Marka Hükümsüzlüğü Davası Ne Zaman Açılır?
| Açılma Süresi, Hukuki Dayanaklar, Örnek Dilekçe
Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerinde en çok karşılaşılan dava türlerinden biri de marka hükümsüzlüğü davasıdır. Özellikle benzer markaların tescil edilmesi, ayırt edici olmayan ibarelerin sicile yazılması veya marka tescilinin kötü niyetle yapılması gibi durumlarda bu dava türüne başvurulmaktadır.
Bu makalede, marka hükümsüzlüğü davasının ne zaman açılabileceğini, hangi şartlarda bu davanın açılabileceğini, görevli ve yetkili mahkemeyi ve örnek bir dava dilekçesini detaylı olarak inceleyeceğiz.
📌 Marka Hükümsüzlüğü Davası Nedir?
Marka hükümsüzlüğü davası, hukuka aykırı olarak tescil edilmiş bir markanın sicilden silinmesi amacıyla açılan bir davadır. Türk hukuk sisteminde bu dava türü, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) 25. maddesi uyarınca düzenlenmiştir.
⚖️ Hangi Durumlarda Açılabilir?
✅ Mutlak Ret Nedenlerine Dayalı Hükümsüzlük (SMK m.5)
Aşağıdaki durumlarda dava açılabilir:
- Markanın ayırt edici olmaması
- Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırılık
- Halkı yanıltıcı marka tescili
- Coğrafi kaynak gösteren ibarelerin tescili
✅ Nispi Ret Nedenlerine Dayalı Hükümsüzlük (SMK m.6)
- Önceden tescilli veya başvurusu yapılmış benzer bir markanın bulunması
- Ticaret unvanına tecavüz
- Telif hakkına tecavüz
- Kötü niyetle yapılan tesciller
⏰ Marka Hükümsüzlüğü Davası Ne Zaman Açılır?
Marka hükümsüzlüğü davası için mutlak nedenlere dayanılıyorsa herhangi bir süre sınırlaması yoktur. Ancak nispi nedenlere dayanıyorsa:
- Öğrenme tarihinden itibaren 5 yıl içinde açılmalıdır.
- Kötü niyet varsa bu süre uygulanmaz, dava her zaman açılabilir.
🏛️ Görevli ve Yetkili Mahkeme
- Görevli Mahkeme: Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
- Yetkili Mahkeme: Davalının yerleşim yeri veya marka hakkının tecavüze uğradığı yer mahkemesi
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde özel ihtisas mahkemeleri bulunmaktadır.
📝 Örnek Dilekçe
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI:
[Ad Soyad / Ticaret Unvanı][Adres]
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4 A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
DAVALI:
[Marka Sahibi][Adres]
KONU:
Davalının tescilli markasının hükümsüzlüğü istemimizdir.
AÇIKLAMALAR
- Müvekkil adına tescilli olan “[X]” markası, Türkiye’de uzun süredir aktif şekilde kullanılmaktadır.
- Davalı, müvekkilin markasına görsel ve fonetik açıdan benzer “[Y]” markasını tescil ettirmiştir.
- Markalar sektörel olarak aynı hizmet alanına yöneliktir ve tüketici nezdinde ciddi karışıklık riski doğurmaktadır.
- Davalı marka, 6769 sayılı SMK’nın 6. maddesinde düzenlenen nispi ret nedenlerinden birine dayalı olarak hükümsüz kılınmalıdır.
- Müvekkil zarara uğramış, pazar payı düşmüş, markası zayıflamıştır.
HUKUKİ SEBEPLER
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 6100 sayılı HMK, Borçlar Kanunu ve ilgili sair mevzuat
HUKUKİ DELİLLER
- Tescil belgeleri
- Marka kullanım belgeleri
- TÜRKPATENT kayıtları
- Noter tespit tutanakları
- Tanık ve bilirkişi beyanları
SONUÇ VE İSTEM
Yukarıda belirtilen nedenlerle;
- Davalının “[Y]” markasının hükümsüzlüğüne,
- Marka sicilinden terkinine,
- Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine
karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.
DAVACI VEKİLİ
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2019/1287 E. – 2020/3476 K.
“Önceden tescilli marka ile karıştırılma ihtimali olan markaların tescili, nispi ret nedenlerine dayalı olarak hükümsüz kılınabilir.”
📌 Yargıtay 11. HD 2021/4321 E. – 2022/6579 K.
“Tescilin kötü niyetle yapılması halinde, hükümsüzlük davası her zaman açılabilir; süre sınırlaması uygulanmaz.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Hükümsüzlük davası için noter ihtarnamesi gerekir mi?
Hayır, zorunlu değildir ancak delil gücünü artırmak için tavsiye edilir.
2. Kötü niyetli marka tesciline karşı dava süresi nedir?
Kötü niyet varsa süre sınırlaması uygulanmaz, her zaman dava açılabilir.
3. Marka hükümsüzlük davası ne kadar sürer?
Genellikle 12 ila 18 ay arasında sonuçlanır.
4. Aynı sınıfta olmayan markalar arasında dava açılabilir mi?
Tüketici karışıklığı doğuyorsa ve markalar ilişkilendirilebiliyorsa dava açılabilir.
5. Hükümsüzlük kararının etkisi nedir?
Marka sicilden silinir ve geçerliliğini kaybeder. Bu karar, geriye dönük olarak da etkilidir.
👨⚖️ Marka Hakkınızı Profesyonelce Koruyun
Markanızın itibarını ve değerini korumak için zamanında açılacak bir hükümsüzlük davası, gelecekte doğacak zararları önlemenin en etkin yoludur.
Avukat Gökhan Yağmur olarak, markanıza yapılan her türlü hukuka aykırı müdahaleye karşı süreci titizlikle yönetiyor, dava süresince profesyonel danışmanlık sunuyoruz.
📍 Küçükçekmece – İstanbul
🌐 www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
💬 Görüşünüzü Paylaşın
Bu yazının eksik ya da güncellenmesi gereken bir bölümü olduğunu düşünüyorsanız, sayfanın altındaki yorum alanından bizimle paylaşabilirsiniz. İçeriği sürekli olarak güncel tutuyoruz.
