Ev Hapsi (Konutu Terk Etmeme Tedbiri) Nedir? – Avukat Gökhan Yağmur
Ceza Muhakemesi Kanunu’na (CMK) göre uygulanan “konutu terk etmeme tedbiri” halk arasında ev hapsi olarak bilinen adli kontrol türüdür. Bu tedbir, şüpheli veya sanığın soruşturma ya da kovuşturma sürecinde cezaevine konulmadan özgürlüğünün kısıtlanması amacıyla uygulanır. Ev hapsi, tutuklamaya alternatif, daha hafif bir koruma tedbiri olarak görülür.
Ev Hapsi Nedir ve Nasıl Uygulanır?
CMK m.109’da düzenlenen konutu terk etmeme tedbiri, şüpheli veya sanığın belirli bir konut dışına çıkmasını yasaklayan adli kontrol tedbiridir. Uygulamada elektronik kelepçe ile denetim sağlanır. İlgili kişi, ikamet ettiği adres dışına çıktığında sistem tarafından otomatik olarak uyarı verilir ve kolluk kuvvetleri harekete geçer.
Bu tedbirin temel amacı, kişinin toplumdan tamamen tecrit edilmeden, soruşturmanın selameti ve adaletin sağlanması için denetim altında tutulmasıdır.
Ev Hapsi Ne Zaman Uygulanır?
- Tutuklamanın ölçüsüz olduğu durumlarda, tutuklamaya alternatif olarak uygulanır.
- Kişinin kaçma ihtimali, delilleri karartma riski mevcutsa ama tutuklama ağır bir tedbir olacaksa tercih edilir.
- Çocuklar, yaşlılar, hamileler ve sağlık sorunları olan kişilerde tutuklamanın yerine konulabilir.
Ev Hapsi Kararını Kim Verir?
Ev hapsi kararı, soruşturma aşamasında sulh ceza hakimliği, kovuşturma aşamasında ise mahkeme tarafından verilir. Savcının talebiyle veya resen de uygulanabilir.
Ev Hapsi Ne Kadar Sürebilir?
CMK 109/3-a bendine göre ev hapsi kararı hakim tarafından belirlenen süre boyunca geçerlidir. Ancak süre sınırsız değildir. Uzatılması gerekirse yeniden hakim kararı gerekir. Süre, soruşturmanın veya davanın sürecine göre değişebilir.
Yargıtay Kararlarıyla Ev Hapsi Uygulaması
Yargıtay, ev hapsinin tutuklamaya oranla ölçülü bir tedbir olduğunu ve kişi özgürlüğünü aşırı kısıtlamadan adaletin sağlanmasına katkı sunduğunu belirtmiştir:
🔹 Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 2018/2345 E., 2019/5679 K. sayılı kararında:
“Sanığın sabit ikametgahının olması, delilleri karartma ihtimalinin düşük bulunması ve tutuklamanın ölçüsüz olacağı gözetilerek, konutu terk etmeme tedbirinin uygulanması yerinde görülmüştür.” denilmiştir.
🔹 Yargıtay 5. Ceza Dairesi, 2020/4159 E., 2020/7823 K. sayılı kararında:
“Adli kontrolün yeterli olacağına kanaat getirilmiş olup, ev hapsi şeklindeki konutu terk etmeme tedbiri ile kişi hakları gözetilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Ev Hapsine Uyulmaması Halinde Ne Olur?
Ev hapsi tedbirine uymayan kişi hakkında hakim kararıyla tutuklama kararı verilebilir. Bu nedenle elektronik kelepçe takılan kişinin konut dışına çıkmaması ve tedbirlere riayet etmesi zorunludur.
Avukat Gökhan Yağmur ile Hukuki Destek
Ev hapsi (konutu terk etmeme tedbiri) gibi ceza muhakemesi süreçlerinde profesyonel hukuki danışmanlık almak için Avukat Gökhan Yağmur ile iletişime geçebilirsiniz. Detaylı bilgi ve hukuki destek için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz: www.gokhanyagmur.com
Sıkça Sorulan Sorular (SSS) – Ev Hapsi
1. Ev hapsi kararına nasıl itiraz edilir?
Ev hapsi kararına karşı 7 gün içinde sulh ceza hakimliğine itiraz edilebilir. İtiraz dilekçesiyle tedbirin kaldırılması veya hafifletilmesi talep edilebilir.
2. Ev hapsi süresi bittiğinde otomatik olarak kalkar mı?
Belirlenen sürenin sonunda hakim kararıyla sona erer. Ancak tedbirin devamı gerektiğinde uzatma kararı alınması gerekir.
3. Elektronik kelepçe olmadan ev hapsi uygulanabilir mi?
Uygulamada denetim zorluğu sebebiyle genellikle elektronik kelepçe ile birlikte uygulanır. Ancak teknik imkanların yetersiz olduğu durumlarda kolluk denetimi ile de takip yapılabilir.
4. Ev hapsi olan kişi çalışabilir mi?
Ev hapsi tedbiri altında olan kişinin konutu terk etmesi yasaktır. Çalışma imkanı yalnızca uzaktan (online) işlerde mümkündür. İşe gitmek için izin verilmesi hukuken mümkün değildir.
5. Ev hapsi çocuklar ve yaşlılar için daha mı çok uygulanır?
Evet. Çocuklar, yaşlılar, hamileler ve sağlık sorunu olan kişiler için tutuklamaya alternatif daha hafif bir tedbir olduğu için ev hapsi tercih edilmektedir.
