İnfazın Ertelenmesi (Ceza İnfazının Ertelenmesi) Şartları, Süre ve Yargıtay Kararları 2025
İnfazın ertelenmesi nedir, hangi hâllerde uygulanır? Akıl hastalığı, ağır hastalık, gebelik-doğum, kişisel istem, süre ve teminat şartları ile Yargıtay kararları. Ceza erteleme ile infazın ertelenmesi farkı ve toplam ceza hesabı ayrıntılı anlatım.
Ceza İnfazının Ertelenmesi
İnfazın ertelenmesi nedir?
İnfazın ertelenmesi, hamilelik, hastalık, engellilik veya benzeri şahsi gerekçelere dayanarak talepte bulunan hükümlünün kesinleşmiş hapis cezasının cezaevinde yerine getirilmesinin ileri bir tarihe bırakılmasıdır. Bu hususta, cezanın affı anlamına gelmediği gibi cezayı ortadan kaldırmaz ve cezanın cezaevi dışında başka bir usulle uygulanmasını da sağlamaz. Hükümlü, infazın ertelenmesi süresi bittiğinde cezasını infaz ettirmek üzere ceza infaz kurumuna girmekle yükümlüdür.
Çalışma Saatlerimiz
Hafta İçi 09.00 – 18.00
Ceza erteleme ile infazın ertelenmesi arasındaki fark
Bu bölüm, ceza erteleme kurumuyla infazın ertelenmesi arasındaki ayrımı açıklar. Her iki kavram infaz sürecini etkiler ancak hukuki dayanakları ve karar merciileri farklıdır.
Kavramsal ayrım
- Ceza erteleme, yargılamayı yapan mahkemece hüküm anında verilen bir kararla sanığın cezasını cezaevi dışında denetimli biçimde geçirmesine ilişkindir. Mahkeme aşamasında cezanın ertelenmesine karar verilmemişse, sonradan ceza erteleme uygulanamaz.
- İnfazın ertelenmesi ise kesinleşmiş hapis cezasının cezaevinde infazına başlanacağı tarihin ertelenmesidir. bu hususta kararını infaz savcılığı verir ve hükümlünün şahsi nedenleri doğrultusunda cezanın infazına hazırlık yapmasına olanak tanır.
İnfazın ertelenmesi şartları (İnfaz K. md. 17)
Bu bölüm, infazın ertelenmesi kararının usul ve koşullarını özetler. Başvuru merciinin kim olduğu ve başvurunun kabul edilebilmesi için gereken ön koşullar ele alınır.
Başvuru ve yetki
- İnfazın ertelenmesi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 17. maddesinde düzenlenmiştir.
- Karar, hükümlünün başvurusu üzerine cezanın infazına verildiği yerdeki infaz savcılığı tarafından verilir.
- Hükümlünün çağrı üzerine kendiliğinden gelerek başvurması zorunludur; hakkında yakalama kararı çıktıktan sonra yapılan infazın ertelenmesi başvuruları reddedilir.
İnfazın ertelenmesi sebepleri
Bu bölümde, infazın ertelenmesi talebine dayanak teşkil eden tipik durumlar sıralanır. Her alt başlık ilgili kanun hükümlerine atıfla açıklanır.
Akıl hastalığı nedeniyle infazın ertelenmesi
Akıl hastalığı, ceza ehliyetini ve infazı etkileyen sonuçlar doğurur. Hükümlü akıl hastalığına tutulmuşsa cezanın infazı geri bırakılır; hükümlü iyileşinceye kadar sağlık kurumunda korunur ve tedavi görür. Hastanede geçirilen süre cezaevinde geçmiş sayılır (5275 s. Kanun m.16/1). Akıl hastalığı niteliğinde olmayan ruhsal rahatsızlıklar infazın ertelenmesi hakkı vermez. Bu talep, cezanın miktarından bağımsız olarak her ceza için ileri sürülebilir.
Diğer hastalıklar nedeniyle infazın ertelenmesi
Akıl hastalığı dışında kalan hastalıklarda, cezanın infazı hükümlünün hayatı için kesin tehlike teşkil ediyorsa infaz iyileşinceye kadar geri bırakılır (m.16/2). Hayat açısından risk yoksa infaza, resmi sağlık kuruluşlarının hükümlülere ayrılan bölümlerinde devam edilir. Hayat için kesin tehlike gerekçeli infazın ertelenmesi talebi, ceza miktarına bakılmaksızın her ceza için mümkündür.
Ağır hastalık ve engellilik
Hükümlünün hayatı için risk olmasa bile ağır hastalık veya engellilik sebebiyle cezaevi koşullarında tek başına yaşamını sürdüremediği değerlendiriliyor ve toplum güvenliği açısından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı kabul ediliyorsa infaz iyileşinceye kadar geri bırakılabilir (m.16/6). Bu kapsamda infazın ertelenmesi, ceza miktarından bağımsızdır.
Gebelik ve doğum nedeniyle infazın ertelenmesi
Hamile olan veya doğumdan itibaren bir yıl altı ay geçmemiş kadınlar hakkında hapis cezasının infazı geri bırakılır. Çocuk ölmüş ya da anneden başka birine verilmişse doğumdan iki ay sonra infaza devam edilir (m.16/4). Kapalı kurumda gebe kalanlardan, koşullu salıverilmesine altı yıldan fazla olanlar veya eylem-tutumları nedeniyle tehlikeli sayılanlar bakımından dördüncü fıkra uygulanmaz; bu kişiler infazın ertelenmesi için öngörülen süreyi kurum içinde kendileri için düzenlenen yerlerde geçirir. Bu talep, ceza miktarından bağımsızdır.
Hükümlünün kişisel istemiyle infazın ertelenmesi
Hükümlü henüz cezaevine girmemişse, kanun kişisel gerekçe yönünden sınırlayıcı sayma yapmamıştır; makul herhangi bir nedenle infazın ertelenmesi istenebilir. Buna karşılık cezaevindeki hükümlüler açısından infaza ara verilebilmesi yalnızca kanunda sayılı özel nedenlerin varlığına bağlıdır.
Sağlık raporu ve karar mercii
Hastalık nedeniyle iş bu kararı; Adli Tıp Kurumunca düzenlenen ya da Adli Tıp Kurumunca onaylanmak şartıyla Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastane sağlık kurullarınca verilen rapora dayanılarak, infazın yapıldığı yer Cumhuriyet Başsavcılığınca verilir (m.16/3).
Çocuğun hastalığı nedeniyle infazın ertelenmesi (5275 s. Kanun m.16/A)
Bu bölüm, kadın hükümlüler yönünden çocuklarının ağır hastalığı veya engellilik hâline dayalı infazın ertelenmesi koşullarını açıklar. Süre sınırları ve yükümlülükler ayrıca belirtilmiştir.
Uygulanma koşulları ve süre
İnfaza başlanmış olsa bile, toplam on yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan ya da adli para cezası infazda hapse çevrilen kadın hükümlünün; engelliliği nedeniyle bakıma muhtaç veya ağır hastalığı bulunan, 18 yaşını doldurmamış çocuğu varsa ve toplum güvenliği bakımından ağır-somut tehlike oluşturmadığı değerlendiriliyorsa, cezanın infazı Cumhuriyet Başsavcılığınca bir yıla kadar ertelenebilir. Bu infazın ertelenmesi süresi her defasında altı ayı aşmamak üzere en çok dört kez uzatılabilir; erteleme süresince zamanaşımı işlemez.
Denetim ve yükümlülükler
Çocuğun ağır hastalık/engellilik durumu m.16/3’e göre belirlenir. Erteleme süresinde hükümlünün amaca veya yükümlülüklere aykırı davranması, kasten işlenen suçtan hakkında kamu davası açılması ya da çocuğun iyileşmesi hâlinde infazın ertelenmesi kaldırılır ve ceza derhâl infaz edilir. Bu sürede Cumhuriyet savcısı tarafından şu yükümlülüklerden en az biri uygulanır:
a) Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmeme,
b) Belirlenen yerlere belirlenen aralıklarla başvurma,
c) Ekonomik durum gözetilerek belirlenen güvence miktarını yatırma.
Ayrıca yurt dışına çıkamama yükümlülüğü de uygulanır.
Hükümlünün kişisel istemiyle infazın ertelenmesi koşulları
Bu bölüm, infazın ertelenmesi taleplerinde ceza süresi sınırlarını açıklar. Kasten ve taksirle işlenen suçlarda farklı üst sınırlar söz konusudur.
Ceza süresi şartı
- Kasten işlenen suçlarda infazın ertelenmesi, üç yıl ve altındaki hapis cezaları için mümkündür.
- Taksirle işlenen suçlarda infazın ertelenmesi, beş yıl ve altındaki hapis cezaları için uygulanabilir.
Bu sınırların üzerindeki cezalarda infazın ertelenmesi kararı verilemez.
Kişisel istem dışındaki hâllerde (akıl hastalığı, hayat için kesin tehlike oluşturan hastalık, ağır hastalık/engellilik, gebelik ve doğum) ceza miktarına bakılmaksızın infazın ertelenmesi uygulanabilir.
Suç örnekleri
- Kasten işlenen suçlar: Dolandırıcılık, bilişim suçları, şantaj, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, kasten öldürme, hırsızlık, mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, kasten yaralama, tehdit, özel belgede sahtecilik, resmi belgede sahtecilik.
- Taksirle işlenen suçlar: Taksirle öldürme, taksirle yaralama.
Ne kadar süreyle infazın ertelenmesi mümkündür?
Bu bölüm, infazın ertelenmesi taleplerinde süre sınırlarını ve başvuru sayısını açıklar. Kişisel istemle talep edilebilecek erteleme sayısı ve toplam süre belirtilir.
Süre ve başvuru sayısı
Hükümlü kişisel nedenlerle yalnızca iki kez infazın ertelenmesi isteyebilir. Her başvuruda verilebilecek azami süre bir yıldır; toplamda iki yılı aşamaz (m.17/2). İlk erteleme süresi bittikten sonra ikinci kez başvuru yapılabilir.
Özel durumların kapsamı
Kişisel istem dışındaki hâllerde (akıl hastalığı, hayat için kesin tehlike teşkil eden hastalık, ağır hastalık/engellilik, gebelik ve doğum) ceza miktarına bakılmaksızın infazın ertelenmesi mümkündür. Ayrıca, gebe olan veya doğumdan itibaren bir yıl altı ay geçmemiş kadınlar bakımından infaz geri bırakılır; çocuk ölmüş veya anneden başka birine verilmişse doğumdan iki ay sonra infaza devam edilir (m.16/4).
Birden fazla cezaya mahkûmiyet halinde infazın ertelenmesi
Bu bölüm, birden çok cezanın bulunması hâlinde infazın ertelenmesi değerlendirmesinin nasıl yapılacağını açıklar. İçtima kuralı ve toplam ceza ölçütü vurgulanır.
İçtima ve toplam ceza ölçütü
Her ceza hukuken bağımsızdır; ancak birden fazla ceza içtima edilerek toplanır (5275 s. Kanun m.99). İnfazın ertelenmesi şartları toplam ceza üzerinden belirlenir. Örneğin, uyuşturucu madde kullanmadan 1 yıl 8 ay ve dolandırıcılıktan 2 yıl 1 ay alan hükümlünün toplamı 3 yıl 9 ay olduğundan infazın ertelenmesi mümkün değildir.
Denetimli serbestlik sırasında yeni ceza
Denetimli serbestlik uygulanırken yeni bir hapis cezası kesinleşirse cezalar yine toplanır ve infazın ertelenmesi koşulları bu toplam ceza üzerinden değerlendirilir. Örneğin, 1 yıl 8 ay hapis cezasıyla tahliye olan ve 8 ay denetimli serbestlikten sonra 2 yıl hapis cezası kesinleşen hükümlü bakımından, kısmî infaz edilmiş olsa dahi toplam 3 yılı aştığı için infazın ertelenmesi mümkün değildir.
İnfazın ertelenmesinin mümkün olmadığı haller
Bu bölüm, infazın ertelenmesi yasağının uygulandığı özel suç ve statüleri listeler. Kanunun açık hükümleri çerçevesinde değerlendirme yapılır.
Kanuni istisnalar (m.17/6)
Aşağıdaki hükümlüler yönünden infazın ertelenmesi kararı verilemez:
- Örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan hükümlüler (siyasi suçlar dâhil),
- Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan hükümlüler,
- Mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulananlar,
- Disiplin veya tazyik hapsi bulunanlar.
Cezaevindeki hükümlüler için infaza ara verme başvurusu
Bu bölüm, cezaevinde bulunan hükümlüler için infazın ertelenmesi değil, “infaza ara verilmesi” kurumunu açıklar. Uygulanma nedenleri ve azami süre sınırı belirtilir.
Nedenler ve süre (m.17/3)
Cezaevindeki hükümlü, aşağıdaki nedenlerden biri varsa savcılığa başvurabilir:
- Yükseköğrenimini tamamlayabilmek,
- Anne, baba, eş veya çocukların ölümü ya da bu kişilerin sürekli hastalık/malullüğü nedeniyle ailenin ticari faaliyetlerinin yürütülememesi veya tarım topraklarının işlenememesi,
- Hükümlünün hastalığının sürekli tedavi gerektirmesi,
- Benzer zorunlu veya acil haller.
Cezaevindeki hükümlü hakkında infaza, her defasında bir yılı geçmemek üzere ve en çok iki kez ara verilebilir; toplam süre iki yılı aşamaz.
İnfazın ertelenmesi için teminat ve iade
Bu bölüm, infazın ertelenmesi taleplerinde güvence (teminat) uygulamasını açıklar. Teminat miktarının belirlenmesi ve iade süreci özetlenir.
Teminatın alınması ve iadesi
Hükümlünün istemiyle hapis cezasının infazın ertelenmesi teminata bağlanabilir (m.17/5). Uygulamada teminat, belirli bir paranın vergi dairesine yatırılmasıyla alınır; infaz savcılığı çoğu kez belli bir meblağın (örneğin 5.000 TL) yatırılması hâlinde infazın ertelenmesi kararı verir. Hükümlü, erteleme süresi sonunda cezasını infaz ettirmek üzere teslim olduğunda teminat iade edilir.
Not: Hapis cezasının “ertelenmesi” (maddi/usul hukukuna ilişkin) ile infazın ertelenmesi (infaz hukukuna ilişkin) birbirine karıştırılmamalıdır.
İnfazın ertelenmesi Yargıtay kararları
Bu bölüm, infazın ertelenmesi kurumuna ilişkin seçili Yargıtay kararlarının özetlerini içerir. Her karar, ilgili hukuki ilkeyi somutlaştırır.
İnfazın ertelenmesi talebinin reddine itiraz
5275 sayılı Kanun’un 17. maddesi, kesinleşmiş cezaların hangi şartlarda ertelenebileceğini düzenler ve erteleme/infaza ara verme konusunda karar yetkisini infazı yürüten Cumhuriyet Başsavcılığına bırakır. Başsavcılığın infazın ertelenmesi talebini olumlu ya da olumsuz karara bağlamasına karşı kanunda bir yasa yolu öngörülmediğinden, infaz hâkimliğinin itirazın usulen reddi isabetlidir (Yargıtay 1. CD, E. 2021/75, K. 2021/12921).
Hamilelik, doğum ve infazın ertelenmesi
5275 sayılı Kanun m.16/4-5 hükümleri uyarınca; kapalı kurum dışında gebe kalan, 17/07/2020’de doğum yapan hükümlünün çocuğu sağ olup başkasına verildiğine dair bilgi yoksa m.16/5’in uygulanma olanağı bulunmadığı gibi, m.16/4’e göre infazın ertelenmesi kararı verilmesi gerekirken itirazın reddi isabetsizdir (Yargıtay 1. CD, E. 2021/9888, K. 2021/12928).
Akıl hastalığı nedeniyle infazın geri bırakılması
İnfaz aşamasında akıl hastalığına tutulan hükümlü hakkında Adli Tıp Kurumundan veya onay şartıyla belirlenen tam teşekküllü hastanelerden rapor alınmalı; infazın ertelenmesi (geri bırakma) kararı verilerek TCK m.57 uyarınca sağlık kurumunda koruma ve tedavi sağlanmalı; devam ve sağlık izlemi işlemleri Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülmelidir. Somut olayda bu yaklaşımı benimseyen mahkeme kararında isabetsizlik bulunmadığına karar verilmiştir (Yargıtay 1. CD, E. 2016/3844, K. 2017/158).
Süre şartı ve toplam ceza
Hükümlünün infazın ertelenmesi başvurusunda, birden fazla kesinleşmiş ceza varsa her bir ceza ayrı ayrı değil toplam ceza süresi esas alınmalıdır. Somut olayda kasten işlenen suçlardan infaza konu toplam cezanın üç yılı geçtiği gerekçesiyle erteleme talebinin reddi hukuka uygundur; bu karara karşı şikâyetin kabulüne dair kararın itirazla kaldırılması gerekir (Yargıtay 1. CD, E. 2024/5581, K. 2025/2052).
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
