Eser Sahibinin İzni Olmadan Yayın Yapılması
| Telif Hakkı İhlali, Örnek Dava Dilekçesi, Yargıtay Kararları ve Sık Sorulan Sorular
📚 Giriş: Telif Haklarının Korunması Neden Önemli?
Fikir ve sanat eserlerinin korunması, yaratıcılığın teşviki açısından vazgeçilmezdir. Türkiye’de bu koruma, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ile sağlanmaktadır. Bu yasa, bir eserin sahibine, eser üzerinde hem mali haklar (yayma, çoğaltma, işleme, temsil) hem de manevi haklar (adın belirtilmesi, eserde değişiklik yapılmasını engelleme) tanır.
Bu çerçevede eser sahibinin izni olmadan yayın yapılması, telif hakkı ihlali anlamına gelir. Üstelik bu sadece özel yayıncılar veya medya organları için geçerli değildir; sosyal medya, YouTube, bloglar, haber siteleri, reklam ajansları, akademik paylaşımlar gibi her alanda geçerlidir.
⚖️ Eser Sahibinin İzni Olmadan Yayın Yapmak Suç mu?
Evet. Eser sahibinin izni olmadan onun eserini yayımlamak, FSEK madde 71 uyarınca cezai sorumluluğa da yol açar.
İhlalin niteliğine göre sorumluluklar şunlardır:
- Hukuki sorumluluk: Telif hakkı sahibinin açacağı maddi/manevi tazminat davaları
- Cezai sorumluluk: Hapis cezası, adli para cezası, el koyma, yayım durdurma gibi yaptırımlar
- İdari yaptırımlar: Yayın yasağı, erişim engeli gibi önlemler
🧾 Eser Sahibinin İzni Olmadan Yayın Yapılması – Dava Dilekçesi Örneği
VEKİL: Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
KÜÇÜKÇEKMECE FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ’NE
DOSYA NO: (Mahkemece verilecek)
DAVACI: [Eser sahibi adı-soyadı / şirket]VEKİLİ: Av. Gökhan Yağmur
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. Metropark Sefaköy Rezidans A Blok D:22
Küçükçekmece / İSTANBUL
DAVALI: [İhlalde bulunan kişi veya kurum]KONU: Müvekkilime ait eserin izinsiz şekilde yayınlanmasından kaynaklanan telif hakkı ihlalinin tespiti, durdurulması ve tazminat talebine ilişkindir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkilim [adı geçen eser – örneğin: “İstanbul’un Sessiz Sokakları” isimli kitap], kendisine ait özgün bir eserdir ve 2021 yılında Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı ilgili dairede eser sahibine ait olarak tescil edilmiştir. (Belge ektedir)
- Davalı taraf, müvekkilin açık rızası ve izni olmaksızın, bu eseri [örneğin: YouTube kanalında sesli kitap formatında, kendi adıyla yayımlamıştır]. Bu yayınla birlikte, hem müvekkilin mali haklarını ihlal etmiş hem de manevi haklarını zedelemiştir.
- Bu ihlal, FSEK madde 71 kapsamında suç teşkil etmektedir. Müvekkilimin eseri ticari kazanç elde etme amacıyla da kullanılmıştır. Tespit edilen izinsiz yayın ve buna bağlı ekran görüntüleri delil olarak sunulmaktadır.
HUKUKİ NEDENLER:
5846 sayılı FSEK, 6100 sayılı HMK, 6769 sayılı SMK, 5237 sayılı TCK ve ilgili Yargıtay içtihatları.
DELİLLER:
Eser tescil belgesi, izinsiz yayın bağlantıları, ekran görüntüleri, tanık beyanları, bilirkişi incelemesi talebi
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz edilen nedenlerle;
- Davalının müvekkilime ait eseri izinsiz olarak yayınladığının tespitine,
- Söz konusu yayının yayından kaldırılmasına ve erişimin engellenmesine,
- Davalı hakkında manevi ve maddi tazminata hükmedilmesine,
- Cezai sorumluluklarının savcılığa bildirilmesine,
- Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine
karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim.
DAVACI VEKİLİ
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
Yargıtay 11. HD, 2017/3324 E., 2019/10742 K.
“Eser sahibinin izni olmadan eserin internet ortamında yayımlanması açıkça telif hakkı ihlalidir. Eserin kullanım amacı ticari olsun ya da olmasın, manevi hak ihlali söz konusudur.”
Yargıtay 4. HD, 2015/4321 E., 2016/9087 K.
“Telif hakkı sahibinin izni olmadan yapılan yayınlar nedeniyle doğan manevi zarar, maddi zarardan bağımsız olarak tazmin edilebilir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Eser sahibinin izni olmadan yayın yapan kişiye hapis cezası verilir mi?
Evet. FSEK madde 71’e göre 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
2. Sosyal medya paylaşımı da telif ihlali sayılır mı?
Eğer eser sahibinin rızası yoksa evet. Sosyal medyada bile yayın yapmak izinsizse suçtur.
3. Bir eseri alıntılayarak paylaşmak suç mudur?
Kaynak gösterilse bile, alıntı sınırlarının aşılması halinde ihlal söz konusu olabilir. Ticari kullanımlarda alıntı hakkı daha sınırlıdır.
4. YouTube’da telifli bir eser yükledim, video kaldırıldı. Dava açılır mı?
Kaldırma yeterli değildir. Eser sahibi isterse maddi/manevi tazminat ve ceza davası açabilir.
5. Telif davası ne kadar sürede açılmalıdır?
FSEK’te zamanaşımı süresi genellikle 3 yıldır. Ancak fiilin öğrenilmesinden itibaren işlem yapılması önerilir.
⚠️ Telif Hakkınızı Korumak İçin Geç Kalmayın!
Telif hakları sadece kitap, film veya müzik eserleriyle sınırlı değildir. Web sitesi içerikleri, akademik yayınlar, blog yazıları, sunumlar, yazılım kodları da bu kapsamdadır. Eserinizin izinsiz şekilde kullanıldığını düşünüyorsanız, Avukat Gökhan Yağmur olarak telif davası açma sürecinde yanınızdayız.
📍 Detaylı bilgi ve danışmanlık için:
🌐 www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
📧 info@gokhanyagmur.com
💬 Görüşünüz Bizim İçin Değerli
Bu yazı ile ilgili düzeltme, öneri veya yorumunuz varsa sayfanın altındaki yorum kısmından bize iletebilirsiniz.
