Türkiye’nin Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Dönüşüm Yolculuğunda Yeni Dönem
📌 Türkiye’nin İlk İklim Kanunu Yayımlandı
9 Temmuz 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan 7552 sayılı İklim Değişikliği ile Mücadele Kanunu, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde tarihi bir adımı temsil etmektedir. Bu kanun ile Türkiye, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda yasal bir çerçeveye kavuşmuş; yeşil büyüme, sürdürülebilir kalkınma ve karbon emisyonlarının azaltılması konularında yeni bir dönem başlamıştır.
🏛️ Kanunun Yayımlanma ve Kabul Süreci
- Kabul Tarihi: 2 Temmuz 2025
- Resmî Gazete Tarihi: 9 Temmuz 2025
- Resmî Gazete Sayısı: 32951
- Kanun Numarası: 7552
- Kapsam: 30 madde + geçici hükümler
🌍 İklim Kanununun Amaçları
Bu kanunun temel amacı, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak, sera gazı emisyonlarını kontrol altına almak ve iklim krizine karşı dayanıklı bir toplum oluşturmaktır. Temel hedefleri şunlardır:
- Türkiye’nin net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmek (2053)
- Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurmak
- Yeşil yatırımları teşvik etmek
- İklim değişikliğine uyum politikaları geliştirmek
- Kurumsal ve yerel düzeyde iklim eylem planlarını yaygınlaştırmak
🔎 Anahtar Kelimeler (SEO Uyumlu)
iklim kanunu resmi gazete, iklim değişikliği yasası, 7552 sayılı iklim kanunu, sera gazı emisyonu, net sıfır emisyon hedefi, emisyon ticaret sistemi, iklim değişikliği ile mücadele, iklim politikası türkiye, yeşil büyüme, karbon nötr ekonomi, iklim eylem planı, iklim hukuku, iklim adaleti, iklim değişikliği mevzuatı, resmi gazete iklim yasası
📘 Kanun Neleri Kapsıyor? (Madde Madde İnceleme)
1. Genel İlkeler ve Tanımlar
Kanun, “adil geçiş”, “emisyon ticaret sistemi (ETS)”, “iklim nötr ekonomi”, “karbon piyasası” gibi çevreci dönüşümle ilgili temel kavramları tanımlar.
2. Kurumsal Yapılanma
- İklim Değişikliği Başkanlığı kurulmuştur.
- Bakanlıklar arası koordinasyon “İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu” aracılığıyla sağlanır.
- İl İklim Kurulları kurulması zorunludur (31 Aralık 2027’ye kadar yerel eylem planları tamamlanacak).
3. Emisyon Takibi ve Raporlama
Sera gazı emisyonlarının sektörel ve bölgesel bazda ölçülmesi ve düzenli raporlanması artık zorunludur.
4. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)
Sanayi ve enerji sektörlerinde karbon kotası uygulaması başlatılacaktır. Fazla salım yapanlar “karbon kredisi” satın almak zorunda kalacaktır.
5. Karbon Piyasaları ve Vergilendirme
Gönüllü karbon piyasası teşvik edilirken, zorunlu piyasa ETS çatısı altında yönetilecektir. “Karbon vergisi” gibi uygulamaların önü açılmıştır.
6. Finansman ve Teşvikler
- Yeşil tahvil ve karbon yatırım fonları gibi finansman araçları
- KOSGEB, TÜBİTAK, TKDK gibi kurumların iklim uyumlu projeleri destekleme yükümlülüğü
- Yeşil bina, yenilenebilir enerji yatırımlarına doğrudan teşvik
🌿 Sektörel Etkiler
🔌 Enerji Sektörü
- Fosil yakıt yatırımları kısıtlanıyor
- GES, RES gibi yenilenebilir yatırımlara öncelik
- Emisyon azaltımı sağlayan projelere sübvansiyon
🏭 Sanayi
- Büyük sanayi kuruluşları için karbon ayak izi raporlama zorunluluğu
- Sanayi tesislerinin çevre izinlerine iklim kriterleri eklendi
🛣️ Ulaştırma
- Elektrikli araç kullanımının teşviki
- Toplu taşıma ve bisiklet yolları yatırımları desteklenecek
- Akıllı lojistik sistemleri ve karbon denkleştirme programları
🏡 Şehircilik ve Yapı
- Yeni konut projeleri için yeşil bina kriterleri getirildi
- Kentsel dönüşümde karbon salımına ilişkin hesaplamalar zorunlu
- Sıfır atık sistemine yasal dayanak
📍 Yerel Yönetimlere Getirilen Yükümlülükler
- Her il için “İklim Eylem Planı” zorunlu hale gelmiştir.
- Vali başkanlığında kurulacak koordinasyon kurulları ile 2027’ye kadar planların hazırlanması
- Su yönetimi, afet planlaması, erozyon kontrolü gibi uygulamalara iklim entegrasyonu
- Belediyelere emisyon izleme, atık yönetimi ve hava kalitesi raporlaması yükümlülüğü
⚖️ Yaptırımlar ve Denetim
- İklim eylem planına uymayan kamu kurumlarına yaptırım uygulanabilecek
- ETS yükümlülüklerini yerine getirmeyen özel sektör kuruluşlarına idari para cezası
- Karbon piyasasında sahte veya yanıltıcı beyanlara ağır cezai sorumluluk
📊 Türkiye’nin Uluslararası Yükümlülükleriyle Uyumu
İklim Kanunu; şu uluslararası yükümlülüklere uyum amacıyla hazırlanmıştır:
- Paris İklim Anlaşması (COP21)
- AB Yeşil Mutabakatı (Green Deal)
- Sınırda Karbon Düzenlemesi (CBAM)
- Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SDG 13: İklim Eylemi)
💬 Uzman Görüşü: Avukat Gökhan Yağmur Değerlendiriyor
Av. Gökhan Yağmur olarak, iklim kanununun yürürlüğe girmesini çevre hukuku, şirketler hukuku ve yerel yönetimler açısından çok yönlü bir devrim olarak değerlendiriyorum. Bu yasa sayesinde:
- Tüm sektörlerde sürdürülebilirlik ilkesi yasal güvenceye kavuşmuştur.
- Şirketlerin çevre yükümlülükleri artarken, yeşil dönüşüm projeleri yeni finansman olanaklarına ulaşacaktır.
- Yerel yönetimler artık sadece hizmet değil, çevresel koruma noktasında da asli sorumlu konumuna geçmektedir.
Avukatlık ve danışmanlık süreçlerinde, ETS’ye uyum, karbon vergisi hesaplamaları, yeşil teşviklerden faydalanma ve yerel eylem planlarıyla uyum gibi alanlarda müvekkillerime rehberlik ediyorum.
🤔 Sık Sorulan Sorular (SSS)
İklim Kanunu kimleri ilgilendiriyor?
Tüm kamu kurumlarını, sanayi tesislerini, enerji şirketlerini, belediyeleri, tarım ve ulaştırma sektörlerini doğrudan ilgilendiriyor.
Karbon ticareti nedir?
Karbon ticareti, fazla sera gazı salımı yapan kuruluşların daha az salım yapanlardan karbon kredisi satın almasıdır. ETS bu sistemin temelidir.
Belediyeler ne yapacak?
Belediyeler, iklim eylem planı hazırlayacak; emisyonları ölçecek, denetleyecek ve raporlayacaktır. Ayrıca kentsel yeşil dönüşüm projeleri yürütecektir.
🔗 Sonuç ve Tavsiye
İklim Kanunu, Türkiye’nin çevre politikalarında yasal bir devrim niteliğindedir. Bu yeni dönemde:
- Şirketlerin iklim uyumlu yatırım yapmaları kaçınılmazdır.
- Belediyeler için yeşil altyapı zorunlu hale gelmektedir.
- Bireyler için sürdürülebilir yaşam modelleri ön plana çıkacaktır.
Siz de bu değişime ayak uydurmak istiyorsanız, sektörünüze özel risk ve fırsat analizini uzman yardımıyla yapmanız önerilir.
