Telif Hakkı İhlali Davası Nasıl Açılır? | Örnek Dilekçe ve Hukuki Rehber
Telif Hakkı Nedir?
Telif hakkı, bir fikir ve sanat eserinin sahibine tanınan manevi ve mali hakların bütünüdür. Türkiye’de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında korunur. Telif hakkı, herhangi bir kayıt veya tescil işlemine gerek olmaksızın eser meydana getirildiği anda doğar.
Telif hakkı sahibine; eseri çoğaltma, yayma, işleme, temsil etme ve kamuya iletim gibi haklar tanır. Ancak bu haklar zaman zaman izinsiz kullanımlarla ihlal edilebilir. İşte bu durumda telif hakkı ihlali davası gündeme gelir.
Telif Hakkı İhlali Nedir?
Telif hakkı ihlali; bir eserin sahibinin izni olmadan kopyalanması, satılması, dağıtılması, dijital ortamda paylaşılması ya da değiştirilmesi anlamına gelir. Bu durum sadece hukuki değil, aynı zamanda cezai yaptırımlara da neden olabilir.
Örnek İhlal Durumları:
- Bir kitabın izinsiz PDF olarak paylaşılması
- Şarkının YouTube’da izinsiz kullanılması
- Fotoğrafın sahibinden izinsiz başka bir web sitesinde yayınlanması
- Yazılım kodlarının birebir kopyalanarak farklı bir isimle satılması
- Tiyatro oyununun izinsiz sahnelenmesi
Telif Hakkı İhlali Davası Nasıl Açılır?
Telif hakkı ihlaline uğrayan kişi, hem hukuki hem de cezai süreçleri kullanabilir. Hukuki süreçte, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde:
- İhlalin durdurulması
- Maddi ve manevi tazminat
- Eserin toplatılması
- İhtiyati tedbir kararı
talep edilebilir.
Cezai süreçte ise savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir. FSEK’e göre bu suçlar, 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu tür davalarda görevli mahkeme Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’dir. Bu mahkeme bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir. Yetki ise, davalının yerleşim yeri ya da zararın meydana geldiği yer mahkemesidir.
📄 Telif Hakkı İhlali Nedeniyle Dava Dilekçesi Örneği
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : [Ad Soyad – Tüzel kişi adı]VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
ADRES : [Adres bilgisi]DAVALI : [İhlalde bulunan kişi/şirket bilgisi]KONU : FSEK kapsamında telif hakkı ihlali nedeniyle ihtiyati tedbir ve maddi/manevi tazminat taleplidir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil, “_________” adlı eserin yasal sahibidir. Eserin yaratım tarihi, ilk kamuya sunum tarihi ve orijinal haline dair belgeler ektedir.
- Davalı, bu eseri müvekkilin izni olmadan ___________ (örneğin: kendi web sitesinde yayınlamış, satışa sunmuş, sosyal medyada paylaşmış) ve bu şekilde Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun ilgili hükümlerini ihlal etmiştir.
- Davalının bu eylemi, müvekkilin maddi gelir kaybına ve manevi olarak eserle olan bağının zedelenmesine neden olmuştur.
- Ayrıca söz konusu ihlalin devam etmesi halinde, telafisi imkânsız zararların doğacağı açıktır. Bu nedenle ivedilikle ihtiyati tedbir talebinde bulunma zarureti doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER :
FSEK, 6100 sayılı HMK ve sair ilgili mevzuat.
DELİLLER :
- Eserin orijinal hali ve yaratım tarihi
- Davalıya ait web sitesi/sosyal medya içerikleri
- Tanık beyanları
- Noter tespit tutanağı
- Bilirkişi raporu
SONUÇ ve TALEP :
Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle;
- Telif hakkı ihlalinin tespiti ve durdurulmasına,
- Eserin yayımının/dağıtımının engellenmesine,
- Müvekkilin uğradığı zarar nedeniyle fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla … TL maddi ve … TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline,
- İhtiyati tedbir kararı verilmesine,
- Yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini vekâleten saygılarımla arz ve talep ederim.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
Yargıtay 11. HD, 2017/1042 E., 2018/2167 K.
“Eser sahibinin izni olmadan yapılan çoğaltma ve yayım faaliyetleri açıkça telif hakkı ihlali olup, manevi tazminatla birlikte maddi tazminat da gerektirir.”
Yargıtay 11. HD, 2020/1457 E., 2021/3790 K.
“Telif hakkı sahibinin eseri üzerindeki tasarruf yetkisi, eser kamuya sunulsa dahi korunur. İhlal devam ettiği sürece dava açma hakkı da devam eder.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Telif hakkı ihlali nasıl ispatlanır?
Eserin oluşturulma tarihi, orijinal kopya, sosyal medya veya internet arşiv görüntüleri, noter tespit tutanakları delil olarak kullanılabilir.
2. Telif hakkı ihlali suç mu, sadece dava mı açılır?
Her ikisi de olabilir. FSEK kapsamında cezai yaptırımlar da öngörülmüştür.
3. PDF kitap paylaşımı da ihlal sayılır mı?
Evet. Eser sahibinin izni olmadan yapılan tüm dijital paylaşımlar telif hakkı ihlali kapsamına girer.
4. Tescil olmayan eserler korunur mu?
Evet. Telif hakkı, eser meydana geldiği anda doğar; tescil zorunluluğu yoktur.
5. Dava süreci ne kadar sürer?
Genellikle 6 ay ile 18 ay arasında değişir. Delillerin yoğunluğu ve bilirkişi incelemeleri süreyi etkileyebilir.
👨⚖️ Telif Hakkı Davasında Avukat Desteği Şart mı?
Telif hakkı ihlalleri, hem teknik hem de hukuki boyutları olan detaylı süreçlerdir. Yanlış strateji veya eksik delille hak kaybı yaşanabilir. Avukat Gökhan Yağmur olarak; eser sahiplerinin haklarını sonuna kadar savunmakta ve telif hakkı ihlallerine karşı güçlü bir hukuki destek sunmaktayız.
📍 Detaylı bilgi ve danışmanlık için: www.gokhanyagmur.com
💬 Görüş ve Yorumlarınızı Bekliyoruz
Bu yazının güncel olmadığını düşünüyorsanız ya da eksik gördüğünüz bölümler varsa lütfen yorum kısmından bizimle paylaşın. Tüm içeriğimiz, kullanıcıdan gelen geri bildirimlerle güncellenmektedir.
