İnternetten Haber ve İçerik Kaldırma: Unutulma Hakkı Nedir?
İnternetten haber ve içerik kaldırma nasıl olur? Unutulma hakkı, 5651, KVKK ve AYM/Yargıtay kararları ışığında içerik kaldırma ve erişim engeli yollarını anlatıyoruz.
Giriş
Google’da adınızı yazdığınızda yıllar önceki bir haber, soruşturma veya “sarı sayfa” ilanının hâlâ karşınıza çıkması can sıkıcı olabilir. Üstelik bunların bir kısmı:
- Çok eski,
- Güncelliğini yitirmiş,
- Hakkınızda olumsuz algı yaratan,
- Beraat/kovuşturmaya yer olmadığı kararına rağmen internette kalmaya devam eden içerikler olabilir.
Tam bu noktada şu sorular gündeme gelir:
- “İnternetten haber kaldırma mümkün mü?”
- “Unutulma hakkı nedir, Türkiye’de tanınıyor mu?”
- “Adımı Google arama sonuçlarından sildirebilir miyim?”
Bu yazıda; internetten haber ve içerik kaldırma yollarını, unutulma hakkı kavramını, 5651 sayılı Kanun, KVKK ve özellikle Anayasa Mahkemesi ile Yargıtay içtihatları çerçevesinde sistematik olarak ele alacağız.
Unutulma Hakkı Nedir?
Kavramın özünü anlamak
Kısaca unutulma hakkı, kişinin:
- Geçmişte hukuka uygun biçimde yayımlanmış olsa bile,
- Güncelliğini yitirmiş,
- Kamu yararı kalmamış,
- Kendisini gereksiz yere damgalayan
bilgi, haber ve içeriklerle sürekli olarak yüz yüze gelmemeyi, bunların sürekli ve kolay erişilebilir olmamasını isteme hakkıdır.
Başka bir ifadeyle: Kişinin, geçmişte yaşanan bir olay nedeniyle ömür boyu “Google sabıkalı” olarak kalmama hakkıdır.
Türk hukukunda unutulma hakkı
Türk hukukunda unutulma hakkı:
- Anayasa’da açıkça “unutulma hakkı” olarak yazmıyor;
- Ancak Anayasa Mahkemesi, Anayasa m.17 (kişinin maddi–manevi varlığını koruma hakkı) ve m.20 (özel hayatın gizliliği) ile bağlantılı olarak unutulma hakkını içtihat yoluyla tanımış durumda.
- AYM, arama motorlarında adıyla arama yapıldığında karşısına çıkan eski haberlerin kaldırılmasını isteyen başvurucularla ilgili önemli kararlar verdi ve “ağır ve haksız yük” oluşturan içeriklerin kaldırılmasını istedi.
Dolayısıyla internetten haber kaldırma ve unutulma hakkı artık Türkiye’de somut içtihatlarla tanınan bir hak alanı hâline gelmiş durumda.
İnternetten Haber ve İçerik Kaldırmanın Hukuki Dayanakları
1. 5651 sayılı Kanun – Kişilik haklarının ihlali hâlinde erişimin engellenmesi
5651 sayılı Kanun, internet ortamındaki yayınlara ilişkin özel bir kanundur. Kişilik haklarının ihlali hâlinde:
- Sulh ceza hâkimine başvurularak,
- Belirli URL’lere yönelik erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararı istenebilir.
Bu mekanizma, internetten haber ve içerik kaldırma sürecinin temel araçlarından biridir.
2. Türk Medenî Kanunu m. 24–25 – Kişilik hakkının korunması
Kişilik hakkına hukuka aykırı saldırı hâlinde:
- Saldırının durdurulması,
- Saldırının önlenmesi,
- Sona ermiş saldırının hukuka aykırılığının tespiti,
- Tazminat ve kazancın iadesi
talep edilebilir.
Başka bir deyişle; bir internet haber sitesi, blog, forum veya sosyal medya hesabındaki içerik kişilik hakkınızı ihlal ediyorsa, TMK m. 24–25’e dayanarak hukuk davası açabilir, erişim engeli yanında tazminat da talep edebilirsiniz.
3. KVKK – Kişisel verilerin silinmesi ve unutulma talebi
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK):
- Kişisel verilerin işlenmesi, saklanması, silinmesi ve yok edilmesini düzenler.
- “İlgili kişi”, verilerinin amaç dışı kullanıldığını veya artık gerekli olmadığını düşünüyorsa, veri sorumlusundan silme, yok etme veya anonimleştirme talep edebilir.
- Kurul’un “unutulma hakkı”na ilişkin kararlarında, arama motoru sonuçlarından kaldırma yönünde değerlendirmeler yapılmıştır.
Özetle, internetten haber ve içerik kaldırma sadece 5651 ile değil; kişisel veri boyutuyla KVKK üzerinden de istenebilecek bir korumadır.
Hangi Durumlarda İnternetten Haber ve İçerik Kaldırılabilir?
1. Güncelliğini yitirmiş ve ağır yük oluşturan haberler
Özellikle:
- Hakkında açılan ceza davasında beraat etmiş,
- Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmiş,
- Zamanaşımı nedeniyle düşmüş veya hukukî anlamda “geri planda kalmış” olaylar hakkında,
yıllar önce yapılmış haberler, arama motorlarında adınızla birlikte ilk sıralarda çıkıyorsa, AYM ve Yargıtay içtihatları çerçevesinde unutulma hakkı gündeme gelir.
Dikkate alınan kriterler kısaca şunlardır:
- Haber konusu olayın tarihi,
- Güncelliğini ve kamu yararını kaybedip kaybetmediği,
- Kişinin kamuya mal olmuş kişi olup olmadığı,
- Haberin içeriği ve dili,
- İnternette kalmasının kişi üzerinde ağır ve haksız bir yük oluşturup oluşturmadığı.
2. Gerçeğe aykırı veya çarpıtılmış içerikler
İnternette yer alan:
- Gerçeğe aykırı ithamlar,
- Haber görünümünde iftira ve hakaret içeren yazılar,
- Başlığı ve içeriği, bilerek veya ağır ihmal sonucu çarpıtılmış yayınlar
için hem 5651 m.9 kapsamında erişim engeli, hem TMK–TBK kapsamında tazminat yolları kullanılabilir.
3. Özel hayatın gizliliğini ihlal eden içerikler
Önceki makalede ayrıntılı olarak ele aldığımız gibi, özel hayatın gizliliğini ihlal eden:
- Mahrem fotoğraf ve videolar,
- Sağlık bilgileri, aile içi meseleler,
- Gereksiz teşhir içeren eski haberler
için hem özel hayatın gizliliği hem de unutulma hakkı ekseninde içerik kaldırma talep edilebilir.
4. Çocuklara ve gençlere ilişkin haberler
Çocukların ve gençlerin:
- Öğrencilik yıllarında yaşadığı disiplin olayları,
- Suça sürüklenen çocuklara ilişkin bilgiler,
- Öğrenci fotoğrafları ve kimlik bilgileri
hakkında internette yer alan içerikler, çok daha sıkı koruma altındadır. Bu tür içeriklerin kaldırılması, AYM ve uluslararası insan hakları standartları bakımından özellikle önemlidir.
Adım Adım: İnternetten Haber ve İçerik Kaldırma Süreci
1. Delillerin toplanması
Her şeyden önce:
- URL’ler (bağlantılar),
- Ekran görüntüleri,
- Haber/ yazı/ video tarihleri,
- Arama sonuçlarındaki görünüm (isim + arama sonuçları ekran görüntüleri)
tespit edilmelidir.
Özellikle önemli ve hassas dosyalarda, noter aracılığıyla veya güvenilir elektronik tespit sistemleriyle resmî tespit yapılması, ileride “içerik değişti / kaldırıldı” gibi argümanlara karşı elinizi güçlendirir.
2. Siteye/ platforma başvuru
Birçok haber sitesi ve platformun:
- “İletişim”, “bize yazın”, “KVKK başvuruları”, “içerik kaldırma” gibi form ve adresleri bulunur.
Öncelikle doğrudan:
- İçeriğin hukuka aykırı olduğunu,
- Güncelliğini ve kamu yararını yitirdiğini,
- Size yönelik ağır bir kişilik hakkı yükü oluşturduğunu,
- Gerekirse mahkeme kararlarını (beraat, takipsizlik vb.) ekleyerek
silen veya anonimleştiren bir başvuru yapabilirsiniz.
3. 5651 sayılı Kanun m.9 uyarınca sulh ceza hâkimliğine başvuru
Siteye başvuru sonuç vermezse veya acil durum söz konusuysa, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle sulh ceza hâkimliğine başvurulur. Dilekçede:
- Hangi içeriklerin (tam URL) kişilik hakkını ihlal ettiği,
- Neden güncelliğini kaybettiği veya kamu yararını aştığı,
- Hangi somut hakları (onur, saygınlık, özel hayat, meslek itibarı) zedelediği,
- Mümkünse AYM/Yargıtay içtihatlarına atıf yapılarak unutulma hakkı vurgusu
anlatılır ve:
- Erişimin engellenmesi,
- Uygun hâllerde içeriğin çıkarılması talep edilir.
Karar, genellikle kısa sürede verilir ve Erişim Sağlayıcıları Birliğine/ilgili platformlara gönderilerek uygulanır.
4. KVKK çerçevesinde silme/ unutulma başvurusu
Eğer içerik bir veri tabanı, şirket sitesi, eski işyeri sayfası veya “kişisel veri” işleyen bir platformda yer alıyorsa:
- Veri sorumlusuna KVKK uyarınca yazılı başvuruda bulunarak,
- Verilerinizin silinmesini, yok edilmesini veya anonimleştirilmesini talep edebilirsiniz.
Veri sorumlusu cevap vermez veya olumsuz cevap verirse, Kişisel Verileri Koruma Kuruluna şikâyet yolu gündeme gelir; Kurul bazı durumlarda arama motoru indeksinden çıkarma ve unutulma yönünde kararlar verebilmektedir.
5. Tespit, durdurma ve tazminat davaları
Kişilik hakkı ihlali ve unutulma hakkı çerçevesinde:
- Kişilik hakkına saldırının hukuka aykırılığının tespiti,
- Saldırının durdurulması ve önlenmesi,
- Manevi tazminat, gerekiyorsa maddi tazminat
için asliye hukuk mahkemesinde dava açılabilir.
Bu davalar, erişim engeli mekanizmasından bağımsızdır; daha kapsamlı ve kalıcı bir hukukî değerlendirme yapılmasına imkân tanır.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
İnternetten haber kaldırma her durumda mümkün mü?
Hayır. Unutulma hakkı, sınırsız bir silme hakkı değildir. Aşağıdaki hâllerde içerik kaldırma daha zor olacaktır:
- Haber hâlâ güncel ve kamu yararı yüksek ise,
- Haber konusu kişi kamuya mal olmuş kişi ise,
- İçerik gerçek ve ölçülü ise.
Buna karşılık, çok eski, güncelliğini yitirmiş, kamu yararı kalmamış ve kişiyi gereksiz yere damgalayan içerikler için unutulma hakkı daha güçlüdür.
“Adımı Google’dan tamamen sildirebilir miyim?”
Genel bir “tamamen silinme” değil; belirli arama sonuçları ve belirli URL’ler bazında değerlendirme yapılır. Arama motorlarının kendi başvuru formları da (örneğin Google’ın “removal request/unutulma hakkı” formları) vardır; ancak Türkiye’de esasen:
- Sulh ceza hâkimliği kararları,
- KVKK Kurul kararları
bu süreçte yol göstericidir.
Eski ceza soruşturmamdan kalan haber, beraat etmeme rağmen duruyor; ne yapabilirim?
Bu, unutulma hakkının tipik konusudur.
- Beraat kararınız, kovuşturmaya yer olmadığı kararı veya düzeltilmiş bilgi ile birlikte,
- Önce siteye başvurabilir,
- Sonuç alamazsanız sulh ceza hâkimliğinden erişim engeli ve içerik çıkarılması talep edebilirsiniz.
Ayrıca kişilik hakkı ihlali nedeniyle tazminat davası açılması da mümkündür.
“Şirketim iflas etti” haberi 10 yıldır internette; hâlâ üst sıralarda. Kaldırılabilir mi?
Somut olayın şartlarına göre değerlendirilecektir. 10 yıl önceki bir ticari olayda:
- Güncellik ve kamu yararı büyük oranda azalmışsa,
- Haberin hâlen üst sıralarda çıkması sizin ticari itibarınızı haksız yere zedeliyorsa,
unutulma hakkına dayalı içerik kaldırma/erişim engeli talebi ciddi şekilde tartışılabilir.
Aynı içerik birçok sitede tekrar tekrar yayıldı, hepsini ayrı ayrı mı hedef almak gerekir?
Genellikle evet; erişim engeli kararları URL bazlı verilir. Ancak sulh ceza hâkimliğine başvururken:
- İhlale konu tüm URL’leri tek dilekçede toplayabilir,
- Alan adı bazlı veya belirli kelime araması bazlı daha geniş kapsamlı kararlar talep edebilirsiniz.
Stratejinin, teknik uygulanabilirlikle birlikte düşünülmesi gerekir.
Sonuç ve Değerlendirme
İnternetten haber ve içerik kaldırma ile unutulma hakkı, dijital çağda kişilik hakkı ve özel hayatın korunmasının en kritik araçlarından biridir.
Özetle:
- İnternet, geçmişi unutmuyor; bu nedenle hukukun “unutmayı” mümkün kılan mekanizmalar geliştirmesi zorunlu hâle geldi.
- 5651 sayılı Kanun, KVKK ve TMK–TBK çerçevesinde; hem erişimin engellenmesi ve içerik çıkarılması, hem de tazminat ve tespit davaları mümkündür.
- AYM ve Yargıtay içtihatları, özellikle güncelliğini yitirmiş ve kamu yararı kalmamış içeriklerde, kişinin adının arama sonuçlarına bağlı olarak “ömür boyu cezalandırılmasına” karşı unutulma hakkını bir denge aracı olarak kabul etmektedir.
Her somut olayda:
- İçeriğin niteliği,
- Yayın tarihi ve güncelliği,
- Kişinin kamusal konumu,
- Haberle kişinin bugünkü hayatı arasındaki bağ
birlikte değerlendirilmelidir.
Bu nedenle, internetten haber ve içerik kaldırma ihtiyacı doğduğunda; delilleri doğru toplamak, başvuru yollarını sırasıyla ve zamanında işletmek ve somut olayınıza uygun stratejiyi belirlemek için profesyonel hukuki destek almak, hak kaybı yaşanmaması açısından büyük önem taşır.
Önceki makale: Basın Yayın Yoluyla Kişilik Hakkı İhlali: Haber, Yorum ve Eleştiri Sınırı
Sonraki makale: Adın Korunması Hakkı Nedir? Hangi Durumlarda İhlal Edilir?
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
