İhlal Edilen Patent Hakkı Nasıl Korunur?
Patent Hakkı İhlaline Karşı Alınabilecek Hukuki Önlemler ve Örnek Dava Dilekçesi
Günümüzde teknolojik gelişmelerin hızla artmasıyla birlikte patent hakkı ihlalleri de ciddi oranda yükselmiştir. Özellikle yeni buluşlar, teknolojik çözümler ve yenilikçi ürünler üzerinde sahip olunan patent hakları; izinsiz kullanımlar, taklitler ve kötü niyetli uygulamalar nedeniyle sıkça zarar görmektedir. Bu noktada patent sahibinin hakkını koruyabilmesi için hem 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında hem de Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ceza Kanunu hükümleri çerçevesinde hukuki yollara başvurması mümkündür.
Bu makalede, patent hakkının ne şekilde ihlal edilebileceğini, bu ihlale karşı hangi hukuki yollara başvurulabileceğini, hangi davaların açılabileceğini ve örnek bir dava dilekçesini ele alacağız.
📌 Patent Hakkı Nedir?
Patent hakkı, bir buluşun, belli bir süre boyunca sadece patent sahibine ait olmasını sağlayan sınai mülkiyet hakkıdır. Bu hak, buluş sahibine; buluşunu üretme, kullanma, satma, ihraç etme ve ithal etme hakkını verir. Türkiye’de patent hakları 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunur.
Patent, tescil yoluyla kazanılan bir haktır. Tescil işlemi Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde gerçekleştirilir. Tescil edilen patentin süresi genellikle 20 yıldır ve bu süre zarfında başkalarının izinsiz kullanımı durumunda patent hakkı ihlal edilmiş olur.
📌 Patent Hakkı İhlali Nedir?
Patent hakkı ihlali; patent sahibinin izni olmadan, tescilli patentin konusu olan buluşun kullanılması, üretilmesi, satılması, ithal edilmesi veya pazarlanması anlamına gelir.
Şu fiiller patent hakkı ihlali oluşturur:
- Patentli ürünün izinsiz üretilmesi
- Buluşun teknik özelliklerinin kopyalanması
- Ürünün üzerinde patent sahibinin ismi kaldırılarak kullanılması
- Lisanssız üretim ve ticari kullanım
Bu ihlaller, hem hukuki hem de bazı durumlarda cezai yaptırımlara tabi tutulur.
📌 Patent Hakkının Korunması İçin Başvurulabilecek Hukuki Yollar
Patent hakkı ihlal edilen kişi, aşağıdaki yollara başvurabilir:
1. Tespit Davası
İhlalin var olup olmadığını belirlemek amacıyla açılır.
2. Tecavüzün Önlenmesi Davası
Devam eden ihlalin durdurulması istenir.
3. Maddi ve Manevi Tazminat Davası
İhlal nedeniyle uğranılan zararların tazmini talep edilir.
4. Ürünlere El Konulması ve İmhası Talebi
İhlal sonucu ortaya çıkan ürünlerin piyasadan toplatılması ve imhası istenir.
5. İhtiyati Tedbir Kararı Talebi
Açılacak davalar sırasında zararın artmasını önlemek için mahkemeden geçici önlem alınması talep edilir.
📌 Görevli ve Yetkili Mahkeme
Patent hakkına ilişkin uyuşmazlıklarda görevli mahkeme Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri mahkemesidir. İstanbul, Ankara ve İzmir’de ihtisas mahkemeleri bulunmakta olup diğer illerde Asliye Hukuk Mahkemeleri bu görevi üstlenmektedir.
📝 Örnek Dilekçe: Patent Hakkı İhlaline Karşı Dava
KÜÇÜKÇEKMECE FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : [Adınız, Soyadınız, T.C. No, Adres]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur – www.gokhanyagmur.com
DAVALI : [Şirketin veya kişinin adı, adresi]
KONU : Müvekkilin patent hakkının davalı tarafından ihlal edilmesi nedeniyle
tecavüzün durdurulması, maddi-manevi tazminat ve ürünlere el konulması taleplerimizi içerir dava dilekçesidir.
AÇIKLAMALAR:
1. Müvekkil, Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 20/03/2022 tarihinde tescil ettirdiği [buluş adı] başlıklı patentin sahibidir.
2. Davalı taraf, müvekkilin bu patent hakkına konu buluşu izinsiz olarak kullanmakta ve piyasaya sürmektedir.
3. Tarafımızdan yapılan ihtara rağmen ihlal durdurulmamış, bu nedenle hukuki başvuru zorunluluğu doğmuştur.
4. Davalıya ait ürünlerin piyasadan toplatılması ve imhası gerekmektedir.
HUKUKİ NEDENLER: 6769 Sınai Mülkiyet Kanunu, HMK, TMK ve ilgili mevzuat
SONUÇ ve TALEP:
Yukarıda arz edilen nedenlerle;
- Tecavüzün durdurulmasına,
- Maddi ve manevi tazminata,
- Ürünlere el konulmasına,
- Yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim.
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
📌 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2019/1537 E., 2020/2453 K.
“Tescilli patentin izinsiz kullanılması, doğrudan maddi zarara ve manevi hakların zedelenmesine yol açar. Mahkemece bu zararların ayrıntılı bilirkişi raporuyla tespiti gerekir.”
📌 Yargıtay 11. HD, 2018/987 E., 2019/1124 K.
“Patent hakkına tecavüz eden tarafın, kötü niyetli olup olmadığına bakılmaksızın zararın tazmini yoluna gidilmelidir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Patent ihlali suç mudur?
Evet. Bazı ihlal durumları FSEK ve TCK kapsamında cezai sorumluluk doğurur.
2. Patent hakkı kaç yıl korunur?
Genellikle 20 yıl. Bu süre sonunda kamu malı haline gelir.
3. Sadece ihtarname göndermek yeterli midir?
Hayır. İhlal devam ediyorsa mahkemeye başvurmak gerekir.
4. İhtiyati tedbir ne zaman alınır?
Dava açılmadan önce veya dava sırasında, ihlalin büyümesini önlemek için alınabilir.
5. Yalnızca maddi tazminat mı istenebilir?
Hayır. Manevi tazminat da talep edilebilir.
👨⚖️ Profesyonel Destek İçin
Patent hakkınız ihlal edildiyse, zaman kaybetmeden hukuki yollara başvurmanız gerekir.
Av. Gökhan Yağmur olarak Fikri ve Sınai Haklar Hukuku alanında profesyonel destek sağlıyoruz. İstanbul Küçükçekmece’de bulunan ofisimizde ya da çevrimiçi randevu ile destek almak için:
📍 www.gokhanyagmur.com
📞 0542 157 0634
📧 info@gokhanyagmur.com
📢 Yorum Bırakın
Bu yazı güncel değilse veya eksik olduğunu düşünüyorsanız, yorum kısmından bize bildirin. Sizin katkılarınızla daha iyi içerikler üretiyoruz!
