Fikri Haklara Tecavüzün Cezai Sonuçları | Hapis ve Adli Para Cezaları & Örnek Dilekçe
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK), eser sahiplerinin mali ve manevi haklarını korumak için oldukça kapsamlı düzenlemeler içermektedir. Ancak uygulamada, bu hakların ihlal edilmesi —yani fikri haklara tecavüz— ciddi cezalara neden olabilecek bir suç niteliğindedir. Bu yazıda; izinsiz kullanım, çoğaltma, yayma ve ticarileştirme gibi durumların hukuki karşılıklarını, cezai yaptırımları ve örnek şikayet dilekçesini detaylı şekilde ele alıyoruz.
📌 Fikri Haklara Tecavüz Nedir?
Fikri haklara tecavüz, bir kişinin sahibinin izni olmadan onun eserini kullanması, çoğaltması, yayması, satması, dağıtması veya umuma iletmesi gibi durumları ifade eder. Bu tecavüzler, hem maddi hem manevi haklara zarar verir.
Fikri haklara tecavüz örnekleri:
- Telifli bir müziğin izinsiz olarak internet sitesinde paylaşılması
- Yazılı bir kitabın PDF formatında kopyalanıp satılması
- Tescilli bir yazılımın kırılarak kullanılması
- Bir markanın logosunun başka ürünler üzerinde kullanılması
- Eser sahibinin adını belirtmeden, onun eserinin paylaşılması
⚖️ FSEK’e Göre Suç Sayılan Davranışlar
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 71, 72, 73 ve 81. maddeleri fikri haklara yönelik suçları ve cezalarını düzenlemektedir.
FSEK m.71 – Fikri haklara tecavüz suçu:
Aşağıdaki fiilleri gerçekleştiren kişiler hakkında 2 yıldan 4 yıla kadar hapis ve 50.000 güne kadar adli para cezası öngörülmektedir:
- Eser sahibinin izni olmaksızın bir eseri çoğaltmak, yayımlamak, dağıtmak
- İzinsiz olarak eserleri kamuya iletmek
- Başkasına ait bir eseri, kendi eseri gibi göstermek
- Eser sahibinin adını silerek eseri paylaşmak
- Yazılım lisanslarını ihlal ederek ticarileştirme
FSEK m.81 – Bandrolsüz çoğaltım suçu:
Bandrol zorunluluğuna tabi bir eserin bandrolsüz çoğaltılması ve satılması da suçtur. Bu durumda da hapis cezası ve para cezası birlikte verilebilir.
🧾 Cezai Soruşturma Süreci Nasıl İşler?
- Şikayet üzerine savcılık soruşturma başlatır.
- Deliller toplanır: ekran görüntüsü, bilirkişi raporu, tespit tutanakları vb.
- İfade alma işlemi yapılır.
- Gerek görülürse kamu davası açılır ve ceza mahkemesinde yargılama başlar.
- Ceza çıkması durumunda mahkeme hapis, erteleme veya adli para cezasına karar verir.
📂 Fikri Haklara Tecavüz Şikayet Dilekçesi (Savcılığa)
T.C. KÜÇÜKÇEKMECE CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
ŞİKAYET EDEN:
[Ad Soyad – T.C. Kimlik No][Adres]
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4 A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
ŞÜPHELİ:
[İzinsiz kullanan kişi ya da kurum bilgileri]
KONU:
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m.71 ve m.81 uyarınca fikri haklara tecavüz suçuna ilişkin suç duyurusudur.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil, [eser türü ve adı] adlı eserin yasal sahibidir.
- Şüpheli kişi/kurum, müvekkilin açık rızası olmaksızın bu eseri [çoğaltmış/yaymış/kamuyla paylaşmış/satmış]tır.
- Bu fiil, 5846 sayılı FSEK’in 71. ve devamı maddeleri kapsamında suç teşkil etmektedir.
- Eserin ticari değer kaybı oluşmuş, müvekkilin manevi hakları zedelenmiştir.
- Şüpheli hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak kamu davası açılmasını talep ediyoruz.
DELİLLER:
- Noter tespit tutanağı
- Ekran görüntüsü
- Telif tescil belgesi
- Bilirkişi incelemesi
- Tanık beyanları
- Diğer yasal deliller
SONUÇ ve TALEP:
Şüpheli hakkında FSEK hükümleri uyarınca gerekli soruşturmanın yapılmasını, cezalandırılması için kamu davası açılmasını arz ve talep ederim.
Şikayet Eden Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📎 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2021/392 E. – 2022/456 K.
“İnternet ortamında yapılan izinsiz çoğaltım, dağıtım ve paylaşım faaliyetleri, FSEK m.71 kapsamında değerlendirilmeli ve fail hakkında hapis cezasına hükmedilmelidir.”
📌 Yargıtay 11. HD, 2018/1730 E. – 2019/2047 K.
“Fikir ve sanat eserinin bandrolsüz çoğaltılması ve piyasaya sürülmesi, hem hapis hem de adli para cezasını gerektirir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Fikri hak ihlali suçunda ceza kesinleşirse hapis uygulanır mı?
Evet, ceza 1 yılın üstünde ise ve ertelenmezse doğrudan infaz edilir.
2. Fikri hak ihlali nedeniyle dava açmak için eser tescilli olmalı mı?
Hayır, tescil şart değildir ancak delil kolaylığı sağlar.
3. Savcılığa şikayet süresi ne kadardır?
Şikayet, suçu öğrenmeden itibaren 6 ay içinde yapılmalıdır.
4. Adli para cezası ne kadardır?
50.000 güne kadar adli para cezası verilebilir. Günde en az 20 TL hesaplanırsa ciddi meblağlara ulaşabilir.
5. Şüpheli kişi aynı zamanda ceza alırken maddi tazminatla da karşılaşır mı?
Evet. Ceza davası dışında ayrıca hukuk mahkemesinde tazminat davası açılabilir.
👨⚖️ Hukuki Haklarınızı Korumak İçin Profesyonel Destek Şart
Fikri haklarınız ihlal edildiğinde yalnızca eseriniz değil, emeğiniz ve prestijiniz de zarar görür. Telif hakkınızı koruma altına almak, şikayet dilekçelerini etkili şekilde düzenlemek ve ceza sürecini etkin yürütmek için uzman desteği alın.
Avukat Gökhan Yağmur olarak, Fikri ve Sınai Haklar Hukuku alanında hem savcılığa suç duyurusu hem de tazminat davaları sürecinde müvekkillerimize tam kapsamlı hukuki danışmanlık sunmaktayız.
🌐 www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
📍 Küçükçekmece / İstanbul
💬 Görüş ve Önerilerinizi Bizimle Paylaşın
Bu yazının eksik veya güncellenmesi gereken bir yönü olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum bölümünden bize bildiriniz.
