Kişisel Verileri Ele Geçirme Suçu, Başkasına Verme veya Yayma Suçu (TCK m.136-137)
Kişisel verileri ele geçirme suçu, başkasına verme veya yayma suçu TCK m.136’da düzenlenmiştir. Suçun unsurları, cezaları ve Yargıtay kararlarıyla birlikte detaylı inceleme.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Başkasına Verme veya Yayma Suçu Nedir?
Kişisel verileri ele geçirme suçu; bireyin özel hayatına ilişkin gizli veya herkese açık olmayan kişisel bilgilerinin, hukuka aykırı biçimde ele geçirilmesi, başkasına verilmesi veya yayılması ile oluşur. Kişinin kimliğini belirleyen veya belirlenebilir kılan her türlü bilginin izinsiz olarak paylaşılması bu suçu meydana getirir.
Örneğin, bir kişinin banka kartı şifresini ATM’ye düzenek kurarak öğrenen kimse “kişisel verileri ele geçirme” suçunu işlemiş olur. Bir başkasının cep telefonu numarasını tuvalet duvarına yazarak ifşa eden kişi “kişisel verileri yayma”, kişisel adres bilgisini husumetli olduğu kişilere veren kimse ise “kişisel verileri başkasına verme” suçunu işlemiş sayılır. Uygulamada bu fiiller, “kişisel bilgilerin hukuka aykırı şekilde paylaşılması suçu” olarak da anılmaktadır.
TCK m.136: Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu
TCK’nın 136. maddesi, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak başkasına verilmesini, yayılmasını veya ele geçirilmesini suç olarak düzenler:
“Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
Bu madde, seçimlik hareketli bir suç tipidir. Aşağıdaki üç fiilden herhangi birinin işlenmesi suçun oluşması için yeterlidir:
- Kişisel verilerin ele geçirilmesi,
- Kişisel verilerin başkasına verilmesi,
- Kişisel verilerin yayılması.
Diğer Suçlardan Farkı
Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, özel hayatın gizliliğini koruyan özel norm niteliğinde bir düzenlemedir. Bu nedenle şu suçlarla karıştırılmamalıdır:
- Konuşmaların dinlenmesi veya kayda alınması suçu,
- Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu,
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu,
- Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu,
- Bilişim suçları.
Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı
Bu suç şikayete tabi değildir. Yani mağdurun şikayeti olmaksızın, savcılık suçun işlendiğini öğrendiği anda resen soruşturma başlatmak zorundadır.
Suçun dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır. Bu süre içinde suçun işlendiği öğrenildiğinde, gerekli adli işlemler yapılabilir. Sekiz yılın geçmesi halinde dava zamanaşımı nedeniyle kovuşturma yapılamaz.
Hangi Bilgiler Kişisel Veri Olarak Kabul Edilir?
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)’ya göre, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi kişisel veri sayılır.
Yargıtay’ın tanımına göre, kişisel veri; kişinin kimliğini belirleyen veya onu toplumdaki diğer bireylerden ayıran bilgileri ifade eder. Bunlara örnek olarak şu veriler gösterilebilir:
- Nüfus bilgileri (T.C. kimlik numarası, ad, soyad, doğum tarihi vb.)
- Adli sicil kaydı, adres, meslek, eğitim durumu
- Telefon numarası, e-posta, banka hesap bilgileri
- Parmak izi, DNA, tükürük, saç, kan grubu gibi biyolojik veriler
- Siyasi görüş, dini inanç, etnik köken, sendikal bağlantı gibi özel nitelikli veriler
Ancak herkes tarafından bilinen bilgiler kişisel veri kapsamında değerlendirilmez.
Görüntü, Fotoğraf ve Ses Kayıtlarının Durumu
Kişinin fotoğrafı, video veya ses kaydı, somut olayın özelliklerine göre kişisel veri sayılabilir. Ancak özel hayata ilişkin görüntüler, TCK m.136 yerine TCK m.134 kapsamında “özel hayatın gizliliğini ihlal suçu” oluşturur.
Örneğin, bir kişinin günlük kıyafetli fotoğrafının ad-soyadıyla birlikte izinsiz olarak sosyal medyada paylaşılması, TCK m.136 kapsamında kişisel verilerin yayılması suçunu oluşturur.
Kişisel Verileri Ele Geçirme, Verme veya Yayma Suçunun Unsurları
Bu suç seçimlik hareketli bir suçtur; yani aşağıdaki üç fiilden herhangi biri işlendiğinde suç oluşur:
1. Kişisel Verileri Başkasına Verme
Verilerin, hukuka aykırı biçimde başka bir kişiye veya tüzel kişiye iletilmesi bu fiildir.
- E-posta, posta, elden teslim veya dijital aktarım gibi yöntemlerle işlenebilir.
- Önemli olan “verme” eyleminin hukuka aykırı şekilde yapılmasıdır.
2. Kişisel Verileri Yayma
Kişisel verilerin geniş bir çevreye duyurulması veya dağıtılması bu fiili oluşturur.
- İnternette yayımlamak, basın yoluyla paylaşmak, toplu mesaj atmak gibi eylemler bu kapsamda değerlendirilir.
3. Kişisel Verileri Ele Geçirme
Başkasına ait bir verinin failin hâkimiyetine geçmesiyle suç tamamlanır.
- Belgelerin çalınması, bilişim sistemlerinden izinsiz veri kopyalanması gibi fiiller buna örnektir.
Bu suç, soyut tehlike suçu niteliğindedir. Yani, suçun oluşması için fiil sonucunda bir zarar meydana gelmesi gerekmez.
Kişisel Verileri Başkasına Verme, Yayma veya Ele Geçirme Suçunun Cezası (TCK m.136)
TCK m.136’ya göre, bu suçu işleyen kişi 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ayrıca suçun konusunun, cinsel saldırı mağduru veya çocuklara ait görüntüler olması halinde ceza bir kat artırılır.
Suçta Cezayı Artıran Nitelikli Haller (TCK m.137)
Aşağıdaki durumlarda, verilecek ceza yarı oranında artırılır:
- Kamu görevlisinin görevinin verdiği yetkiyi kötüye kullanması halinde (TCK 137/1-a),
- Belli bir meslek veya sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanarak suçun işlenmesi halinde (TCK 137/1-b).
Kamu Görevlisi Tarafından İşlenmesi
Kamu görevlisi, kamusal faaliyete atama, seçilme veya geçici görevlendirmeyle katılan kişidir.
Polis, bilirkişi, memur gibi kişiler bu kapsamdadır.
Görev sırasında yetkisini kötüye kullanarak kişisel verilere erişen kamu görevlisi hakkında ceza artırımı uygulanır.
📌 Yargıtay Kararı (Y12CD-K.2020/5426):
Bir polis memuru, “Kimlik Paylaşım Sistemi” üzerinden İçişleri Bakanı’nın kişisel bilgilerini keyfi şekilde sorgulamış ve bu nedenle TCK 136–137 kapsamında cezalandırılmıştır.
Meslek veya Sanatın Sağladığı Kolaylıktan Yararlanma
Failin meslek veya görevi, suçun işlenmesini kolaylaştırıyorsa bu nitelikli hal uygulanır.
Örneğin, bir telekomünikasyon şirketi çalışanının müşteri numaralarını dışarıya satması bu kapsamdadır.
Cezanın Ertelenmesi, Adli Para Cezası ve HAGB Uygulaması
- Adli Para Cezası: Hapis cezası bazı durumlarda para cezasına çevrilebilir.
- HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması): Sanığın belirli şartları yerine getirmesi durumunda ceza hükmü sonuç doğurmaz.
- Cezanın Ertelenmesi: Hapis cezası infaz edilmeden, sanığın denetim süresini iyi halli geçirmesi halinde ceza infaz edilmiş sayılır.
kişisel verileri ele geçirme suçu, tck 136, kişisel verileri yayma, kişisel verileri verme, kişisel veri suçu, kvkk, özel hayatın gizliliği, ceza hukuku
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
