5237 Sayılı TCK’da Soykırım Suçu: Tanımı, Unsurları ve Uluslararası Düzenlemeler
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen soykırım suçu, milli, etnik, ırki veya dini grupları yok etme amacı taşıyan fiilleri kapsar. Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü ve Soykırım Sözleşmesi’ne göre soykırım suçunun tanımı, unsurları ve cezaları hakkında ayrıntılı açıklamalar burada.
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Soykırım Suçu
Soykırım suçu, insanlık tarihinin en ağır suçlarından biridir ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 76. maddesinde ayrıntılı biçimde düzenlenmiştir. Bu düzenleme, belirli bir grubu yok etme amacı taşıyan fiillerin en ağır şekilde cezalandırılmasını öngörür.
Soykırım Suçunun Kanundaki Düzenlenişi
5237 sayılı TCK’nın 76. maddesine göre, milli, etnik, ırki veya dini bir grubu tamamen ya da kısmen yok etme kastıyla aşağıda sayılan fiillerin işlenmesi soykırım suçunu oluşturur.
Bu fiiller şunlardır:
- Kasten öldürme,
- Kişilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine ağır zarar verme,
- Grubu, yok edilmesine neden olacak yaşam koşullarına zorlamak,
- Grup içinde doğumları engellemeye yönelik tedbirler almak,
- Gruba mensup çocukları başka bir gruba zorla nakletmek.
Bu fiilleri gerçekleştiren fail, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, kasten öldürme ve yaralama fiilleri için mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır. Tüzel kişiler bakımından ise güvenlik tedbirleri uygulanır ve bu suçlar bakımından zamanaşımı hükümleri işlememektedir.
Soykırım Suçunun Örgütlü Şekilde İşlenmesi
TCK’nın 78. maddesi, soykırım suçunun örgütlü şekilde işlenmesini ayrıca düzenlemiştir. Bu hükme göre, söz konusu suçları işlemek amacıyla örgüt kuran veya yöneten kişiler, 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ayrıca, bu örgütlere üye olan kişiler hakkında 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası uygulanır. Tüzel kişiler bakımından da güvenlik tedbirleri uygulanır ve bu suçlar için de zamanaşımı hükümleri geçerli değildir.
Uluslararası Ceza Hukukunda Soykırım Suçu
Uluslararası hukukta soykırım suçu, ilk kez 9 Aralık 1948 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi ile tanımlanmıştır. Daha sonra bu suç, 2002 yılında yürürlüğe giren Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Statüsü’nün 6. maddesinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Türkiye, Statü’ye imza atmış ancak iç hukukta onay sürecini tamamlamadığı için Statü henüz Türkiye açısından yürürlüğe girmemiştir. UCM Statüsü, Soykırım Sözleşmesi’ndeki tanımı esas alarak aynı ölçütleri benimsemiştir.
Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü’ne Göre Soykırım Fiilleri
UCM Statüsü’ne göre soykırım suçu, yalnızca ulusal, etnik, ırksal veya dinsel gruplara karşı işlenebilen bir suçtur. Bu dört gruptan birini tamamen veya kısmen ortadan kaldırmak kastıyla işlenen beş fiil, soykırım suçu olarak tanımlanmıştır:
- Gruba mensup kişilerin öldürülmesi (md. 6/a),
- Gruba mensuplara ciddi fiziksel veya zihinsel zarar verilmesi (md. 6/b),
- Grubun varlığını yok edecek koşullarda yaşamaya zorlanması (md. 6/c),
- Grup içinde doğumların engellenmesi (md. 6/d),
- Gruba mensup çocukların zorla başka gruplara nakledilmesi (md. 6/e).
Soykırım Suçunun Unsurları ve Özellikleri
Soykırım suçunun en belirgin özelliği, özel kastla işlenebilen bir suç olmasıdır. Bu suçun oluşabilmesi için failin, ulusal, etnik, ırksal veya dinsel bir grubu kısmen ya da tamamen yok etme özel kastıyla hareket etmesi gerekir.
Soykırım suçu, yalnızca belirli gruplara karşı işlenebilen bir suçtur. Bu nedenle, söz konusu dört grup dışında kalan topluluklara karşı işlenen fiiller, soykırım suçu kapsamında değerlendirilemez.
Soykırım Suçunun Faili ve Mağduru
Soykırım suçunun faili, asker veya sivil fark etmeksizin herhangi bir gerçek kişi olabilir. Failin, soykırıma uğrayan gruba mensup olup olmaması da önem taşımaz. Suç, bir devlet politikası çerçevesinde işlenmiş olsa bile, devlet tüzel kişiliği yargılanamaz.
Ancak, bu politikayı uygulayan veya bu fiillere karar veren devlet görevlileri, soykırım suçundan bireysel olarak sorumlu tutulabilir.
Soykırım Suçunun Maddi Unsurları
Soykırım suçunun maddi unsurunu oluşturan beş temel fiil; mağdurun kimliği, failin kastı ve eylemlerin sonuçları bakımından ortak özellikler taşır. Bu fiillerin tamamı, mağdur grupların fiziksel veya kültürel varlıklarını ortadan kaldırmayı hedefleyen eylemler niteliğindedir.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün