Silah Kaçakçılığı Suçu veya Mühimmat Kaçakçılığı, Ticareti, Taşıma veya İmalatı Suçu Nedir? (6136 Sayılı Kanun m.12)
Silah kaçakçılığı suçu, 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinde düzenlenen, ateşli silahların yasalara aykırı biçimde Türkiye’ye sokulması, sokulmaya teşebbüs edilmesi veya bu eylemlere aracılık edilmesiyle meydana gelen bir kaçakçılık suçudur. Bu suçun oluşabilmesi için, ateşli silahların herhangi bir yasal izin olmaksızın ülkeye dâhil edilmesi veya bu amaçla hareket edilmesi yeterlidir (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Mühimmat kaçakçılığı suçu ise mermi, bomba ve benzeri mühimmatın Türkiye’ye yasa dışı yollarla sokulması, sokulmaya teşebbüs edilmesi veya ülkeye girişine aracılık edilmesiyle oluşur. Bu suç da aynı madde kapsamında değerlendirilmektedir (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Silah ticareti suçu, ülkeye kaçak olarak getirilen veya Türkiye içinde ruhsatsız biçimde üretilen silah ve mühimmatın satılması, satışına aracılık edilmesi ya da satış amacıyla bulundurulması hâllerinde meydana gelir. Bu fiil de 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin birinci fıkrasında açıkça tanımlanmıştır.
Silah taşıma (nakletme) suçu, yasa dışı biçimde ülkeye sokulan veya ruhsatsız şekilde imal edilen silah ya da mühimmatın bir yerden başka bir yere taşınması, gönderilmesi ya da taşınmasına bilerek aracılık edilmesiyle oluşur (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Silah veya mühimmat imalatı suçu, 5201 sayılı Kanun’a aykırı olarak Türkiye’de silah, mermi, patlayıcı madde, bomba veya benzeri araçların üretilmesiyle meydana gelir. Bu suç da 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi kapsamında değerlendirilir.
Son olarak, silah parçalarının ticareti suçu, ateşli silahların namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesi gibi ana veya balistik önemi bulunan parçalarının yasa dışı biçimde ülkeye sokulması, imal edilmesi, taşınması veya satılması gibi eylemlerle oluşur (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Özetle: Silah kaçakçılığı suçu, sadece silahın ülkeye izinsiz sokulmasıyla değil; aynı zamanda imalat, ticaret, taşıma veya parçalarının satışına kadar uzanan geniş bir fiil yelpazesiyle oluşabilir.
🔹 Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Unsurları
Silah kaçakçılığı suçu veya silah ticareti suçu, 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi uyarınca işlenme şekline göre farklı cezalar öngören üç temel biçimde ortaya çıkar:
🔸 Bireysel Silah Ticareti veya Kaçakçılığı
Eğer silah kaçakçılığı suçu veya ticareti, yalnızca bir kişi tarafından bağımsız şekilde gerçekleştirilmişse, bu durumda bireysel silah ticareti veya kaçakçılığı söz konusu olur (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
🔸 Toplu Silah Ticareti veya Kaçakçılığı
Birden fazla kişinin, yani iki veya daha fazla failin, ortak hareket ederek suçu işlemesi durumunda toplu silah kaçakçılığı suçu meydana gelir. Bu durumda faillerin birlikte hareket etmesi, suça iştirak anlamına gelir (6136 Sayılı Kanun m.12/2).
🔸 Örgütlü Silah Ticareti veya Kaçakçılığı
En az üç kişinin bir araya gelerek suç işlemek amacıyla örgüt kurması, hiyerarşik yapı içinde ve süreklilik arz eden biçimde suç işlemesi hâlinde örgütlü silah kaçakçılığı suçu oluşur (TCK m.220/1). Suç örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenen her eylem, bu kapsamda daha ağır biçimde cezalandırılır.
Aynı şekilde, mermi veya mühimmat kaçakçılığı suçu da bireysel, toplu veya örgütlü biçimlerde işlenebilir.
🔹 Silah Kaçakçılığı Suçunun Maddi Unsurları
Silah kaçakçılığı suçunun oluşumunda dikkate alınması gereken bazı maddi unsurlar bulunmaktadır:
🔸 Silahları Yayma ve Tehlikeyi Çoğaltma Amacı
Bu suçun temel amacı, silahları yaymak ve toplumdaki tehlike alanını genişletmektir. Bu nedenle kişisel dostluk veya akrabalık ilişkisi kapsamında yapılan, tehlikeyi artırma amacı taşımayan sınırlı satışlar genellikle silah ticareti suçu kapsamında değerlendirilmez. Yargıtay da bu hususu içtihatlarında açıkça vurgulamıştır.
🔸 Suçun Konusu Ruhsatsız Silah
Suçun konusu, 6136 sayılı Kanun kapsamında yasaklanan ruhsatsız silahlardır. Eğer silahın ruhsatı mevcutsa, satış yapılsa dahi silah ticareti suçu oluşmaz. Bu durumda yalnızca bildirim yapılmaması nedeniyle idari para cezası uygulanabilir.
🔸 Kaçakçılık Fiilinin Gerçekleşme Biçimi
Silahların ülkeye sokulma şekli, gümrük kapısından geçilerek ya da başka gizli yollardan olabilir. Örneğin, silahların tır dorsesinde gizlenmesi veya gece karanlığında sınırdan geçirilmesi durumunda da suç tamamlanmış sayılır. Hatta silahların ülkeye sokulmaya teşebbüs edilmesi dahi suçun tamamlanmış hâli olarak cezalandırılır.
🔹 Silah Kaçakçılığı Suçunda Vehamet Kriterleri
6136 sayılı Kanun’a göre silah kaçakçılığı suçu bakımından cezanın miktarı, silahların niteliği ve sayısı dikkate alınarak belirlenir.
🔸 Nitelik Bakımından Vehamet
Eğer suç konusu silah, tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı silah gibi özellikler taşıyorsa bu silah “nitelikli silah” sayılır. Bu durumda failin cezası, 6136 Sayılı Kanun’un 12/4. maddesi uyarınca yarı oranında artırılır. Nitelikli silah sayısının bir adet bile olması bu artırımın uygulanması için yeterlidir.
🔸 Niteliksiz Silahlarda Sayı Bakımından Vehamet
Otomatik veya özel donanımlı silahlar dışındaki silahlar “niteliksiz silah” olarak kabul edilir. Yargıtay kararlarına göre, 20 adetten fazla niteliksiz silah bulundurulması hâlinde durum vahim sayılır ve 6136 Sayılı Kanun’un 12/4. maddesi gereği ceza artırılır.
🔸 Nitelikli Silahlarda Sayı Bakımından Vehamet
Tam otomatik veya özel aparatlı silahların 10 adetten fazla olması durumunda, bu durum “vahim nitelikli silah kaçakçılığı” olarak değerlendirilir ve 6136 Sayılı Kanun m.12/5 uyarınca ceza bir kat artırılır.
🔹 Silah Ticareti, Kaçakçılığı, İmalatı ve Nakledilmesi Suçunun Cezası (6136 Sayılı Kanun m.12)
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi, silah kaçakçılığı suçu ve bu suça ilişkin cezaları, işlenme biçimine ve suçun ağırlığına göre ayrıntılı biçimde düzenlemiştir. Cezalar, suçun bireysel, toplu veya örgütlü biçimde işlenmesine ve ayrıca silahların nitelik veya sayısına göre değişiklik göstermektedir.
🔸 Bireysel Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Cezası
Bireysel olarak işlenen silah kaçakçılığı suçu veya silah ticareti, imalatı ve nakledilmesi fiilleri için temel ceza; 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezasıdır (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Bu kapsamda, tek başına hareket eden failin eylemi bireysel nitelikte değerlendirilir ve ceza bu sınırlar arasında belirlenir.
🔸 Toplu Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Cezası
Suçun, bir suç örgütü faaliyeti olmamakla birlikte iki veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde, bu durum “toplu silah kaçakçılığı” olarak kabul edilir. Bu fiil için öngörülen ceza, 8 yıldan 15 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10.000 güne kadar adli para cezasıdır (6136 Sayılı Kanun m.12/2).
Aynı yaptırımlar, toplu silah imalatı veya toplu silah nakli fiilleri için de uygulanır.
🔸 Örgütlü Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Cezası
Eylemin, suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde gerçekleştirilmesi hâlinde cezalar ağırlaşır. Bu durumda, birinci fıkrada öngörülen ceza bir kat artırılarak uygulanır (6136 Sayılı Kanun m.12/3).
Böylece, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen silah kaçakçılığı suçu, 10 yıldan 24 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10.000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Bu hüküm, örgütlü silah imalatı veya nakli eylemleri için de geçerlidir.
🔹 Nitelik ve Miktar Bakımından Vahim Silah Kaçakçılığı Suçları
Silah kaçakçılığı suçu, silahların niteliği (teknik özellikleri) ve miktarı (sayısı) bakımından vahim nitelikteyse cezalar artırılmaktadır.
🔸 Nitelik Bakımından Vehamet Arzeden Silah Kaçakçılığı Suçu
Silahın, tüfek, tam otomatik silah, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı olması hâlinde, yukarıda sayılan fıkralarda öngörülen cezalar yarı oranında artırılır (6136 Sayılı Kanun m.12/4).
Bu hüküm, nitelikli silah sayısının 10 adet veya daha az olması durumunda uygulanır.
Eğer nitelikli silah sayısı 10’dan fazla ise, ceza bir kat artırılarak 6136 Sayılı Kanun’un 12/5. maddesi uyarınca hükmolunur.
🔸 Niteliksiz Silahlarda Miktar Bakımından Vehamet
Otomatik veya özel donanımlı olmayan silahlar “niteliksiz” olarak kabul edilir.
Bu silahların 20 adetten fazla olması hâlinde durum vahim niteliktedir ve failin cezası 6136 Sayılı Kanun m.12/4 gereği yarı oranında artırılır.
Eğer niteliksiz silah sayısı 20 veya daha az ise, artırıma gidilmez; fail yalnızca m.12/1, 12/2 veya 12/3 kapsamında cezalandırılır.
🔸 Nitelikli Silahlarda Sayı Bakımından Vehamet
Nitelikli silahların 10 adetten fazla olması hâlinde, durum vahim miktarda nitelikli silah kaçakçılığı suçu olarak değerlendirilir. Bu durumda ceza, bir kat artırılarak hükmolunur (6136 Sayılı Kanun m.12/5).
Yargıtay kararlarında da bu durum açıkça belirtilmiş olup, nitelikli silah sayısının 10’u geçmesi hâlinde ceza artırımı zorunludur.
Özetle: Silah kaçakçılığı suçu açısından, hem silahın teknik özelliği hem de miktarı cezanın artırılmasına neden olabilir. Kanun, bu durumlarda failin cezasını yarı oranında veya tam olarak artırmayı zorunlu kılmıştır.
🔹 Silah Parçalarının Ticareti Suçu ve Cezası
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi, silah kaçakçılığı suçu kapsamına silah parçalarını da dâhil etmiştir.
Her kim ki, kanun kapsamına giren ateşli silahlara ait namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesi gibi ana veya balistik önemi haiz parçaları yasa dışı biçimde ülkeye sokar, sokmaya teşebbüs eder, üretir, taşır, satar veya satılmasına aracılık ederse; bu kişi 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır (6136 Sayılı Kanun m.12/1).
Ayrıca, bu parçaların vahim nitelikte (örneğin 20 adetten fazla olması veya nitelikli silaha ait olması) durumunda cezalar yarı oranında artırılarak uygulanır (6136 Sayılı Kanun m.12/4).
🔹 Silah Kaçakçılığı Suçu ile Silah Bulundurma Suçu Arasındaki Fark
6136 Sayılı Kanun’un 12. maddesinde düzenlenen silah kaçakçılığı suçu, “seçimlik hareketli suçlar” arasında yer alır. Bu maddeye göre suç;
- Silah veya mühimmatın ülkeye sokulması veya sokulmaya teşebbüs edilmesi,
- Bu fiillere aracılık edilmesi,
- Ülkede ruhsatsız biçimde üretilmesi,
- Silah veya mühimmatın bir yerden başka bir yere taşınması veya taşınmasına aracılık edilmesi,
- Satılması, satılmasına aracılık edilmesi veya satış amacıyla bulundurulması gibi eylemlerle işlenebilir.
Bu hareketlerden herhangi birinin gerçekleştirilmesiyle silah kaçakçılığı suçu tamamlanmış olur.
Buna karşılık, 6136 Sayılı Kanun’un 13. maddesi, ruhsatsız şekilde silah satın alma, taşıma veya bulundurma suçunu düzenler. Bu suçta ticari amaç veya kaçakçılık unsuru bulunmadığından, eylemin kapsamı yalnızca bireysel bulundurma veya taşıma ile sınırlıdır.
🔹 Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Silah kaçakçılığı suçu, hapis cezası alt sınırı yüksek olan ağır suçlardandır.
Bu nedenle mahkeme tarafından hükmolunan hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.
Ayrıca, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kurumu, yalnızca cezası 2 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren suçlar için uygulanabilir.
Silah kaçakçılığı suçu için öngörülen ceza 5 yıldan başladığından, bu suçta HAGB kararı verilmesi kanunen mümkün değildir.
Cezanın ertelenmesi de aynı şekilde, mahkemece belirlenen cezanın infazından koşullu olarak vazgeçilmesini ifade eder. Ancak silah kaçakçılığı suçunda cezanın ertelenmesi de hükmedilen ceza miktarı nedeniyle uygulanamaz.
🔹 Silah Kaçakçılığı Suçunda Şikayet Süresi ve Zamanaşımı
Silah kaçakçılığı suçu, şikayete tabi olmayan suçlardandır.
Dolayısıyla, savcılık bu suçu resen soruşturur.
Bir kişi şikayetçi olsa dahi, sonradan şikayetten vazgeçmesi ceza davasının düşmesine neden olmaz.
Bu suçlarda önemli olan, dava zamanaşımı süresinin dolmamış olmasıdır.
Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre geçmesine rağmen dava açılmaması veya açılmış davanın süresinde sonuçlandırılmaması hâlinde ceza davasının düşmesini sağlayan bir kurumdur.
Silah kaçakçılığı suçlarında bu süre 15 yıldır.
🔹 Silah Kaçakçılığı Suçunda Görevli Mahkeme
Silah kaçakçılığı suçu bakımından yargılama yapma görevi, ağır ceza mahkemesine aittir.
Bu suçun ağırlığı ve cezai yaptırımı dikkate alınarak, davalar ağır ceza mahkemelerinde görülür.
Silah Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları: Genel Çerçeve
Bu bölüm, silah kaçakçılığı suçu ve silah ticareti bakımından Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarından örnekleri konu başlıkları hâlinde sunar. Kararlarda, sayısal ve niteliksel vehamet ölçütleri, bireysel/toplu/örgütlü işlenme biçimleri ile silah kaçakçılığı suçunun, 6136 sayılı Kanun’un 12 ve 13. maddeleri arasındaki sınırları nasıl belirlediği özetlenmektedir.
Not
Aşağıdaki her alt başlıkta, silah kaçakçılığı suçu kapsamında Yargıtay’ın benimsediği ölçütler, kararın özü korunarak açıklayıcı ve akademik bir dille yeniden ifade edilmiştir.
Silah Ticareti Suçunda Sayısal Açıdan Vehamet Sınırı
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu açısından vehamet, kimi hallerde salt sayıya bağlı olarak değerlendirilir. Yargıtay, uzun namlulu ve niteliksiz silahlarda eşiğe ilişkin istikrarlı kabuller geliştirmiştir.
10 Adetten Fazla Uzun Namlulu Silah – Vehamet Eşiği
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2005/6303: Daire’nin süreklilik kazanan uygulamasına göre, uzun namlulu silahlarda “10 adetten fazla” sayı vehamet olarak kabul edilir. Somut olayda sanıkta 10 adet uzun namlulu silah ele geçirildiğinden, sayısal vehamet oluşmadığı; bu nedenle eylemin 6136 m.12/2-4 kapsamında değerlendirilmesi gerekirken m.12/5 ile ayrıca artırım yapılmasının hukuka aykırı olduğu belirtilmiştir. Bu yaklaşım, silah kaçakçılığı suçu yönünden orantılılık ve kanuni artırım koşullarının titiz uygulanmasını vurgular.
Niteliksiz Tabancalarda 20 Adet Eşiği
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2001/9296: Sanıklar Lütfü Aytaç ve Veysel Yılmaz yönünden “niteliksiz tabancaların” her biri için sayının 20 adedi aşmaması karşısında, yerleşik uygulama gereği sayısal vehametin oluşmadığı, buna rağmen 6136 m.12/4 uyarınca ceza artırımı yapılmasının silah kaçakçılığı suçu bakımından hukuka aykırı olacağı ifade edilmiştir.
Nitelik ve Sayı Bakımından Vahim Silahlar: Artırım Usulü
Kısa özet: Nitelik ve sayı birlikte vahim ise artırımlar toplanmaz; silah kaçakçılığı suçu cezalandırmasında doğru artırım normu seçilmelidir.
Nitelik + Sayı Vahim ise Sadece m.12/5 Uygulanır
Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2006/489: Kaleşnikof marka silahların hem nitelik hem de sayı itibarıyla vahim olduğu hâllerde, cezanın 6136 m.12/5 uyarınca artırılması ile yetinilmelidir. Sayısal vehamet nedeniyle ayrıca m.12/4 uygulanarak ikinci bir artırım yapılması silah kaçakçılığı suçu yönünden hatalıdır.
Kişisel İlişkiye Dayalı Satış ve Silah Ticareti Ayrımı
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu ile ruhsatsız silah bulundurma/taşıma/satın alma (m.13) ayrımında belirleyici nokta “yayma ve tehlikeyi çoğaltma” amacıdır.
Kişisel İhtiyaç ve İlişkiye Dayalı Tekil Satış – Ticaret Oluşturmaz
Yargıtay 8. CD, 2008/9635: Niğde İl Jandarma birimlerince yürütülen çalışmada sanıkların birer adet ruhsatsız/niteliksiz silah ve bir adet nitelikli silah satması olayında, silah ticaretine ve yaymaya yönelik kast kanıtlanamadığı, satışların kişisel ihtiyaç/ilişki gereği yapıldığı anlaşıldığından, eylemlerin 6136 m.13/1 (ve Ziya yönünden m.13/2) kapsamında değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu nedenle m.12/1 kapsamındaki silah kaçakçılığı suçu kabulü hukuka aykırıdır.
Bireysel İhtiyaç Nedeniyle Tek Satış – Ticarî Amaç Yok
Yargıtay CGK, 2008/99: Başkaca silah bulundurup sattığı belirlenemeyen sanığın, sahip olduğu ruhsatsız tabancayı maddî ihtiyaç sebebiyle satması; silah kaçakçılığı suçu yönünden aranan “yayma/tehlikeyi çoğaltma” unsurunu karşılamaz. Eylem m.13/1 kapsamındadır. Satışa aracılık eden kişi de bu suça asli fail olarak iştirak eder.
Toplu Silah Ticareti Kanıtlanamayınca Bireysel Nitelik
Kısa özet: Toplu işlenme hâlinin kabulü için başlangıçtan itibaren ortaklık, birliktelik ve çıkar iradesi somut delillerle ortaya konulmalıdır. Aksi hâlde silah kaçakçılığı suçu bireysel olarak nitelendirilir.
Ortaklık ve Birliktelik Delili Yoksa m.12/1
Yargıtay CGK, 2010/217: Sanığa ait kamyonda 27 adet 7,65 mm farklı marka/seri tabanca ele geçirilmesi olayında, Kuzey Irak’tan alınıp Gaziantep’e teslim amacı sabit olsa da, yakalanamayan kişilerle topluluk oluşturacak düzeyde ortaklık ve birlikte çıkar sağlama iradesi kanıtlanmadığından, eylem 6136 m.12/1 kapsamında bireysel silah kaçakçılığı suçu olarak nitelendirilmelidir.
Örgütsel Faaliyet ve Silah Bulundurma/ Taşıma Ayrımı
Kısa özet: Örgüt faaliyeti çerçevesinde kendi kullanımına sokulan tek bir nitelikli silahda “yayma” unsuru yoksa, silah kaçakçılığı suçu değil m.13/2 gündeme gelebilir.
Yayma Unsuru Yoksa m.13/2
Yargıtay 9. CD, 2009/2658: Sanığın örgüt faaliyeti çerçevesinde yurt dışından bir adet kalaşnikof sokup bizzat kullanmak üzere nakletmesi, silah kaçakçılığı suçu için gerekli yayma unsurunu taşımadığından, eylem 6136 m.13/2 (vahim nitelikte ruhsatsız silah bulundurma/taşıma) kapsamında değerlendirilmelidir.
Niteliksiz Silah ve Mermi Taşıma – Ticaret Sayılmayan Hâller
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu için ticaret kastı/fiili somut ve kesin delillerle ispatlanmalıdır; aksi hâlde m.13 uygulanır.
Taşıma Var, Ticaret Kastı Yok
Yargıtay 8. CD, 2012/27514: Aracında yapılan aramada 4 niteliksiz tabanca ve 17 mermi ele geçen sanık yönünden, ticaret yaptığına dair kuşkudan uzak ve inandırıcı kanıt bulunmadığı için eylem m.13/1 (ruhsatsız bulundurma/taşıma) kapsamındadır. Silah kaçakçılığı suçu hükümleriyle cezalandırma hatalıdır; ancak yakalanan miktar dikkate alınarak alt sınırdan uzaklaşılarak ceza tayini gerekir.
Toplu Silah Ticareti – Somut Delil ve Sayı
Kısa özet: Birden fazla tabancanın satışa sunulması, gizli soruşturmacı ve ele geçiriliş biçimi, silah kaçakçılığı suçu açısından “toplu” nitelendirmeyi güçlendirir.
Dört Tabancanın Satışı – Toplu Ticaret
Yargıtay 8. CD, 2014/9127: Gizli soruşturmacıya 4 tabancayı satarken yakalanan sanığın eylemi, 6136 m.12/1-2 anlamında toplu silah ticaretidir. Buna rağmen m.13/1 (bulundurma/taşıma) ile mahkûmiyet kurulması silah kaçakçılığı suçu bakımından isabetsizdir.
Vücuda Sarılı Dört Tabanca – Kullanım Savunması Hayatın Olağan Akışına Aykırı
Yargıtay CGK, 2013/38: Diyarbakır girişinde, vücuduna ustalıkla sarılı biçimde 4 adet 7.65 mm tabanca ve 6 adet fişek ile yakalanan sanığın “kullanmak için aldım” savunması, sayı ve saklama tarzı itibarıyla inandırıcı değildir; eylem 6136 m.12/1 kapsamında toplu silah ticareti olarak kabul edilmelidir. Bu tespit, silah kaçakçılığı suçu uygulamasında delil bütünlüğünün önemini gösterir.
Bir Yerden Başka Yere Silah Nakletme (m.12/1)
Kısa özet: Yasa dışı yollarla temin edilen silahların birlikte nakledilmesi, delil durumu itibarıyla silah kaçakçılığı suçu içinde “nakletme” seçimlik hareketi olarak nitelendirilebilir.
Vahim Nitelikte Silahları Birlikte Taşıma
Yargıtay CGK, 2011/98: Sanıkların C. isimli kişi ile temasa geçip ülkeye yasal olmayan yollardan sokulan 7 adet vahim nitelikte silahı birlikte naklettikleri sabittir. Silah ticareti yaptıklarına dair yeterli delil bulunmadığından, eylem 6136 m.12/2,4 uyarınca vahim nitelikte silahları nakletme (taşıma) suçunu oluşturur. Bu değerlendirme, silah kaçakçılığı suçu kapsamındaki seçimlik hareketlerin önemine işaret eder.
Silah Mermisi ve Bomba Kaçakçılığı
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu seçimlik hareketlidir; mühimmatın ülkeye sokulması tek başına suçu tamamlar.
850 Kalaşnikof Mermisi ve 8 El Bombası – Ülkeye Sokma
Yargıtay CGK, 2012/1816: Araç yakıt deposuna gizlenen 8 el bombası ile 850 kalaşnikof mermisi ele geçirilmesi hâlinde, ateşli silahlara ait mermilerin ülkeye sokulması fiili 6136 m.12/1 kapsamında suçu oluşturur. Laboratuvar raporuna göre silah/fişekler 6136’ya göre yasak niteliğe sahip olup m.12/4 anlamında vahim silah sayılmasa da suçun oluşumu bakımından bu durum engel değildir. Bu tespit, silah kaçakçılığı suçu yönünden “ülkeye sokma” hareketinin bağımsız tamamlanma ölçütü olduğuna işaret eder.
Silah Taşıma (m.13/1) ile Silah Ticareti (m.12/1) Arasındaki Fark
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu (m.12) ile ruhsatsız taşıma/bulundurma (m.13) ayrımında ana ölçüt, yayma/tehlikeyi çoğaltma ve ticari/kaçakçılık amacıdır.
Ruhsatlı Silahların Satışı – Ticaret Değil, m.13/1
Yargıtay CGK, 2015/79: Emekli polis sanığın, emekli/fiilen görevli polislerin taşıma ruhsatlı silahlarını üçüncü kişilere satması olayında, suça konu silahlar ruhsatlı olduğundan 6136 m.12 kapsamında silah kaçakçılığı suçu oluşmaz. Ruhsatlı silahların kayıt altında el değiştirmesi, “yayma ve tehlikeyi çoğaltma” amacını karşılamaz. Yetkisiz şekilde başkaları adına silah taşıma eylemi ise m.13/1’i oluşturur; vekâlet veya rıza da bu suçu bertaraf etmez.
Ruhsatlı Silaha Ait Mermiyi Satmaya Teşebbüs – Satış Sayılmaz
Yargıtay 8. CD, 2013/28502: Sanığın evinde ruhsatlı silahı ve faturası olan 360 MKE mermi dışında, istihbaratı doğrulayacak suç unsuru ele geçmediği olayda; bulundurma ruhsatlı silahına ait 250 mermiyi gizli soruşturmacıya satmaya kalkışması, m.12/1 anlamında “satış” sayılmaz. Öte yandan m.13/1 de “satma” unsurunu kapsamadığından, mahkûmiyet kararı silah kaçakçılığı suçu açısından hukuka aykırıdır.
Toplu Silah Ticareti ve Kaçakçılığı – Sayısal Vehamet Uygulaması
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu yönünden niteliksiz tabancalarda 20 adetten fazla sayı sayısal vehameti doğurur ve m.12/4 artırımını gerektirir.
36 Niteliksiz Tabanca – m.12/4 Artırımı
Yargıtay 8. CD, 2012/30166: Haber gümrüğü ve Cizre’deki uygulamalar sırasında sanık N. M. yönünden toplam 36 ruhsatsız niteliksiz tabanca ele geçirilmiştir. Niteliksiz tabanca sayısının 20’yi aşması, sayısal vehamet kabulünü gerektirir ve ceza 6136 m.12/4 uyarınca artırılır. Bu içtihat, silah kaçakçılığı suçu bakımından sayısal eşiklerin yaptırıma etkisini pekiştirir.
Toplu/Bireysel Ayrımı ve Görevli Mahkeme
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu bireysel/toplu ayrımı ceza ölçüsünü etkiler; ayrıca üst sınır nedeniyle görevli mahkeme ağır cezadır.
Vahim Nitelikte Tek Silah Satışı – m.12/1-3, m.12/2 Uygulanamaz
Yargıtay 8. CD, 2012/29765: Çocuk sanığın çaldığı 1 adet MP 16 uzun namlulu tüfeği M. Y.’a bedelini sonradan almak üzere satması, diğer sanığın da bunu göstermesi olayında; her bir sanığın eylemi “vahim nitelikte tek silahı satma” olup 6136 m.12/1-3 kapsamında değerlendirilmelidir. Buna rağmen iki veya daha fazla kişi birlikte unsurunu düzenleyen m.12/2’nin uygulanması silah kaçakçılığı suçu yönünden hukuka aykırıdır.
Av Bayiinde Satış Amacıyla Mermi Bulundurma – m.12/1
Yargıtay 8. CD, 2012/23309: Av bayii olan sanığın satma amacıyla 497 mermi bulundurması, 6136 m.12/1 kapsamında mermi ticareti sayılır. m.13/3 (mutad sayı) uygulaması ise silah kaçakçılığı suçu bakımından isabetli değildir; ancak aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.
Bireysel Satış/Bulundurma – m.13 Uygulaması
Yargıtay CGK, 2012/261: Sanıklar M. ve N.’nin, bir adet tabancanın verilmesi/alınması ve taşınması şeklindeki eylemleri kişisel gereksinime dayalı bireysel niteliktedir; silah kaçakçılığı suçu için aranan yayma/tehlikeyi çoğaltma unsuru yoktur. Bu nedenle m.13/1 uygulanmalıdır. Diğer sanık S. yönünden 60 mermiyi ticaret amacıyla bulundurduğuna ilişkin somut delil bulunmadığından eylem m.13/3 kapsamındadır. Buna karşın m.12/1 uyarınca bireysel silah ticareti mahkûmiyeti kurulması isabetsizdir.
Bireysel Silah Satma – Görevli Mahkeme Ağır Ceza
Yargıtay 8. CD, 2012/2656: Sanığın iki adet ruhsatsız tabancayı satarken yakalanması 6136 m.12/1 anlamında silah ticareti suçunu oluşturur. Bu suç tipinin üst sınırı dikkate alındığında, görevli mahkeme 5235 sayılı Kanun m.12 uyarınca ağır ceza mahkemesidir. Silah kaçakçılığı suçu bakımından görev hususu bu şekilde belirlenir.
Ses ve Gaz Fişeği Atan Silahların 6136’ya Tabi Hâle Getirilmesi
Kısa özet: 5729 sayılı Kanun m.4/1 uyarınca 6136 kapsamına dönüştürülebilir gaz tabancalarının imal/satışı, silah kaçakçılığı suçu değerlendirmesinde m.12/1 kapsamına girebilir.
Dönüştürülmüş Gaz Tabancalarının Satış Amacıyla Bulundurulması – m.12/1
Yargıtay 8. CD, 2010/5437: Namludaki gaz ayırıcı parçası çıkarılarak 6136’ya tabi hâle getirilen iki tabancayı işyerinde satma amacıyla bulundurma eylemi, 6136 m.12/1 kapsamında bireysel silah ticareti olarak kabul edilmiştir. Bu içtihat, dönüştürülmüş silahların silah kaçakçılığı suçu rejimine dâhil ediliş biçimini ortaya koyar.
Atfı Cürüm İfadesi, Delil Yetersizliği ve Nitelendirme
Kısa özet: Silah kaçakçılığı suçu yönünden mahkûmiyet, atfı cürüm niteliğindeki çelişkili beyanlara değil, somut ve yeterli delillere dayanmalıdır.
Çelişkili İfade ile Mahkûmiyet Olamaz; Vahim Bireysel Ticaret Ayrımı
Yargıtay 8. CD, 2009/13720: Sanık İkram hakkında diğer sanığın çelişkili atfı cürüm beyanı dışında delil bulunmadığından beraat gerekirken mahkûmiyet kurulması hatalıdır. Sanık Süleyman’ın ise evinde toprağa gömülü 4 kalaşnikof tüfek ve 501 mermi bulundurması, vahim nitelikte bireysel silah ticareti sayılmalı ve 6136 m.12/1-4 uyarınca cezalandırılmalıdır. Bu ayrım, silah kaçakçılığı suçu uygulamasında delil kalitesinin ve doğru madde seçiminin önemini vurgular.
Kişisel İhtiyaç İçin Silah Satma – Toplu Ticaretin Yanılgısı
Kısa özet: Aynı zaman diliminde bir araya getirilen bireysel satışlar, fail iradeleri birleşmediği sürece toplu sayılmaz; silah kaçakçılığı suçu nitelendirmesi buna göre yapılır.
Tekil Satışlar Toplu Ticaret Sayılmaz; Ayrı Nitelendirme
Yargıtay 8. CD, 2005/5259: Aynı ortamda deneme atışı yapılması için bir araya getirilen işlemlerde, sanık İhsan Tanık’ın iki adet silahı münferiden satması m.12/1 anlamında bireysel silah ticaretidir. Diğer sanıklar Doğan Bayrak ve Tahsin Koç yönünden kişisel ihtiyaç nedeniyle birer adet silah satışı bulunduğundan, bunlar m.13/1 kapsamındadır. Fail iradeleri toplu ticaret yönünde birleşmediği hâlde m.12/2 uygulanması silah kaçakçılığı suçu bakımından yanlıştır.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
