Marka Hakkı Sahibinin Hakları Nelerdir? | 6769 Sayılı Kanuna Göre Tüm Haklar, Koruma Yolları ve Yargıtay Kararları
Marka, bir işletmenin mal veya hizmetlerini diğerlerinden ayıran en önemli unsurlardan biridir. Tescilli bir marka, sahibine çok güçlü yasal haklar tanır. Bu haklar, hem hukuki hem de cezai koruma sağlar ve marka sahibinin ekonomik çıkarlarını güvence altına alır. Bu yazıda, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında marka hakkı sahibinin sahip olduğu tüm yasal hakları detaylıca ele alacağız. Ayrıca Yargıtay kararlarına ve sıkça sorulan sorulara da yer vereceğiz.
📌 Marka Hakkı Sahibi Kimdir?
Marka hakkı sahibi, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) nezdinde markayı tescil ettiren gerçek veya tüzel kişidir. Tescil işlemi tamamlandığında, marka sahibi kanunen korunur. Marka sahibi bu markayı kullanma, devretme, lisans verme ve ihlallere karşı dava açma gibi birçok hakkı elinde bulundurur.
🔐 Marka Hakkı Sahibinin Temel Hakları Nelerdir?
1. Markayı Kullanma Hakkı
Marka sahibi, tescilli markayı ticari faaliyetlerinde münhasıran kullanma hakkına sahiptir. Hiç kimse, marka sahibinin izni olmaksızın aynı ya da ayırt edilemeyecek kadar benzer markaları kullanamaz.
2. Marka Üzerinde Tasarruf Hakkı
Marka sahibi markasını;
- Devredebilir,
- Rehin verebilir,
- Miras bırakabilir,
- Lisans yoluyla başkalarına kullanım hakkı tanıyabilir.
Bu haklar sayesinde marka, aynı zamanda ekonomik bir değer taşır ve yatırım aracı haline gelir.
3. İhlallere Karşı Dava Açma Hakkı
Marka hakkı sahibi;
- Marka hakkına tecavüzün tespiti,
- Tecavüzün durdurulması,
- Maddi ve manevi tazminat talebi,
- Haksız kazancın iadesi,
- Eserlerin toplatılması ve imhası
gibi taleplerle dava açabilir.
4. İhtiyati Tedbir Talep Etme Hakkı
Hak sahibi, ihlalin durdurulması için mahkemeden ihtiyati tedbir kararı isteyebilir. Böylece, ihlale konu olan malların üretimi ve satışı mahkeme kararıyla geçici olarak engellenebilir.
5. Gümrük Müdahalesi Talebi
Sahte veya benzer markalı ürünlerin ülkeye girmesini önlemek amacıyla, marka sahibi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı aracılığıyla müdahale talebinde bulunabilir.
6. Savcılığa Suç Duyurusunda Bulunma Hakkı
Marka hakkına yapılan ihlal aynı zamanda bir suç teşkil ediyorsa, marka sahibi Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunarak cezai süreç başlatabilir.
⚖️ 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’na Göre Koruma Süresi
Marka tescili, başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süreyle korunur. Bu süre, her 10 yılda bir yenilenebilir. Yenilenmediği takdirde, marka koruması sona erer ve üçüncü kişiler tarafından tescil edilebilir hale gelir.
🧑⚖️ Yargıtay Kararları ile Marka Hakkının Korunması
Yargıtay 11. HD., 2020/4562 E., 2021/2345 K.
“Tescilli markanın aynısının veya benzerinin, aynı veya benzer ürün/hizmetler için izinsiz kullanılması marka hakkına tecavüz niteliğindedir. Bu durumda davacı, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.”
Yargıtay 11. HD., 2019/1167 E., 2020/4098 K.
“Marka hakkına tecavüz halinde, markanın ayırt edici özelliğinin zedelenmesi nedeniyle doğrudan zarar karinesi kabul edilir.”
📄 Marka Hakkı Sahibinin Örnek Talepleri
Dava dilekçelerinde marka sahibi şu taleplerde bulunabilir:
- Markaya tecavüzün tespiti
- Tecavüzün durdurulması ve önlenmesi
- Uygunsuz ürünlerin toplatılması ve imhası
- Tazminat talepleri (maddi ve manevi)
- Yargılama giderleri ve vekalet ücreti
Not: Ayrı bir başlıkta bu konular için örnek dava dilekçesi de hazırlanacaktır.
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Marka tescili olmadan hak sahibi olabilir miyim?
Hayır. Türkiye’de marka hakkı, ancak TÜRKPATENT nezdinde yapılan tescil ile doğar.
2. Markamı biri sosyal medyada izinsiz kullanırsa ne yapmalıyım?
İlk olarak ihtarname göndermeli, gerekirse sosyal medya platformuna ve mahkemeye başvurmalısınız.
3. Aynı markayı başka sınıfta biri tescil ettirebilir mi?
Evet, ancak hizmet veya ürün gruplarının aynı olmaması ve karışıklık yaratmaması gerekir.
4. Marka hakkı ihlali için dava mı açmalıyım yoksa savcılığa mı gitmeliyim?
Hem hukuki dava, hem de cezai şikayet hakkınız vardır. Duruma göre her ikisi de değerlendirilebilir.
5. Marka hakkı miras yoluyla geçer mi?
Evet. Marka hakkı mirasçılara intikal eder ve ekonomik değeri olan bir haktır.
📢 Avukat Gökhan Yağmur ile Haklarınızı Korumaya Başlayın
Marka hakkınız ihlal ediliyorsa veya tescil işlemlerinde profesyonel destek arıyorsanız, Avukat Gökhan Yağmur olarak size yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım. Marka davalarında uzmanlaşmış kadromuzla www.gokhanyagmur.com adresinden bize ulaşabilir, randevu talep edebilirsiniz.
✍️ Yorum Bırakın!
Bu yazının eksik, güncel olmayan ya da kafanızı karıştıran bir kısmı olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmında bizimle paylaşın. Geri bildiriminizle içeriği daha da güçlendirelim!
