Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu (TCK m.134) | Cezası, Şartları ve Yargıtay Kararları
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu (TCK m.134) nedir? Suçun şartları, cezası, ifşa hâli, şikâyet, uzlaştırma ve Yargıtay kararları; bilişim yoluyla işlenme ve basın özgürlüğü ilişkisiyle birlikte bu rehberde ayrıntılı şekilde açıklanır.
Bölüm 1/3 — Tanım, Kapsam ve Genel Çerçeve
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Nedir? (TCK m.134)
Özet: Bu bölüm, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun koruduğu hukuki değeri, suçun dayanağını ve TCK m.134’teki temel düzenlemeyi açıklar. Suçun, bireyin özel alanına izinsiz müdahale edilmesini cezalandırdığı vurgulanır.
Özel hayatın gizliliği, bireyin toplum içinde sağlıklı bir kişilik gelişimi sürdürebilmesi için hukuken korunan bir değerdir. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, kişinin başkalarınca bilinmesini istemediği özel alanına yönelik müdahaleleri yaptırıma bağlayarak hukuki güvence sağlar. 5237 sayılı TCK’nın 134. maddesi, özel alanın izinsiz gözetlenmesi, dinlenmesi, kayda alınması ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamında ifşa edilmesini düzenler.
TCK m.134 Hükmü
Özet: TCK m.134, özel hayatın gizliliğine yönelen iki temel fiili düzenler: gizliliğin ihlali ve ses/görüntülerin ifşası. Kayıtla işlenmesi ve basın-yayın yoluyla yayılması hâlinde cezalar ağırlaşır.
(1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır; ihlalin görüntü veya seslerin kayda alınmasıyla işlenmesi hâlinde ceza bir kat artırılır.
(2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılır; basın ve yayın yoluyla yapılması hâlinde de aynı ceza uygulanır.
Karıştırılmaması Gereken Suç Tipleri
Özet: Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, genel koruma normudur; kişisel veri ve haberleşme suçlarıyla sınırları ayrıdır.
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, özel alanı koruyan genel norm niteliğindedir; şu özel normlarla karıştırılmamalıdır:
- Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu,
- Bilişim suçları,
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu,
- Kişisel verileri ele geçirme, yayma veya başkasına verme suçu.
Bilişim Yoluyla İşlenen Fiillerin Niteliği
Özet: İnternet ve akıllı cihazlar kullanılarak işlenen ihlaller, özellikle ifşa hâlinde TCK m.134/2 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun nitelikli şeklidir.
Günümüzde youtube, instagram, twitter, facebook, whatsapp, e-posta gibi araçlarla bilgisayar, cep telefonu, tablet üzerinden işlenen ihlaller sıktır. Bu şekilde internet üzerinden gerçekleştirilen eylemler, aşağıda açıklanacağı üzere TCK m.134/2 kapsamında nitelikli hâl olarak özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturur.
Bölüm 2/3 — Suçun Şartları, Alanın Sınırları ve Uygulama Ölçütleri
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Şartları (TCK m.134)
Özet: Bu kısımda özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun hangi özel alanları koruduğu ve ihlalin hangi davranışlarla oluşabileceği somut örneklerle açıklanır.
Birey, kişisel ve sosyal yaşamın farklı katmanlarında çeşitli görünümlerle var olur; özel hayatın gizliliğini ihlal suçu yalnızca bu özel alanı güvence altına alır. Özel hayat, herkesçe bilinmeyen, bilinmesi gerekmeyen; kişinin hiç kimseyle veya sınırlı kişilerle paylaştığı alanı ifade eder. Örneğin, evde duş alırken ya da mağazada kabinde üst değiştirirken rıza dışı izlemek/gözetlemek, TCK m.134/1 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçudur; zira mahrem alan gözetlenmiştir.
Özel Alanın Sosyal Mekânlarda da Mevcudiyeti
Özet: Kişinin AVM, sokak, park gibi alanlarda da özel alanı vardır; sıradan görünürlük ile mahremiyete yönelen kayıt/çekim ayrıştırılmalıdır.
Kişinin özel hayatı, yalnızca konutla sınırlı değildir; sokak, park, iş yeri, AVM gibi sosyal mekânlarda da söz konusudur. Örneğin, AVM’de alışveriş yapan bir kadının alelade bir fotoğrafta görünmesi özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturmaz; ancak yürüyen merdivende etek altına kamera tutarak görüntü almak ihlaldir.
Toplumsal Faaliyetler ve Mahremiyet Eşiği
Özet: Havuza girmek, spor yapmak gibi kamusal faaliyetler dahi, belirli koşullarda özel hayat kapsamına girebilir; mahremiyetin başladığı nokta kişinin istememe iradesidir.
Sinema, tiyatro, havuz, spor gibi faaliyetlerde de özel hayat gündeme gelebilir. Örneğin, bikiniyle havuza giren kişinin fotoğrafını çekmek, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu sayılabilir. Bu suç, bireyin bilinmesini istemediği özel alana müdahaleyi cezalandırmak amacıyla düzenlenmiştir.
İzleme, Kaydetme ve İfşa Fiilleri
Özet: İzleme/gözleme, kayıt ve ifşa davranışlarının her biri özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu doğurabilir; sosyal medyada ilişki ifşası buna örnektir.
Kişinin sınırlı kişilerce bilinen özel hayatı ile ilgili izleme, gözleme, kaydetme, ifşa gibi fiiller de suçtur. Örneğin, basit bir fotoğrafta iki kişinin el ele olduğu anlaşılınca bu görseli sosyal medyada yayımlayıp ilişkilerini ifşa etmek, TCK m.134/2 uyarınca “ses ve görüntülerin ifşası suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçu” oluşturur.
Kamuya Açık Alanlarda Anonimlik İlkesi
Özet: Kamuya açık alanlar sürekli gözetimi meşrulaştırmaz; anonimlik ve tanınmazlık ilkeleri korunur. Restoranda içki içerken çekilen fotoğraf dahi ihlal sayılabilir.
Kamuya açık alanlarda kişi sürekli denetimi peşinen kabullenmiş sayılmaz. Restoranda içki içerken fotoğrafının çekilmesi TCK m.134/1 anlamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçu olabilir. Kalabalıkta dahi anonimlik-tanınmazlık-bilinmezlik ilkeleri geçerlidir. Özel hayat kapsamı belirlenirken; kişinin konumu, mesleği, tanınırlığı, davranışları, rızası ve öngörüleri, sosyal ilişkileri, fiziki çevrenin özellikleri ile müdahalenin derecesi dikkate alınır (Y12CD-K:2016/8242).
Kayıt Aracı Kullanma Zorunluluğu ve Dinleme
Özet: İhlal için mutlaka kamera/cihaz gerekmez; çıplak gözle seyretme veya anlaşılmaz olsa bile gizlice dinleme de yeterlidir.
TCK m.134/1 ilk cümle uyarınca özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun oluşması için görüntü/ses kaydına elverişli bir araç zorunlu değildir; özel bir olayın çıplak gözle seyredilmesi ya da anlaşılmasa bile gizlice dinlenmesi yeterlidir.
Kayıtla Sabitleme ve Suçun Tamamlanması
Özet: İlgilinin rızası olmaksızın özel hayata ilişkin görüntü/sesin herhangi bir ortama sabitlenmesiyle suç tamamlanır; failin kaydı izlemesi/dinlemesi şart değildir.
TCK m.134/1 ikinci cümle, özel hayat görüntü/sesinin rıza dışında elektronik/dijital/manyetik ortama sabitlenmesini düzenler. Kişinin tanınabilir olması veya sesin anlaşılabilirliği şart değildir; kayıt anında suç tamamlanır, mağdur zararı aranmaz; failin kaydı izlememiş/dinlememiş olması sonucu değiştirmez.
İfşa (Yayma) Şartı ve Bağımsız Suç Niteliği
Özet: İfşa; hukuka uygun elde edilmiş olsa bile rıza dışı paylaşımı kapsar ve bağımsız suçtur. Mağdurun anlaşılabilirliği aranır.
TCK m.134/2’deki özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun ifşa biçimi; görüntü/sesin, hukuka uygun veya taksirle elde edilmiş olsa dahi rıza dışı olarak yayılması/açığa vurulması/alenileştirilmesidir. Mağdurun anlaşılması/anlaşılabilir olması gerekir; bu fiil, birinci fıkradan bağımsız ayrı bir suçtur (Yargıtay 12CD-K.2022/6714).
Dedektiflik Faaliyetleri ve Azmettirme
Özet: Sürekli takip ve gözetim yoluyla günlük hareketlerin kaydı, amaç ne olursa olsun özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturur; eşini izleten kişi azmettiren olabilir.
Kişilerin gün içindeki hareketlerini, kimlerle nerede ve nasıl görüştüklerini sürekli izleyip kaydeden dedektiflik faaliyetleri, amaç ne olursa olsun özel hayatın gizliliğini ihlal suçudur (Y12CD-K.2022/9309). Örneğin, boşanma sürecindeki eşini dedektife izleten kişi azmettiren, kayıt yapan dedektif ise TCK m.134/1-2. cümle gereği fail olarak sorumlu tutulur.
Huzur ve Sükûnu Bozma ile Sınır
Özet: Sürekli ama alelade fotoğraf çekimleri ihlali doğurmasa da, TCK m.123 kapsamındaki huzur ve sükûnu bozma gündeme gelebilir.
Açık alandaki alelade resimlerin sık sık çekilmesi her zaman özel hayatın gizliliğini ihlal suçu doğurmayabilir; buna karşın TCK m.123 uyarınca kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçu oluşabilir (Y12CD-K:2012/5809).
İnternet Üzerinden Kaydetme ve Yetersiz Gerekçe Sorunu
Özet: İnternette görüşme sırasında rıza dışı kayıt, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu gündemidir; mahkemenin tartışmaması bozma nedenidir.
Sanığın internet üzerinden görüştüğü mağdurenin görüntülerini cep telefonuna kaydettiğini ikrar etmesine rağmen fiilin TCK m.134 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturup oluşturmadığının tartışılmaması, bozma nedenidir (Y4CD-K.2019/15132).
Rızaya Dayalı Paylaşım ve Sonraki İfşa
Özet: Rızaya dayalı cinsel içerikli paylaşımın kaydı tek başına suç değildir; ancak üçüncü kişilerle paylaşılması TCK m.134/2 kapsamında ifşadır.
Sosyal medya/iletişim araçlarında taraflardan birinin rızayla yaptığı cinsel içerikli sohbet, fotoğraf veya video kaydedildiğinde tek başına özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşmaz. Fakat bu içeriklerin üçüncü kişilerle paylaşılması, TCK m.134/2 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçudur.
Şantajla Bağlantılı İfşa
Özet: Rıza dâhilinde kaydedilen içerikle para talep edilip tehdit sonrası ifşa gerçekleşmişse, şantaj ve ifşa suçları birlikte oluşabilir.
Sanığın, mağdurla rızaya dayalı kayıtlı cinsel sohbetleri üzerinden para talep edip, verilmemesi üzerine bu konuşmaları ifşa etmesi olayında, şantaj ve TCK m.134/2 kapsamındaki özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun sübut bulduğu kabul edilmiştir (Y12CD-2019/9756 K.).
Manevi Unsur ve Suçun Yapısı
Özet: Suç genel kastla işlenir ve serbest hareketlidir; özel alanı ihlal etmeyi bilme ve isteme yeterlidir.
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, genel kastla işlenir; failin başkasının özel alanına müdahale ettiğini bilmesi ve istemesi yeterlidir. Suç, serbest hareketli olup özel alanı ihlal etmeye elverişli her türlü fiille gerçekleşebilir.
Bölüm 3/3 — İfşa (m.134/2), Basın Özgürlüğü, Ünlüler, Bilişim, Cezalar, Şikâyet/Uzlaştırma ve Örnekler
Görüntü ve Seslerin “İfşa” Edilmesi (TCK m.134/2)
Özet: İfşa, özel hayat verilerinin rıza dışı açıklanmasıdır; duyulup görülmesi şart değildir, ifşaya elverişlilik yeterlidir.
İfşa, gizli olanın açığa vurulması/yayılmasıdır. Bir ses veya görüntünün başkalarınca görülebilecek/duyulabilecek şekilde ifşası, fiilen duyulup görülmese bile TCK m.134/2 anlamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturur. Rıza ile elde edilmiş olsa da rıza dışı ifşa yeterlidir. Örneğin, sevgililik ilişkisinde rızayla çekilen alelade fotoğrafların, rıza olmaksızın üçüncü kişilere gönderilmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal suçudur.
İfşa kabulü için, ihlale uğrayan kişinin anlaşılması/anlaşılabilir olması gerekir; yetkisiz kişilerin içeriği öğrenmesi ile suç tamamlanır; ayrıca bir zarar sonucu aranmaz; failin kaydı izleyip dinlememesi önem taşımaz (Y12CD-K.2022/4593). İfşa, buna elverişli araçlarla yapılmış olmalıdır; elverişsiz araçla ifşa suçu oluşmaz. Fail hem kayda alır hem ifşa ederse, TCK m.134/1 ve m.134/2 uyarınca iki ayrı suç söz konusu olur.
Basın Özgürlüğü ile İlişki
Özet: Güncellik, görünür gerçek ve ölçülülük ilkeleri sağlandığında haber niteliğindeki yayınlar özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturmaz.
Basın özgürlüğü ve haber verme hakkı kapsamında, güncel, görünür gerçeğe uygun ve ölçülü içerikler özel hayatın gizliliğini ihlal suçuna vücut vermez. Kamu yararı bulunmayan, tamamen özel alanla ilgili ses/görüntü yayınları ise bu korumadan yararlanamaz. Yayımlanan haberin konu ile düşünsel bağlantısı, kişinin konumu ve kamuyu ilgilendirme niteliği önemlidir; bu çerçevede beraat kararı isabetli bulunmuştur (Y12CD-K.2022/6240).
Ünlü Kişilerde Sınırın Daralması
Özet: Tanınmış kişilerin özel alanı daha dardır; haber değeri ve kamu ilgisi gözetilerek özel hayatın gizliliğini ihlal suçu değerlendirilir.
Siyasetçi, sanatçı, sporcu gibi tanınmış kişiler, özel hayatlarının izlenmesine daha fazla katlanmak durumundadır. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu bakımından haber değeri, kamuoyu ilgisi ve kişinin konumu belirleyicidir. Örneğin, kamuya mal olmuş kişinin güncel ve görünür gerçeğe uygun görüntülerinin haber yapılması, basının sınırları içinde sayılmış ve beraat kararı hukuka uygun bulunmuştur (Y12CD-K.2024/329).
Bilişim Yoluyla İşlenen İhlaller
Özet: Sosyal medya ve web hizmetleri bilişim sistemi sayılır; ifşa içeren eylemler özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun nitelikli hâlidir.
Youtube, instagram, twitter, facebook, whatsapp ve web siteleri ile bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi araçlar bilişim sistemi kabul edilir. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, özellikle internet ortamında üçüncü kişilerle rıza dışı ses/görüntü paylaşımı ile nitelikli hâlde karşımıza çıkar. Bu hâlin cezası 2 yıldan 5 yıla kadardır (TCK m.134/2).
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunun Cezası
Özet: Suçun basit şekli 1–3 yıl; kayıtla işlenirse 2–6 yıl; ifşa hâli 2–5 yıl hapisle cezalandırılır; basın-yayın yoluyla ifşada da aynı ceza uygulanır.
Cezalar iki fıkrada toplanır:
- Basit şekil (m.134/1 ilk cümle): 1–3 yıl hapis.
- Kayıtla işlenirse (m.134/1 ikinci cümle): Ceza bir kat artırılır → 2–6 yıl hapis.
- İfşa (m.134/2): 2–5 yıl hapis; basın-yayın veya internet yoluyla ifşada da aynı ceza uygulanır.
Örnek: Bir kimsenin yatak odasını gizlice izlemek 1–3 yıl, görüntüyü kaydetmek ise 2–6 yıl hapis cezasını gerektirir.
Cezayı Artıran Nedenler (TCK m.137)
Özet: Kamu görevlisinin yetkisini kötüye kullanması veya meslek/sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanılması hâlinde cezalar 1/2 oranında artırılır.
Aşağıdaki durumlarda özel hayatın gizliliğini ihlal suçu nedeniyle verilen cezalar 1/2 artırılır:
- Kamu görevlisinin görev yetkisini kötüye kullanarak suçu işlemesi (ör. telefon dinleme yetkisini aşan polis memuru),
- Meslek/sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanılması (ör. sekreterin patronuna ait özel mektupları ifşa etmesi).
Şikâyet ve Uzlaştırma (TCK m.139)
Özet: Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu şikâyete tabidir; süre 6 aydır ve uzlaştırma prosedürü uygulanır.
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun tüm şekilleri şikâyete tabidir. Süre, mağdurun fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 aydır. Kollukta şikâyetten vazgeçme hâlinde aynı fiile ilişkin yeni şikâyet mümkün değildir. Suç, uzlaştırma kapsamındadır; soruşturma/kovuşturma aşamasında önce uzlaştırma yoluna gidilmelidir.
Cezanın Ertelenmesi, Para Cezasına Çevirme ve HAGB
Özet: Uygun koşullarda hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir; HAGB ve erteleme kurumu özel hayatın gizliliğini ihlal suçu bakımından uygulanabilir.
Adli para cezası, bazı hâllerde hapis yerine/yanında uygulanabilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB), denetim süresi sonunda sonuç doğurmayacak şekilde hükmün askıda kalmasını sağlar ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçunda uygulanabilir. Cezanın ertelenmesi de, koşulları varsa mümkündür.
Yargıtay’dan Örnek Kararlar (Seçme Özetler)
Özet: Aşağıdaki örnekler, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun hem m.134/1 hem m.134/2 yönüyle uygulamasını somutlaştırır.
- Cinsel ilişkinin rıza dışı kaydı: TCK 134/1 (Y12CD-K.2020/4525).
- Yatak odasının kapısından gözetleme: TCK 134/1 (Y12CD-K.2017/7381).
- Çıplak görüntülerin kaydı ve internette yayımı: TCK 134/1 ve 134/2 (Y12CD-K.2018/1161).
- Okul çevresinde küçüklerin fotoğrafları: Mağdur sayısına göre TCK 134/1, 43/1 (Y12CD-K.2018/12388).
- İşyeri soyunma odasına gizli kamera ve dağıtım: TCK 134/1 ve 134/2 zincirleme (Y12CD-K.2018/12017).
- Etek altı çekim: Özel hayatın gizliliği ve cinsel taciz; TCK 44 gereği tek ceza özel hayattan (Y12CD-K.2022/1924).
- 16 yaş mağdurun çıplak görüntülerinin ifşası: TCK 134/2 ile TCK 226/5 yarışması; ağır olan uygulanır (Y12CD-K.2019/1519).
- Facebook’tan kardeşe özel fotoğraf gönderme: TCK 134/2 (Y12CD-K.2019/5463).
- Sahte profil üzerinden yan yana fotoğrafların yayımı: TCK 134/2 (Y12CD-K.2016/5758).
- Öğretmenin etek altı görüntüsünü çekip arkadaşlara gönderme: TCK 134/1 ve 134/2 (Y12CD-K.2018/2232).
- Alay amaçlı gizli kayıt ve Facebook’ta yayım: TCK 134/1 ve 134/2 (Y12CD-K.2018/1499).
- Tramvayda erojen bölge odaklı çekim: TCK 134 (Y12CD-K.2017/3324).
- Eski eşin özel yaşam resimlerini Facebook’ta yayınlama: TCK 134/2 (Y12CD-K.2019/2689).
- Tesettürlü/başı açık fotoğrafları yan yana koyup paylaşma, yaşam tarzını hedef alan yorum: TCK 134/2 (Y12CD-K.2017/3116).
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
