Tüketici Hakem Heyeti Kararına Uyulmazsa Ne Olur? 2025 İcra ve Ceza Süreci
Tüketici hakem heyeti kararına uyulmazsa ne olur sorusunun 2025 cevabı: Kararın icrası, yaptırımlar, idari para cezaları ve uygulamadaki sonuçlar anlatılıyor.
Tüketici Hakem Heyeti Kararına Uyulmazsa Ne Olur?
Tüketici hakem heyeti kararına uyulmazsa ne olur sorusu, kararın kesinleşmesinden sonra uygulanmaması halinde doğacak hukuki sonuçları ifade eder.
Hakem heyeti kararı, tebliğ edilip kesinleştiğinde artık yalnızca bir görüş değil, mahkeme ilamı hükmünde bir belgedir.
Dolayısıyla karara uymamak, hem hukuki hem de idari sonuçlar doğurur.
Tüketici lehine verilmiş bir kararın uygulanmaması, alacaklının icra yoluna başvurmasını mümkün kılar.
Yasal Dayanak
Bu konunun temel hukuki dayanağı, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 70. maddesidir.
Maddeye göre:
“Kesinleşen hakem heyeti kararları ilam hükmündedir ve ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlere göre icra olunur.”
Bu hüküm, kararın icra kabiliyeti kazandığını ve tıpkı bir mahkeme kararı gibi uygulanabileceğini gösterir.
Ayrıca, karara uymayan firmalar için idari para cezası öngörülmüştür.
Bu cezalar, Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanır.
İcra Takibi Süreci
Tüketici hakem heyeti kararına uyulmazsa, ilk yapılacak işlem ilamlı icra takibi başlatmaktır.
İcra takibi, tüketici lehine alınan kararın zorla yerine getirilmesini sağlar.
Adım adım icra süreci:
- Tüketici, e-Devlet’ten kararın kesinleşmiş halini indirir.
- Bu belgeyle birlikte en yakın İcra Dairesi’ne başvurur.
- “İlamlı icra takibi başlatmak istiyorum” der.
- İcra dairesi, borçluya (satıcıya veya firmaya) ödeme emri gönderir.
- Borçlu, 7 gün içinde karara uymak veya ödeme yapmak zorundadır.
- Aksi takdirde haciz işlemleri başlatılır.
Bu süreç, hakem heyeti kararının yaptırım gücünü fiilen hayata geçirir.
Uyulmayan Kararların İcra Etkisi
Karara uymayan satıcı veya hizmet sağlayıcı için sonuçlar ciddi olur.
Çünkü artık ortada kesinleşmiş bir ilam vardır ve icra dairesi bu kararı sorgulamaz.
Borçlu, kararı yerine getirmediği takdirde malvarlığına doğrudan haciz uygulanabilir.
İcra işlemi sadece para iadesiyle sınırlı değildir; örneğin:
- Ayıplı ürünün değiştirilmesi,
- Hizmetin yeniden verilmesi,
- Malın iadesi gibi kararlar da icra edilebilir.
Yani icra dairesi, kararın tüm içeriğini yerine getirir.
İdari Para Cezası
Tüketici hakem heyeti kararına uyulmazsa, sadece icra süreci değil, idari yaptırımlar da devreye girer.
Ticaret Bakanlığı, hakem heyeti kararına rağmen yükümlülüğünü yerine getirmeyen firmalara idari para cezası uygulayabilir.
Bu ceza, 2025 yılı için 8.000 TL ile 80.000 TL arasında değişmektedir.
Cezanın miktarı, ihlalin niteliğine ve tekrarlanma durumuna göre belirlenir.
Bakanlık, bu cezaları genellikle şikayet üzerine uygular.
Yani tüketici, karara uyulmaması halinde Bakanlığa ayrıca şikayette bulunabilir.
Uyulmayan Kararların Ceza Hukuku Boyutu
Bazı durumlarda, karara uymamak yalnızca idari değil, cezai sonuç da doğurabilir.
Özellikle:
- Tüketiciyi aldatmak,
- Kararı bilinçli olarak yerine getirmemek,
- Mal veya hizmetin teslimini hileyle engellemek gibi durumlarda,
TCK m.157 (Dolandırıcılık) veya TCK m.155 (Güveni kötüye kullanma) kapsamında suç oluşabilir.
Bu durumda savcılığa suç duyurusunda bulunmak mümkündür.
Karara Uyulmaması Halinde Tüketicinin Hakları
Tüketici, karara uyulmaması halinde üç yoldan birini veya hepsini aynı anda kullanabilir:
- İcra takibi başlatmak (en hızlı ve doğrudan yol).
- Ticaret Bakanlığı’na şikayet (idari para cezası uygulanması için).
- Savcılığa suç duyurusu (karar kasıtlı olarak uygulanmadıysa).
Bu üç yol, karara uymayan satıcının üzerinde güçlü bir baskı oluşturur.
Satıcının İcra Takibine İtiraz Hakkı Var mı?
Hayır.
Tüketici hakem heyeti kararı kesinleştikten sonra başlatılan ilamlı icra takibi, normal icra takibinden farklıdır.
Borçlunun itiraz hakkı yoktur çünkü karar artık tartışmasız hale gelmiştir.
Borçlu ancak çok sınırlı durumlarda, örneğin:
- Kararın iptal edildiğini,
- Borcun ödendiğini,
- Kararın yanlış kişiye uygulandığını ispatlarsa icrayı durdurabilir.
Ancak bu itirazlar, uygulamada çok nadir kabul edilir.
Uygulama Örneği
Bir tüketici, 15 Şubat 2025 tarihinde hakem heyetinden “ürünün bedelinin iadesi” yönünde karar almıştır.
Firma 1 Mart 2025’e kadar iade yapmamış, karar 3 Mart’ta kesinleşmiştir.
Tüketici 4 Mart’ta icra takibi başlatmış, 15 Mart’ta firmanın banka hesabına haciz uygulanmıştır.
Ayrıca Ticaret Bakanlığı, firmaya 40.000 TL idari para cezası vermiştir.
Bu örnek, hakem heyeti kararına uymamanın hem ekonomik hem itibar yönünden ağır sonuçlar doğurduğunu göstermektedir.
Firmalar Neden Kararlara Uymak Zorunda?
Çünkü hakem heyeti sistemi, kamu gücüyle donatılmış bir mekanizmadır.
Bu nedenle kararlar yalnızca tavsiye niteliğinde değildir; bağlayıcıdır.
Firmalar karara uymadığında:
- Tüketicinin güveni sarsılır,
- Marka itibarı zarar görür,
- Devlet tarafından cezalandırılır.
Modern ticaret hukukunda “tüketiciye saygı” sadece etik değil, yasal bir yükümlülüktür.
Sonuç
Tüketici hakem heyeti kararına uyulmazsa, kararın yaptırımı hem icra hem idari cezalar yoluyla sağlanır.
Tüketici, kararın arkasında devlet gücünün olduğunu bilmelidir.
Bir kararın değeri, uygulanma gücünden gelir; hakem heyeti kararları da bu güce sahiptir.
Adalet, sadece hükümle değil, o hükmün yerine getirilmesiyle tamamlanır.
Bu makale, önceki yazımız olan tüketici hakem heyeti kararının kesinleşmesi ne anlama gelir başlıklı içeriğin devamıdır.
Çünkü kesinleşme, kararın bitişi; icra ise adaletin eylemidir.
Hak, uygulanmadıkça sadece kâğıt üzerinde kalır.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
