FSEK’e Göre Telif Davası Açma Süresi | Süreler, Hak Kaybı ve Örnek Dilekçe
Telif hakkı ihlalleri, özellikle dijital çağda hızla artmakta ve içerik sahipleri için ciddi bir hak kaybına yol açmaktadır. Telif hakkına dayalı olarak açılacak davalarda, dava açma süresi (zamanaşımı) büyük önem taşır. Bu sürelerin kaçırılması, davanın usulden reddine ve geri dönüşü olmayan hak kayıplarına neden olabilir.
Bu yazımızda, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında telif hakkına ilişkin zamanaşımı sürelerini detaylı şekilde açıklıyor, dava açma süreçlerini anlatıyor ve örnek dilekçeyle süreci somutlaştırıyoruz.
📚 Telif Hakkı Nedir?
Telif hakkı, bir eseri meydana getiren kişinin o eser üzerindeki maddi ve manevi haklarını ifade eder. Eserin türü ne olursa olsun (yazı, fotoğraf, yazılım, müzik, film vs.), yaratıldığı anda koruma altına alınır ve sahibine belirli haklar sağlar.
Bu hakların ihlali durumunda, içerik sahibi hem hukuk hem de ceza mahkemelerinde hak arayabilir. Ancak bu hakkı kullanmak için belirli süreler içinde dava açmak gerekir.
⚖️ FSEK’e Göre Telif Hakkı Davalarında Zamanaşımı Süreleri
1. Ceza Davaları için Zamanaşımı Süresi (FSEK m.71)
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m.71’e göre yapılan telif hakkı ihlalleri bir suç teşkil eder. Ceza davalarında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun zamanaşımı hükümleri uygulanır:
- Basit telif hakkı ihlali suçları için zamanaşımı süresi genellikle 8 yıldır.
- Suçun öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde savcılığa şikayet başvurusu yapılması gerekir.
- Suçun üzerinden 15 yıl geçerse dava açılması artık mümkün değildir (TCK m.66).
⚠️ Not: Şikayet süresi kaçırıldığında, savcılık doğrudan takipsizlik kararı verebilir.
2. Hukuk Davaları için Zamanaşımı Süresi (FSEK m.70)
Eser sahibinin tazminat talep etme hakkı, ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren başlar:
- Öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl
- Her halükarda fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açılmalıdır.
Bu süreler, hem maddi hem de manevi tazminat talepleri için geçerlidir.
3. Eserin Yayımından Kaynaklı Uyuşmazlıklar (FSEK m.66)
Bir eserin izinsiz yayımlanması durumunda, eser sahibinin yayım yasağı davası açması için özel bir süre sınırlaması yoktur; ancak fiilin üzerinden 10 yıldan fazla geçmişse dava açmak çoğu durumda etkisiz olabilir.
📌 Zamanaşımı Sürelerinin Kaçırılması Ne Sonuç Doğurur?
Zamanaşımı süresinin geçmesi hâlinde:
- Ceza davası açılmaz veya açılmışsa düşer.
- Tazminat davası açılırsa usulden reddedilir.
- İhtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün olmaz.
- Telif hakkı ihlal edilse bile, hak sahibi hak arama imkanını kaybeder.
Bu nedenle zamanında hukuki sürecin başlatılması büyük önem arz eder.
🧾 Örnek Telif Hakkı Davası Dilekçesi
FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : [Ad Soyad – Eser Sahibi]VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
DAVALI : [Şirket/Kişi Adı – Adres]KONU : Telif hakkı ihlali nedeniyle manevi ve maddi tazminat istemidir.
AÇIKLAMALAR
- Müvekkilim, [eser ismi] adlı eserini [tarih] tarihinde oluşturmuş ve ilgili platformda yayımlamıştır.
- Davalı taraf, söz konusu eseri müvekkilin izni olmaksızın [web sitesi/sosyal medya hesabı] üzerinden yayımlamış ve maddi kazanç elde etmiştir.
- Bu ihlal, FSEK m.71 kapsamında suç oluşturmakta olup aynı zamanda FSEK m.70’e göre tazminat gerektirir.
- Davaya konu olay, müvekkil tarafından [öğrenme tarihi] tarihinde öğrenilmiş olup işbu dava yasal süresi içerisinde açılmıştır.
HUKUKİ DELİLLER
- Eserin orijinal hali
- Web sitesi ekran görüntüleri
- Noter tespit tutanağı
- Tescil belgesi (varsa)
- Tanık beyanları
- İhtarname sureti
HUKUKİ NEDENLER
FSEK, HMK, TCK, TMK ve ilgili mevzuat
SONUÇ VE TALEP
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
- Davalının ihlal fiilinin tespiti,
- … TL maddi ve … TL manevi tazminatın davalıdan alınarak müvekkile ödenmesi,
- Mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesi,
kararlarını saygıyla talep ederim.
DAVACI VEKİLİ
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
🔍 Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. HD, 2021/5523 E. – 2021/8974 K.
“Eserin izinsiz kullanımı fiilinden sonra 1 yıllık süre içinde açılmayan davada, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.”
📌 Yargıtay 11. HD, 2020/3332 E. – 2020/6455 K.
“Telif hakkı ihlali fiilinin öğrenildiği tarih, ekran görüntüsünün alındığı tarih olarak kabul edilmelidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Telif hakkı ihlali için ne kadar sürede dava açabilirim?
Hukuk davası için ihlali öğrendiğiniz tarihten itibaren 1 yıl, her durumda 5 yıl içinde dava açmalısınız.
2. Savcılığa suç duyurusunda bulunmak için sürem ne kadar?
6 ay içinde şikayet hakkınızı kullanmalısınız.
3. Eserimi tescil ettirmedim. Yine de dava açabilir miyim?
Evet. Tescil şart değildir ama delil açısından avantaj sağlar.
4. Süreyi kaçırırsam yine de ihtarname gönderebilir miyim?
Evet, gönderebilirsiniz; ancak hukuki sonuçları sınırlı olabilir.
5. Dava açma süresini belgeyle nasıl ispat ederim?
Ekran görüntüsü, domain kayıt bilgisi, tarihli mesajlar, tespit tutanakları ve e-posta yazışmalarıyla ispat sağlanabilir.
👨⚖️ Profesyonel Hukuki Destek İçin Yanınızdayız
Zamanaşımı süreleri telif hakkı davalarında belirleyici unsurdur. Hakkınızın kaybolmaması için süresi içinde ve doğru başvuru yapılması gerekir.
Avukat Gökhan Yağmur olarak, telif hakkı ihlalleri konusunda müvekkillerimize etkili ve hızlı çözümler sunuyoruz.
📞 Hemen hukuki destek alın: www.gokhanyagmur.com
💬 Bu İçeriği Güncelleyebiliriz
Yazımızda güncel olmayan bir bilgi olduğunu düşünüyorsanız ya da özel bir durumunuzu sormak istiyorsanız, lütfen yorum bölümünden bize ulaşın. Güncellemeleri sizin katkınızla yapıyoruz.
