Sınai Mülkiyet Hakkının Korunması İçin Alınacak Tedbirler | Dilekçe Örneği ve Hukuki Rehber
Sınai Mülkiyet Hakkı Nedir?
Sınai mülkiyet hakkı; kişilerin fikirsel çabalarıyla ortaya koyduğu marka, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret ve benzeri unsurların korunmasını sağlayan haklardır. Türkiye’de bu haklar 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) kapsamında düzenlenmiştir.
Bu hakların korunması, yalnızca tescil ile sınırlı değildir; hak sahibinin bu hakları aktif şekilde savunması ve koruma altına alması gerekir.
Sınai Mülkiyet Hakkına Yönelik Tehditler Nelerdir?
Tescilli sınai mülkiyet haklarına yönelik en yaygın tehditler şunlardır:
- Tescilli markanın izinsiz kullanımı
- Taklit ürünlerin piyasaya sürülmesi
- Patentli bir buluşun izinsiz üretimi ve satışı
- Tasarım haklarının birebir veya benzer şekilde kopyalanması
- Alan adı gaspı ve sosyal medya taklitleri
- Haksız rekabet faaliyetleri
Hangi Hukuki Tedbirler Alınabilir?
1. İhtiyati Tedbir Talebi
Markanın, patentin ya da tasarımın acil olarak korunması için mahkemeden geçici durdurma, toplatma veya yayın engelleme gibi önlemler talep edilir.
2. İhlalin Tespiti Davası
Haksız kullanımın yasal bir mahkeme kararı ile tespit edilmesi için açılır.
3. Men ve Tecavüzün Önlenmesi Davası
İhlal eden tarafın bu eylemlerine son verilmesi istenir.
4. Tazminat Davası
Sınai mülkiyet hakkı ihlali nedeniyle doğan maddi ve manevi zararların karşılanması talep edilir.
5. Ceza Soruşturması Başlatılması
Taklit ürünler, sahtecilik ve marka gaspı gibi durumlar savcılığa şikayetle cezai sürece dönüşebilir.
Uygulanabilir Ek Koruma Önlemleri
- Noter aracılığıyla ihtarname gönderme
- Sosyal medya platformlarına ve e-ticaret sitelerine içerik kaldırma başvuruları
- Gümrüklerde marka koruma başvuruları
- Özel denetim şirketleri ile piyasa taraması
- Reklam Kurulu ve Ticaret Bakanlığı’na idari şikayetler
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu tür davalarda görevli mahkeme Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’dir. Bu mahkeme bulunmayan illerde Asliye Hukuk Mahkemesi, bu sıfatla görev yapar. Yetki, davalının yerleşim yeri veya zararın gerçekleştiği yerdedir.
📄 Sınai Mülkiyet Hakkının Korunmasına İlişkin Dilekçe Örneği
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : [Hak sahibi – kişi ya da firma]VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
ADRES : [Adres bilgisi]DAVALI : [İhlalde bulunan taraf]KONU : Tescilli sınai mülkiyet hakkına yönelik ihlalin tespiti, men’i, ihtiyati tedbir ve tazminat taleplerine ilişkindir.
AÇIKLAMALAR:
- Müvekkil, 6769 sayılı SMK kapsamında Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescilli olan “__________” adlı markanın/patentin/tasarımın sahibidir.
- Davalı, bu tescilli hakkı izinsiz biçimde kullanmakta; müvekkilin markasını [örneğin: e-ticaret sitesi, ürün ambalajı, sosyal medya vb.] gibi mecralarda ticari amaçla kullanmaktadır.
- Bu kullanım, müvekkilin hem ekonomik hem de itibari haklarına zarar vermektedir. Bu ihlalin devam etmesi, telafisi imkânsız zararlar doğuracaktır.
- Hakkın korunması için dava sürecinde ivedilikle ihtiyati tedbir kararı alınmalı, ihlalin tespiti ve men’i yönünde hüküm kurulmalı ve maddi/manevi tazminat ödenmelidir.
HUKUKİ NEDENLER:
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 6100 sayılı HMK, Türk Borçlar Kanunu, TTK ve ilgili mevzuat.
DELİLLER:
- Marka/patent/tasarım tescil belgeleri
- İhlal edilen ürün fotoğrafları
- Ekran görüntüleri, fatura örnekleri
- Noter tespiti
- Tanık beyanları
- Bilirkişi raporu
SONUÇ ve TALEP:
Yukarıda belirtilen nedenlerle;
- Sınai mülkiyet hakkının ihlal edildiğinin tespiti ve ihlalin men’ine,
- Davalı hakkında … TL maddi ve … TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte tahsiline,
- İhtiyati tedbir kararı verilmesine,
- Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini vekâleten arz ve talep ederim.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📚 Yargıtay Kararları
Yargıtay 11. HD, 2019/3124 E., 2020/2156 K.
“Tescilli sınai mülkiyet hakkının izinsiz kullanımının önlenmesi için açılan men davası kabul edilmiş; ihtiyati tedbir talebi, zarar tehlikesi nedeniyle yerinde bulunmuştur.”
Yargıtay 11. HD, 2021/1825 E., 2022/1302 K.
“Sınai mülkiyet hakkının ihlali halinde, yalnızca kullanımın durdurulması değil, hak sahibinin uğradığı maddi zarar da tazmin edilmelidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Hakkım tescilli değilse de dava açabilir miyim?
Hayır. Sınai mülkiyet hakkına ilişkin davalar için tescil zorunludur. Ancak haksız rekabet davası açılabilir.
2. Sınai mülkiyet hakkı tescili uluslararası geçerli midir?
Hayır. Türkiye’de yapılan tescil sadece Türkiye sınırlarında geçerlidir. Uluslararası koruma için Madrid Protokolü ya da PCT başvurusu yapılmalıdır.
3. Hakkımı korumak için dava dışında neler yapabilirim?
İhtarname, sosyal medya platformlarına içerik kaldırma başvurusu, e-ticaret sitelerine marka bildirimi gibi yollarla da koruma sağlanabilir.
4. Tazminat kazanmak için zarar ispatı gerekir mi?
Evet. Maddi tazminat için fiili zarar delilleri sunulmalıdır. Manevi zarar için markanın itibar kaybı gerekçesi yeterlidir.
5. İhlal eden taraf hakkında ceza davası da açılır mı?
Evet. Özellikle sahtecilik veya sistemli taklit fiilleri ceza soruşturması kapsamında da değerlendirilebilir.
👨⚖️ Sınai Mülkiyet Haklarınızı Güçlü Şekilde Koruyun
Markanız, tasarımınız veya patentiniz sizin fikri emeğinizin ürünüdür. Bu hakların ihlal edilmesi, hem maddi hem manevi kayıplar yaratabilir.
Avukat Gökhan Yağmur olarak; sınai mülkiyet haklarınızın ihlal edilmesine karşı hızlı, etkili ve profesyonel hukuki müdahalelerde bulunuyoruz.
📍 Hukuki destek ve danışmanlık için: www.gokhanyagmur.com
💬 Görüş ve Önerilerinizi Paylaşın
Bu içeriğin eksik olduğunu ya da güncellenmesi gerektiğini düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize yazın. Katkılarınızla daha güçlü içerikler üretiyoruz.
