Şantaj Suçu Nedir? TCK 107 Kapsamı, Unsurları, Ceza Miktarı ve Yargıtay Örnekleri
Şantaj SuçuŞantaj Suçu Yargıtay Kararları: Haksız Yarar, Tehdit Ayrımı, İçtima ve TCK 107 Uygulaması
(TCK 107) hakkında kapsamlı rehber: tanım, şikayet-zamanaşımı, unsurlar, tehdit suçu ile farklar, ispat yöntemleri, cezalar (HAGB-erteleme-adli para) ve Yargıtay karar örnekleri. Detaylı anlatım için şimdi okuyun.
Şantaj Suçu Nedir? (TCK 107)
Şantaj suçu, tehdit suçunun özel bir görünümü olup, mağdurun iç huzuru ile hürriyetini korumaya yönelik bir tehlike suçu niteliği taşır. Bu suç tipi, failin belirli seçimlik hareketlerle mağduru hukuka aykırı ya da yükümlü olmadığı bir davranışa zorlaması veya şeref ve saygınlığını zedeleyici hususları açıklamakla tehdit etmesi halinde oluşur.
Özet:
Şantaj suçu, TCK 107’de iki ayrı fıkra halinde düzenlenmiştir. Birinci fıkrada hak veya yükümlülüğün baskı aracı yapılması, ikinci fıkrada ise şeref ve saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı tehdidi ile haksız yarar sağlama amaçlanan haller bulunmaktadır.
Suçun İşleniş Biçimleri
- TCK 107/1: Fail, “hakkı olan veya yükümlü bulunduğu bir şeyi yapacağını/ yapmayacağını” ileri sürerek mağduru kanuna aykırı ya da yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya/ yapmamaya veya haksız çıkar sağlamaya zorlar.
- TCK 107/2: Fail, kendisi veya başkası için yarar sağlamak amacıyla, mağdurun şeref ve saygınlığını zedeleyecek hususları açıklayacağı veya isnat edeceği tehdidinde bulunur.
Şantaj Suçunda Şikayet, Zamanaşımı, Uzlaşma ve Görevli Mahkeme
Şantaj suçu, tehdit suçunun özel şekli olduğundan takibi şikayete bağlı değildir; savcılık suçu öğrendiğinde re’sen soruşturma açar. Suça ilişkin şikayet süresi yoktur; ancak dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Özet:
Şantaj suçu uzlaşma kapsamında değildir. Yargılama görevi asliye ceza mahkemesine aittir. Zamanaşımı yönünden, fiilin işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içerisinde soruşturma/kovuşturma yürütülmelidir.
Takip Usulü ve Zamanaşımı
- Takip: Şikayete bağlı değildir; savcılık kendiliğinden harekete geçer.
- Zamanaşımı: 8 yıl (suçun işlendiği tarihten itibaren).
Uzlaşma Durumu
- Uzlaşma: Şantaj suçu uzlaşma kapsamında değerlendirilmez.
Görevli Mahkeme
- Mahkeme: Asliye ceza mahkemesi görevlidir.
Şantaj Suçunun Unsurları
Şantaj suçu seçimlik hareketli bir suçtur; TCK 107’nin her iki fıkrası birbirinden ayrı suç görünümü düzenler. Maddi unsur, failin tehditvari baskısıyla mağdurun hukuken korunan alanına müdahaledir.
Özet:
TCK 107/1’de hak veya yükümlülüğün baskı aracı yapılması; TCK 107/2’de şeref ve saygınlığı zedeleyici hususların açıklanacağı tehdidiyle yarar sağlama kastı aranır. Yargıtay kararları bu ayrımı özellikle vurgulamaktadır.
TCK 107/1 Kapsamındaki Unsur
Sanığın hak veya yükümlülüğünü “yapacağını/ yapmayacağını” söyleyip bunu baskı aracı yaparak mağduru kanuna aykırı ya da yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya/ yapmamaya veya haksız çıkar sağlamaya zorlaması gerekir (Y4CD-K.2022/20039).
TCK 107/2 Kapsamındaki Unsur
Fail, kendisine veya başkasına yarar sağlama amacıyla, mağdurun şeref ve saygınlığını zedeleyecek hususları açıklayacağı veya isnat edeceği tehdidinde bulunmalıdır (Y4CD-K.2020/4841).
Hak veya Yükümlülüğün Baskı Aracı Yapılması (TCK 107/1)
Bu görünümde fail, bizzat sahip olduğu bir hakka veya üstlendiği bir yükümlülüğe dayanarak “yapacağını ya da yapmayacağını” söyleyip mağduru zorlar. Böylece hukuken korunan bir yetki tehdit amacıyla kullanılmış olur.
Özet:
Şantaj suçu şu üç alt durumda ortaya çıkabilir: mağduru kanuna aykırı bir şeye zorlama, mağduru yükümlü olmadığı bir şeye zorlama ve haksız çıkar sağlama amacıyla zorlama. Yargıtay uygulaması, tehdidin kapsamı ve hakka dayanmanın niteliği üzerinden suçu nitelendirir.
Mağduru Kanuna Aykırı Bir Şeyi Yapmaya Zorlama
Fail, hak veya yükümlülüğünü ileri sürerek mağduru kanuna aykırı bir davranışa itmeye çalışır.
Örnek: Alacaklının, borçlunun senedini icraya verme tehdidini “dolandırıcılığa yardım et” şartına bağlaması, şantaj suçu oluşturur.
Mağduru Yükümlü Olmadığı Bir Şeyi Yapmaya Zorlama
Fail, mağduru yükümlü olmadığı bir davranışa zorlar.
Örnek: “İşime yardım etmezsen daha önce işlediğin suçu savcılığa bildiririm” tehdidi, mağdurun böyle bir yardım yükümlülüğü bulunmadığından şantaj suçudur.
Haksız Çıkar Sağlamaya Yönelik Zorlama
Fail, hak veya yükümlülüğe dayanarak mağdurdan haksız çıkar elde etmeye yönelir.
Örnek: Kiracının “kira alırsan eşine aldattığını söylerim” demesi, haksız çıkar amaçlı şantaj suçudur.
Yargıtay Değerlendirmesi
Somut olayda sanığın, mağdura “görüşmezsen seni öldürürüm” demesi; sanığın yapmaya hakkı olduğu bir eylem niteliğinde olmadığından TCK 107/1 unsurları oluşmaz. Eylem, TCK 106/1 kapsamındaki tehdit suçunun değerlendirilmesini gerektirir; şantaj mahkumiyeti kurulması bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/28441).
Hakkın Kullanımı – Şantajın Dışında Kalan Haller
Fail, yasal hakkını kullanacağını veya şikayetten vazgeçeceğini, karşılığında yalnızca yasal alacağını talep ettiğinde şantaj suçu oluşmaz.
Örnek: “Kira borcunu hesaba yatırırsan şikayetten vazgeçerim” beyanında şantaj unsurları yoktur; mahkumiyet bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/2701).
Şeref/ Saygınlığa Zarar Verecek Hususlarla Tehdit (TCK 107/2)
Bu görünümde fail, kendisi veya üçüncü kişi yararına haksız yarar sağlamak amacıyla, mağdurun şeref ve saygınlığını zedeleyecek nitelikteki hususları açıklayacağını veya isnat edeceğini bildirir.
Özet:
Şantaj suçu, yararın fiilen elde edilmesini şart koşmaz; tehdidin mağdura ulaşması yeterlidir. “Yarar” yalnızca maddi değil, fail lehine her türlü menfaati kapsar. Herkesçe bilinen bir olayı açıklamakla tehdit etmek şantaj suçu oluşturmaz.
Yararın Elde Edilmesi Şart Değildir
- Tehdidin mağdura ulaşmasıyla şantaj suçu tamamlanır; yararın gerçekleşmesi aranmaz.
- Yarar; para, mal, hizmet veya cinsel ilişki gibi maddi-manevi menfaatler olabilir; önemli olan haksızlıktır.
Konunun Niteliği ve Kamuya Açıklık
- Açıklanacağı/ isnat edileceği söylenen husus geçmişe ilişkin olmalıdır.
- Hususun herkesçe bilinmemesi gerekir; aleni olayların açıklanacağı tehdidi şantaj suçu oluşturmaz (CGK-K.2014/436).
Yarar Unsuru Yoksa Nitelendirme
Fail yalnızca şeref ve saygınlığa zarar verecek hususları açıklamakla tehdit edip herhangi bir yarar elde etmeye yönelmiyorsa eylem tehdit suçu kapsamında kalır; şantaj suçu oluşmaz. Somut olayda “yarar sağlama” unsuru gerçekleşmediği halde şantajdan hüküm kurulması bozma nedenidir (Y4CD-K.2021/28577).
Şantaj Suçu Örnekleri (Yargıtay Uygulaması)
Yargıtay kararları, şantaj suçu sınırlarının somutlaştırılmasına katkı sunar. Aşağıda çeşitli örnekler yer almaktadır.
Özet:
Kararlarda, para isteme karşılığı mahrem görüntülerin yayılacağı tehdidi, geçmiş eylemlerin açıklanması tehdidi veya sosyal çevreye ifşa tehdidi şantaj suçu kapsamında değerlendirilmiştir. Menfaat unsurunun yokluğu halinde ise tehdit suçu kabul edilmiştir.
Örnek Kararlar
- Arkadaşlık ilişkisini bitirmek isteyen mağdura, talep edilen parayı ödemezse şeref ve saygınlığına zarar verecek görüntüleri yayacağını söylemek: Şantaj suçu (Y12CD-K.2015/17572).
- “Eşin dışında bir adamla görüntülü kasetlerin var; para getirmezsen kocana vereceğim” diyerek para almak: Şantaj + dolandırıcılık (Y15CD-K.2021/4291).
- “Parayı vermezsen ailene rezil ederim, babana anlatırım” içerikli mesaj: Şantaj suçu (Y15CD-K.2020/4841).
- 400 TL yatırılmazsa işlenen suçların bildirileceğini söylemek: TCK 107/1 kapsamında şantaj (Y11CD-K.2014/6907).
- Altınların iadesi istenirken, aksi halde mektupların içeriğini sosyal çevreye göndermekle tehdit: Şantaj suçu (Y4CD-K.2021/8135).
- “Evli olduğunu biliyorum… fotoğraflarını çektim… benimle görüşmezsen aileye gösteririm” sözleri: TCK 107/2 kapsamında şantaj (Y4CD-K.2016/1406).
- “Anlaşmalı boşanmayı kabul etmezsen görüntüleri yayarım” sözleri: Şantaj suçu (Y4CD-K.2014/19765).
Şantaj Suçunun Cezası (TCK 107)
Şantaj suçu için öngörülen ceza, her iki fıkra bakımından da aynıdır: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası.
Özet:
Mahkeme yalnızca hapis veya yalnızca adli para cezası veremez; her ikisine birlikte hükmedilir. TCK 107/1 ve 107/2 için ceza aralıkları aynıdır.
Kanuni Düzenleme
- TCK 107/1: Hak veya yükümlülüğe dayanarak kanuna aykırı/ yükümlü olmadığı bir şeye zorlama ya da haksız çıkar sağlama: 1–3 yıl hapis + 5.000 güne kadar adli para.
- TCK 107/2: Şeref ve saygınlığı zedeleyici hususları açıklayacağı/ isnat edeceği tehdidiyle yarar sağlama: 1–3 yıl hapis + 5.000 güne kadar adli para.
- Not: Düzenleme gereği, hem hapis hem adli para cezasına birlikte hükmolunur.
Tehdit Suçu ile Şantaj Suçu Arasındaki Farklar
Tehdit suçu, kişiye haksız bir kötülük yapılacağının bildirilmesiyle genel kastla işlenir. Şantaj suçu ise TCK 107/1’de genel kastla, TCK 107/2’de özel kastla (yarar sağlama amacı) işlenebilir.
Özet:
Uygulamada TCK 106 (tehdit) ile TCK 107/2 (şantaj) arasında ayırım, “yarar sağlama amacı” ve tehdit konusu üzerinden yapılır. CGK, koşulları varsa öncelikle TCK 107/2’nin uygulanması gerektiğini vurgulamıştır (CGK-2011/213).
Yargıtay’dan Ayırıma İlişkin Örnekler
- “Görüşmezsen seni öldürürüm” sözü tehdit suçudur; şantaj değildir (Y4CD-K.2021/28441).
- “Uygunsuz görüntülerin var, sitelere koyarım” sözleri; yarar sağlama amacı kanıtlanmadıysa tehdit suçudur (Y4CD-K.2019/11361).
- “Davadan vazgeçmezsen seni öldürürüm” şeklindeki beyan, yapmaya hakkı olan bir eylem değildir; bu nedenle tehdit suçu oluşur (Y4CD-K.2015/34282).
- “Uygunsuz görüntüleri yayarım, köyden sürdüreceğim” sözlerinde yarar unsuru yoksa tehdit kabul edilir (Y4CD-K.2021/26737).
- “İş yerini kapattırırım” sözünün yetki dışı olması ve “seni mahkemeye veririm” sözünün hakkın kullanılması niteliği nedeniyle şantaj unsurları oluşmaz (Y4CD-K.2021/28634).
Şantaj Suçu Nasıl İspatlanır?
Şantaj suçunda delil değerlendirmesi, tanık beyanı ve çeşitli teknik/ dijital materyaller üzerinden yürütülür. Delillerin hukuka uygun elde edilmesi esastır.
Özet:
Tanık anlatımları, HTS kayıtları, telefon ve sim kart incelemesi, ani gelişen olaylarda gizli kayıtlar, mesajlaşma uygulamaları ve sosyal medya içerikleri değerlendirilebilir. E-tespit, internet içeriklerinin noter onaylı tespitine imkân verir.
1) Tanık Beyanı
- Tanıklar, failin şantaj içerikli sözlerine bizzat tanıklık etmişse delil oluşturur.
- Hoparlörden duyulan şantaj ifadeleri gibi hallerde tanığın beyanı önemlidir.
2) Telefon İletişim (HTS) Kayıtları
- Şantaj suçu katalog suç olmadığından dinleme yapılmaz;
- HTS (arayan-aranan) kayıtları diğer delillerle birlikte değerlendirilir.
3) Telefonun Fiziki İncelenmesi ve SMS’ler
- CMK 134 uyarınca telefon/sim kart incelemesi hakim kararı veya süresinde savcı emri + hakim onayı ile mümkündür.
- Sanığın rızası olsa dahi kolluğun doğrudan inceleme yapması hukuka aykırıdır; bu şekilde elde edilen veriler delil sayılamaz (Y10CD-K.2021/12899).
4) Gizli Ses/ Görüntü Kaydı
- Ani gelişen ve başka türlü ispat olanağı bulunmayan hallerde, olay anında alınan kayıtlar hukuka uygun delil olabilir.
- Planlı ve sistematik gizli kayıtlar ise hukuka aykırıdır ve ayrıca suç teşkil edebilir.
5) WhatsApp, Telegram vb. Uygulamalar
- Bu uygulamalardaki yazılı/ sesli/ görsel içerikler delil niteliği taşır.
- CMK 134 kapsamında, tarih-saatli diyaloglar ve ekran görüntüleriyle tutanağa bağlanmalı ve duruşmada sanığa okunarak değerlendirilmeli (Y10CD-K.2021/5922).
6) Instagram, Twitter, Facebook vb. Sosyal Medya
- ABD makamlarınca istinabe talepleri çoğunlukla karşılanmadığından, açık paylaşımlar ve mağdur hesabı üzerinden yazışmalar esas alınır.
- Kolluk tespitleri tutanağa dönüştürülerek belge delili olarak kullanılır.
7) E-Tespit Yoluyla İspat
- Türkiye Noterler Birliği’nin e-tespit hizmetiyle URL bazlı içerikler 7/24 tespit edilip noter onayıyla belgelendirilebilir.
- Bu yöntem, internet üzerinden işlenen eylemlerin kesin tespitine hizmet eder (E-Tespit Başvuru Sayfası).
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve HAGB
Şantaj suçunda hükmolunan hapis cezası, koşulları varsa adli para cezasına çevrilebilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) ve cezanın ertelenmesi de somut duruma göre mümkündür.
Özet:
HAGB, belirli denetim süresinde koşullar sağlandığında hükmün sonuç doğurmamasını sağlar. Manevi zarar varlığı, tek başına HAGB’ye engel değildir; kanuna aykırı gerekçelerle HAGB’nin reddi bozma nedenidir.
HAGB’ye İlişkin Yargıtay Vurgusu
- Şantaj suçundan somut maddi zarar bulunmaması ve manevi zararın HAGB’ye engel olmaması karşısında, “şikayetin sürmesi ve koşullar yok” gerekçesiyle HAGB’ye yer olmadığına karar verilmesi bozma nedenidir (Y4CD-K.2014/23559).
Cezanın Ertelenmesi
- Hapis cezasının ertelenmesi, cezanın infazından şartlı vazgeçme niteliğindedir ve şantaj suçu yönünden de mümkündür.
Sonuç ve Genel Çerçeve
Şantaj suçu, TCK 107 kapsamında iki farklı görünümle düzenlenmiş olup, biri hak/ yükümlülükten kaynaklanan baskı (107/1), diğeri şeref ve saygınlığa ilişkin açıklama/ isnat tehdidiyle yarar sağlama (107/2) halleridir. Cezası her iki halde de 1–3 yıl hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezasıdır; mahkeme her iki yaptırıma birlikte hükmeder. Tehdit suçu ile ayrımda yarar sağlama amacı ve tehdit konusu unsuru belirleyicidir; delillerin hukuka uygun elde edilmesi esastır.
Şantaj Suçu Yargıtay Kararları: Haksız Yarar, Tehdit Ayrımı, İçtima ve TCK 107 Uygulaması
Şantaj suçu (TCK 107) hakkında Yargıtay kararları: haksız yarar, tehdit-şantaj ayrımı, özel hayatın gizliliği, nitelikli dolandırıcılık ve yağma ile ilişki, zincirleme suç, ispat ve güncel örnekler. Detayları şimdi inceleyin.
Şantaj Suçunda Haksız Yarar Nedir?
Şantaj suçu kapsamında “yarar” ve “haksız yarar” kavramları, TCK 107’nin fıkraları arasında lafzi farklılık bulunsa da içerik bakımından aynı sonucu doğurur. Failin istediği yararın meşru alacak veya hakka ilişkin olması halinde şantaj suçu oluşmaz.
Özet:
Şantaj suçu mağdurdan “yarar” sağlama amacını şart koşar; bu yarar mutlaka haksız olmalıdır. Yarar, para-mal-hizmet gibi maddi değerler olabileceği gibi, cinsel ilişki gibi maddi karşılığı olmayan faydaları da kapsar. Tehdidin mağdura ulaşmasıyla suç tamamlanır; yararın fiilen elde edilmesi aranmaz.
H3: Yararın Niteliği ve Tamamlanma Anı
- H4: Haksızlık Unsuru: Birinci fıkrada “haksız çıkar” ibaresi, ikinci fıkradaki “yarar” kavramının da haksız yarar olarak anlaşılmasını gerektirir.
- H4: Tamamlanma: Şantaj suçu, şeref/saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinin mağdura ulaştırılmasıyla tamamlanır; mağdurun iradesinin fiilen etkilenmesi gerekli değildir.
Şantaj Suçunun Tamamlanması ve Zorlama Eşiği
Şantaj suçu, zorlama niteliğindeki hareketlerin icrası ile tamamlanır; ayrıca bir netice aranmaz. Tehdidin, objektif olarak mağdurun iradesini etkileyebilecek yoğunlukta olması gerekir.
Özet:
Zorlama teşkil eden söz veya davranışlar, mağdurun şeref ve saygınlığına zarar verecek hususların açıklanacağı yönünde elverişli bir tehdit oluşturmalı; bu elverişlilik somut olayın şartlarına göre değerlendirilmelidir.
Somut Olay: İlişkiyi Sürdürmeye Zorlama ve Not Bırakma (Y4CD 2021/43095 E., 2022/7124 K.)
Sanığın, katılanla ilişkisini sürdürmek amacıyla konut kapısına bıraktığı not ile katılanı ilişkiyi devam ettirmeye zorladığı saptanmıştır. Tartışma, tehdidin şeref ve saygınlığa zarar verecek nitelikte olup olmadığı ve mağdurun iradesini etkilemeye elverişliliği üzerinedir.
Özet:
Yargıtay, dosya bütününden yarar sağlama amacı ile birlikte, şeref/saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı yönündeki tehdidin mağdur iradesini etkilemeye elverişli olduğuna kanaat getirmiş; eylemi sırf rahatsız edici davranış olarak görmemiştir (Yargıtay 4. CD 2021/43095 E., 2022/7124 K.).
Şantaj Suçu ile Özel Hayatın Gizliliğini İhlalin Birlikte İşlenmesi
Mağdurun rızası olmaksızın çekilen çıplak fotoğrafların kaydedilmesi TCK 134/1 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlaldir. Fail, bu görüntüleri yarar sağlamak amacıyla açıklayacağını söyleyerek şantaj yaparsa, her iki suçun da şartları gerçekleşebilir.
Özet:
Somut olayda görüntülerin rıza dışı elde edilmesi sabittir. Şantaj yönünden “yarar” amacının ve şeref/saygınlığa zarar verebilecek açıklama tehdidinin varlığı tartışılmadan beraat verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur (Yargıtay 4. CD – K. 2016/1541).
Şantaj Suçu ile Nitelikli Dolandırıcılık Suçu Arasındaki Fark
Senet/çek üzerinden menfaat temini girişimlerinde, eylemin bütününe bakılarak şantaj suçu olup olmadığı değerlendirilir. Yanlış nitelendirme, beraate yol açmamalıdır.
Özet:
Sanıkların, çekin aslını iade karşılığında para istemeleri ve ifşa tehdidinde bulunmaları, eylemi baştan beri TCK 107 çerçevesinde şantaj suçu kılar; nitelikli dolandırıcılık olmadığı gerekçesiyle beraat hukuka aykırıdır (Yargıtay 23. CD – 2015/6575).
Şeref ve Saygınlığa Zarar Verecek Hususların Açıklanacağı Tehdidi
Rızayla çekilmiş cinsel içerikli görüntülerin sonradan rıza dışı ifşa tehdidi, TCK 107/2 kapsamında şantaj suçudur. Benzer şekilde aileye/çevreye ifşa tehdidi içeren mesajlar da aynı kapsamda değerlendirilir.
Özet:
“Eşine göstereceğim”, “seni ailene rezil edeceğim” içerikli tehditler, yarar sağlama amacıyla yapıldığında şantaj suçunun unsurlarını oluşturur (Yargıtay 4. CD – 2015/17575; 2016/5417 E., 2020/4841 K.; 2020/4841).
Üçüncü Kişilere Yönelik Telefon ve Mesajla Şantaj – Zincirleme Suç
Aynı fiilin birden fazla kişiye yönelmesi, TCK 43 kapsamında zincirleme suç hükümlerinin uygulanmasını gündeme getirir.
Özet:
Sanığın iki kişiye karşı para verilmezse görüntüleri ifşa edeceğini söylemesi zincirleme şekilde şantaj suçu oluşturur ve ceza artırımı gerekir (Yargıtay 4. CD – 2013/18026).
Yarar Unsuru Bulunmayan Hallerde Tehdit Suçu
Yarar sağlama amacı kanıtlanamayan “ifşa edeceğim” içerikli beyanlar, TCK 106 kapsamında tehdit olarak nitelendirilir.
Özet:
Yarar amacının ispatlanamadığı dosyalarda şantaj yerine tehdit suçu kabul edilmelidir (Yargıtay 12. CD – 2012/18222; 4. CD – 2017/7254; 2016/11641; 2021/26737).
Şantaj – Yağma İlişkisi ve İçtima
Özel görüntüleri yayınlama tehdidiyle para isteme, olayın bütününe göre yağma suçu kapsamında değerlendirilebilir. Yağma suçu işlenirken kullanılan tehdit, ayrıca şantajdan cezalandırmayı gerektirmez.
Özet:
Özel fotoğrafları ifşa tehdidi eşliğinde para talebi yağmaya teşebbüs sayılabilir; yağma ile şantaj suçu arasında içtima kuralı uyarınca ayrıca şantajdan hüküm kurulmaz (Yargıtay 6. CD – 2010/7967; CGK – 2011/213).
TCK 107/2’de Yarar Sağlama Unsurunun Tartışılması
“Yarar” yalnız maddi çıkarlarla sınırlı değildir; fail veya üçüncü kişi lehine her türlü menfaati kapsar. Ancak somut olayda bu öğe açıkça ortaya konulmalı ve tartışılmalıdır.
Özet:
“Gazete taranıp herkese gönderilecek” şeklindeki tehditte, yarar sağlama öğesinin ne şekilde gerçekleştiği tartışılmadan mahkumiyet verilmesi bozma nedenidir (Yargıtay 4. CD – 2017/7254). Benzer biçimde yalnızca CD izletme tehdidinde yarar amacının kanıtlanamaması durumunda tehdit/hakaret yönünden düşme gerekebilir (Yargıtay 4. CD – 2016/11641). Yarar amacıyla görüntü iadesi karşılığı para isteme, şantaj suçudur (Yargıtay 4. CD – 2019/7924). Yarar unsuru yoksa tehdit kabul edilir (Yargıtay 4. CD – 2021/26737).
TCK 107/1’de Şantaj Suçunun Maddi Unsuru
Failin, yapmaya hakkı olduğu bir şeyi yapacağını veya yükümlü olduğu bir şeyi yapmayacağını söyleyip bunu baskı aracı kılarak haksız çıkar sağlamaya yönelmesi gerekir.
Özet:
“İş yerini kapattırırım” ifadesi failin yetkisi kapsamında değil; “seni mahkemeye veririm” beyanı hakkın kullanılmasıdır. Bu tür hallerde şantaj unsurları oluşmaz (Yargıtay 4. CD – 2021/28634 K.). Öte yandan, “evi sat, yoksa öldürürüm” gibi ölüm tehdidi, hakkın kullanılması kapsamında olmayıp TCK 106 tehdit suçunu oluşturur (Yargıtay 4. CD – 2012/34789 E., 2014/3755 K.).
Şantaj Suçu ile Sair Tehdit Suçu Arasındaki Fark
TCK 107/1’de genel kast; TCK 107/2’de yarar sağlama amacı (özel kast) aranır. Fail meşru alacağını almak için hakkını kullanacağını belirtirse şantaj suçu oluşmaz; koşulları varsa tehdit değerlendirilir.
Özet:
Avukatın, alacağı ödenmediğinde mesleki sırları açıklama ve idari/adli başvuru tehdidi yönündeki söylemleri, TCK 107/1’in “haksız çıkar sağlama” ve “kanuna aykırı davranışa zorlama” öğeleri tartışılmadan şantaj kabul edilemez; TCK 106 ayrımı yapılmalıdır (Yargıtay 4. CD – K. 2016/13721).
Mesaj ve Telefon Araması Yoluyla Şantaj
Duygusal ilişkinin bitirilmesi üzerine, “özel görüntüleri yayınlarım/okul sitesine koyarım/eşine gösteririm” şeklindeki beyanlar, yarar sağlama amacıyla yapıldığında TCK 107/2 kapsamında değerlendirilir.
Özet:
Bu tür mesaj ve aramalar şantaj suçunun unsurlarını taşıdığı halde beraat verilmesi bozma nedenidir (Yargıtay 4. CD – K. 2018/21962).
Mağdurun Kendisini Aramasını Sağlamak İçin Şantaj
Mağdura, “babanın numarasına beraber olduğumuzu yazsam ne yaparsın” içerikli mesaj, yarar sağlama amacıyla şeref/saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı tehdidini içerir.
Özet:
Bu beyanlar TCK 107/2 anlamında şantaj suçudur; beraat kararının gerekçesi yerinde görülmemiştir (Yargıtay 4. CD – K. 2020/20259).
Sadece Tecavüz Tehdidi Şantaj Suçu Oluşturmaz
Şantaj suçunun oluşması için şeref/saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidi aranır. Cinsel saldırı tehdidi bu kapsamda değildir.
Özet:
“Eşini getirmezsen kızına tecavüz ederim” söylemi, TCK 106/1 kapsamında tehdit suçudur; şantaj suçu değildir (Yargıtay 8. CD – K. 2021/21243).
Şeref veya Saygınlığa Zarar Verme Suretiyle Şantaj – Değerlendirme Eksiklikleri
“Fotoğrafların var, evlenmezsen/aksi halde kızını kaçırırım ve resimleri yayarım” içerikli mesajların TCK 107/2 kapsamında irdelenmeden tehdide kaydırılması bozma nedenidir.
Özet:
Cinsel ilişki teklifine eşlik eden ifşa tehdidi TCK 107/2 kapsamındadır; sair tehdit sayılarak düşme kararı verilmesi hatalıdır (Yargıtay 4. CD – K. 2020/12115; 2019/2405 E., 2020/6408 K.).
Şantajın Cinsel İstismar Suçunun Unsuru Olduğu Haller
Çocuğun/cinsel istismar suçunun işlenmesinde, “görüntüleri yayarım” söylemi zor unsuru olarak kullanılmışsa ayrıca şantajdan hüküm kurulmaz.
Özet:
Cinsel istismarın zorlayıcı öğesi şantaj tehdidiyse, bu tehdit ayrı bir şantaj suçu olarak cezalandırılmaz (Yargıtay 14. CD – 2015/486 E., 2015/5437 K.; 2016/5700 E., 2021/867 K.).
Şantaj ve Tehditin Birlikte İşlenmesi – Fikri İçtima
Aynı fiil sürecinde hem şantaj hem “öldürürüm” şeklinde tehdit sözleri varsa, eylemin kül halinde zincirleme şantaj oluşturduğu kabul edilmelidir; ayrıca tehditten mahkumiyet verilmesi bozma nedenidir.
Özet:
Yargıtay, eylemlerin bütünlüğü içinde tek bir şantaj suçu kapsamında değerlendirme yapılması gerektiğini vurgulamıştır (Yargıtay 4. CD – 2019/1548 E., 2021/23662 K.; 2020/1199 E., 2020/7762 K.).
Videolarla Şantaj İçeren Mesajlar – Nitelendirme
Sanığın, cinsel içerikli videoları ima ederek gönderdiği tehdit mesajları dosya kapsamıyla birlikte değerlendirildiğinde, eylem şantaj suçunu da oluşturmasına rağmen yalnızca tehditten hüküm kurulması isabetsizdir.
Özet:
Şeref/saygınlığa zarar verecek içeriklerin açıklanacağı tehdidi yarar amacıyla kullanıldığında TCK 107/2 uygulanmalıdır (Yargıtay 6. CD – 2023/1808 E., 2023/10383 K.).
Mektupların Sosyal Medyada Açıklanacağı Tehdidi
Özel mektupların içeriğini sosyal çevreye yaymakla tehdit etmek, yarar sağlama amacıyla yapıldığında TCK 107/2’yi oluşturur.
Özet:
Altınların iadesi istenip aksi halde mektupların yayımlanacağı tehdidi somut olayda şantaj suçunun unsurlarını taşır (Yargıtay 4. CD – 2018/457 E., 2021/8135 K.).
Alacak-Borç İlişkisinde Şantaj ve Aileye İfşa Tehdidi
Alacağını isteyen katılana karşı, “ailene rezil ederim, babana anlatırım” içerikli mesajlar, şeref ve saygınlığa zarar verecek hususların açıklanacağı tehdidiyle yarar amacı güdüyorsa şantaj suçudur.
Özet:
Bu nitelikteki beyanlarla verilen beraat kararları, TCK 107/2’nin unsurları gözetilmediği için bozulmuştur (Yargıtay 4. CD – 2016/5417 E., 2020/4841 K.; ayrıca 2020/4841).
Kendisi Hakkındaki Şikayeti Engellemek İçin Şantaj
Fail, hakkında yapılacak şikayeti önlemek amacıyla elindeki görüntüleri verme tehdidinde bulunursa, kendisine yarar sağlama kastı bulunduğu kabul edilir.
Özet:
Bu durumda şantaj suçunun tüm unsurları gerçekleşir; aksi nitelendirme bozma nedenidir (Yargıtay 4. CD – 2016/9718 E., 2020/7000 K.).
Güncel Eğilim: Teknolojik Araçlarla Şantaj
Şantaj suçu günümüzde sıklıkla dijital platformlar ve iletişim araçları üzerinden işlenmektedir. Mesajlaşma uygulamaları, sosyal medya ve elektronik veriler, suçun işlenişinde ve ispatında ön plana çıkar.
Özet:
Teknolojik araçlar, şantaj suçu bakımından hem fiilin icrasında hem de delillendirmede belirleyici rol oynamaktadır.
Avukat Gökhan Yağmur Kimdir?
Av. Gökhan Yağmur, İstanbul merkezli olarak faaliyet gösteren, ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve fikri mülkiyet hukuku alanlarında uzmanlaşmış bir avukattır. Uzun yıllara dayanan mesleki deneyimiyle birlikte yalnızca dava ve uyuşmazlıkların çözümünde değil, aynı zamanda önleyici hukuk danışmanlığı, sözleşme yönetimi ve şirketlere stratejik hukuki destek sunmaktadır.
Ceza yargılamaları, boşanma ve velayet davaları, ticari uyuşmazlıklar ve marka–patent süreçlerinde müvekkillerine etkin savunma ve çözüm odaklı yaklaşımıyla hizmet vermektedir. Ayrıca TÜRKPATENT, USPTO ve EUIPO nezdinde marka tescili ve fikri mülkiyet koruması konularında hem yerli hem de yabancı müvekkillere danışmanlık sağlamaktadır. – Turkey Brand Law
Kurucusu olduğu Hukuk Plus, HukukBankasi.net ve diğer dijital projeleriyle hukuk öğrencileri, stajyer avukatlar ve meslektaşlara yönelik özgün bir ekosistem geliştirmiştir. Bu sayede hukuk bilgisinin paylaşımı, güncel içtihatların takibi ve mesleki dayanışmanın güçlenmesine katkı sunmaktadır.
Av. Gökhan Yağmur, girişimci vizyonu ile yalnızca klasik avukatlık hizmeti sunmakla kalmayıp; marka yönetimi, e-ticaret hukuku, uluslararası şirket danışmanlığı ve dijital hukuk çözümleri alanlarında da fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır.
Daha fazla bilgi için:
📌 www.gokhanyagmur.com
📌 www.gokhanyagmur.com.tr
📞 0542 157 06 34
Yolculuk Süresini Hesaplayın
Yakındaki yerler için seyahat süresini ve yol tariflerini görün