Marka Hakkı İhlali Nedir, Nasıl Dava Açılır? | Örnek Dilekçe ve Hukuki Rehber
Marka Hakkı İhlali Nedir?
Marka hakkı, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından tescil edilen ve sahibine kullanımda tekel yetkisi veren sınai mülkiyet haklarından biridir. Bir marka sahibi, markasını ticari olarak kullanma, çoğaltma, satma ve devretme gibi haklara sahiptir. Ancak bu haklar zaman zaman üçüncü kişiler tarafından ihlal edilebilmektedir.
Marka hakkı ihlali, genellikle tescilli bir markanın izinsiz olarak benzer ya da aynısının üçüncü kişilerce mal ya da hizmetler üzerinde kullanılmasıyla ortaya çıkar. Bu ihlal, markanın ayırt ediciliğini zedeleyebilir, itibar kaybına yol açabilir ve marka sahibine ciddi ticari zararlar verebilir.
Hangi Durumlar Marka Hakkı İhlali Sayılır?
Türk Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) madde 29 kapsamında marka hakkının ihlali olarak kabul edilen bazı fiiller şunlardır:
- Tescilli marka ile aynı ya da ayırt edilemeyecek kadar benzer markanın izinsiz kullanılması
- Aynı mal veya hizmet sınıfında, benzer ya da aynı markayla ticaret yapılması
- Markanın internet alan adlarında izinsiz kullanımı
- Markanın taklit edilmesi (örneğin sahte ürünler)
- Markanın ticari unvanda veya sosyal medya hesaplarında izinsiz kullanılması
Marka Hakkı İhlaline Karşı Ne Yapılabilir?
Marka hakkı sahibi, ihlale karşı Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi‘nde tespit, tedbir, durdurma, men ve tazminat davası açabilir. Dava açmadan önce noter aracılığıyla ihtarname göndermek ya da savcılığa suç duyurusunda bulunmak da mümkündür. Bu süreçte mahkemeden ihtiyati tedbir kararı istenerek ihlalin acil olarak durdurulması sağlanabilir.
Marka Hakkı İhlali Davası Nasıl Açılır?
Marka hakkı ihlali davası açmak için izlenecek adımlar şu şekildedir:
- Marka tescil belgesi temin edilir.
- İhlal oluşturan fiil belgelenir (ürün fotoğrafları, fatura, sosyal medya ekran görüntüsü, vs.).
- Yetkili mahkemeye başvurulur: Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi görevli ve yetkilidir.
- Davada men, durdurma, ihtiyati tedbir, maddi/manevi tazminat, ürünlerin toplatılması gibi talepler ileri sürülür.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Marka hakkı ihlali davalarında görevli mahkeme Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’dir. Bu mahkeme bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi bu sıfatla görev yapar. Yetki ise genellikle davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
📄 Marka Hakkı İhlali Nedeniyle Dava Dilekçesi Örneği
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : [Ad Soyad – Tüzel kişi adı]VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
ADRES : [Adres bilgisi]DAVALI : [İhlalde bulunan kişi/şirket bilgisi]KONU : Marka hakkının ihlali nedeniyle ihtiyati tedbir, durdurma, men ve tazminat talepli dava dilekçesidir.
AÇIKLAMALAR :
- Müvekkil şirketin, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu uyarınca Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescilli olan “__________” markası bulunmaktadır. Marka tescil belgesi ektedir.
- Davalı şirket, aynı sektörde faaliyet göstermekte olup, müvekkilin tescilli markasını izinsiz şekilde ürünlerinde kullanmakta ve pazarlamaktadır. Bu durum, açıkça marka hakkına tecavüz teşkil etmektedir.
- Davalı tarafından markanın izinsiz kullanımı nedeniyle müvekkilin müşteri portföyünde daralma, satışlarda düşüş ve marka değerinde kayıp meydana gelmiştir.
- Müvekkilin marka hakkı ihlal edilmekte olduğundan, telafisi imkânsız zararların önlenmesi adına öncelikle ihtiyati tedbir kararı verilmesi, ürünlerin toplatılması, satış ve tanıtım faaliyetlerinin durdurulması gerekmektedir.
HUKUKİ NEDENLER :
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 6100 sayılı HMK ve ilgili sair mevzuat.
DELİLLER :
- Marka tescil belgesi
- İhlal eden ürün fotoğrafları
- Fatura ve ticari belgeler
- Noter ihtarnamesi
- Tanık beyanları
- Bilirkişi incelemesi
SONUÇ ve TALEP :
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
- Davalının müvekkilin marka hakkına yönelik ihlallerinin durdurulmasına,
- İhlalin tekrarının önlenmesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesine,
- Davalının marka kullanımının menine,
- Marka hakkı ihlali nedeniyle doğan zararların tazmini için fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla … TL maddi ve … TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte tahsiline,
- Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini arz ve talep ederiz.
Davacı Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
📌 Yargıtay Kararları
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2019/3870 E., 2020/1932 K.
“Marka hakkının izinsiz kullanılması, markanın itibarı ve pazar payı üzerinde olumsuz etki yaratacağından dolayı hem ihtiyati tedbir hem de tazminat talepleri kabul edilebilir niteliktedir.”
Yargıtay 11. HD, 2021/402 E., 2021/1359 K.
“Markanın benzeri dahi olsa tüketicinin zihninde karışıklık yaratması, marka hakkının ihlal edildiği anlamına gelir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Marka hakkı ihlali cezası nedir?
Marka hakkı ihlalinin cezası hem maddi/manevi tazminat hem de cezai yaptırım olarak uygulanabilir. Ceza mahkemesinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve para cezası verilebilir.
2. Marka hakkı ihlali davası ne kadar sürer?
Dava, mahkemeye ve delil durumuna göre 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir.
3. Tescilsiz markaya karşı da dava açılabilir mi?
Tescilsiz markalar için sadece haksız rekabet hükümleri kapsamında koruma sağlanabilir.
4. Sosyal medyada yapılan marka ihlalleri için de dava açılabilir mi?
Evet. Sosyal medya paylaşımları delil sayılır ve ihlal durumunda mahkemeye başvurulabilir.
5. İhtiyati tedbir nedir, nasıl uygulanır?
Mahkemeden dava sürecinde acil koruma isteyen kararlardır. Örneğin ürün satışının durdurulması gibi.
👨⚖️ Marka Hakkı Davalarında Avukat Desteği Neden Önemli?
Marka hakkı davaları teknik ve özel bilgi gerektiren bir alandır. Tescil süreci, ihlalin delillendirilmesi, ihtiyati tedbir talepleri ve tazminat hesabı gibi birçok konuda profesyonel destek alınması gerekir.
Avukat Gökhan Yağmur olarak Fikri ve Sınai Haklar Hukuku alanında uzman kadromuzla marka hakkı ihlallerinde müvekkillerimize tam kapsamlı hukuki hizmet sunmaktayız. Bizimle iletişime geçerek haklarınızı en güçlü şekilde savunabilirsiniz.
📍 www.gokhanyagmur.com
📩 Görüş ve Geri Bildirim
Bu içeriğin güncel olmadığını ya da eksik olduğunu düşünüyorsanız, lütfen yorum kısmından bize bildirin. İçeriğimizi sürekli güncelliyor, en doğru ve kapsamlı bilgiyi sunmaya çalışıyoruz.
