Orman Yangınına Sebep Olma Suçuna Dair Yargıtay Kararları ve Hukuki Değerlendirme
Orman Yangını Suçları ve Bu Suçlara Uygulanan Cezalar
Orman Yangınına Sebep Olma Suçu – Orman yangınları, yalnızca çevre felaketi olarak değil, aynı zamanda ciddi bir suç olarak da değerlendirilmektedir. Türkiye’de ormanları koruma altına alan en temel düzenleme, 6831 sayılı Orman Kanunu’dur. Bu kanunun 110. maddesi, orman yangınına sebep olma fiillerini ve bunlara uygulanacak cezaları detaylı şekilde açıklamaktadır. Suçun taksirle ya da kasıtla işlenip işlenmediği, ceza miktarlarını doğrudan etkileyen temel unsurlardandır.
Taksirle Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Kişi, gerekli dikkat ve özeni göstermediği için istemeden bir orman yangınına yol açarsa, taksirle orman yangınına sebebiyet verme suçu oluşur. Bu durumda fail hakkında iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilir. Ancak failin yangını söndürme çabaları ya da zararın sınırlı kalması gibi hafifletici nedenler varsa, verilecek ceza yarıya kadar indirilebilir.
Zararın büyüklüğü belirlenirken, tamamen yanan ağaçlar ve bitkiler, kısmen yanan ağaçların değer kaybı, alt orman tabakasındaki örtünün yok olması ve toprağın humuslu kısmının zarar görmesi dikkate alınır.
Kasten Orman Yangını Çıkarmak – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Ormanı kasten yakan kişi hakkında çok daha ağır bir yaptırım öngörülmüştür. Fail, on yıldan az olmamak üzere hapis cezasına çarptırılır. Ayrıca, buna ek olarak onbin güne kadar adli para cezası da verilebilir. Eğer yangın, devletin güvenliğine karşı kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde çıkarılmışsa, bu durumda fail müebbet hapis cezasıyla cezalandırılır ve ayrıca yirmibin güne kadar adli para cezası uygulanır.
Orman Yangını Sebebiyle Ölüm Meydana Gelmesi – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Yangının doğrudan sonucu olarak bir kişinin ölmesi veya yaralanması halinde, sadece orman kanununa göre değil, aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’na göre de cezai sorumluluk doğar. Bu durumda fail hakkında ayrıca taksirle öldürme ya da kasten öldürme suçlarına ilişkin cezalar da hükmolunur.
Yangın Oluşturmasa Bile Cezalandırılan Fiiller – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Herhangi bir yangın meydana gelmese bile, ormanlık alanlarda yangına yol açabilecek ihmalkar davranışlar da suç olarak kabul edilmektedir. Bu tür eylemler için faile bir yıldan üç yıla kadar hapis ve adli para cezası verilebilir. Bu kapsamdaki eylemler şunlardır:
- Ormanda izin verilen alanlar dışında ateş yakmak veya yaktığı ateşi söndürmeden bölgeden ayrılmak,
- Orman alanına sönmemiş sigara ya da yangına sebep olabilecek başka bir madde atmak,
- Ormana yakın alanlarda, özellikle dört kilometre mesafeye kadar olan bölgelerde, anız veya benzeri bitki örtüsünü yakmak.
Orman Yangınına Sebep Olma Suçuna İlişkin Yargıtay Kararları
Yangının Kaynağı Belirlenmeden Mahkumiyet Kurulamaz
İzmir’in Bergama ilçesinde bir orman bölgesinde gerçekleşen yangına ilişkin yargılamada, sanıkların yangın çıkan alanda işçi olarak çalıştığı ancak yangının ne şekilde başladığına dair somut bir bulgunun elde edilemediği ortaya konulmuştur. Olay yerinde yapılan incelemelerde, yangının çıkış nedeni belirlenememiştir. Fezlekede sanıkların yakıp söndürmedikleri bir ateşin yeniden tutuştuğu iddia edilse de, bu iddiayı destekleyen teknik ya da gözlemsel bir delil sunulmamıştır. Yangın saat 21.30’da başlamış, sanıklar ise saat 17.00’de bölgeden ayrılmışlardır. Bu nedenle arada geçen sürede başka kişilerin müdahalesi ihtimali değerlendirilmiş ve mahkumiyet için gerekli bağlantının kurulamadığı kanaatine varılmıştır (YCGK 2018/686).
Ormana Yakın Alanda Ateş Yakmak Genel Güvenliği Tehlikeye Sokma Suçunu Oluşturabilir
Sanığın, tarlasındaki otları toplayıp yakması sonucu oluşan yangının orman sınırına yaklaşık 2.5 kilometre mesafede olması nedeniyle yangın ormanlık alana ulaşmamıştır. Ancak bu eylem, TCK m.171 kapsamında değerlendirilen “taksirle genel güvenliği tehlikeye sokma” suçunu oluşturduğu kabul edilmiştir. Aynı şekilde tavuk çiftliğinden çıkan çöplerin yakılması sonucu meydana gelen yangında da, yangın ormana ulaşmadan söndürülmüş ve yine TCK m.171 kapsamında değerlendirme yapılmıştır (Yargıtay 19. CD, 2019/4836 – 2021/5616).
Anız Yakma Eylemleri ve Orman Yangınına Yakınlığı – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Tarım arazisinde, ormanlık alana 52 ve 32 metre mesafede gerçekleştirilen anız yakma faaliyetinde çıkan yangının, ormanlık sahaya ulaşmaması ancak bitki örtüsüne zarar vermesi nedeniyle 6831 sayılı Kanun’un 76/d maddesi gereğince anız yakma suçunu oluşturduğu kabul edilmiştir. Ayrıca 2 km mesafede yapılan benzer bir eylem de aynı şekilde suç sayılarak beraat kararı bozulmuştur (Yargıtay 19. CD, 2021/1933 – 2019/6983).
Yangın Kastı Somut Verilerle Ortaya Konmalıdır – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Orman yangını kastı iddiasında bulunan dosyada, yangın başlangıç noktasında hızlandırıcı bir maddeye rastlanmadığı, sanığın alkollü olduğu ve suçlamayı reddettiği anlaşılmıştır. Bu durumda, sanığın “kasten” değil, “taksirle” yangına sebebiyet verdiği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle, 110/4 yerine 110/3 kapsamında hüküm kurulması gerektiği belirtilmiştir (Yargıtay 19. CD, 2019/15783).
Anız Yakma ile Taksirle Orman Yangınına Sebep Olma Suçu Ayrımı
Orman sınırına dört kilometre altında olan bölgede kasıtla yakılan bitki örtüsü anız yakma suçunu oluştururken, bu eylemin ormanlık alanda veya çok yakınında, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı şekilde gerçekleşmesi halinde suç vasfı “taksirle orman yangınına neden olma” olarak değişmektedir. Bu ayrım, cezanın türünü ve ağırlığını doğrudan etkileyebilmektedir (Yargıtay 19. CD, 2019/14527).
Taksirle Orman Yangını ve Ceza Belirlemesinde Hata – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Dosyada sanığın rüzgarlı havada ateş yakması sonucu yangın ormana sıçramış ve 0.5 hektar alan zarar görmüştür. Bu eylemin “taksirle yangına neden olma” olarak nitelendirilmesi gerekirken yanlışlıkla 110/2’ye göre hüküm kurulmuştur. Yargıtay, suç vasfının yanlış belirlendiğine karar vermiştir (Yargıtay 19. CD, 2019/14109).
Ceza İndirimi Sebepleri: Söndürme Girişimi ve Zarar Azlığı
Sanığın yangın çıktığında çevresinden yardım istemesi, itfaiyeye haber vermesi ve hortumla müdahalede bulunması gibi hususlar, cezanın yarı oranında indirilmesini gerektirir. Ancak bazı kararlarda, bu çabalar göz ardı edilerek eksik indirim yapılmış ve fazla ceza verilmiştir. Yargıtay, bu tür kararları bozarak ceza indiriminin tam uygulanması gerektiğine işaret etmiştir (Yargıtay 19. CD, 2019/9997 – 2019/7308 – 2019/3776).
Yangına Sebebiyet Vermediği Halde Mahkumiyet Kararı Verilmesi
Sanığın iş yeri çevresinde ot yaktığı ve çıkan yangının ormanlık alana ulaşmadan söndürüldüğü tespit edilmiştir. Orman idaresi tarafından yangının ormanı tehdit etmediği bildirildiğinden, eylem TCK 171 anlamında dahi suç teşkil etmemekte ve beraat kararı verilmesi gerekirken mahkumiyet kararı verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 19. CD, 2019/6936).
Olası Kastla Orman Yangını ve Delil Değerlendirmesi -Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Bir kişinin yakınının bahçesini kasten ateşe vermesi sonucu ormanlık alanın da zarar gördüğü olayda, sanığın hareketi tek eylemle hem özel mülke hem ormana zarar vermiştir. Bu durumda hangi suçun daha ağır olduğu dikkate alınmalı ve eylem olası kastla orman yangını suçu kapsamında değerlendirilmeli; yetkili mahkemece yeniden yargılama yapılmalıdır (Yargıtay 19. CD, 2019/6397).
Zarar Azlığına Dayalı Ceza İndirimi Uygulaması
Yanan alanın yalnızca örtü yangını olduğu, ağaçların zarar görmediği, gelişim kaybı oluşmadığı ve bilirkişi raporunda da bu durumun teyit edildiği olayda, meydana gelen zararın sınırlı olması nedeniyle sanık lehine ceza indirimi yapılması gerektiği belirtilmiştir (Yargıtay 19. CD, 2019/5767).
İş Kazası Niteliğinde Taksirle Yangın – Orman Yangınına Sebep Olma Suçu
Sanığın çalıştığı alanda güneş paneli yapımı sırasında dikkatsizlikle ateş çıkması sonucu rüzgarla büyüyen yangının ormana sıçradığı olayda, bilirkişi raporu 6.4 hektar alanın zarar gördüğünü ortaya koymuştur. Bu durum taksirle yangına sebebiyet verme suçu kapsamına girmekte olup, beraat kararı verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 19. CD, 2019/5561).
📌 Bu makale, avukatlık mesleğinde yıllardır kazandığı tecrübe ile ceza hukuku alanında uzmanlaşan Avukat Gökhan Yağmur tarafından hazırlanmıştır.
Orman yangınına sebebiyet verme suçları ve bu konuda Yargıtay tarafından verilen güncel içtihatlar hakkında detaylı bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız, siz de doğrudan 0542 157 06 34 numaralı telefon üzerinden iletişime geçebilir ya da gokhanyagmur.com.tr adresini ziyaret ederek profesyonel hukuki destek alabilirsiniz.
Unutmayın; çevreye ve kamu güvenliğine zarar veren suçlarda yargılamalar oldukça teknik ve karmaşık süreçler içerebilir. Savunma hakkınız için uzman bir avukatla ilerlemeniz hayati önem taşır.
🛑 Telif Hakkı ve Kullanım Uyarısı
Bu internet sitesinde yer alan tüm yazılar, makaleler ve içerikler Av. Gökhan Yağmur tarafından oluşturulmuş olup, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında koruma altındadır. Tüm içerikler zaman damgası ile kayıt altına alınmıştır. İzinsiz olarak içeriklerin kopyalanması, çoğaltılması, özetlenmesi veya başka sitelerde yayımlanması halinde hukuki ve cezai sorumluluk doğacaktır.
Meslektaş hukukçular, içeriklerimizi kaynak göstermek ve atıf yapmak suretiyle hukuki çalışmalarında kullanabilirler.
✍️ Hukuki Yazı Paylaşmak İsteyenler İçin
Akademik ya da mesleki çalışmaları bulunan hukukçular, uygulamaya dönük özgün makalelerini kısa özgeçmişleriyle birlikte [e-posta adresiniz] adresine göndererek yayımlanmak üzere bize iletebilirler. Konu sınırlaması bulunmamaktadır; ancak güncel hukuk uygulamalarıyla bağlantılı yazılar tercih sebebidir.
