Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) Nedir? Şartları, İtiraz ve Yeniden Soruşturma (CMK 172–173)
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) nedir? Yeterli şüphe yokluğu ve kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde KYOK verilmesi, itiraz süreci (CMK 173), yeni delil şartı ve AYM/AİHM başvuruları dâhil tüm ayrıntılar.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) Nedir? (CMK 172)
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), savcılık soruşturması sonunda kamu davası açma olanağı görülmediğinde verilen ve dosyayı kapatan bir karardır. Kararın dayanağı, yeterli şüphenin oluşmaması veya kovuşturma olanağının bulunmamasıdır.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) ya da yaygın adıyla takipsizlik, Cumhuriyet savcısının yürüttüğü soruşturma neticesinde, şüpheli hakkında ceza mahkemesinde kamu davası açmak için gerekli koşulların bulunmadığını ifade eder (CMK m.172/1). Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), ya kovuşturma şartlarının yokluğunu ortaya koyar ya da savcılığın toplanan delilleri değerlendirip soruşturmayı sona erdirerek dosyayı kapattığını gösterir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu m.172/1’e göre savcılık, iki durumda Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verir: (1) yeterli şüphe doğurmaya elverişli delil elde edilememesi, (2) kovuşturma olanağının bulunmaması. Bu çerçevede, soruşturma sonucunda suç işlendiğine dair yeterli şüphe oluşmamışsa veya kovuşturma şartları gerçekleşmemişse Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir (Y5CD-K.2022/8269). Buna karşılık soruşturmaya yer olmadığına dair karar ise, savcılığın gelen ihbar veya şikâyet hakkında soruşturma başlatmama iradesini ifade eder.
Yeterli Şüphe Bulunmaması Nedeniyle Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)
Kısa özet: Yeterli şüphe, iddianame düzenlenmesinin eşiğidir. Deliller bu eşiğe ulaşmıyorsa savcı Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verir; ulaşıyorsa iddianame düzenler.
Yeterli Şüphe Eşiği (CMK 170/2)
CMK m.170/2’ye göre, soruşturma sonunda toplanan deliller suçun işlendiği konusunda yeterli şüphe oluşturursa savcı iddianame düzenler. Ceza muhakemesinde soruşturma, “zehap derecesinde” basit şüphe ile başlar; ancak iddianame için yeterli şüphe gerekir. Soruşturmada elde edilen deliller, akla ve bilime uygun biçimde şüphelinin suçu işlediğine işaret etmeli; bu değerlendirme sonucunda yeterli şüphe oluşursa kamu davası açılır, aksi hâlde (KYOK) verilir.
Yeterli Şüphenin Denetlenmesi ve İtiraz İmkânı
Yeterli şüphe, kamu davasının sınırlarını da belirlediğinden denetime elverişlidir. Yeterli şüphe bulunmadığı gerekçesiyle savcılık (KYOK) verirse, bu karara karşı itiraz kanun yoluna başvurulabilir. Buna mukabil, yeterli şüphe bulunduğu gerekçesiyle iddianame düzenlenmişse, mahkemenin iddianameyi “yeterli şüphe yokluğu” sebebiyle iade etme imkânı bulunmaz; savcının bu yöndeki kararına karşı ayrı bir denetim mekanizması yoktur.
Kovuşturma Olanağının Bulunmaması Nedeniyle Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)
Kimi muhakeme şartlarının gerçekleşmemesi (KYOK) verilmesini gerektirir. Bu başlık, şikâyet şartı, zamanaşımı, yaş küçüklüğü, af ve ceza ehliyeti bulunmaması gibi durumları kapsar.
Şikâyet Şartının Gerçekleşmemesi
Takibi şikâyete bağlı suçlarda, şikâyet hakkı kullanılmadığı sürece kovuşturma olanağı yoktur. Soruşturmada şikâyetten vazgeçilmesi hâlinde de ilgili suçlar bakımından (KYOK) verilir.
Dava Zamanaşımının Dolması
Dava zamanaşımı, belirli sürenin geçmesiyle devletin cezalandırma yetkisinden vazgeçmesini ifade eder. Kovuşturma aşamasında zamanaşımı gerçekleşirse düşme kararı verilir; soruşturma aşamasında sürenin dolması hâlinde Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir.
Yaş Küçüklüğü (TCK 31/1)
12 yaşını doldurmamış çocukların cezai ehliyeti bulunmadığından, bu durumda kovuşturma olanağı yoktur ve Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir.
Suçun Affedilmesi
Genel af, mahkûmiyetin tüm sonuçlarıyla ortadan kalkmasını sağlar; bu durumda soruşturmalar takipsizlikle sonuçlandırılır. Özel af hâlinde ise soruşturmaya devam edilip şartları varsa kamu davası açılır.
Ceza Ehliyetinin Bulunmaması (TCK 32/1)
Akıl hastalığı nedeniyle fiilin anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya davranışlarını önemli ölçüde yönlendiremeyen kişiye ceza verilemez. Bu hâllerde savcılık Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) tesis eder.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararı (KYOK) Kim ve Nasıl Verir?
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), soruşturmayı yürüten savcı tarafından verilir ve ilgili kişilere tebliğ edilerek itiraz mercii ile süresi gösterilir.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), soruşturmayı yapan savcı tarafından verilir. Savcılık, suçun işlenip işlenmediğini ve şüphelinin fail olup olmadığını her türlü bilgi, belge, beyan ve delil ışığında inceler; delillerin kamu davasını açmaya yetmemesi hâlinde Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir. Bu karar, suçtan zarar görene, müştekiye ve ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir; kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii açıkça gösterilir (CMK m.172/1).
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara (KYOK) Nereye İtiraz Edilir? (CMK 173)
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), tebliğden itibaren iki hafta içinde, kararın verildiği savcılığın yargı çevresindeki ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edilebilir.
İtiraz, savcılık kararının yerinde olmadığı gerekçesiyle üst merciiye başvurudur. Müşteki veya suçtan zarar gören; Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kendisine tebliğ edildikten sonra iki hafta içinde, kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine başvurur (CMK m.173/1). Süre, tebliğ ile başlar. İtiraz, KYOK kararına karşı dilekçe ile yapılır ve dilekçede kamu davası açılmasını gerektirebilecek olay ve delillere yer verilir (CMK m.173/2).
İtirazın İncelenmesi ve Olası Sonuçlar
Sulh ceza hâkimliği, dosya üzerinden karar verebilir veya gerektiğinde soruşturmanın genişletilmesini isteyebilir. Kamu davası açmaya yeterli neden bulunmazsa itiraz gerekçeli olarak reddedilir, masraflar itiraz edene yüklenir ve dosya savcılığa gönderilir (CMK m.173/3). Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) itiraz üzerine incelenirken, yeterli delil yoksa ret; yeterli delil varsa kabul; eksiklik hâlinde soruşturmanın genişletilmesi kararı verilebilir (Y11CD-K.2024/938). Hâkimlik, itirazı haklı bulursa Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)’ı kaldırır; bu durumda savcı iddianame düzenlemek zorundadır. Ancak, örneğin kamu davasının açılmasının ertelenmesi gibi savcının takdir yetkisi kapsamında kalan hâllerde, sulh ceza hâkimliği yalnızca takdirin yerinde kullanılıp kullanılmadığını denetler; yeterli şüphe bulunduğu gerekçesiyle savcının dava açmasına karar veremez (CMK m.173/5).
KYOK (Takipsizlik) Kesinleştikten Sonra Yeniden Soruşturma Açılabilir mi?
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), itiraz edilmezse tebliğden iki hafta sonra; itiraz reddedilirse ret kararıyla kesinleşir. Kesinleşen KYOK sonrasında re’sen dava açılamaz; istisna, yeni delil ve kanun yararına bozmadır.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) itiraz edilmezse tebliğden itibaren iki haftanın sonunda, itiraz edilip reddedilirse sulh ceza hâkimliğinin kararıyla kesinleşir. Usulüne uygun biçimde kaldırılmadıkça savcılık kendiliğinden kamu davası açamaz. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kesin hüküm değildir; ancak keyfî biçimde kaldırılıp dava açılamaz. CMK m.171 savcının dava açma yetkisini, m.174 iddianamenin konu ve kapsamını düzenler. Örneğin, belirli bir olay yönünden önceden verilmiş Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)’ın (CMK m.172/2–3, 173) usulünce kaldırıldığı gözetilmeden yargılamaya devam edilmesi hukuka aykırıdır (Y6CD-K.2016/5163).
Yeniden Soruşturmanın İki Yolu
- Yeni delil: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrası, kamu davası açmaya yetecek yeni delil elde edilmedikçe ve bu hususta sulh ceza hâkimliğince karar verilmedikçe aynı fiilden dolayı dava açılamaz (CMK m.172/2).
- Kanun yararına bozma: Kesinleşmiş Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), kanun yararına bozma ile kaldırılırsa savcılık yeniden soruşturma yapıp kamu davası açabilir.
Yeni Delil Şartı ve Cumhuriyet Savcısının Yeniden Soruşturma Yetkisi
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrası aynı fiil için yeniden soruşturma başlatılması, kanunen yeni delilin ortaya çıkması ve itiraz mercii aşamasında ayrıca mercii kararı şartına bağlanmıştır.
CMK m.172/2, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrasında yeni delil olmadan savcının kendiliğinden kamu davası açamayacağını düzenler. Aynı delil ve emarelerle yeni iddianame düzenlenemez; düzenleme, kişilerin hukuk güvenliğini temin eder. Yeni delil; karar öncesinde var olup ele geçirilemeyen, dosyada bulunmasına rağmen savcılıkça görülmeyen veya değerlendirilmeyen delildir. Bunun yanında yeni delilin, tek başına veya diğer delillerle birlikte suç şüphesini kuvvetlendirecek ve Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)’ın gerekçesini bertaraf edecek güçte olması gerekir. İtiraz reddedilerek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kesinleşmişse, yeni delille birlikte, daha önce itiraz hakkında karar vermiş merciiin kamu davası açılması yönünde karar vermesi de gerekir; bu durum bir ceza muhakemesi şartıdır. Böylelikle Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), zamanaşımı süresince kişiye yönelen tehdidi önlemek amacıyla “kesin hükmün önleme etkisine benzer” bir güvence yaratır; Yargıtay uygulaması da bu doğrultudadır. Denetimden geçmeden kesinleşen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) ile itirazın reddi üzerine kesinleşen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) arasında önleme etkisi bakımından fark yoktur; CMK m.172/2 “KYOK verildikten sonra” ifadesiyle, yeni delil olmadan kamu davası açılamayacağını açıkça ortaya koyar. Öğretide de aynı fiilden dolayı, yeni delil yoksa yeniden soruşturmaya başlanamayacağı; itiraz reddedilmişse, yeni delile ek olarak merciiin kamu davası açılmasına karar vermesi gerektiği ve bunun kanuni bir muhakeme şartı olduğu vurgulanmıştır (YCGK, 2015/241).
Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (Ek Takipsizlik)
Kısa özet: Aynı dosyada birden fazla suç yönünden soruşturma yürütülebilir. Delil yeterliyse iddianame, yetersizse ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir; bu karara karşı iki hafta içinde itiraz mümkündür.
Savcılık, tek dosya üzerinden birden çok suç yönünden soruşturma yapabilir (ör. hakaret, tehdit, şantaj, mala zarar verme, konut dokunulmazlığını ihlal, yaralama). Şüphelinin hakaret ve tehdit suçları bakımından tanık beyanları mevcutken diğer suçlar yönünden adli rapor veya beyan delili yoksa, hakaret ve tehdit bakımından iddianame düzenlenip kamu davası açılır; diğer suçlar yönünden ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir. Bu ek takipsizlik, sadece ilgili kişi ve suç bakımından soruşturmanın bitirildiğini gösterir. Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)’a karşı mağdur ve müşteki, tebliğden itibaren iki hafta içinde sulh ceza mahkemesine itiraz edebilir.
AYM ve AİHM Başvuruları ile KYOK Sonrası Süreç
Kısa özet: Olağan iç hukuk yolları tükendikten sonra AYM’ye, akabinde gerekirse AİHM’e başvuru yapılabilir. AİHM’in kesinleşen ihlal kararı üzerine Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) yeniden soruşturma talebiyle gündeme gelebilir.
Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, tüm olağan iç hukuk yolları tüketildikten sonra yapılır. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kesinleştikten sonra bu koşul sağlanmış olacağından AYM’ye başvurulabilir. AİHM’e bireysel başvuru ise AYM sürecinin olumsuz sonuçlanması sonrası gündeme gelir. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kesinleştikten sonra etkin soruşturma yapılmaması veya adil yargılanma hakkı ihlali gibi gerekçelerle AİHM’e başvurulabilir. AİHM’in etkin soruşturma yapılmadan KYOK verildiğini kesinleşmiş kararla tespit etmesi üzerine, kararın kesinleşmesinden itibaren üç ay içinde talep edilirse yeniden soruşturma açılır (CMK m.172/3). AİHM veya AYM ihlal kararı verse dahi savcılık Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)’ı kendiliğinden kaldırıp soruşturmaya devam etmez; üç ay içinde savcılığa başvurulması gerekir.
Sonuç
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), soruşturmayı sona erdiren ve ciddi sonuçlar doğuran bir karardır. İtiraz ve devamındaki süreçlerin doğru yürütülmesi için uzman desteği önemlidir.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), soruşturmayı bitiren ve kamu davası açılmamasına yol açan önemli bir işlemdir. Bu nedenle itiraz hakkının süresinde ve usulünce kullanılması, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrasında yeni delil şartı gibi teknik hususların doğru yönetilmesi gerekir. İtiraz sürecinin bir avukat aracılığıyla yürütülmesi, hakkın etkin şekilde kullanılmasına katkı sağlar.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) Yargıtay Kararları – Genel Çerçeve
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), kesin hüküm olmasa da, yeni delil ve sulh ceza hâkimliği kararı bulunmadıkça aynı fiilden tekrar soruşturma yürütülmesine engel olacak nitelikte koruyucu bir etki doğurur. Yargıtay kararları, başsavcının KYOK’u iade ederek iddianame düzenletme yetkisinin sınırlarını, aynı fiil ölçütünü, eksik soruşturma hâllerini ve hukuk yargılamasına yansımayı sistematik biçimde açıklamaktadır.
Başsavcı Takipsizlik Kararını İade Ederek Savcının İddianame Düzenlemesini İsteyemez
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), itiraz edilerek veya edilmeden kesinleştiğinde yargısal karakter kazanır; yeni delil ve sulh ceza hâkimliği kararı olmadan kaldırılıp iddianame düzenlenemez.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), yargılama makamınca verilmemiş olsa da adli niteliktedir; itiraz yolundan geçerek kesinleştiğinde yargısal karar vasfı kazanır. Gerek itirazla, gerek itirazsız kesinleşen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) için kanunun aradığı yeni delil olmadan, aynı fiilden savcının yeniden harekete geçmesi mümkün değildir; bu durum kesin hüküm benzeri bir koruma yaratır. Temel hak ve özgürlüklere etkisi sebebiyle, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sıradan bir adli işlem sayılamaz; CMK m.172/2-3, soruşturmanın yeni delil veya AİHM kararı gibi istisnai şartlarda diriltilebileceğini düzenler. 5271 sayılı CMK, başsavcıya KYOK’u kaldırma veya iade yoluyla iddianame düzenlettirme yetkisi tanımaz; tasarıdaki başsavcının itiraz yetkisi de kanunlaşmamıştır. Bu nedenle başsavcının iade işlemi, geçerli bir **Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)**u ortadan kaldıramaz; itiraz tebliğ ve inceleme usulü işletilmeden iddianamenin hukuki değeri bulunmaz (Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2020/399).
Aynı Fiilden KYOK ve İddianame: “Fiil” Ölçütü ve Sonuçları
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) ile iddianamede tarif edilen fiil, olayın bütününe göre belirlenir; hukuki nitelendirme değil, somut olayın zaman-yer-araç-biçim parametreleri esas alınır.
Ceza muhakemesinde fiil, uyuşmazlığın konusunu oluşturan olay bütününü ifade eder; kapsamı maddi ceza hukukundaki fiil kavramından daha geniştir. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) veya iddianamede betimlenen olgunun aynılığı, olayın yeri, zamanı, süresi, kullanılan araç ve icra biçimleri üzerinden saptanır; savcının hukuki tavsifi belirleyici değildir. Aynı olay hakkında eşzamanlı çelişik kararlar üretildiğinde, hatalı olan yok sayılır. Somut olayda, ek KYOK ile iddianamede anlatılan vakıaların tek bir fiil teşkil ettiği kabul edilerek, KYOKun hukuki değerden yoksun, iddianamenin ise usule uygun olduğu sonucuna varılmıştır (Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2019/264).
Eksik Soruşturma ile Kovuşturmaya Yer Olmadığına Karar Verilmesi
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) öncesinde, somut olayın niteliğine göre gerekli delil araştırmaları yapılmalı; eksik soruşturma hâlinde itiraz mercii genişletme kararı verebilmelidir.
Soruşturmanın asıl yetkilisi savcıdır; suç şüphesini öğrenir öğrenmez maddi gerçeği ortaya çıkarmakla yükümlüdür. Araştırma mecburiyeti ve kamu davasını açma mecburiyeti ilkeleri gereği, kamera görüntüleri, adli raporlar, tanık beyanları gibi deliller gerektiği gibi toplanmadan Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kurulması hukuka uygun değildir. Somut olayda, dosyada bulunan görüntü ve raporlar dikkate alındığında hakaret ve kasten yaralama yönünden kamu davasına yetecek şüphenin oluştuğu, itirazın reddinin ise isabetsiz olduğu kabul edilmiştir (Yargıtay 18. Ceza Dairesi, 2017/2172).
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararın Hukuk Mahkemesine Etkisi
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), ceza yargısındaki bazı maddi olgu tespitleri bakımından hukuk hakimini bağlayıcı etki doğurabilir; kusur ve zarar takdirine ilişkin değerlendirmeler ise bağlayıcı değildir.
TBK m.74 uyarınca hukuk hâkimi, ceza hâkiminin kusur ve zarar miktarına ilişkin takdirleriyle bağlı değildir; ancak ceza yargısında delillerle kesin şekilde saptanan maddi olgular, taraflar yönünden kesin delil niteliği taşıyabilir. Özel bir düzenleme olmamakla birlikte, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) da re’sen araştırma sonucu tesis edildiğinden, kesinleşmiş maddi olgu tespitlerinin hukuk yargılamasına yansıyabileceği kabul edilmiştir (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2018/2790).
Savcılığın KYOK Kararına Karşı Soruşturmanın Genişletilmesini Talebi
Kısa özet: **Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)**a itiraz üzerine, sulh ceza hâkimliği CMK 173/3 gereğince eksik soruşturmanın tamamlanmasını isteyebilir; eksikler giderildikten sonra itiraz yeniden karara bağlanır.
Somut olayda, telefon IMEI araştırması, kullanıcı tespiti, olay yeri kamera kayıtları gibi zorunlu işlemler yapılmadan Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilmiştir. Kanunun öngördüğü şekilde soruşturma yapılması için itirazın kabulü gerekirken reddi hukuka aykırı bulunmuş; bu nedenle karar kanun yararına bozulmuştur (Yargıtay 2. Ceza Dairesi, 2018/6733).
Sulh Ceza Hâkimliği Kararı Alınmadan Dava Açılamaması Zorunluluğu
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrasında, yeni delil bulunsa dahi sulh ceza hâkimliğinden karar alınmadan aynı fiilden kamu davası açılamaz.
CMK m.172/2, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verildikten sonra, yeni delil ve sulh ceza hâkimliği kararı olmaksızın aynı fiilden iddianameyi yasaklar. Somut dosyada ek KYOK sonrasında bu usul işletilmeden dava açılması bozma sebebi sayılmıştır (Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2022/8814 E., 2022/10710 K.).
Yeterli Suç Şüphesi Oluşturan Yeni Delil Olmadıkça Takipsizlik Kaldırılamaz
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) sonrasında varlığı ileri sürülen olgular yeni delil niteliği taşımıyorsa, KYOK’un kaldırılmasına yönelik talep reddedilir.
Somut olayda, dosyadaki veriler yeterli şüphe değerlendirmesine konu edilse de, **Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)**tan sonra yeni delil elde edilmediği saptanmıştır. Bu nedenle KYOK’un kaldırılmasını reddeden sulh ceza hâkimliği kararı kanuna uygun görülmüştür (Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2021/14499 E., 2021/14131 K.).
Dosyada Bulunup Savcı Tarafından Değerlendirilmeyen Delil de “Yeni Delil”dir
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) öncesinde dosyada yer alıp görülmeyen/değerlendirilmeyen materyal, CMK m.172/2 anlamında yeni delil sayılabilir; yeterli şüpheyi güçlendirmesi gerekir.
CMK m.172/2’nin amacı, **Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)**un zamanaşımı süresince tehdit oluşturmasını önlemektir. Bu kapsamda “yeni delil”, karar öncesi mevcut olup ele geçirilemeyen ya da dosyada bulunmasına rağmen savcılıkça değerlendirilmeyen delilleri kapsar. Ancak bu delilin, tek başına veya diğer delillerle birlikte kamu davası açmaya elverişli güçte olması şarttır (Yargıtay 5. Ceza Dairesi, 2021/8146 E., 2022/8269 K.).
KYOK Sonrası Yeni Delil ve Mercii Kararı: HTS Örneği
Kısa özet: **Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)**a itiraz reddedilerek kesinleşmişse, sadece yeni delil yetmez; ayrıca itiraz mercii yeniden kamu davası açılması yönünde karar vermelidir.
“Yeni delil” kavramı; karar öncesi mevcut olup ele geçirilemeyen veya dosyada görülmeyen/değerlendirilmeyen delili ifade eder. İtirazın reddi ile Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) kesinleşmişse, savcının iddianame düzenleyebilmesi için yeni delil yanında, itiraz merciinin kamu davası açılması yönünde karar vermesi gerekir. Somut olayda, HTS verilerinin ayrıntılı incelenmesiyle, sanığın telefonunun maktulün bulunduğu yerle aynı baz istasyonlarından sinyal verdiği ortaya konulmuş; bu materyal yeni delil kabul edilmiştir (Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2022/195 E., 2023/450 K.).
KYOK’un Niteliği ve Kesin Hüküm Benzeri Etkisi
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), itirazla veya itirazsız kesinleştiğinde; yeni delil ve sulh ceza hâkimliği kararı olmadan aynı fiilden yeniden soruşturma yapılamaz; AİHM kararları bakımından CMK m.172/3 istisna oluşturur.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK), itirazdan geçerek yargısal nitelik kazanır ve kesin hüküm benzeri bir koruma etkisi doğurur. CMK m.172/2-3, yeni delil koşulu ve AİHM’in etkin soruşturma yönünden ihlal tespiti hâlinde üç ay içinde talep şartını ortaya koyar. Kanun, bu istisnalar dışında başka makamlara KYOK’u kaldırma yetkisi tanımaz; mülga CMUK’taki düzenleme 5271 sayılı CMK’da benimsenmemiştir (Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2020/111 E., 2023/300 K.).
Başsavcının KYOK Kararını İade Yetkisi (Görüldü Aşaması)
Kısa özet: Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) henüz hukuken varlık kazanmadan, başsavcının görüldü sırasında gerekçeli iade işlemi mümkündür; bu durumda iddianamenin iadesi kararı hukuka aykırı olabilir.
Somut olayda, Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) başsavcının görüldü aşamasında, gerekçesiyle yeniden değerlendirilmek üzere iade edilmiş; akabinde savcı iddianame düzenlemiştir. Mahkeme, KYOK kaldırılmadan dava açılamayacağı gerekçesiyle iddianameyi iade etmişse de, KYOKun henüz hukuki varlık kazanmamış olduğu kabul edilerek, iddianamenin iadesine karşı itirazın kabulü gerektiği belirtilmiştir (Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2024/554 E., 2024/12000 K.).
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
