Bilgi vermeme suçu; hukuki bir ilişki sonucu (örneğin satın alma, ödünç alma, tramp, bağış vb.) edinilen bir eşyanın aslında bir suçtan elde edildiğinin sonradan öğrenilmesine rağmen, bu durumun derhal ve makul bir süre içinde soruşturmaya yetkili makamlara (polis, jandarma, savcılık vb.) bildirilmemesi halinde oluşur. Buradaki “vakit geçirilmeksizin” ifadesi, her somut olayın özelliğine göre bildirim yükümlülüğünün makul bir sürede yerine getirilmesi gerektiğini ifade eder.
Bilgi Vermeme Suçunun Kanuni Dayanağı
Bilgi vermeme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 166. maddesinde “Malvarlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Eşyanın teslim alındığı anda, o malın bir suçtan (örneğin hırsızlık, dolandırıcılık, yağma vb.) elde edildiği biliniyorsa, fail artık suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu nedeniyle cezalandırılır.
Örneğin, bir kişi çalıntı olduğunu bilerek bir bisiklet satın alırsa, bu durumda bilgi vermeme değil, suç eşyasının satın alınması suçu oluşur. Ancak kişi bisikleti pazar yerinden alıp sonradan çalıntı olduğunu öğrendiğinde bu bilgiyi derhal yetkili mercilere bildirmezse, işte o zaman bilgi vermeme suçu meydana gelir.
Bilgi Vermeme Suçunun Unsurları
Bir malın hukuki bir ilişki çerçevesinde (örneğin satış, bağış, ödünç) edinilmesinden sonra, bu malın bir suç işlenmesi sonucu elde edildiğinin öğrenilmesi halinde suçun oluşumu değerlendirilir. Bu durumda, eşyanın suçtan elde edildiğini öğrendikten sonra bildirimde bulunmamak bağımsız bir suç oluşturur.
Bu nedenle, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu oluşmaz çünkü kast, fiilin işlendiği anda mevcut değildir. Ancak eşyanın sonradan bir suç sonucu elde edildiğinin anlaşılması durumunda bildirme yükümlülüğü doğar. Bu yükümlülüğe aykırı hareket etmek, TCK m.166 kapsamında bağımsız bir suç olarak tanımlanmıştır (Madde Gerekçesi).
Bilgi Vermeme Suçunun Cezası (TCK 166)
Bilgi vermeme suçu, TCK m.166’ya göre altı aya kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
Bir kimse, hukuki bir ilişki yoluyla elde ettiği eşyanın bir suç işlenerek ya da suç dolayısıyla elde edildiğini öğrendiği halde bu durumu soruşturma yetkisine sahip makamlara gecikmeden bildirmezse, bu yaptırımlardan biri uygulanır.
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Adli Para Cezasına Çevirme
Adli para cezası, bazı hallerde hapis cezası yerine uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Ancak bilgi vermeme suçunda, hapis cezası seçenek yaptırım olarak düzenlendiği için mahkeme tarafından hapis cezası tercih edildiğinde bu ceza sonradan adli para cezasına çevrilemez.
Bu durum, kanun koyucunun her iki yaptırımı alternatif seçenek olarak düzenlemesinden kaynaklanmaktadır.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB), sanık hakkında verilen cezanın belirli bir denetim süresi içinde sonuç doğurmamasını ve koşulların yerine getirilmesi halinde tamamen ortadan kalkmasını sağlayan bir kurumdur.
Bilgi vermeme suçu nedeniyle verilen hapis cezası hakkında HAGB kararı verilmesi mümkündür. Bu durumda, denetim süresi sonunda yükümlülükler yerine getirilirse dava düşer.
Ceza Ertelemesi
Ceza ertelemesi, mahkemenin hükmettiği hapis cezasının infazından şartlı olarak vazgeçmesidir. Bilgi vermeme suçu kapsamında verilen hapis cezaları için erteleme hükümleri de uygulanabilir.
Suçun Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma
Uzlaşma
Uzlaşma, fail ile mağdurun bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Bilgi vermeme suçu, yalnızca TCK m.167’de belirtilen kişiler aleyhine işlendiğinde uzlaşmaya tabidir. Diğer durumlarda uzlaşma hükümleri uygulanmaz.
Şikayet ve Soruşturma
Bilgi vermeme suçu, TCK m.167’de belirtilen kişiler aleyhine işlendiğinde şikayete tabi bir suçtur. Diğer hallerde ise savcılık tarafından resen soruşturulur.
Şikayet hakkı, dava zamanaşımı süresi içinde kullanılabilir. Şikayetten vazgeçilmesi halinde dava düşer.
Dava Zamanaşımı
Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre geçmesine rağmen dava açılmamış veya açılan davanın sonuçlanmamış olması durumunda davanın düşmesini sağlayan bir kurumdur.
Bilgi vermeme suçu için öngörülen olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Bilgi Vermeme Suçunda Görevli Mahkeme
Bilgi vermeme suçu yargılamalarında görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Bu mahkeme, hem fiilin niteliğini hem de failin bildirim yükümlülüğünü değerlendirerek hüküm kurar.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
