Marka İzinsiz Kullanım Tespiti Nasıl Yapılır? | Hukuki Süreç, Tespit Yöntemleri ve Örnek İhtarname
Marka, bir işletmenin kimliği ve ticari itibarıdır. Markanın izinsiz olarak başkaları tarafından kullanılması, marka hakkına açık bir saldırı niteliğindedir. Bu durum hem maddi kayba yol açabilir hem de marka değerine zarar verebilir. Türk Hukuku, bu tür izinsiz kullanımları ciddi yaptırımlarla cezalandırmaktadır. Ancak marka sahibinin haklarını koruyabilmesi için öncelikle bu kullanımın tespit edilmesi gerekir.
Bu yazıda; marka izinsiz kullanımının nasıl tespit edileceğini, hangi hukuki yollara başvurulabileceğini ve örnek ihtarname metnini detaylıca açıklıyoruz.
📌 Marka İzinsiz Kullanımı Nedir?
Marka izinsiz kullanımı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu‘na göre tescilli bir markanın marka sahibi dışındaki kişiler tarafından yetkisiz şekilde ticari amaçla kullanılmasıdır. Bu kullanım ürünlerin üzerinde, ambalajlarda, internet sitelerinde, sosyal medya hesaplarında veya reklam panolarında olabilir.
Örnekler:
- Tescilli bir markayı içeren domain (alan adı) kullanımı
- Ürün etiketlerinde veya ambalajlarında başkasına ait markanın bulunması
- Sosyal medya profillerinde tescilli marka adının yer alması
- Benzer logolarla tüketiciyi yanıltma
- Sahte ürünler üzerinden yapılan satışlar
🔍 Marka İzinsiz Kullanım Tespiti Nasıl Yapılır?
Tespit süreci, mahkemeye başvurmadan önce delil oluşturmak ve ihlali somutlaştırmak açısından çok önemlidir. Aşağıdaki yöntemlerle izinsiz kullanım tespit edilebilir:
1. Noter Tespiti (E-tespit)
Noter aracılığıyla internet sitesi, sosyal medya hesabı veya dijital platformlardaki ihlaller tespit edilebilir. Sayfaların ekran görüntüleri noter tarafından onaylanır ve resmi delil haline gelir.
2. Mahkemeden Delil Tespiti Talebi
Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nden delil tespiti talep edilerek bir bilirkişi eşliğinde ihlalin mahkeme kanalıyla tespiti sağlanabilir. Bu, özellikle fiziksel ürünler için (etiket, ambalaj, mağaza teşhiri vs.) faydalıdır.
3. Özel Dedektif veya Marka Araştırma Raporu
Bazı profesyonel danışmanlık firmaları, piyasadaki sahte ürünleri tespit etmek için marka sahiplerine rapor sunar. Bu raporlar da delil niteliği taşıyabilir.
4. Domain ve Sosyal Medya İzleme
Domain tescil siteleri ve sosyal medya izleme araçları kullanılarak benzer marka adlarının kullanımı tespit edilebilir.
⚖️ Hukuki Başvuru Yolları
a) İhtarname Gönderimi
İlk etapta karşı tarafa noter aracılığıyla ihtarname gönderilir. Bu ihtarnamede, markanın tescilli olduğu, kullanımın izinsiz olduğu ve derhal durdurulmazsa dava ve suç duyurusunda bulunulacağı belirtilir.
b) Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde Dava
Marka hakkına tecavüzün önlenmesi, maddi-manevi tazminat ve ihtiyati tedbir talepli dava açılır. Mahkeme süresince marka sahibi haklarını koruma altına alır.
c) Cumhuriyet Başsavcılığına Suç Duyurusu
Tescilli markanın kötüye kullanılması FSEK ve Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eder. Savcılığa suç duyurusunda bulunularak ceza davası da açılabilir.
📄 Örnek İhtarname Metni
NOTERLİK MAKAMINA
İHTAR EDEN:
[Marka Sahibi Adı – Adres]
VEKİLİ:
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
Kartaltepe Mah. Süvari Cad. No:4 A Blok D:22
Küçükçekmece / İstanbul
İHTAR EDİLEN:
[İhlalde bulunan kişi/şirket bilgileri]
KONU:
Marka hakkının izinsiz kullanımının durdurulması, aksi takdirde yasal işlemlerin başlatılacağına ilişkin ihtardır.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil adına tescilli olan [marka adı] markası, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında koruma altındadır.
- Tarafınıza ait [internet sitesi/adres/fiziki mağaza] üzerinden bu markanın izinsiz olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.
- Bu durum açıkça marka hakkına tecavüz niteliğindedir.
- Tarafınıza bu ihtar, izinsiz kullanımın derhal durdurulması amacıyla gönderilmektedir.
TALEP:
Aksi takdirde, marka hakkına tecavüz nedeniyle başta Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi nezdinde dava açılacağı ve Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacağı hususunda tarafınızı ihtar ederiz.
İhtar Eden Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🧑⚖️ Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. HD, 2020/3472 E. – 2021/5314 K.
“Marka sahibinin izni olmaksızın ticari platformda ürün satışı yapılması marka hakkına tecavüz teşkil eder. Mahkeme, ihtiyati tedbir kararı verilmesini doğru bulmuştur.”
📌 Yargıtay 11. HD, 2018/567 E. – 2019/1240 K.
“Tescilli marka ile benzer ibarelerin internet üzerinden kullanımı tüketiciyi yanıltacak derecede ise, bu kullanım hukuka aykırıdır.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Markam internet sitesinde izinsiz kullanılmış, ne yapabilirim?
Öncelikle noter tespiti yaptırın, ardından ihtarname gönderin. Sonrasında dava açabilirsiniz.
2. Sosyal medyada izinsiz marka kullanımı suç mu?
Evet. Tescilli markaların sosyal medya hesaplarında ticari amaçla izinsiz kullanımı marka hakkına tecavüz sayılır.
3. Dava açmadan önce ihtarname zorunlu mu?
Hayır, zorunlu değildir ancak çoğu zaman dava öncesi iyi niyetli uyarı olarak kullanılır.
4. İhlal eden kişinin ticari kazancı yoksa yine de dava açılır mı?
Evet. Maddi kazanç elde etmese bile markanın itibarı zarar görüyorsa hak ihlali oluşmuştur.
5. Markam tescilli değilse de korunur mu?
Tescilsiz markalar da belirli şartlarla (kullanım süresi, bilinirlik vs.) haksız rekabet hükümleriyle korunabilir.
👨💼 Marka Haklarınız İçin Profesyonel Hukuki Destek Alın
Markanızın değeri, sadece sizin için değil, tüketici güveni açısından da oldukça önemlidir. İzinsiz marka kullanımı karşısında hukuki süreci etkili şekilde yürütmek ve markanızı korumak için profesyonel destek almanız çok önemlidir.
Av. Gökhan Yağmur olarak, Küçükçekmece başta olmak üzere tüm Türkiye’de marka hakkı ihlallerine karşı ihtarname düzenlenmesi, dava süreçlerinin yürütülmesi ve hakların korunması konusunda hukuki hizmet sunmaktayım.
📍 Sefaköy, İstanbul | 🌐 www.gokhanyagmur.com | 📞 0542 157 0634
💬 Görüş ve Önerilerinizi Bizimle Paylaşın
Bu içeriğin eksik ya da güncellenmesi gereken bir bölümü olduğunu düşünüyorsanız, yorum kısmından bize iletebilirsiniz.
