Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliği Nedir? 2025 Kapsamlı Rehber – Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme
2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliği; hekimler, sağlık kuruluşları ve uluslararası sağlık turizmi şirketleri için tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin sınırlarını ayrıntılı şekilde belirliyor. Reklam yasağı, bilgilendirme ölçütleri, yasaklı içerikler, sosyal medya kuralları, hasta görüşlerinin paylaşımı, görsel kullanımı ve idari yaptırımlar bu kapsamlı rehberde.
Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliğinin Genel Çerçevesi
Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliği, sağlık alanında yapılabilecek tüm tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerini kurallara bağlayan kapsamlı bir düzenlemedir. Yönetmeliğin ortaya çıkış nedeni, sağlık hizmetlerinde artan dijital görünürlük, sosyal medyanın sağlık pazarlamasına dönüşmesi ve tıbbi işlemlerin reklam yoluyla sunulmasının oluşturduğu risklerdir. Sağlık hizmetinin ticari bir ürün gibi pazarlanması kamu sağlığı açısından kabul edilebilir değildir; Yönetmelik tam da bu nedenle hukuki sınırları yeniden belirlemiştir.
Yönetmeliğin Getirdiği Yeni Yaklaşım
Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliği, tanıtımı tamamen yasaklamaz; bilgilendirmeyi serbest bırakır. Ancak bilgilendirmenin sınırları öylesine detaylı belirlenmiştir ki, uygulamada hekim veya klinik, yalnızca açıkça izin verilen içerikleri paylaşabilir. Bu yapı sağlık hizmetinde “tarafsız bilgi – yönlendirici reklam” ayrımını keskinleştiren bir düzen kurgular.
Düzenlemenin Sağlık Hukukundaki Yeri
Sağlık hizmeti yalnızca bir özel hukuk ilişkisi değildir; kamu sağlığı boyutu nedeniyle tıbbi bilginin kamuya aktarımı da denetim gerektirir. Yönetmelik, 1219 sayılı Kanun, 1593 sayılı Kanun ve 5651 sayılı Kanun ile birlikte değerlendirilerek bir bütünlük oluşturur.
Yönetmeliğin Kapsamı ve Uygulama Alanı
Yönetmelik oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir. Sadece hekimleri değil, sağlık turizmi firmalarını, aracı kuruluşları ve özel sağlık hizmeti sunan tüm tesisleri kapsar.
Hangi Meslekler Yönetmeliğe Tabidir?
Tanıtım ve bilgilendirme sınırlamaları şu gruplar için geçerlidir:
- Hekimler
- Diş hekimleri
- Tıp dışı uzman sağlık meslek mensupları
- Özel hastaneler
- Özel poliklinikler ve tıp merkezleri
- Ağız ve diş sağlığı merkezleri
- Estetik ve girişimsel tıp alanlarında faaliyet gösteren klinikler
- Uluslararası sağlık turizmi kuruluşları
- Sağlık turizmi aracı kuruluşları
Bu grupların her biri, Yönetmeliğin yükümlülüklerini eksiksiz şekilde yerine getirmek zorundadır.
Sağlık Turizmi Firmalarının Konumu
Sağlık turizmi firmaları için farklı hükümler bulunur. Tanıtım yapabilecekleri ülkeler, kullanabilecekleri diller ve sponsorlu reklam koşulları ayrıca belirlenmiştir. Dolayısıyla sağlık turizmi alanı Yönetmelik açısından ayrı bir başlık olarak ele alınır.
Tanıtım ve Bilgilendirme – Reklam Ayrımının Hukuki Önemi
Sağlık alanında tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yapılabilir; ancak reklam tamamen yasaktır. Yönetmelik bu ayrımı net cümlelerle açıklamış, sağlık sektöründe yönlendirme amacı taşıyan her içeriği reklam olarak değerlendirmiştir.
Tanıtım ve Bilgilendirmenin Temel Özelliği
Tanıtım ve bilgilendirme:
- Yalnızca objektif ve doğrulanabilir bilgileri içerir.
- Okuyucuda yönlendirme, ikna, talep oluşturma amacı taşımaz.
- Klinik veya hekimi “tercih ettirme” niyeti içermez.
- Akademik nitelikte tarafsız bilgi sunar.
Bu nedenle bilgilendirme paylaşımlarında ifadeler yalnızca bilgi aktarır; yorum, övgü, üstünlük isnadı yer almaz.
Reklam Nedir?
Reklam, kişinin bir hizmeti tercih etmesini sağlamaya yönelik her davranıştır. Sağlıkta reklam yasağını anlamak için şu durumlar reklam sayılır:
- Tedavi sonucunu olduğundan başarılı gösterme
- “En iyi yöntem”, “kalıcı sonuç”, “acısız işlem” söylemleri
- İndirim, kampanya, fiyat duyurusu
- Öncesi-sonrası fotoğraf kullanımı
- Hastaların memnuniyet yorumlarının paylaşılması
- Influencer ile iş birliği
Bu örnekler reklamın klinik bazlı değil, amaç bazlı tanımlandığını gösterir.
Reklamın Tespitinde Kullanılan Ölçüt
Reklam sayılma ihtimalini belirleyen temel kriter şudur:
İçerik talep oluşturma amacı taşıyor mu?
Yönetmeliğin Temel İlkeleri
Yönetmeliğin ana çerçevesini oluşturan ilkeler, sağlık alanında bilginin nasıl sunulması gerektiğini belirler.
Tarafsızlık ve Bilimsel Dayanak İlkesi
Her bilginin somut, ölçülebilir ve bilimsel bir temele dayanması gerekir. İddia niteliğindeki içerikler yasaklanmıştır.
Yanıltıcılık Yasağı
Işık oyunları, manipüle edilmiş fotoğraflar, gerçekliği çarpıtan “başarı hikâyeleri” Yönetmelik kapsamında ağır ihlaller arasındadır.
Haksız Rekabet Yasağı
Bir başka kliniği, yöntemi veya hekimi küçümseyen, karşılaştıran veya üstünlük sunan ifadeler yasaktır.
Kesinlik İfadesi Yasağı
“Garantili sonuç”, “kesin çözüm”, “risksiz işlem” gibi söylemler hem etik dışıdır hem de hukuken yasaktır.
Yasaklanan İçerikler – Yönetmelik Madde 5 Açıklaması
Yönetmelikte en detaylı düzenleme, Madde 5’te yer alır. Bu madde, yapılması kesin şekilde yasak olan içerikleri tek tek sıralar.
Öncesi–Sonrası Görsellerin Yasağı
Öncesi–sonrası fotoğraflar tanıtımın en güçlü ikna araçlarından biri olduğu için yasaktır.
Bu fotoğraflar:
- Kişide sonuç garantisi izlenimi oluşturur,
- Görsel manipülasyona açıktır,
- Gerçeklik yanılsaması yaratabilir.
Bu nedenle hekim, klinik veya aracı kuruluş hiçbir platformda bu görüntüleri kullanamaz.
Ücret – Kampanya – İndirim Duyurularının Yasağı
Sağlık hizmetinin ticari bir kampanya gibi sunulması kamu sağlığı açısından risklidir.
Bu nedenle:
- “%20 indirim”,
- “Yeni yıl kampanyası”,
- “Check-up fırsatı”
gibi içerikler yasaktır.
Hastaların Memnuniyet Paylaşımlarının Yasağı
Hasta yorumu her ne kadar doğal görünse de, sağlık hizmetinde tercih yönlendiren bir araçtır. Bu sebeple hekim veya klinik kendi hastasının memnuniyet yorumunu paylaşamaz.
Influencer ve Ünlü İşbirliklerinin Yasağı
Ünlü veya influencer ile birlikte yapılan her tanıtım türü reklam sayılır ve yasaktır.
Sosyal Medya Kullanımının Hukuki Çerçevesi
Sosyal medya üzerinden yapılan yayınlar Yönetmeliğin en yoğun denetlenen alanıdır.
Hekimlerin Sosyal Medyada Paylaşabileceği İçerikler
Hekimler yalnızca şu konularda paylaşım yapabilir:
- Uzmanlık alanları
- Akademik unvanları
- Çalışma saatleri
- Tıbbi genel bilgiler
- Halk sağlığına yönelik bilgilendirici içerikler
Bunun dışındaki her paylaşım reklam sayılabilir.
Kliniklerin Sosyal Medyada Uyması Gereken Kurallar
Klinikler:
- İşlem videosu,
- Sonuç görüntüsü,
- İşlem sırasında çekilmiş görsel,
- Hastayı yönlendiren açıklama
paylaşamaz.
Sağlık Turizmi İçin Sosyal Medya Sınırları
Sağlık turizmi firmaları belirli ülkelerde sınırlı şekilde sponsorlu reklam verebilir; ancak bu reklamlar yalnızca bilgilendirme amaçlı olabilir.
Görsel – Video – Grafik Kullanımı
Yönetmeliğin en hassas alanı görsel içeriktir.
Hasta Görselleri ve Rıza Şartı
Bir hastanın yüzü, sesi, görüntüsü veya kimliğini ortaya çıkarabilecek herhangi bir unsur ancak açık rıza ile paylaşılabilir.
Rıza:
- Özgür irade ile verilmeli,
- Aydınlatılmış olmalı,
- Geri çekme hakkını açıkça içermelidir.
Rıza Geri Çekilirse
Klinik veya hekim ilgili içeriği tüm dijital mecralardan silmekle yükümlüdür.
Manipülasyon Yasağının Gerekçesi
Görseller üzerinde yapılan:
- Filtre,
- Işık düzenlemesi,
- Dijital parlatma,
- Kontrast artırma
gibi işlemler dahi yasağa konu olabilir; çünkü hasta açısından yanıltıcı etki yaratır.
Denetim, Şikâyet ve Yaptırım Süreçleri
Yönetmelik yalnızca kurallar koymaz; aynı zamanda güçlü bir denetim mekanizması öngörür.
Denetim Nasıl Başlar?
İçerik:
- Şikâyet üzerine
- Re’sen tarama yoluyla
- Sağlık Bakanlığı dijital izleme sistemiyle
tespit edilebilir.
Tutanak Düzenlenmesi
İl Sağlık Müdürlüğü içerik için denetim tutanağı hazırlar.
Tutanağın ardından:
- Aykırılık giderme süresi verilebilir
- Doğrudan idari para cezası kesilebilir
- Tekrarda yaptırım ağırlaşır
Yaptırımların Boyutu
İhlalin türüne göre:
- Para cezaları
- İçeriğin kaldırılması
- Erişim engeli
- Sağlık turizmi yetkisinin askıya alınması
- Faaliyetin durdurulması
gibi sonuçlar doğabilir.
Sonuç ve Değerlendirme
Yeni Sağlık Tanıtım Yönetmeliği, sağlık sektöründe bilginin nasıl sunulacağına dair net bir çerçeve oluşturmuştur. Yönetmeliğin amacı hekimleri veya klinikleri baskı altına almak değil; sağlık bilgisinin manipüle edilmesini, tıbbi işlemlerin pazarlama aracı haline gelmesini ve hastaların yanlış yönlendirilmesini engellemektir.
Bu nedenle düzenleme; bilgilendirmeyi serbest bırakırken, reklam niteliği taşıyan her davranışı yasaklamış, sosyal medya, web sitesi, görsel kullanım ve sağlık turizmi alanında ayrıntılı kurallar getirmiştir. Sağlık kuruluşları ve hekimler bu kurallara uyduklarında hem hukuki risklerden korunur hem de toplum sağlığına katkı sunan objektif bilgilendirme faaliyetlerini güvenli şekilde yürütebilirler.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün
