Cinsel Taciz Suçu (TCK 105): Tanım, Unsurlar, Deliller, Cezalar ve Şikayet Süreleri
Cinsel taciz suçu nedir? TCK 105 kapsamında cinsel taciz suçu tanımı, unsurları, Yargıtay ölçütleri, deliller, cezalar, nitelikli haller ve şikayet-zamanaşımı süreleri bu kapsamlı rehberde.
Cinsel Taciz Suçu (TCK 105): Tanım ve Kapsam
Cinsel taciz suçu, cinsel arzularını tatmin amacıyla bir kişinin, başka bir kişiyi bedensel temas olmaksızın rahatsız etmesi şeklinde tanımlanır. Gündelik dilde “laf atma” veya “sözlü taciz” olarak anılan anti-sosyal davranışlar da cinsel taciz suçu kapsamında değerlendirilebilir. Suç, telefon, sosyal medya veya internet temelli başka araçlar kullanılarak işlenebilen serbest hareketli bir suç tipidir.
Cinsel Taciz Suçunun Kanuni Konumu
Cinsel taciz suçu, TCK m.105’te “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Fail ile mağdur arasında hiçbir fiziksel temas olmaksızın ahlaka aykırı fiilleri cezalandırır. Buna karşılık, cinsel amaçla ani ve geçici bile olsa bedensel temas kurulursa cinsel saldırı suçu oluşur. Örneğin, cinsel amaçla “seni bir kere öpeyim” demek cinsel taciz suçu iken, mağduru öpmek cinsel saldırı suçunu oluşturur.
Cinsel Amaç ve Temas Unsuru
Cinsel amaç taşıyan fiilin cinsel taciz suçu sayılabilmesi için failin mağdurun bedenine sürtünme, dokunma, okşama veya benzeri herhangi bir şekilde temas etmemesi gerekir. Fiziksel temasın varlığı halinde artık cinsel taciz suçu değil, cinsel saldırı suçu gündeme gelir.
Cinsel Suçların Genel Sınıflandırması ve Cinsel Taciz Suçu ile İlişkisi
Bu bölüm, cinsel taciz suçu ile diğer cinsel suç tipleri arasındaki sınırları özetler. TCK hükümleri çerçevesinde her suç tipinin yaştan, rızadan ve fiilin niteliğinden kaynaklanan farklı unsurları bulunmaktadır.
Cinsel İstismar Suçu (TCK 103)
Kural olarak 15 yaşını doldurmamış çocuklara karşı bedensel temasla cinsel amaçlı fiilleri yaptırıma bağlar. 15–18 yaş aralığındaki çocuklar yönünden ise hile, cebir, tehdit veya iradeyi etkileyen nedenlerle bedene yönelik icra edilen fiiller cinsel istismar suçunu oluşturur.
Cinsel Saldırı Suçu (TCK 102)
Esas itibarıyla yaşı büyük kişilere veya 15–18 yaş grubuna, hile, cebir, tehdit veya iradeyi etkileyen başka bir neden olmaksızın bedensel temasla cinsel amaçlı fiilleri cezalandırır.
Cinsel Taciz Suçu (TCK 105)
Mağdurun yaşı fark etmeksizin, fail ile mağdur arasında bedensel temas olmadan cinsel amaçlı davranışlarla işlenen fiilleri yaptırıma bağlar.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu (TCK 104)
15–18 yaş grubunda olan çocukla, çocuğun kendi rızasıyla cinsel ilişkiye girilmesi halinde bu suç oluşur.
Yargıtay’ın Cinsel Taciz Suçu Ölçütleri ve Sosyal Bağlam
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 27.02.2020 tarihli, 2017/14-668 E., 2020/141 K. sayılı kararında; cinsel taciz suçunun oluşması için failin cinsel amaç gütmesi ve cinsel arzularını tatmin maksadıyla hareket etmesi gerektiği vurgulanmıştır. Eylemin cinsel amaçla işlenip işlenmediği değerlendirilirken sosyal hayatın gerekleri, failin söz ve davranışlarının niteliği, gerçekleşme şekli, tarafların konumları ve aralarındaki ilişki ile olayın tüm koşulları birlikte ele alınmalıdır. Bu nedenle ahlaki kurallara uygun evlenme teklifi, tanışma talebi veya beğeni ifade eden sözler cinsel taciz suçu sayılmaz (Y9CD-K.2023/7133).
Cinsel Taciz Suçu Nasıl İşlenebilir?
Bu bölüm, cinsel taciz suçu fiillerinin bedensel temas olmaksızın nasıl ortaya çıkabileceğini ve cinsel taciz suçu kapsamına hangi davranış biçimlerinin girdiğini açıklar. Fiil, ani olabileceği gibi süreklilik de gösterebilir; somut ve belirli kişi ya da kişilere yönelmiş olmalıdır.
Fiilin Yöneldiği Kişi ve Suçun Konusu
Suçun oluşması için fiil somut-belirli kişi veya kişilere yönelmelidir. Aksi halde hakaret, tehdit ya da kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçları gündeme gelebilir.
Doğrudan Söz, Davranış veya İşaretle İşleme
Fail, mağdurun görüp duyabileceği söz, davranış veya işaretlerle cinsel taciz suçu işleyebilir.
Klasik İletişim Araçlarıyla İşleme
Telefon etme, mesaj gönderme, ses kaydı iletme, faks çekme, mektup yollama gibi araçlarla cinsel amaçla kurulan temas cinsel taciz suçu kapsamındadır.
İnternet ve Sosyal Medya Üzerinden İşleme
E-posta yollama, sosyal medya hesaplarına yorum yazma, kapalı/açık gruplar üzerinden sesli, görsel veya yazılı ileti gönderme gibi eylemler de suçu oluşturabilir.
Bilişim Uygulamaları Üzerinden İletiler
Instagram, Facebook, Twitter (X), WhatsApp gibi bilişim sistemi uygulamaları üzerinden sesli, görsel veya yazılı iletiler göndermek yoluyla cinsel taciz suçu işlenebilir.
Cinsel Taciz Suçu Teşkil Eden Hareketler
Uygulamada hangi fiillerin cinsel taciz suçu sayılacağı Yargıtay kararlarıyla istikrar kazanmıştır. Aşağıdaki örnekler cinsel amaç unsuruyla birlikte değerlendirildiğinde suçu oluşturur (YCGK-K.2015/34).
Yargıtay Uygulamasında Örnek Fiiller
- Cinsel amaçlı el hareketleri yapmak,
- Cinsel hisle öpücük atmak,
- Cinsel ilişki teklifinde bulunmak,
- Cinsel organı göstermek,
- “Sevişelim mi?”, “Sevişmek ister misin?” şeklinde sözler söylemek,
- Sokakta cinsel amaçla laf atmak, sözlü taciz (ör. “fıstık”, “güzelim”, “harikasın”),
- Mağdurun penceresine tırmanıp “seni kaçıracağım, beni içeri al, içeri gireceğim” demek,
- Mağdura karşı cinsel arzuyla çiçek koklamak,
- Kısa aralıklarla arayıp “evinin önündeyim, dışarı çık, seni maddi ve manevi tatmin edeceğim”, “seni seviyorum, evlenmek istiyorum” gibi sözler söylemek,
- “Konuşmak ister misin, numarayı çaldır…” içerikli mesajlar atmak,
- “Seni ve aileni tanıyorum, arabaya bin, gideceğin yere bırakayım, kötülük yapmam” gibi sözler sarf etmek,
- İnternet üzerinden “soyun”, “vücudun çok güzel” gibi cinsel içerikli ifadeler kullanmak,
- Evli bir kadına evlenme teklifi veya evli bir kadına seni seviyorum demek,
- İç çamaşırı hediye etmek ya da cinselliğe yönelen sözlerle evlilik teklifinde bulunmak.
Cinsel Taciz Suçu Nasıl İspatlanır?
Cinsel taciz suçu çoğu zaman yalnızca fail ve mağdur arasında gerçekleştiği için ispat, yargılamada en çok tartışılan konulardandır. Görgü tanığının bulunmaması ve teknik kayıtların nadiren mevcut olması, mahkemelerin cinsel taciz suçu yönünden delil değerlendirmesini önemli kılar.
Mağdur Beyanı
Cinsel suçlarda mağdur beyanı temel delil kaynaklarından biridir. Yargıtay, mağdur beyanının delil değeri taşıması için şu ölçütleri arar:
- Mağdurun sanığı tanıyıp tanımadığı: Mağdur sanığı daha önce tanımıyorsa, belirli bir kimseyi fail olarak gösteren beyanına değer verilebilir.
- Fail ile mağdur arasında önceye dayalı husumet olup olmadığı: Önceden husumet varsa mağdur beyanı tek başına yeterli görülmez; husumet yoksa beyana itibar edilir.
- Mağdurun iftira için somut bir nedeni olup olmadığı: Şeref ve onuru ilgilendiren bir konuda iftira için somut olgu yoksa beyan dikkate alınır.
- Beyanların tutarlılığı: Olay anlatımı hayatın olağan akışına uygun, tüm aşamalarda uyumlu, samimi ve tereddütsüz olmalıdır; çelişkili beyanlara itibar edilmez.
Tanık Beyanı
Tanık, olayı gördüğünü veya duyduğunu ifade ederek ve beyanı mağdur anlatımıyla uyumlu olduğunda, cinsel taciz suçunun ispatına güçlü katkı sağlar. Soruşturma ve kovuşturma aşamalarında tutarlılık esastır.
Telefon İletişim Kayıtları (HTS)
Cinsel taciz suçu katalog suç olmadığından telefon dinlemesi yapılmaz; ancak HTS kayıtları (arayan-aranan dökümleri) dosyaya getirtilerek diğer delillerle birlikte değerlendirilir.
Telefon ve SIM Kart İncelemesi – SMS, Görsel, Video (CMK m.134)
Telefon ve SIM kartın incelenmesiyle SMS, video, fotoğraf gibi dijital içerikler ortaya konulabilir. Bunun için hâkim kararı veya süre içinde hâkim onayına sunulmak üzere Cumhuriyet savcısının yazılı emri gerekir. Sanığın rızası bulunsa dahi kolluğun tek başına inceleme yapıp içeriği kayda geçirmesi mümkün değildir; bu şekilde elde edilen veriler hukuka aykırı delil sayılır (Y10CD-K.2021/12899).
Gizli Ses/Görüntü Kaydı
Ani gelişen ve başka türlü ispat olanağı bulunmayan hâllerde, cinsel taciz suçu işlendiği anda mağdurun gizlice yaptığı ses veya görüntü kaydı hukuka uygun delil kabul edilebilir. Bu kayıtlar ceza yargılamasında delil değerine sahiptir.
WhatsApp, Telegram vb. Uygulama Kayıtları
Bu uygulamalar üzerinden gönderilen sesli, yazılı ve görsel iletiler delil olabilir. Kayıtların CMK m.134 kapsamında görüşme tarih ve saatleriyle, ayrıntılı diyaloglar ve ekran görüntüleri eklenerek tutanağa bağlanması; mevcutsa asıl veya onaylı örneklerinin dosyaya konulması ve duruşmada sanığa okunarak beyanının alınması gerekir (Y10CD-K.2021/5922).
Instagram, Twitter (X), Facebook vb. Sosyal Medya
ABD adli makamları bu platformlara ilişkin istinabe taleplerine yanıt vermediğinden, failin kimlik bilgilerine çoğunlukla açık paylaşımlar veya mağdurun hesabı üzerinden yapılan yazışmalarla ulaşılabilir. Kolluk tespitleri tutanağa dönüştürülerek belge delili niteliğinde kullanılabilir.
E-Tespit Yoluyla İspat
Türkiye Noterler Birliği’nin sunduğu hizmetle, 7/24 esasına göre internet veya sosyal medya üzerindeki veri/bilgi URL bazlı tespit edilebilir. Başvuru numarasıyla herhangi bir noterde çevrimiçi tespit kağıda dökülür ve onaylanır; böylece internet üzerinden işlenen suçlar kesin şekilde tespit edilmiş olur. (E-Tespit Başvuru Sayfası)
Cinsel Taciz Suçunun Cezası (TCK 105)
Bu bölüm, cinsel taciz suçu bakımından temel ve nitelikli hallerde öngörülen yaptırımları açıklar. Cezalar TCK m.105’in birinci ve ikinci fıkralarında düzenlenmiştir.
Basit Hâl – TCK m.105/1
Bir kişiyi cinsel amaçla taciz eden fail hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur. Fiil çocuğa karşı işlenirse ceza 6 aydan 3 yıla kadar hapistir.
Nitelikli Hâller – TCK m.105/2
Aşağıdaki durumlarda cinsel taciz suçu için TCK m.105/1 uyarınca verilecek ceza yarı oranında artırılır; fiil nedeniyle mağdur işini bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmışsa verilecek ceza 1 yıldan az olamaz:
- Kamu görevinin, hizmet ilişkisinin veya aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan yararlanma (m.105/2-a),
- Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım, gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından işlenme (m.105/2-b),
- Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanma (m.105/2-c),
- Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanma (m.105/2-d),
- Teşhir suretiyle işlenme (m.105/2-e).
Bilişim Yoluyla İşleme (TCK m.105/2-d)
Telefon, e-posta, WhatsApp veya sosyal medya hesapları üzerinden gerçekleştirilen cinsel amaçlı eylemler, nitelikli hâl kapsamında değerlendirilir.
Cinsel Taciz Suçunda Şikâyet Süresi, Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme
Bu kısım, cinsel taciz suçu bakımından başvuru süresi, dava zamanaşımı ve yargılama merciini ortaya koyar. Basit ve nitelikli hâller yönünden farklı usuller söz konusudur.
Şikâyete Tabi Suç – TCK m.105/1
Basit hâl şikâyete bağlıdır. Şikâyet süresi, suçun ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır. Bu süre içinde şikâyet kullanılmazsa aynı fiil için bir daha şikâyet hakkı doğmaz. Şikâyetten vazgeçme hükmün kesinleşmesine kadar mümkündür; soruşturmada KYOK, kovuşturmada davanın düşmesi sonucunu doğurur.
Resen Soruşturulan Nitelikli Hâller – TCK m.105/2
Nitelikli hâller şikâyete tabi değildir; savcılık re’sen soruşturur. Dava zamanaşımı süresi 8 yıldır ve bu süre içinde başvuru yapılabilir.
Görevli Mahkeme
Cinsel taciz suçu nedeniyle yargılama yapma görevi Asliye Ceza Mahkemesine aittir.
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve HAGB
Bu bölüm, cinsel taciz suçu için hükmolunan yaptırımların infaz ve sonuçlarına ilişkin ceza muhakemesi kurumlarını özetler. Uygulama, kanuni şartların varlığına bağlıdır.
Adli Para Cezasına Çevirme
Hapis cezası, koşullar oluştuğunda adli para cezasına çevrilebilir. Değerlendirme, somut olaya ve hükme konu hapis cezasının niteliğine bağlıdır.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
HAGB, sanık hakkında hükmolunan cezanın belirli bir denetim süresi içinde sonuç doğurmamasını, koşullar sağlanırsa kararın tamamen ortadan kalkmasını ifade eder. Cinsel taciz suçu yönünden HAGB kararı verilebilir.
Erteleme
Mahkeme, belirlenen cezanın cezaevinde infazından şartlı vazgeçebilir. Cinsel taciz suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.
Sık Kullanılan Terimler ve Sınırlar (Hızlı Referans)
Bu özet liste, cinsel taciz suçu ile diğer cinsel suçlar arasındaki sınırların hatırlanmasını kolaylaştırır.
- Temas yoksa ve cinsel amaç varsa → Cinsel taciz suçu (TCK 105).
- Temas varsa ve cinsel amaçla işlenmişse → Cinsel saldırı (TCK 102).
- 15 yaş altı çocuklara temasla cinsel fiiller → Cinsel istismar (TCK 103).
- 15–18 yaş çocuğun rızasıyla cinsel ilişki → Reşit olmayanla cinsel ilişki (TCK 104).
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
