İcra Takibine Rağmen Borcu Ödememek Suç mu? | Cezai Sorumluluk, Şikayet Hakkı ve Örnek Dilekçe
Borçluların büyük kısmı hakkında icra takibi başlatıldıktan sonra ödeme yapmamakta ya da süreci sürüncemede bırakmaktadır. Bu durum hem alacaklıların tahsil imkanını zorlaştırmakta hem de icra sisteminin işlevselliğini tehlikeye sokmaktadır. Peki, icra takibine rağmen borç ödememek bir suç mudur? Bu davranışın cezai yaptırımı var mıdır? Bu yazımızda, İcra ve İflas Kanunu’nda yer alan düzenlemeler kapsamında bu soruya yanıt arayacağız. Ayrıca İcra Ceza Mahkemesi’ne verilebilecek şikâyet dilekçesi örneğini de paylaşacağız.
📌 İcra Takibine Rağmen Borcu Ödememek Tek Başına Suç Sayılır mı?
Kısa cevap: Hayır.
Borçlu hakkında ilamsız ya da ilamlı icra takibi başlatılması ve borcun ödenmemesi tek başına bir ceza sorumluluğu doğurmaz. Çünkü borçlunun ödeme gücü olmayabilir. Ancak bazı ek yükümlülüklerin ihlali durumunda bu davranış cezai sonuç doğurur.
⚖️ Hangi Durumlarda Suç Oluşur?
İcra takibi yapıldıktan sonra borçlunun aşağıdaki yükümlülükleri doğar. Bu yükümlülüklerin ihlali İcra Ceza Mahkemesi’nin görev alanına girer.
✅ 1. Mal Beyanında Bulunmamak – İİK m. 337–338
Ödeme emri tebliğ edildikten sonra borçlu, 7 gün içinde mal beyanında bulunmalıdır. Bu yükümlülük yerine getirilmezse suç oluşur.
✅ 2. Haczedilen Malları Kaçırmak – İİK m. 331
Borçlu, haczedilen malları gizlerse, başkasına devrederse bu da suç teşkil eder.
✅ 3. Taahhüdü İhlal – İİK m. 340
Borçlu, icra müdürlüğü önünde ödeme taahhüdünde bulunur, ama ödemezse suç oluşur.
✅ 4. Nafaka Borcunu Ödememek – İİK m. 344
Mahkeme kararıyla verilen nafaka borcu ödenmezse, alacaklı şikâyet edebilir.
🛑 Sadece Borcu Ödememek Suç Sayılmaz!
Borçlunun ekonomik gücü gerçekten yoksa, sadece ödeme yapmadığı için ceza verilmesi mümkün değildir. Ancak;
- Mal beyanında bulunmazsa
- Taahhüt verip yerine getirmezse
- Nafaka borcunu ödemezse
→ Bu durumlar cezai yaptırıma dönüşebilir.
🧠 Uygulamada Sık Görülen Yanlışlar
| Yanlış Bilgi | Doğrusu |
|---|---|
| “Borcu ödemedim, kesin hapse girerim.” | ❌ Sadece borç ödememek suç değildir. |
| “Borcum var, beni şikayet ettiler.” | ❌ Şikayet ancak taahhüt, mal beyanı, nafaka gibi ihlallerde olur. |
| “Her icra dosyasına ceza veriliyor.” | ❌ Ceza ancak belirli ihlallerde verilir. |
✍️ Örnek Dilekçe – Mal Beyanında Bulunmamak Nedeniyle
Küçükçekmece İcra Ceza Mahkemesi’ne
KÜÇÜKÇEKMECE İCRA CEZA MAHKEMESİ’NE
ŞİKAYET EDEN : [Ad Soyad]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
VEKİLİ : Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
ŞİKAYET EDİLEN : [Borçlu Ad Soyad]
[T.C. Kimlik No]
[Adres]
DOSYA NO : Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü 202X/XXXX Esas
KONU : Mal beyanında bulunmama nedeniyle İİK m. 338 kapsamında şikâyetimizdir.
AÇIKLAMALAR :
1. Küçükçekmece İcra Müdürlüğü’nün yukarıda belirtilen dosyasında borçlu hakkında takip başlatılmış ve ödeme emri 10.03.2025 tarihinde tebliğ edilmiştir.
2. Borçlunun, yasal süre olan 7 gün içinde mal beyanında bulunması gerekirken bugüne kadar hiçbir mal beyanı sunmamış olması nedeniyle suç işlemiştir.
3. Bu nedenle, İİK m. 338 gereğince tazyik hapsi ile cezalandırılmasını talep ederiz.
DELİLLER : İcra dosyası, tebligat evrakı, UYAP kayıtları
HUKUKİ SEBEPLER : İİK m. 338 ve ilgili mevzuat
SONUÇ VE TALEP : Borçlunun, İİK m. 338 kapsamında cezalandırılmasını saygılarımızla arz ve talep ederiz.
Tarih: …/…/2025
Şikayet Eden Vekili
Av. Gökhan Yağmur
www.gokhanyagmur.com
⚖️ Yargıtay Kararları
🔹 Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2019/1142 E., 2020/4261 K.
“Borçlu hakkında başlatılan icra takibinde, ödeme emrine rağmen yasal sürede mal beyanında bulunmadığı tespit edilmişse, suç oluşur.”
🔹 Yargıtay 12. HD, 2021/3882 E., 2021/10012 K.
“Sadece ödeme yapılmaması suç oluşturmaz. Ancak yükümlülüklerin ihlali durumunda ceza verilir.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. İcra takibi başlatıldı ama ödeyemedim, hapse girer miyim?
Hayır. Sadece borcun ödenmemesi tek başına suç oluşturmaz.
2. Hangi durumda hapis cezası uygulanır?
Mal beyanında bulunmazsanız, taahhüdü ihlal ederseniz ya da nafaka borcunu ödemezseniz.
3. Mal beyanı nedir?
Borçlunun, sahip olduğu malvarlığını ve gelirini icraya bildirmesidir.
4. Borcum yok desem ne olur?
Eğer gerçekten borcunuz yoksa itiraz edebilirsiniz. Aksi hâlde yasal sonuçları olur.
5. Hapse girmemek için ne yapmalıyım?
Mal beyanında bulunun, taahhüt verirken dikkatli olun ve nafaka borçlarınızı düzenli ödeyin.
📣 İcra Takibinde Cezai Risklerden Korunmak İçin Avukat Desteği Alın
İcra dosyasında sadece borcu ödememek değil, sürece dair yükümlülükleri ihlal etmek ciddi sonuçlara neden olabilir. Avukat Gökhan Yağmur olarak, Küçükçekmece başta olmak üzere İstanbul genelinde icra ve icra ceza süreçlerinde danışmanlık ve temsil hizmeti sunuyorum.
👉 Tüm detaylar için: www.gokhanyagmur.com
🗨️ Görüşlerinizi Bizimle Paylaşın
Bu yazıda eksik olduğunu düşündüğünüz yerleri, yorum alanından bildirerek katkıda bulunabilirsiniz. Güncel bilgi sunmak en büyük önceliğimizdir.
