanmasını veya eşyanın ele geçirilmesini sağlaması hâlinde cezalandırılmaz. Suç resmî olarak öğrenildikten sonra fiilin tüm boyutlarıyla ortaya çıkarılmasına yardımcı olan kişiye verilecek ceza ise 2/3 oranında indirilir.
Ödeme Yoluyla Etkin Pişmanlık
- 5607 sayılı Kanun’un 3. maddesinde (7. fıkra hariç) tanımlı kaçakçılık suçlarında, suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katının Devlet Hazinesi’ne ödenmesi hâlinde indirim uygulanır.
- Soruşturma tamamlanmadan ödeme yapılırsa ceza yarı oranında indirilir.
- Kovuşturma aşamasında hüküm verilinceye kadar ödeme yapılırsa ceza 1/3 oranında indirilir.
- Soruşturma aşamasında ihtar Cumhuriyet savcısınca, yapılmamışsa kovuşturmada hâkim tarafından sanığa yapılır.
- Bu indirim, mükerrir olanlar ile örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen fiillerde uygulanmaz.
Uygulama Şartları (Yargıtay’a Göre)
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu yönünden ödeme temelli etkin pişmanlık için:
- 5607 sayılı Kanun m. 3’te (7. fıkra hariç) tanımlı suçlardan birinin işlenmiş olması,
- Soruşturma bitmeden gümrüklenmiş değerin iki katının Hazine’ye ödenmesi,
- Failin mükerrir olmaması,
- Fiilin örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmemiş bulunması gerekir.
Adlî Para Cezasına Çevirme, HAGB ve Erteleme
Bu bölüm, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu mahkûmiyetleri bakımından sonuç ceza üzerinde uygulanabilecek kurumları açıklar. Hangi hâllerde çevrime, HAGB’ye ve ertelemeye başvurulamayacağı belirtilir.
Çevirme, HAGB ve Erteleme Çerçevesi
- Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası adlî para cezasına çevrilemez.
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB), denetim süresi sonunda belirli şartlar gerçekleşirse hükmün sonuç doğurmamasını sağlayan bir kurumdur. Etkin pişmanlık hükümleri uygulanmadığı sürece, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu bakımından HAGB kararı verilemez.
- Erteleme, cezanın infazından koşullu olarak vazgeçilmesidir. Etkin pişmanlık nedeniyle indirim uygulanmadığı müddetçe, alkol ve sigara kaçakçılığı suçu yönünden hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.
Şikâyet Süresi, Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu şikâyete tabi değildir; savcılıkça öğrenildiğinde re’sen soruşturma yürütülür ve açılan davalar kamu davası niteliği taşır. Temel suç yönünden dava zamanaşımı 8 yıldır ve suç tarihinden itibaren bu süre geçmeden bildirim yapılmalıdır.
Yargılama Mercii
Alkol ve sigara kaçakçılığı suçu nedeniyle açılan davalarda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
