Tüketici Hakem Heyeti Görev ve Yetkileri: 2025 Güncel Yetki Sınırları
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri nelerdir? 2025 güncel sınırlar, inceleme konuları, heyetlerin karar gücü ve başvuru alanları ayrıntılı olarak açıklanıyor.
Tüketici Hakem Heyeti Görev ve Yetkileri
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, tüketici hukukunun temel omurgasını oluşturur.
Bu heyetler, tüketicinin satın aldığı mal veya hizmetten doğan uyuşmazlıkları hızlı, ücretsiz ve idari bir yolla çözmek amacıyla kurulmuştur.
Her il ve ilçede faaliyet gösteren bu kurullar, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 66. ve 68. maddelerine dayanır.
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, yalnızca basit şikâyetleri değil, aynı zamanda sistemin adalet işlevini de düzenler.
Bu yetkiler sayesinde vatandaş, ekonomik gücü ne olursa olsun adalete erişebilir; satıcı veya sağlayıcı karşısında eşit konuma gelir.
Görev Alanı
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, parasal sınırlar ve uyuşmazlık türleriyle sınırlıdır.
Bu heyetler yalnızca “tüketici işlemlerinden” kaynaklanan uyuşmazlıklara bakabilir.
Yani bir tarafın tüketici, diğer tarafın satıcı veya sağlayıcı olması gerekir.
Görev kapsamına giren başlıca uyuşmazlıklar:
- Ayıplı mal veya hizmet,
- Teslim edilmeyen ürün,
- Garanti kapsamındaki arızalar,
- Haksız servis ücretleri,
- Abonelik fesih uyuşmazlıkları,
- Banka aidatları ve kart kesintileri,
- Kredi sözleşmelerinden doğan ihtilaflar.
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri bu konularla sınırlı olup, ticari veya mesleki işlemler kapsam dışındadır.
Örneğin bir şirketin satın aldığı iş makinesi için yapılan başvuru kabul edilmez.
Yetki Alanı
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, coğrafi (yer bakımından) yetkiyle de sınırlıdır.
Başvuru, tüketicinin yerleşim yerinde veya işlemin yapıldığı yerdeki hakem heyetine yapılabilir.
Yetkisiz heyet başvuruları incelenmeden reddedilir.
Bu kuralın nedeni, tarafların uyuşmazlığı yaşadıkları bölgeye en yakın idari birim tarafından değerlendirilmesini sağlamaktır.
Ayrıca, belgelerin kolay toplanabilmesi ve incelemenin yerel koşullara göre yapılması amaçlanır.
Parasal Yetki Sınırları (2025)
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, 2025 yılı için Resmî Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile güncellenen parasal limitlerle belirlenmiştir.
- İlçe Tüketici Hakem Heyetleri: 104.000 TL’ye kadar uyuşmazlıklara,
- İl Tüketici Hakem Heyetleri: 104.000 TL – 166.000 TL arası uyuşmazlıklara bakar.
Bu tutarların üzerindeki davalar Tüketici Mahkemesi’ne yönlendirilir.
Bu parasal sınırlar, her yıl yeniden değerleme oranına göre değişir.
Dolayısıyla tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, her yıl ekonomik koşullara göre genişleyebilir veya daralabilir.
İnceleme Usulü
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, yalnızca hangi dosyaya bakılacağını değil, nasıl bakılacağını da kapsar.
Heyetler, uyuşmazlığı genellikle dosya üzerinden inceler.
Deliller yazılı olarak sunulur; tanık dinleme veya duruşma yapma zorunluluğu yoktur.
Ancak heyet, gerek görürse tarafları çağırabilir veya bilirkişi incelemesi yaptırabilir.
Kararlar çoğunlukla alınır ve gerekçeli olarak yazılır.
Bu gerekçe, kararın yargı denetimine elverişli olmasını sağlar.
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, bu yönüyle idari birimlerin yargısal yetkilerini sınırlı biçimde kullandığı alanlardan biridir.
Kararların Bağlayıcılığı
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri kapsamında verilen kararlar, 15 gün içinde Tüketici Mahkemesi’nde itiraz edilmezse kesinleşir.
Kesinleşen karar, mahkeme ilamı hükmündedir ve icra dairesinde doğrudan uygulanabilir.
Bu nedenle hakem heyeti kararları yalnızca tavsiye niteliğinde değildir; fiilen bağlayıcıdır.
Kararın bağlayıcılığı, tüketici hukukunun en güçlü yönlerinden biridir.
Vatandaş, mahkeme süreci yaşamadan kesin bir yargı etkisi elde eder.
Bu durum, sistemin hem ekonomik hem de adalet boyutunda etkinliğini artırır.
Görev ve Yetki Dışı Durumlar
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri belirli sınırlarla çevrilidir.
Aşağıdaki durumlar bu sınırın dışındadır:
- Tarafların her ikisi de ticari işletmeyse,
- Uyuşmazlık konusu iş ilişkisi veya yatırım işlemi ise,
- Miktar, yıllık parasal limitin üzerindeyse,
- Tüketici sıfatı bulunmuyorsa.
Bu tür başvurular reddedilir.
Heyet, görev ve yetki yönünden her dosyayı kendiliğinden inceler; yani taraflar ileri sürmese bile yetkisiz başvuruyu ele almaz.
Tüketici Hakem Heyeti Görev ve Yetkileri ve Mahkemelerle İlişkisi
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, mahkemelerin görev alanını daraltmaz, tamamlayıcı niteliktedir.
Heyet, yalnızca küçük ve orta ölçekli uyuşmazlıkları çözer; büyük parasal talepler yine mahkemelerde görülür.
Ancak heyet kararı, mahkeme sürecinde delil olarak kullanılabilir.
Bu yönüyle hakem heyeti, yargıya hazırlık fonksiyonu gören bir ön adalet mekanizmasıdır.
Örnek Dilekçe
… TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ BAŞKANLIĞI’NA
(İl / İlçe)
Başvuran (Tüketici):
Adı Soyadı: …………………………………
T.C. Kimlik No: ………………………………
Adres: ………………………………………
Telefon: ………………………………………
E-posta: ………………………………………
Karşı Taraf (Satıcı / Sağlayıcı):
Unvan: ………………………………………
Adres: ………………………………………
Telefon: ………………………………………
E-posta: ………………………………………
Konu:
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri kapsamında uyuşmazlığın incelenmesi talebidir.
Açıklamalar:
- …/…/20… tarihinde ………………… firmasından ………………… ürünü satın aldım.
- Ürün ayıplı çıkmış, bedel iadesi talebim reddedilmiştir.
- Parasal sınır dahilinde olduğumdan, heyetinizin görev ve yetkisi kapsamında başvuruda bulunuyorum.
- Deliller ekte sunulmuştur.
Deliller:
Fatura, garanti belgesi, yazışmalar, servis fişi, fotoğraflar.
Hukuki Nedenler:
6502 sayılı Kanun, Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği, ilgili tebliğler.
Sonuç ve Talep:
Yukarıda açıklanan nedenlerle uyuşmazlığın incelenerek lehime karar verilmesini arz ederim.
Tarih: … / … / 20…
İmza: ……………………………
Sonuç
Tüketici hakem heyeti görev ve yetkileri, yalnızca teknik bir tanımlama değil, vatandaşın adalete erişimini güvence altına alan bir kurum yapısıdır.
Bu yetkiler, hakem heyetlerinin etkin çalışmasını sağlar ve tüketici hukukunun uygulanabilirliğini güçlendirir.
Tüketici, hangi mercie başvuracağını, parasal sınırları ve uyuşmazlık türlerini doğru belirlediğinde süreci hızlı biçimde sonuçlandırabilir.
Bu konuyu anlamadan önce mutlaka tüketici hakem heyeti başvuru şartları yazısına da göz atmak gerekir; çünkü başvuru şartlarını bilmeden görev ve yetki ayrımını doğru yorumlamak mümkün değildir.
Bu makale, o yazının devamı niteliğinde olup, sistemin nasıl çalıştığını daha derinlemesine açıklamaktadır.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
